سریعترین ستاره با سرعتی معادل ۸ درصد سرعت نور کشف شد
دانشمندان موفق شدند در مرکز کهکشان «راه شیری» سریعترین ستارهای را که تاکنون شناخته شده کشف کنند. این ستاره با ۸ درصد سرعت نور حرکت میکند.
مرکز کهکشان ما دارای ابرسیاهچالهای فوقالعاده پرجرم است که به دلیل قرار داشتن در صورتفلکی قوس، با نام *Sagittarius A یا *Sgr A شناخته میشود و جرمی ۴ میلیون برابر خورشید دارد. با چنین جرم عظیمی، صدها ستاره به مدار آن کشیده میشوند و به دلیل این نزدیکی از طریق گرانش بسیار زیاد، سرعتی بسیار زیاد دارند. مدار برخی از این ستارگان چنان به سیاهچاله نزدیک است که تنها با نظریهی نسبیت عام اینشتین به طور دقیق توصیف میشوند.
در پژوهشی تازه، دانشمندان سریعترین این ستارهها را به نام S4714 کشف کردند که در اطراف *Sgr A با بیش از ۸ درصد سرعت نور که معادل ۲۴۰۰۰ کیلومتر بر ثانیه است حرکت میکند. سرعتی که از هر ستارهای که تاکنون کشف شده بیشتر است.
پیش از این تصور میشد که ستارهی دیگری با نام S2 که در نزدیکی مرکز کهکشان قرار دارد پرسرعتترین ستاره است اما سال گذشته یک رقیب دیگر با نام S62 توسط تیمی به سرپرستی «فلورین پیسکر» (Florian Peissker) از دانشگاه کلن آلمان کشف شد. ستارهای که دو برابر خورشید جرم دارد و هر ۱۰ سال زمینی پیرامون سیاهچاله میچرخد.
در آن زمان گفته میشد که این ستاره نزدیکترین ستارهی در حال گردش پیرامون *Sgr A است که به علت گرانش سیاهچاله، سرعت میگیرد اما اکنون همان گروه، ۵ ستارهی تازه را از ردهی S کشف کردهاند که اطلاعات جدیدی در این زمینه آشکار میکند. این ستارگان، در مداری بیضوی و طولانی در اطراف *Sgr A حرکت میکنند و از ستارهی پیشین نزدیکتر هستند. این ستارگان با نامهای S7411، S4712، S4713، S4714 و S4715 نامگذاری شدهاند.
این گروه پژوهشی در هفت سال گذشته، به کمک تلسکوپ بسیار بزرگ اروپایی (ESO’s VLT) در شیلی مشغول مطالعهی مرکز کهکشان ما و ستارههای فوق سریع در مدار سیاهچالهی ابرپرجرم آن بوده است. آنها همچنین از دادههای نزدیک به فروسرخ SINFONI استفاده کردهاند.
پیکسر در این زمینه به Science Alert گفت: «ما پیوسته مشغول کار بر روی مرکز کهکشان هستیم و کاملا اطمینان دارم که این آخرین یافتههای ما نخواهد بود. جذابیت محیطهای بسیار پویای اینچنینی برای دانشمندان، مانند شیرینیفروشی برای کودکان است.»
شایان ذکر است که اهمیت کشف تازه، فقط به S4714 و سرعت بسیار زیاد آن نیست، بلکه این پژوهش پنجرهای به روی دانشمندان میگشاید تا نوعی از ستارگان نظری را بررسی کنند که با نام Squeezars (به معنای فشردهشده) شناخته میشوند. این ستارگان مدارشان بسیار به سیاهچاله نزدیک است و توسط نیروهای جزر و مدی سیاهچاله فشرده میشوند.
این پژوهش که ۱۱ آگوست (۲۱ مرداد) در Astrophysical Journal منتشر شده، نشان میدهد که حتی ممکن است تعداد بیشتری از این ستارگان فوق سریع وجود داشته باشند که اطراف سیاهچالهای ابرپرجرم به سرعت حرکت میکنند.
عکس کاور: شبیهسازی حرکت S2 پیرامون سیاهچاله
Credit: ESO/M. Kornmesser
منبع: Space