معروف‌ترین نقاشی‌های جهان که در تاریخ هنر نظیر ندارند
اگر به کل قلمروی آثار هنری نگاهی بیندازیم، شاید تاحدی این نظریه را درک کردیم که معنای هنر در خود اثر هنری نهفته است؛ نه در مهارت خالقان آن‌ها. از این‌رو نقاشی‌های مشهور به دلیل دارا بودن برخی ویژگی‌های خاص، شیوه‌های زمانه خود را تثبیت کردند و سپس با بیان‌گری و ساختن، سبک و ارزش‌های هنری نوینی را بنا نهادند.
هر دوره از تاریخ، نابغه‌ای را به دنیا معرفی کرد که توانست با چنین مفهوم بنیادینی همراه شود: هنرتواناییِ تولید اشیای زیبا یا اثر‌گذار است. شاهکارهای بی‌بدیل آن‌ها، گزاره‌هایی را در الگویی مشخص به وجود آورد که همواره طی قرن‌ها باقی مانده‌اند. هر هنرمند بزرگی، نقاشی‌های مشهور بی‌شماری آفریده که تقریبا در سرتاسر جهان محبوب هستند، بدین ترتیب در این مطلب ٢٠ مورد از نمادین‌ترین آن‌ها را برسی می‌کنیم تا بزرگترین شاهکارهای تاریخ به شما یادآوری شود.
۲۰. «مونالیزا» اثر لئوناردو داوینچی
بی‌درنگ مشهورترین تابلو نقاشی جهان «مونالیزا» یا «لبخند ژوکوند» اثر لئوناردو داوینچی است. این تابلو پرتره‌ای از لیزا گراردینی را به تصویر می‌کشد که درحقیقت به سفارش همسر او توسط داوینچی کشیده شد. طی قرن‌ها، تابلوی «مونالیزا» بارها آسیب دید و حتی یک‌بار نیز در سال ١٩١١ دزدیده شد. این اثر با ارزش و اسرارآمیز، اکنون در تملک موزه لوور پاریس قرار دارد و تنها به قیمت ٣ میلیارد دلار بیمه شده است!
۱۹. «پیر ایام» اثر ویلیام بلیک
ویلیام بلیک نقاش و شاعر عصر رمانتیک بود که در آثار خود واقعیت‌هایی رازآمیز و اعماق مفاهیمی اندیشمندانه را بیان می‌کرد. یکی از نقاشی‌های مشهور او با عنوان «پیر ایام» نامی است که برای خداوند در حین خلقت جهان در نظر گرفته شده، اما با این تفاوت که نگاه ویلیام بلیک به موضوع آفرینش، متمایز و ساختارشکن دیده می‌شود.
۱۸. «دختری با گوشواره مروارید» اثر یوهانس ورمیر
قیاس آثار هنری ارزشمند به دلیل تفاوت در سبک، نگاه و رویکرد خالقان آن‌ها، شاید کاری منحصرا ضدعقلانی باشد. با این وجود، نقاشی شاهکار «دختری با گوشواره مروارید» اثر یوهانس ورمیر، اغلب با نام مونالیزای شمالی نیز شناخته می‌شود؛ زیرا بیان و توضیح حالات احساسی چهره دختر مانند اثر داوینچی واقعا دشوار است. این تابلو با همه‌ی فراز و فرودهایی که سپری کرد، درنهایت جایگاه خود را به عنوان یک اثر هنری تمام‌عیار حفظ کرد و درحال حاظر در گالری ماریتشوئیس (لاهه) قرار دارد.
۱۷. «شام آخر» اثر لئوناردو داوینچی
داوینچی بی‌تردید یکی از بزرگترین نقاشان تاریخ است و نقاشی دیواری «شام آخر» او از آن دست آثاریست که نماد مهم تاریخ هنر به حساب می‌آید. این اثر ۵٠٠ ساله، حدود پنج‌بار بازسازی شده است و آخرین مرمت آن ٢١ سال به طول انجامید. «شام آخر» مستندی از آخرین شام عیسی مسیح قبل از خیانت به وی، دستگیری و درآخر مرگ تراژیک‌اش است. علاوه بر اشکال، ترکیب‌بندی و رنگ‌های قابل‌تامل و هنرمندانه‌ی اثر، تئوری‌هایی شگفت‌انگیز درباره نمادهای پنهان و همچنین حضور مریم مجدلیه در کنار عیسی نیز در آن نهفته است. این این دارایی مهم هنر در صومعه‌ی سانتا ماریا دله گرتزیه (میلان) قرار دارد.
۱۶. «نگهبانان شب» اثر رامبراند
زمانی که در قرن نوزدهم نقاشی «نگهبانان شب» یا «گشت شبانه» پیدا شد، منتقدین هنری گمان می‌بردند که پیکره تعدادی انسان در برابر یک پس‌زمینه تاریک قرار گرفته است، اما با برسی‌های بیشتر فهمیدند که درواقع لایه‌ای از دوده، سطح کار را تیره نشان می‌دهد. همچنین در ادامه تحقیقات، پژوهشگران توانستند به واسطه اشعه ایکس طرح اولیه این گنجینه هنری همیشه رازآلود را مشخص کنند.
۱۵. «سنت مدونا» اثر رافائل
نقاشی استادانه و بی‌نظیر «سنت مدونا» از مشهورترین آثار رافائل است که با نام دیگر «مدونا دی سان سیستو» هم شناخته می‌شود. این اثر رافائل یک راز کوچک را در خود جای داده است: پس‌زمینه از دور مانند ابر‌های متراکم دیده می‌شود، درحالی که مشخصا سر تعدادی فرشته خردسال هستند. علاوه بر این، دو فرشته‌ی کوچک پایین کادر آنقدر مشهور شده‌اند که می‌توانیم آن‌ها را در کارت‌پستال‌ها و یا پوسترهای زیادی ببینیم.
۱۴. «چشم‌اندازی با سقوط ایکاروس» اثر پیتر بروگل
پیتر بروگل هنرمند بزرگ هلندی به روشی ساده، ایده‌های بزرگی را در دل مضامین اجتماعی بیان می‌کرد. نقاشی «چشم‌اندازی با سقوط ایکاروس» نبوغ بروگل در ارائه و نمایش حیرت‌انگیز چنین رویکردی است. او همانند آثار دیگر هنرمندان، تصویر ایکاروس شکست‌خورده را به واسطه نگاهی درونی و عمیق بازنمایی می‌کند، اما با این تفاصل که در بنیان مفهوم نقاشی بروگل، یک نمود عقلانی و همچنین احساسی برای شکست انسان دیده می‌شود.
۱۳. «مکتب آتن» اثر رافائل
نقاشی دیواری «مکتب آتن» در اوایل دوره رومی، توسط رافائل آفریده شد. در این اثر، فیلسوفان مشهور یونانی مانند ارسطو، افلاطون، فیثاغورث، اقلیدس، سقراط و دیگر افراد نام‌دار با نگاه ظریف و هنرمندانه‌ی رافائل به تصویر درآمده‌اند. این نقاشی واقعیت جالب و مهمی را در خود نهفته است، بدین شکل که بسیاری از فیلسوفان به عنوان هم‌عصران رافائل ترسیم شده‌اند: افلاطون در نقش لئوناردو داوینچی، هراکلیتوس در نقش میکل آنژ و اقلیدس در نقش دوناتو برامانته.
۱۲. «ندیمه‌ها» اثر دیه‌گو ولاسکوئز
به توصیف شخصیت بزرگی چون تامس لاورنس، فلسفه واقعی هنر را می‌توان در نقاشی شاهکار «ندیمه‌ها» یا «لاس منیناس» یافت. در این اثر، شخصیت مارگاریت ترزای پنج ساله مقابل پرتره‌ای از والدینش دیده می‌شود، اما همه چیز به این سادگی نیست. درواقع اثر بحث‌برانگیز ولاسکوئز چند طرح را در برمی‌گیرد که ترکیب یکی از آن‌ها، ابعاد بوم را گسترده‌تر و درنهایت سه‌بعدی نشان می‌دهد.
۱۱. «سر بریدن سنت جان باپتیست» اثر کاراواجو
این نقاشی میان تمام آثار کاراواجو نابغه از همه نمادین‌تر است. او لحظه قتل شخصیت جان باپتیست در زندان را آنقدر واقع‌گرایانه و باورنکردنی به تصویر می‌کشد که احساس و تامل خاصی در بیننده برانگیخته می‌شود. طبق گفته‌ی بسیاری از پژوهشگران، کاراواجو اعتراف خود به قتل را در این اثر ترسیم کرده است. این شاهکار اکنون در اختیار کلیسای جامع سنت جان (والتا) قرار دارد.
۱۰. «بازگشت پسر مسرف» اثر رامبراند
نقاشی‌های مشهور زیادی از رامبراند وجود دارند که به طور مشخص در تاریخ هنر معرف او هستند. تابلوی «بازگشت پسر مسرف» بیان‌گر استدلالی محکم در باب موضوعی مذهبی است که برای درک وضعیت داستانی آن باید به نمادهایش دقت کرد. همچنان مشخص نیست که رامبراند چه زمانی این نقاشی را آفرید، اما احتمالا در آخرین سال‌های زندگی او خلق شده است.
۹. «مسیح در حال حمل صلیب» اثر ال گرکو
به طور کل ال گرکو، هفت نسخه از نقاشی رنگ روغن با عنوان «مسیح در حال حمل صلیب» را ترسیم کرده است. چنین امری بر اهمیت، ستایش‌گری و باورهای مذهبی هنرمند نسبت به چنین موضوعی ارتباطی تناتنگ دارد. انسانیت مسیح برای ال گرکو در مرحله نخست از ارزش بالایی برخوردار بود.
۸. «تداوم حافظه» اثر سالوادور دالی
هر زمان درباره سورئالیسم و هنرمند بزرگی چون سالوادور دالی سخن در میان باشد، قطعا بلافاصله درون جهان ذهنی ما یک چشم‌انداز عجیب و شاید غیرقابل درکی از تصاویری فراواقع تداعی می‌شود. به گفته‌ی معمار برجسته و متفکر ژرف‌اندیش، آدولف لوس: «هنر جواز نبوغ است». بنابراین این جواز دقیقا همان چیزهایی را آشکار می‌کند که انسان معمولی به آن دست نمی‌یابد. نقاشی مشهور «تداوم حافظه» ماحصل شکل‌گیری یک تصویر انتزاعی از فرم پنیر است! بی‌شک پس از دیدن این اثر دالی، هرگز نمی‌توانید ساختار و رویکرد او با چنین موضوعی را فراموش کنید.
۷. «برج بابل» پیتر بروگل مهتر
پیتر بروگل مهتر سه اثر هنری معروف، برمبنای یک داستان محبوب از کتاب مقدس به تصویر درآورد. اثر «برج بابل» با نگاه اول، حسی از عدم تقارن و بی‌کیفتی در اجرا را برای ما ایجاد می‌کند، درحالی که این هنرمند تلاش کرده که جزئیات به صورت کاملا واقعی دیده شوند. بنابراین طراحی غیراصولی و کج بودن بنا، دلیلی بر خطای دید هنرمند نیست.
۶. «رقصندگان آبی» اثر ادگار دگا
ادگار دگا علاقه بسیاری به خلق تصاویری از رقص باله داشت که بدین منظور وی را هنرمند بالرین‌ها می‌نامند. نقاشی «رقصندگان آبی» متعلق به اواخر دوره کاری این هنرمند و یکی از نقاشی‌های مشهور جهان است. پس از اینکه بینایی دگا ضعیف شد، رنگ اکثر نقاشی‌هایش با لکه‌های بزرگی تصویرگری می‌شد و علاوه بر این به تزئین سطح کار نظم بیشتری می‌داد تا جبرانی در خطاهای احتمالی باشد.
۵. «امپرسیون طلوع آفتاب» اثر کلود مونه
نقاشی «امپرسیون طلوع آفتاب» از این حیث شناخته‌شده است که نام جنبش هنری امپرسیونیسم، برپایه عنوان آن گرفته شد. این نقاشی تصویری از بندر قدیمی لو هاور در فرانسه را نشان می‌دهد که با ایجاد فرمی خاص و تجربه‌ی نوین خود هنرمند، بازآفرینی شده است. امروزه این اثر نمادین کلود مونه در موزه مارموتان مونه پاریس قرار دارد.
۴. «جیغ» اثر ادوارد مونک
«جیغ» یکی از نقاشی‌های مشهور اکسپرسیونیسم، اثر ادوارد مونک، هنرمند اکسپرسیونیست نروژی است که سبک آن حد و مرزهای رئالیسم را به حداقل می‌رساند تا آزادی بیشتری به احساسات ببخشد. او در بین سال های ١٨٩٣ تا١٩١٠ حدود چهار نسخه مختلف از این نقاشی را کشید.
۳. «شب پر ستاره» اثر ونسان ون گوک
در تاریخچه‌ی مکتب پست امپرسیونیسم، نقاشی «شب پرستاره» ون گوگ نماد و اعتباری ارزشمند برای آن محسوب می‌شود. این اثر اسرارآمیز، اکنون بر دیوارهای موزه هنرهای مدرن نیویورک به نمایش گذاشته می‌شود. برخلاف دیگر نقاشی‌های مشهور این هنرمند هلندی، شب پرستاره بدون نگاه کردن به مدل عینی خلق شده است و در آن زمان، ون گوگ در بیمارستان سنت رمی درگیر حملات جنون و بیماری‌های روان‌پریشانه بود.
۲. «موج عظیم کاناگاوا» اثر کاتسوشیکا هوکوسائی
استاد بزرگ ژاپنی، هوکوسائی با خلق نقاشی «موج عظیم کاناگاوا» نام خود را در قلمروی هنر جاودان کرد. این حکاکی روی چوب با نام‌های دیگر «موج بزرگ» یا «موج» نیز شناخته می شود و درواقع بخشی از مجموعه چاپ‌های کوه فوجی است. هوکوسای با کشیدن کوه در دور‌دست‌ترین نقطه، سعی کرده توهمی از عمق را ایجاد کند.
۱. «سوغاتی از هاور» اثر پابلو پیکاسو
«سوغاتی از هاور» معیارهای بنیادینی را در دوره کوبیسم بنا نهاد از جمله، رنگ‌های روشن‌تری در سطح کار ایجاد شد، بنابراین آثار تک‌رنگ گذشته مجددا جای خود را به طیف وسیعی از رنگ‌ها دادند. غالبا آثار هنری معروف این دوره در تابع طبیعت بی‌جان بود.
منبع: Artistro
