۱۹ عادت بد و خوب در مراقبت از چشم
در دنیایی که زیاد با عوامل آسیب‌زننده به چشم سروکار داریم، مراقبت از چشم اهمیت زیادی دارد. برخی از عادت‌های ما یعنی رفتارهایی که در طول روز مرتب تکرار می‌کنیم، می‌توانند برای چشم مضر باشند و برخی عادت‌ها ممکن است باعث حفظ سلامت چشم شوند. در ادامه در مورد عادت‌های مثبت و منفی در مراقبت از چشم بیشتر بخوانید.
۱۱ عادت منفی در مراقبت از چشم
بعضی از رفتارهای روزمره‌ی ما می‌توانند به مرور زمان به چشم‌ها آسیب بزنند. اگر این عادت‌های مخرب را دارید سعی کنید آن‌ها را کنار بگذارید.
۱. خیره شدن به تلفن همراه
این عادتی است که اکثر افراد این روزها دارند. تلاش برای دیدن متن‌های ریز روی صفحه‌ی گوشی، روز به روز بیشتر به چشم‌ها آسیب می‌زند. به‌خصوص اگر این کار را برای ساعت‌ها انجام دهید. این عادت مخرب باعث خشکی چشم، تاری دید، سرگیجه و حتی تهوع می‌شود.
هر ۲۰ دقیقه گوشی خود را کنار بگذارید تا به چشم‌هایتان استراحت دهید. سعی کنید فونت نوشته‌های گوشی را بزرگ‌تر کنید تا راحت‌تر خوانده شوند.
۲. تماشای تلویزیون در شب
در حالت کلی خیره شدن به هر صفحه نمایش روشن در تاریکی شب به چشم‌های شما آسیب می‌زند؛ صفحه‌ی گوشی، کتاب‌خوان‌های الکترونیکی، تلویزیون و کامپیوتر. در این شرایط میزان نور محتوایی که می‌بینید دائما و با سرعت زیاد در حال تغییر است و چشم‌های شما باید زحمت زیادی بکشد تا خودش را با این شرایط وفق بدهد. این شرایط باعث خستگی چشم، سردرد، خشکی چشم می‌شود و حتی می‌تواند مشکلات جدی‌تری مثل بی‌خوابی و به هم ریختن نظم خواب ایجاد کند.
البته مطالعه کردن در نور کم هم توصیه نمی‌شود. ممکن است برای چشم ضرری نداشته باشد ولی باعث خستگی و قرمزی چشم می‌شود که درد و ناراحتی را به دنبال دارد. پس اگر قبل از خواب مطالعه می‌کنید حتما چراغ مطالعه یا نور مناسب داشته باشید.
۳. خوابیدن با لنز چشم
گاهی پیش می‌آید که دیر از بیرون به خانه می‌رسیم و حسابی خسته هستیم ولی این‌ها بهانه‌ای نمی‌شود که با لنز تماسی داخل چشم بخوابیم. این کار نه‌تنها باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت می‌شود بلکه آسیب‌های دائمی را برای چشم به دنبال دارد. تعداد کسانی که به دلیل عفونت ناشی از استفاده از لنزهای تماسی به پزشک مراجعه می‌کنند بسیار زیاد است. حتما قبل از بیرون آوردن لنز دست‌های خود را بشویید و در محلول مخصوص لنز قرار دهید.
۴. مالیدن چشم‌ها
شاید این کار وسوسه کننده به نظر برسد و حس خوبی بدهد ولی اصلا نباید آن را انجام دهید. مالیدن شدید چشم‌ها می‌تواند به عروق خونی آن آسیب بزند. برای آرام کردن چشمی که تحریک شده از کمپرس سرد به جای مالیدن چشم‌ها استفاده کنید.
۵. استفاده‌ی بیش از حد از قطره‌های چشمی
قطره‌های چشمی به طور موقت خشکی چشم را کاهش می‌دهند؛ اما استفاده‌ی بیش از حد از آن‌ها می‌تواند به مرور زمان باعث تحریک چشم شما شود. قطره‌های چشمی بدون نسخه در واقع سلامت چشم را بهبود نمی‌بخشد، فقط باعث می‌شوند چشمان شما کمتر قرمز به نظر برسند. استفاده از قطره‌های چشمی برای مدت کوتاه توصیه می‌شود.
اگر از قطره‌های چشمی استفاده می‌کنید، حتماً دستورالعمل پزشک خود را دنبال کنید و اگر باعث تحریک، بثورات چشمی یا هر عارضه‌ی جانبی منفی دیگری شد، فوراً استفاده از آن‌ها را متوقف کنید.
۶. نداشتن رژیم غذایی معتدل
رژیم غذایی و تغذیه برای سلامت و مراقبت از چشم هم مهم است. برخی از میوه‌ها و سبزیجات برای سلامت چشم بسیار ضروری هستند؛ به‌ویژه آن‌هایی که ویتامین C و E، روی و اسیدهای چرب امگا ۳ دارند. تا حد امکان از مرکبات، روغن‌های گیاهی، آجیل، غلات کامل، سبزیجات برگ‌دار و ماهی به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید.
حتی مهم‌تر؟ آب. آب کافی بدن برای تولید اشک و روان نگه داشتن چشم‌ها کلیدی است. همچنین، مطمئن شوید که غذاهای سرشار از سدیم را حذف کنید چون می‌تواند بدن شما را کم‌آب کند.
۷. استفاده نکردن از عینک‌های ایمنی
تقریبا ۴۵ درصد از آسیب‌های چشم در خانه اتفاق می‌افتد. شایع‌ترین خطری که چشم را تهدید می‌کند، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی در محصولات تمیز کننده، پاشیدن روغن و گریس داغ در حین پخت و پز، پروژه‌های ساخت و ساز و تعمیرات خانه مثلا چمن زنی و استفاده از ابزارهایی که با حرارت کار می‌کنند در نزدیکی چشم است. بنابراین ممکن است با پوشیدن آن عینک‌های ایمنی بزرگ، عجیب به نظر برسید؛ اما در هنگام کار روی این پروژه‌ها، استفاده از عینک ایمنی مخصوص کار ایده‌ی بسیار خوبی است.
۸. استفاده‌ی نادرست از محصولات آرایش چشم
هر چیزی که نزدیک چشم خود قرار دهید یک خطر بالقوه است. و این شامل ریمل، خط چشم، سایه چشم و کرم‌های دور چشم هم می‌شود. بنابراین مطمئن شوید که آرایش را دور از خط مژه خود انجام دهید تا غدد چربی پلک را مسدود نکنید؛ تجمع در این قسمت می‌تواند باعث عفونت شود. همچنین لوازم آرایش چشم خود را بعد از سه ماه دور بریزید. باکتری‌ها دوست دارند در مکان‌های تاریک و مرطوب رشد کنند، بنابراین ریمل شما می‌تواند بستری برای ایجاد برخی عفونت‌های خطرناک باشد.
۹. نداشتن خواب کافی
کم‌خوابی می‌تواند منجر به مشکلات متعددی از جمله افزایش وزن، افسردگی و کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن شود. علاوه بر این، کمبود خواب نیز به چشم‌های شما آسیب می‌زند (بعضی از علائم آن عبارتند از پرش، خشکی چشم، تاری دید و درد). حتماً حداقل هفت ساعت در شب بخوابید و به یاد داشته باشید که قبل از خواب تلفن هوشمند را زمین بگذارید.
۱۰. استفاده نکردن از عینک طبی و آفتابی
چشم دوختن بیش از حد به هر چیزی می‌تواند منجر به خستگی چشم شود که درد و ناراحتی را هم به دنبال آن ایجاد می‌کند. خوشبختانه یک راه حل ساده وجود دارد: عینک خود را بزنید!
وقتی بیرون هستید، از عینک آفتابی استاندارد و مناسب استفاده کنید. عینک آفتابی به جلوگیری از آسیب اشعه‌های مضر فرابنفش کمک می‌کند که به مرور زمان می‌تواند به چشم شما آسیب برساند. آیا فوتوفوبیا یا حساسیت به نور دارید؟ عینک آفتابی می‌تواند به کاهش اثرات نورهای زیاد از جمله سردرد، تاری دید یا قرمزی چشم کمک کند.
۱۱. مراجعه نکردن به چشم‌پزشک
پزشک شما نه تنها می‌تواند مشکلات جدی چشمی (مثلا گلوکوم) را که علائمی ندارند تشخیص دهد، بلکه می‌تواند نشانه‌های بیماری‌های دیگر (مانند دیابت و فشار خون بالا) را نیز فقط با معاینه‌ی چشم شما مشاهده کند.
علاوه بر این، بینایی شما احتمالا به آن خوبی که فکر می‌کنید نیست. اگر برای کارهای روزانه چشم‌های خود را جمع می‌کنید، ممکن است خود و دیگران را در معرض خطر قرار دهید. مراجعه‌ی منظم به پزشک می‌تواند به کاهش تعداد تصادفات رانندگی قابل پیشگیری در هر سال کمک کند.
۸ عادت مثبت در مراقبت از چشم
برخی عادت‌ها به سلامت چشم کمک می‌کنند. سعی کنید این رفتارها را در زندگی روزمره‌ی خود به عادت تبدیل کنید تا با مراقبت از چشم همیشه چشمانی سالم داشته باشید.
۱. نوشیدن مقدار زیادی آب
نوشیدن آب برای کل بدن و حتی چشم‌ها مفید است. به‌خصوص در فصل‌های سرد سال که خشکی چشم یکی از مشکلات رایج است.
۲. ترک سیگار
بین سیگار کشیدن و پیشرفت تعدادی از بیماری‌های شایع چشم، ارتباط مستقیم وجود دارد. با ترک سیگار می‌توانید چشم‌هایی سالم‌تر داشته باشید.
۳. مراقبت از چشم کودکان
بسیاری از افراد موقع مراقبت از چشم و استفاده از عینک چه طبی، چه آفتابی و چه ایمنی، بچه‌ها را فراموش می‌کنند. چشم کودکان هم به اندازه‌ی بزرگسالان در معرض انواع آسیب است. برای بچه‌ها هم عینک آفتابی تهیه کنید و مراقب چشم آن‌ها باشید.
۴. پیشگیری از حساسیت‌ها
برخی از انواع حساسیت‌ها چه فصلی چه حساسیت به برخی مواد شیمیایی، می‌توانند چشم را اذیت کنند و به آن آسیب بزنند. با پیشگیری از این حساسیت‌ها می‌توانید قدم موثری برای مراقبت از چشم بردارید. اگر دچار حساسیت فصلی می‌شوید، قبل از شروع علائم، حتما به پزشک مراجعه کنید و از او راهنمایی بخواهید.
۵. تعویض منظم عینک
اگر از عینک طبی استفاده می‌کنید لازم است که مرتب به پزشک مراجعه کنید و عینک مناسب شماره‌ی چشم‌تان را دریافت کنید. استفاده نکردن از عینک مناسب، به چشم‌هایتان فشار می‌آورد و آن را خسته می‌کند.
۶. استفاده از عینک شنا
عینک شنا نه‌تنها باعث می‌شود که شنای راحت‌تری داشته باشید، بلکه مانع ورود باکتری‌های آب‌زی به چشم می‌شود. این باکتری‌ها می‌توانند بیماری‌هایی ایجاد کنند که سلامت چشم را تهدید می‌کند. اگر از لنز تماسی استفاده می‌کنید، استفاده از عینک شنا اهمیت بیشتری دارد.
۷. فعالیت بدنی منظم
شاید تعجب کنید ولی فعالیت بدنی منظم و ورزش کردن، برای مراقبت از چشم هم لازم است. فعال ماندن، چشمان شما را نیز سالم نگه می‌دارد. دیابت و دژنراسیون ماکولا معمولاً باعث آسیب یا زوال ناحیه مرکزی شبکیه می‌شود. تعدادی از عوامل می‌توانند منجر به دژنراسیون ماکولا شوند. دژنراسیون ماکولا از بیماری‌هایی است که می‌توانند باعث از دست دادن دائمی بینایی شوند و مطالعات نشان داده است که تحت تأثیر درصد چربی بدن و سطح فعالیت قرار دارد.
۸. استفاده از مزایای عمل لیزیک
اگر عینک نمی‌زنید و از لنز استفاده می‌کنید، شاید بهتر باشد که در مورد عمل لیزیک تحقیق کنید. لنزهای تماسی می‌توانند مشکلات زیادی برای چشم ایجاد کنند و اگر از آن‌ها درست استفاده نکنید، باعث مشکلات متعدد برای چشم می‌شوند. اگر نمی‌خواهید عینک بزنید، عمل بهترین جایگزین است.
برای مراقبت از چشم حتما به عادت‌های خود دقت کنید. بعضی از این عادت‌ها بدون اینکه بدانیم، به سلامت جسمی ما در بلندمدت آسیب می‌زنند.
منابع: Ncascade, Goodhousekeeping
