همه چیز درباره‌ی اسلایم؛ نحوه‌ی ساخت و فواید آن
اسلایم (Slime) برای چندین دهه یک پروژه‌ی علمی محبوب بوده است که با آن به بچه‌ها در مورد ویسکوزیته، پلیمر‌ها و واکنش‌های شیمیایی آموزش داده می و در چند سال اخیر، با ویدیوهای وایرال شده‌ی در سراسر اینترنت، به یک پدیده‌ی فرهنگی تبدیل شده است. در حالی که بسیاری از این ترند سرگرم‌کننده استقبال کردند، برخی نگران این شدند که اسلایم چقدر سالم است. آیا این سرگرمی ارزش ریسک کردن را دارد؟ چگونه می‌توانید آن را به صورت ایمن و بدون مادههای آلرژی‌زا درست کنید؟ در اینجا همه چیز‌هایی که باید در مورد نرم‌ترین و قابل له‌شدن‌ترین ماده‌ی جهان بدانید، آمده است.
اسلایم چیست؟
اسلایم، یک پدیده فرهنگی شگفت‌انگیز و مخلوطی از چیزهای موجود در هر خانه است که با هم ترکیب می‌شوند و یک ماده‌ی پلیمری را ایجاد می‌کنند که بسته به نحوه‌ی بازی کردن با آن، هم مانند جامد و هم مایع عمل می‌کند. به این ویژگی سیالیت غیر نیوتنی (non-Newtonian fluid) می‌گویند. ساختن اسلایم و بازی با آن راهی عالی برای آموزش اصول علمی شیمی به بچه‌هاست.
اسلایم در ابتدایی‌ترین تعریف، یک واکنش شیمیایی است که در آن دو ماده با هم ترکیب می‌شوند و مولکول‌های آن‌ها در این فرآیند مرتب می‌شوند. در سطح مولکولی، زمانی که اسلایم را ایجاد می‌کنید، نمی‌توان مواد را دوباره جدا کرد. همچنین اسلایم نوعی پلیمر است. پلیمر ماده‌ای است که از زنجیره‌ی بلندی از مولکول‌ها تشکیل شده است که تکرار می‌شوند. این زنجیرها می‌توانند از کنار یکدیگر بگذرند. چسب نیز نوعی پلیمر است. فعال کننده‌های رایج اسلایم مانند بوراکس، نشاسته مایع و محلول نمکی حاوی سدیم تترا هیدروبورات هستند. این‌ها هنگامی که با چسب مخلوط می‌شود، یون‌های بورات با مولکول‌های پروتئین چسب پیوند متقابل دارند و آن‌ها را به مولکول‌های بزرگ‌تری تبدیل می‌کنند که دیگر نمی‌توانند به راحتی از کنار یکدیگر بگذرند. پلیمرهای دیگری که ممکن است با آن‌ها آشنا باشید، کیسه‌های پلاستیکی و بادکنک‌ها هستند.
اسلایم در مورد ویسکوزیته یا گران‌روی و چگونگی تأثیر دما بر آن آموزش می‌دهد. ویسکوزیته نحوه اندازه‌گیری اصطکاک در مایع توسط دانشمندان و تعیین سرعت یا کندی جریان یک مایع است. آب ویسکوزیته پایینی دارد و به سرعت جریان می‌یابد، در حالی که مایعاتی مانند اسلایم، صابون و یا شیره ویسکوزیته بالایی دارند و به آرامی حرکت می‌کنند. ویسکوزیته تحت تأثیر دما است. هرچه یک مایع گرمتر باشد، سریعتر جریان می‌یابد. این یکی از دلایلی است که چرا اسلایم شما زمانی که گرمتر است، کشش بیشتری دارد. اسلایم همچنین نمونه‌ای از سیال غیر نیوتنی است، اصطلاحی برای سیالی که ویسکوزیته آن بسته به فشار تغییر می‌کند.
چرا مردم اسلایم را دوست دارند؟
به غیر از لذت یادگیری علم، اسلایم به دلایل مختلف دیگری نیز محبوب است. برخی تماشای تبدیل آن از جامد به مایع و بازگشت دوباره‌ی آن به جامد را رضایت‌بخش می‌دانند. همچنین له کردن آن بین انگشتانتان نیز می‌تواند راهی عالی برای کاهش استرس باشد و برخی از مردم فقط به این دلیل آن را دوست دارند که چسبناک، کشسان و سرگرم‌کننده است. همچنین از نوع خاصی از اسلایم برای تمیز کردن وسایل الکترونیکی و بخش‌هایی که دسترسی به آن‌ها سخت است نیز استفاده می‌شود. البته در مورد فواید اسلایم به تفضیل در ادامه خواهیم پرداحت.
انواع مختلف اسلایم چیست؟
اسلایم را می‌توان در انواع مختلفی تهیه کرد. در اینجا نمونه‌ای از محبوب‌ترین اسلایم‌ها به همراه ویدیوی ساخت آن‌ها آورده شده است.
- اسلایم اکلیلی یا یونیکورن: تنها دستور اولیه‌ی اسلایم معمولی را با اکلیل مخلوط کنید تا به این اسلایم دست یابید.
- اسلایم تمیز‌کننده: این یک نوع اسلایم ضخیم‌تری است که تقریبا مانند یک برس پرزدار کار می‌کند تا آشغال‌ها را در صفحه کلید و سایر وسایل الکترونیکی شما خارج کند.
- اسلایم کرکی: وقتی این اسلایم را در دستانتان له می‌کنید، حس یک مارشملوی نرم را به شما می‌دهد.
- اسلایمی که می‌ترکد: با مخلوط گلوله‌هایی از استایروفوم (یونولیت) یا سایر مواد خاص با اسلایم معمولی به وجود می‌آید و در دست گرفتن آن حس خوبی به شما می‌دهد.
- اسلایم بدون بوراکس: برخی از افرادی که نگران این هستند که بوراکس می‌تواند برای پوست آسیب‌زا باشد، بنابراین دستور العمل‌های اسلایم بدون آن را انتخاب می‌کنند.
- اسلایمی که در تاریکی می‌درخشد: این اسلایم در تاریکی می‌درخشد و می‌توان آن را در خانه و با چیزهای غیرسمی درست کرد.
نمونه‌ای از اسلایم اکلیلی
اگر ویدیوها را تماشا کرده باشید، احتمالا متوجه شده‌اید که اسلایم را می‌توان با طیف وسیعی از اقلام درست کرد. معمولا دستور العمل‌های اسلایم حداقل شامل چند مورد از این مواد است:
- بوراکس
- مایع لباسشویی
- مایعی که برای تمیز نگه داشتن لنزهای چشمی استفاده می‌شود
- چسب سفید
- نشاسته‌ی ذرت
- کرم موبر
- شامپو
- اکلیل
- رنگ خوراکی
به عنوان مثال، برای تهیه اسلایم تمیز‌کننده، به مایع لباسشویی، آب گرم و چسب مدرسه‌ای سفید نیاز دارید. اسلایم کرکی معمولا مواد بیشتری مصرف می‌کند زیرا بافت متفاوتی دارد. همچنین بدون بوراکس است. از سوی دیگر یک دستور العمل خوب و اولیه برای اسلایم بدون بوراکس به ۴ اونس (۱۲۰ میلی لیتر) چسب سفید، نصف قاشق غذاخوری جوش شیرین و ۱/۴ قاشق غذاخوری محلول لنز چشمی نیاز دارد. مواد را به ترتیب ذکر شده در ظرفی بریزید، سپس چند دقیقه با هم مخلوط کنید تا تبدیل به اسلایم شود. اسلایم باید مرطوب و کشدار باشد، اما چسبنده نباشد. همچنین اپر به چیزی کمی باحال‌تر و پیچیده‌تر نیاز دارید، می‌توانید با دستور العمل مشابهی اسلایمی که در تاریکی می‌درخشد را درست کنید.
دستورالعمل ایجاد اسلایم
اگر ویدیوهای بالا برای شما گیج‌کننده است، در زیر روش ساخت چند نمونه اسلایم دیگر آورده شده است. اولین دستور به شما نشان می‌دهد که چگونه اسلایم را با چسب یا بوراکس درست کنید. دومین دستور به شما یاد می‌دهد که چگونه با بوراکس اما بدون چسب اسلایم درست کنید. در نهایت، دستور‌العمل‌های نهایی نحوه‌ی درست کردن اسلایم بدون بوراکس و بدون چسب را به شما نشان می‌دهد.
ساخت اسلایم با چسب
مواد لازم
- چسب مایع یا سفید
- بوراکس (تتربورات سدیم)
- رنگ خوراکی (اختیاری)
- آب
- دو کاسه
طرز تهیه
- در یک کاسه ۳۰ میلی‌لیتر چسب (حدود یک چهارم بطری چسب) و یک چهارم فنجان آب را مخلوط کنید و اگر اسلایم رنگی می‌خواهید، رنگ خوراکی را به مخلوط چسب و آب اضافه کنید. مقداری از محلول را با چوب همزن از ظرف خارج کنید و توجه داشته باشید که چه اتفاقی می‌افتد.
- یک چهارم فنجان محلول مایع تترابورات سدیم (بوراکس) به مخلوط چسب و آب اضافه کنید و به آرامی هم بزنید.
- اسلایم بلافاصله شروع به تشکیل شدن خواهد کرد. مقداری از محلول را با چوب همزن بلند کنید و ببینید که چگونه قوام آن نسبت به مرحله‌ی اول تغییر کرده است.
- تا جایی که می‌توانید هم بزنید سپس دستتان را داخل آن فرو کنید و با دست ورز دهید تا چسبندگی آن کمتر شود. این کمی کثیف کاری اما ضروری است زیرا به این دو ترکیب اجازه می‌دهد تا کاملا و به خوبی با هم مخلوط شوند. نگران آب باقی مانده در کاسه نباشید و آن را بیرون بریزید.
- در صورت عدم استفاده، اسلایم را در یک کیسه پلاستیکی در یخچال نگهداری کنید تا از کپک زدن آن جلوگیری شود.
این چسب دارای ماده‌ای به نام پلی وینیل استات است که یک پلیمر مایع است. بوراکس مولکول‌های پلی وینیل استات را به یکدیگر پیوند می‌دهد و یک پلیمر بزرگ و انعطاف‌پذیر را ایجاد می‌کند. هر چه بیشتر با این نوع اسلایم بازی کنید، سفت‌تر و شبیه بتون می‌شود. می‌توانید چسب‌های مختلفی مانند چسب نجاری را آزمایش کنید تا ببینید اسلایم ایجاد می‌شود یا خیر.
ساخت اسلایم بدون چسب
این نوع اسلایم همان نوع کشسانی است که در فیلم‌ها می‌بینید و بسیار دوست داشتنی است. این اسلایم سمی نیست، اما با این حال، مواد سازنده‌ی این اسلایم را از دسترس کودکان دور نگه دارید و پس از بازی با اسلایم دست‌های خود را بشویید.
مواد لازم
- پلی وینیل الکل (PVA)
- بوراکس (تترابورات سدیم)
- لیوان یا شیشه
- رنگ خوراکی (اختیاری)
طرز تهیه
- نصف فنجان از محلول پلی وینیل الکل (PVA) را در یک لیوان، شیشه یا کاسه بریزید. اگر اسلایم رنگی می‌خواهید، رنگ خوراکی را به محلول PVA اضافه کنید و با یک چوب همزن هم بزنید.
- ۲ قاشق چایخوری از محلول سدیم تترابورات (بوراکس) را به محلول PVA اضافه کنید و به آرامی هم بزنید.
- سعی کنید برخی از محلول‌ها را با چوب همزن بلند کنید و ببینید که آیا تشکیل شده است یا خیر. پس از تشکیل اسلایم، می‌توانید با آن بازی کنید.
- اگر اسلایم را در کیسه‌ی پلاستیکی ببندید و در یخچال نگهداری کنید ماندگاری بیشتری خواهد داشت، در غیر این صورت خشک می‌شود یا کپک می‌زند.
ساخت اسلایم بدون بوراکس و چسب
اگر نمی‌دانید چگونه اسلایم بدون بوراکس درست کنید، در اینجا دستور ساخت اسلایم گلوز عالی آورده شده است. این ماده‌ی لزج از شیر بدون چربی، سرکه و جوش شیرین ساخته شده است!
مواد لازم
- شیر بدون چربی
- سرکه
- جوش شیرین
- یک فیلتر قهوه
طرز تهیه
- ۷ قاشق غذاخوری شیر بدون چربی را به یک فنجان اضافه کنید و ۱ قاشق غذاخوری سرکه را به شیر اضافه کنید. مخلوط را به آرامی هم بزنید تا مواد جامدی تشکیل شود.
- اجازه دهید مواد جامد به کف مخلوط بروند و سپس مایع را با استفاده از یک فیلتر تخلیه کنید (فیلتر قهوه بهترین کارایی را دارد). چند دقیقه اجازه دهید تا مایعات از مواد جامد جدا شوند.
- یک چهارم قاشق چایخوری جوش شیرین را به مواد جامد اضافه کنید و با هم ورز دهید تا مخلوطی لزج از شیر تشکیل شود.
وقتی سرکه را به شیر اضافه می‌کنید، باعث می‌شود که پروتئین شیر یعنی کازئین، که یک پلیمر است، از قسمت مایع شیر جدا شود و به هم چسبیده و مادههای جامد را تشکیل دهد. از کازئین در چسب‌ها، رنگ‌ها و حتی پلاستیک‌ها استفاده می‌شود. جوش شیرین اسید اضافه شده را خنثی می‌کند و به کازئین اجازه می‌دهد تا به حالت مایع خود برگردد.
ساده‌ترین راه ساخت اسلایم
این یکی دیگر از دستور العمل‌های اسلایم بدون بوراکس یا چسب است. در واقع با استفاده از نشاسته‌ی ذرت یک مایع غیر نیوتنی درست می‌کنید که شبیه ماسه روان است.
مواد لازم
- نشاسته‌ی ذرت
- آب
- یک کاسه بزرگ
طرز تهیه
- در یک کاسه‌ی پلاستیکی، مقدار کمی آب و نشاسته‌ی ذرت را با هم ترکیب کنید تا مخلوطی به نظر برسد که شبیه خامه‌ی فرم گرفته و به قوام عسل باشد. نسبت تقریبی مخلوط ۲ فنجان نشاسته‌ی ذرت به ۱ فنجان آب است. بنابراین اگر از کل یک جعبه‌ی نشاسته‌ی ذرت با اندازه معمولی (حدود ۱۶ اونس) استفاده کنید، حدود ۱ و نیم فنجان آب نیاز خواهید داشت. بهتر است با آب کمتر شروع کنید و به آرامی آن را اضافه کنید تا به غلظت مورد نظر برسد.
- پس از درست کردن مخلوط، دست خود را به آرامی روی سطح مخلوط نشاسته‌ی ذرت و آب قرار دهید. باید توجه داشته باشید که همانطور که انتظار دارید دست شما در مخلوط فرو برود. دست خود را در مخلوط حرکت دهید، ابتدا به آرامی و سپس سعی کنید آن را خیلی سریع حرکت دهید. حرکت دادن آهسته‌ی دست از میان آن راحت‌تر بود یا سریع؟
- اگر مخلوط شما به اندازه‌ای عمیق است که تمام دست خود را در آن فرو ببرید، سعی کنید یک مشت از مخلوط را بگیرید و سریع دست خود را بیرون بکشید. سپس دوباره سعی کنید، این بار دست خود را شل کرده و به آرامی بیرون بکشید. آیا متوجه تفاوت شدید؟
- سعی کنید با مشت به مخلوط نشاسته ذرت و آب ضربه بزنید. (مواظب باشید به خودتان آسیب نزنید! ) مطمئن شوید که محکم به ماده ضربه بزنید و مشت خود را سریع به عقب بکشید. آیا این ماده همه جا پاشیده شده یا در کاسه باقی مانده است؟ (اگر پاشید، نشاسته‌ی ذرت بیشتری را به مخلوط اضافه کنید.)
- هر گاه دست خود را به آرامی از میان مخلوط نشاسته‌ی ذرت و آب حرکت دهید، مانند یک مایع رفتار می‌کند اما وقتی می‌خواهید دست خود را به سرعت از داخل آن حرکت دهید یا به شدت به ماده‌ای ضربه بزنید مانند یک جامد رفتار می‌کند. این مخلوط نشاسته‌ی ذرت و آب رفتاری مشابه ماسه‌ی روان دارد.
ماندگاری اسلایم چقدر است؟
نگهداری آن در یک ظرف دربسته مهم است. این کار از خشک شدن آن جلوگیری می‌کند و باعث می‌شود چندین روز دوام بیاورد. اگر ظرف را در یخچال نگهداری کنید، می‌توانید اسلایم را تا یک ماه بدون خشک شدن یا کپک زدن نگه دارید.
آیا اسلایم بی‌خطر است؟
به طور کلی، بله. برخی افراد بسته به آلرژی یا حساسیت پوستی نسبت به مواد مختلف واکنش‌های پوستی دارند. برای مثال، یک بچه وقتی در معرض مواد شوینده‌ی خاص قرار می‌گیرد، جوش می‌زند، بنابراین باید از آن‌ها دوری کرد. از همه مهمتر، آن را نخورید و به کودکی ندهید که ممکن است آن را در دهانش بگذارد. موادی مانند محلول نمکی و بوراکس می‌توانند فرد را بیمار کنند.
فواید اسلایم
بازی با اسلایم به بهبود سلامت روان شما کمک می‌کند و علائم اضطراب، افسردگی، بیش فعالی و بسیاری موارد دیگر را کاهش می‌دهد. اسلایم فقط یک «اسباب‌بازی بچه‌گانه» نیست، بلکه چیزی است که هر فردی در هر سنی می‌تواند از آن استفاده کند و از آن لذت ببرد. اگر شما ۸ ساله یا ۸۰ ساله باشید می‌توانید به یک اندازه از اسلایم لذت ببرید و از آن بهره‌مند شوید. در زیر فواید مهم اسلایم آمده است.
علائم اضطراب را کاهش می‌دهد
به بیان ساده، اسلایم اساسا یک اسباب بازی برای رفع استرس است، مانند یک توپ استرس. با له کردن، فشار دادن و کش دادن اسلایم خود با دست، هر گونه استرس را از بدن خود جدا می‌کنید. هنگامی که تنش بیش از حدی در بدنتان دارید، ممکن است علائم استرس و اضطراب را تجربه کنید که هرگز خوشایند نیستند و بهتر است به اسلایم روی آورید.
به شما کمک می‌کند تمرکز کنید
همانطور که همه می‌دانند، کودکان نمی‌توانند برای مدتی طولانی روی چیزی تمرکز داشته باشند. اما به هر کودکی مقداری اسلایم بدهید و از اینکه چقدر می‌تواند بدون حواس پرتی با آن بازی کند شگفت‌زده خواهید شد. هر کسی که با اسلایم بازی می‌کند در این تجربه غرق می‌شود زیرا تمام حواس خود را درگیر می‌کند، این تقریبا شبیه زمانی است که در حال تماشای یک فیلم واقعا خوب هستید، اما در عوض، با اسلایم حواس لامسه و بویایی خود را درگیر می‌کنید. بسیاری از نوجوانان و دانشجویان نیز متوجه می‌شوند که اسلایم به آن‌ها کمک می‌کند هنگام مطالعه بیشتر تمرکز کنند. البته هنگام دادن اسلایم به کودکان بهتر است که که نکات ایمنی را رعایت کنید.
به شما اجازه می‌دهد تا کودک درون خود را بیدار کنید
وقتی بزرگ می‌شویم و بالغ می‌شویم، بازی و تفریح را فراموش می‌کنیم و با بازی، شادی و نشاط به زندگی وارد می‌شود! شما با بازی با اسلایم به معنای واقعی کلمه اندورفین، ماده‌ی شیمیایی طبیعی بدن که حس خوشحالی را ایجاد می‌کند، تحریک و آزاد می‌کنید. همه‌ی ما می‌دانیم که بازی در فرآیند رشد کودک بسیار مهم است، اما برای سالم ماندن بزرگسالان نیز بسیار مهم است.
به شما امکان می‌دهد در لحظه زندگی کنید
وقتی با اسلایم بازی می‌کنید، از چند حواس خود یعنی لامسه، شنوایی، بینایی و بویایی استفاده می‌کنید. هنگامی که از تمام حواس خود به طور همزمان استفاده می‌کنید، در حال تمرین تمرکز حواس هستید که هر گونه احساس منفی که ممکن است در طول روز تجربه کنید را تسکین می‌دهد.
در پایان بازی کردن با اسلایم نحوه مشخصی ندارد و بسته به خلاقیت خود مانند خمیرهای بازی می‌توانید با آن بازی کنید. به عنوان مثال می‌توانید تنها به له کردن آن بپردازید یا آن را به شکل‌های مختلف در بیاورید. هرچند فرقی نمی‌کند که چگونه با آن سروکله می‌زنید زیرا این ماده دوست‌داشتنی می‌تواند لحظات خوشایندی برای شما رقم بزند و شما را اندکی از روزمرگی‌ها دور کند.
اسلایم در عین خوبی و سرگرم بودنش و همچنین سرگرمی‌های خیلی خیلی باحال بودنش..
یه بدی خیلی بدی رو داره!!
اونم جذب میکروب‌ها باکتری‌ها به خودشه..
و وقتی هم به خودش جذب کرد کاریش نمیشه کرد.. آخه نیست سطح تقریباً نزدیک به مایعی رو داره..
خب..
با الکل یا.. مواد ضد عفونی کننده هم پاک نمیشه.. چون خود اسلایم اونموقع خراب میشه..
به نظرم هنگام بازی با اسلایم بهتره با دستکش انجام بشه..