هرآنچه باید درباره‌ی «موتورسواران»، پرستاره‌ترین فیلم تابستان بدانید
برخی مدعی‌اند که تاکنون هیچ فیلمی بهتر از «ایزی رایدر» (Easy Rider) فرهنگ باشگاه‌های موتورسواری را به تصویر نکشیده، اما «موتورسواران» (The Bikeriders) آمده تا گوی سبقت را از این فیلم برباید. این فیلم درام، اعضای یک باشگاه موتورسواری را در دهه‌ی ۶۰ میلادی دنبال می‌کند و با موتورسیکلت‌ها و ژاکت‌های چرم، یادآور روزهایی از عصر طلایی راک اند رول است.
داستان فیلم «موتورسواران» چیست؟
«موتورسواران» ماجرای ظهور یک باشگاه موتورسواری را در غرب میانه در میانه‌ی دهه‌ی ۶۰ میلادی روایت می‌کند و مرد جوانی که پس از دشواری‌های بسیار، تصمیم می‌گیرد که به این باشگاه بپیوندد. فیلم با ملاقات کتی (جودی کومر) و بنی (آستین باتلر) در یک بار مخصوص موتورسواران آغاز می‌شود. از همان ابتدا، بنی خود را متعهد به باشگاه موتورسواری «وندال‌ها» (The Vandals) توصیف می‌کند که توسط رهبر گروهشان، جانی (تام هاردی) تأسیس شده است؛ باشگاهی که کتی از آن نفرت دارد. با این حال، احساسات بر منطق غلبه کرده و این ملاقات اولیه به چیزی فراتر می‌انجامد. کتی و بنی ازدواج می‌کنند. اما بنی در دوراهی وفاداری به باشگاهش و عشق به همسرش گیر افتاده و کتی برای جلب توجه بنی با وندال‌ها در رقابت است.
«موتورسواران» چگونگی توسعه‌ی کلاب در طول یک دهه را نشان می‌دهد که از یک محل تجمع افراد سرخورده و مطرود، به یک باند تبهکاری تبدیل می‌شود که حتی زندگی اعضای آن را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. در این یک دهه، باشگاه «وندال‌ها» از شعار اولیه‌ی خود به عنوان یک باشگاه موتوسواری فاصله گرفته و راه خطرناکی را پیش می‌گیرد.
آیا فیلم «موتورسواران» مبتنی بر واقعیت است؟
با اینکه باشگاه «وندال‌ها» در واقعیت وجود نداشته، اما داستان و کاراکترهای فیلم متأثر از آدم‌های واقعی هستند که در دهه‌ی ۶۰ میلادی عضو این باشگاه‌ها بوده‌اند. «موتورسواران» بر اساس کتابی به همین نام از دنی لیون ساخته شده است. لیون اولین بار با عکس‌هایش از جنبش حقوق مدنی امریکا در اوایل دهه‌ی ۶۰ میلادی مورد توجه قرار گرفت. او سپس به باشگاه موتورسواران Outlaws در شیکاگو پیوست که در آغاز یک بار ساده بود که فعالیت‌های خود را از سال ۱۹۳۵ کلید زده بود. از سال ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۷، او هزاران عکس از اعضای باشگاه و حتی همسران و دوستان آن‌ها گرفت که سبک زندگی این موتوسواران را نشان می‌دهند. نیکولز، که از سال‌ها پیش طرفدار کارهای لیون بوده است، اولین بار در سال ۲۰۱۴ میلادی سراغ این عکاس رفته و ایده‌ی ساخت فیلمی بر اساس کتاب او را مطرح کرد.
کتاب موتورسواران لیون، که در سال ۱۹۶۸ منتشر شد، هنوز هم جایگاه بالایی در عکاسی مدرن دارد و به عنوان یکی از بهترین آثار ژورنالیستی درباره‌ی خرده‌فرهنگ باشگاه‌های موتورسواری در امریکا برشمرده می‌شود. عکس‌ها و مصاحبه‌هایی که از این موتورسواران و نزدیکان آن‌ها در کتاب لیون وجود دارد، مهم‌ترین منبع الهام فیلم بوده‌اند و کاراکترهای فیلم همه بازتصوری از آدم‌های واقعی هستند که لیون در طول زندگی خود با باشگاه موتورسواران Outlaws آن‌ها را ملاقات کرده بود.
لیون در فرایند ساخت «موتورسواران» با پروژه ارتباط نزدیکی داشته و از نتیجه نیز راضی است: «همیشه این آدم‌ها [شخصیت‌های موتورسواران] را دوست داشتم و به عنوان الگو به آن‌ها نگاه می‌کردم. خودم هم مثل اعضای باشگاه کله‌شق بودم و دوست داشتم در هر فرصتی که پیش می‌آید سوار بر موتورسیکلت خود راهی خیابان‌های شیکاگو شوم. اما این آدم‌ها کاملا استحقاق آن را دارند تا برای همیشه روی پرده‌ی نقره‌ای ماندگار شوند.»
در سمت چپ تصویری از کتی واقعی می‌بینید که جودی کومر نقش او را در فیلم «موتورسواران» بازی می‌کند
نیکولز برای ساخت «موتورسواران» هم از تصاویر و هم مصاحبه‌های موجود در کتاب لیون الهام گرفته است که حتی نسخه‌ی صوتی آن‌ها هم وجود دارد. بازیگران هم توانستند با استفاده از این منابع و به ویژه مصاحبه‌های ضبط‌شده، روی لهجه و شیوه‌ی بیان کاراکترهایشان کار کنند. باتلر توضیح داده که الهام از این منابع و تحقیق روی خرده‌فرهنگ موتورسواری جنبه‌های تازه‌ای از این برهه از تاریخ امریکا را برایش آشکار کرده که به عنوان ایده‌هایی غلط در ذهن مردم جا افتاده‌اند؛ مثل این ایده که باشگاه‌های موتورسواری گروهی از تبهکاران یا خرده‌جنایتکاران بوده‌اند.
در میانه‌ی تغییرات شدید اجتماعی و فرهنگی در این برهه‌ی زمانی خاص در امریکا، کسانی مثل جیمز دین در فیلم «شورش بی‌دلیل» (Rebel Without a Cause) و مارلون براندو در «وحشی» (The Wild One) با تیپ‌های خاص خود و کاراکترهای پسربد فرهنگ موتورسواران را به پرده آوردند. سکوت در برابر محافظه‌کاری سرسخت دهه‌های قبل به خشم تبدیل شد که هیچ چیز جز شورش علیه فرهنگ موجود نمی‌توانست این انرژی را تخلیه کند.
اما فیلم‌هایی مثل «ماهی جنگی» (Rumble Fish) فرانسیس فورد کوپولا و سریال «فرزندان آشوب» (Sons of Anarchy) نقش مهمی در جا انداختن این پندار در ذهن مردم داشته‌اند که موتورسواران تنها برای خرابکاری و خشونت دور هم جمع می‌شدند. حتی اینکه برخی «موتورسواران» را به یک «رفقای خوب» (Goodfellas) روی موتورسیکلت تشبیه کرده‌اند هم نمی‌تواند به خوبی ریشه‌های شکل‌گیری این خرده‌فرهنگ را توضیح دهد.
از نظر تاریخی در ابتدا این باشگاه‌ها تنها با ایده‌ی عشق به موتورسواری و مسابقه شکل گرفتند؛ اما به مرور، این عشق مشترک به حسی فراتر انجامیده و کسانی را دور هم جمع می‌کند که بااینکه از جامعه رانده شده‌اند، اما خانواده و اجتماع خود را در اعضای باشگاه می‌یابند. افزایش قابل توجه محبوبیت موتورسیکلت به استفاده‌ی گسترده‌ی نظامی از این وسیله‌ی نقلیه در طول جنگ جهانی دوم نیز بازمی‌گردد.
جانی واقعی در حال تعمیر موتورسیکلت، کاراکتر تام هاردی متأثر از اوست
انبوهی از باشگاه‌های موتورسواری که در سال‌های پس از آغاز جنگ شروع به پیدایش کردند، اغلب توسط سربازانی شکل گرفتند که تلاش می‌کردند جامعه‌ی کوچک خود را پیدا کنند؛ چراکه این سربازان که دیگر تجربه‌ی جنگ را از سر گذارنده بودند، نمی‌توانستند در جوامعی که پیش از آن خانه‌ی خود می‌دانستند، احساس تعلق کنند. این سربازان با باشگاه‌های موتورسواری دوباره طعم هیجان و رفاقت‌های دوران خدمت خود را می‌چشیدند و فرصتی می‌یافتند تا با کسانی که مثل خودشان هستند گرم بگیرند؛ کسانی که تجربه‌هایی شبیه به خودشان داشتند و بهتر از حتی خانواده‌هایشان آن‌ها را درک می‌کردند.
به تدریج اما این تفریحات سالم به چیزهای دیگری تبدیل شدند که نمود آن در تمام جنبه‌های جامعه‌ی امریکایی در دهه‌ی شصت دیده می‌شود. مسئله‌ی جنگ ویتنام یک ترامای بزرگ بود و آسیب‌های ناشی از آن مصرف الکل و مواد مخدر را تشدید کرد که باشگاه‌ها نیز از آن متأثر شدند. اعضای جوانتری که به باشگاه‌ها می‌پیوستند، پیش از آنکه شعار و هدف آن را درک کنند، به هوای مخدر به سمت آن‌ها می‌رفتند و تحت تأثیر آن، خشونت نیز بیشتر می‌شد. عواملی که همه دست در دست هم به فروپاشی درونی باشگاه‌ها انجامید.
بازیگران و عوامل اصلی فیلم چه کسانی هستند؟
کمتر پیش می‌آید که چنین بازیگران درخشانی را در یک فیلم در کنار هم داشته باشیم؛ آن هم فیلمی با ایده‌ای متفاوت و داستانی درام که براساس یکی از جذاب‌ترین خرده‌فرهنگ‌های تاریخ امریکا ساخته شده است. اما فیلم «موتورسواران» از حضور یک گروه بازیگری پرستاره بهره‌مند شده است.
آستین باتلر، نامزد اسکار و بازیگر برجسته‌ی دومین فیلم «تلماسه» در نقش اصلی فیلم، یعنی بنی ظاهر شده. جودی کومر، برنده‌ی جایزه‌ی امی و ستاره‌ی سریال «کشتن ایو» (Killing Eve) و «آخرین دوئل» (The Last Duel) بازیگر نقش همسر او کتی است. تام هاردی، که این روزها به خاطر قسمت سوم فیلم «نوم» (Venom) دوباره سر زبان‌ها افتاده، در قالب جانی، رئیس باشگاه موتورسواری، وندال‌ها را مدیریت می‌کند و اگر همین‌ها بس نیست مایکل شنون و نورمن ریدس، دریل دیکسن سریال «مردگان متحرک»، هم در فیلم حضور دارند که به ترتیب نقش کاراکترهای زیپکو و فانی سانی را ایفا کرده‌اند. مایک فیست فیلم «چلنجرز» نیز در نقش دنی لیون، عکاس کتاب «موتورسواران»، در فیلم حضور دارد.
از دیگر بازیگران فیلم می‌توان به بوید هالبروک، بازیگر فیلم «ایندیانا جونز و گردانه‌ی سرنوشت» (Indiana Jones and the Dial of Destiny)، دیمون هریمن از فیلم «روزی روزگاری در هالیوود» و دیگرانی چون توبی والاس، اموری کوهن، بو کنپ، کارل گلازمن و هپی اندرسون اشاره کرد.
جف نیکولز، کارگردان و نویسنده‌ی «موتورسواران» است که با جرئت می‌توان گفت یک فیلم بد در کارنامه‌اش ندارد. او کار خود را با اولین فیلم بلندش، «داستان‌های شات‌گان» (Shotgun Stories) آغاز کرد که ماجرای مرگبار دو خانواده‌ی امریکایی در آرکانزاس را روایت می‌کند. سپس دومین اثر او «پناه بگیر» (Take Shelter) بود که در آنجا هم با مایکل شنون همکاری کرد. در واقع، مایکل شنون تابه‌امروز در تمام فیلم‌های بلند جف نیکولز حضور داشته و «موتورسواران» ششمین همکاری او با این کارگردان به حساب می‌آید.
این فیلمساز تحسین‌شده با سومین فیلم خود، «ماد» (Mud) نشان داد که تیرش هرگز به خطا نمی‌رود؛ «ماد» یک فیلم نوجوانانه با تم روستا است که برای مدتی طولانی امتیازش در راتن تومیتوز صددرصد بود. «ویژه نیمه‌شب» (Midnight Special) هم یک داستان جذاب پدر و پسری و یک فیلم ماجراجویی علمی-تخیلی هیجان انگیز است.
آخرین فیلم جف نیکولز پیش از «موتورسواران» به سال ۲۰۱۶ میلادی بازمی‌گردد، یعنی «لاوینگ» (Loving) که با این فیلمنامزد اسکار هم شد. «لاوینگ» براساس داستانی واقعی است و ماجرای زوجی را روایت می‌کند که فقط به خاطر تفاوت رنگ پوست مورد آزار قرار گرفتند. از ۲۰۱۶ تاکنون نیکولز در هیچ پروژه‌ی سینمایی دیگری حضور نداشت و «موتورسواران» اولین فیلم او در هشت سال به حساب می‌آید.
با فیلمبرداری آدام استون، تدوین جولی مانرو و تهیه‌کنندگی سارا گرین و برایان کاوانا جونز حس عکس‌های سیاه و سفید دنی لیون به خوبی به فیلم منتقل شده، البته با این تفاوت که تصویر رنگی است. حضور سارا گرین به ویژه کیفیت فیلم را تضمین می‌کند که علاوه بر چندین همکاری با خود نیکولز، سابقه‌ی کار روی فیلم‌های ترنس مالیک، مثل «درخت زندگی» (The Tree of Life) و «ترانه به ترانه» (Song to Song)، فیلم «فریدا» (Frida)، «بوفالوی امریکایی» (American Buffalo) و بسیاری آثار برجسته‌ی دیگر را هم دارد.
آیا تاریخ اکران فیلم مشخص است؟
اولین تریلر فیلم «موتورسواران» در تاریخ ۶ سپتامبر ۲۰۲۳ آمد و در ابتدا قرار بود در تاریخ یک دسامبر ۲۰۲۴ میلادی اکران شود؛ اما استودیوی دیزنی از پخش فیلم صرف نظر کرده و Focus Features حق پخش «موتورسواران» را گرفت، که البته اعتصابات SAG-AFTRA موجب شد اکران آن شش ماه به تعویق بیفتد. در نهایت، فیلم «موتورسواران» در تاریخ ۲۱ ژوئن امسال (یک تیر) روی پرده خواهد رفت و انتظار می‌رود به سرعت از طریق پلتفرم پخش آنلاین Peacock منتشر شود.
منتقدین درباره‌ی فیلم «موتورسواران» چه می‌گویند؟
«موتورسواران» تا همینجای کار توانسته نقدهای مثبتی از منتقدان دریافت کند. فیلم در وبسایت راتن تومیتوز به امتیاز ۸۴ از ۱۰۰ رسیده و میانگین نمرات کاربران IMDb به آن ۷.۵ بوده است. «ورایتی» دیدگاه تازه‌ی نیکولز به خرده‌فرهنگ باشگاه‌های موتورسواران را مهم‌ترین نقطه‌ی قوت فیلم عنوان کرده که به مخاطبان اجازه می‌دهد از نزدیک به لایه‌های زیرین این دنیای متفاوت نگاهی بیندازند.
«گاردین» نویسندگی فیلم را ستوده و گفته «موتورسواران» در نشان دادن اعضای باشگاه از کلیشه فاصله گرفته و در عین حال، رابطه‌ای که بین کاراکترها به تصویر می‌کشد به سبک وسترن‌های قدیمی می‌ماند که یک رابطه‌ی محکوم به فنا را نشان می‌دهد. خلاف قهرمان‌های «ایزی رایدر» دنیس هاپر، در «موتورسواران» کسی قهرمان نیست، کسی هدف غایی را دنبال نمی‌کند؛ بلکه این روابط شخصیت‌ها و کش‌وقوس‌های این روابط است که در زمان و مکان خاصی اتفاق می‌افتد.
اما فیلمی که محوریت خود را بر تبیین روابط کاراکترها متمرکز می‌کند تسلیم هنر بازیگرانش است که از این نظر «موتورسواران» تحسین منتقدان را برانگیخته. نقد «هالیوود ریپورتر» اشاره کرده که عجیب است که چگونه این بازیگران، هاردی، کامر و باتلر، و همچنین بوید هالبروک و مایک فیست، نه تنها صداها و رفتارهای شخصیت‌ها را به واقعی‌ترین شکل به تصویر کشیده‌اند، همزمان در قالب کاراکترهایی فرسوده و یاغی شما را به میدوسترن دهه‌ی ۶۰ می‌برند. این جزئیات کوچک و دقیق هستند که فیلم را می‌سازند؛ جزئیاتی مثل لهجه‌ها و عادات رفتاری کاراکترها، یا حتی استفاده از موتورسیکلت‌های هارلی دیویدسون که دقیقا برای همان دوره‌اند.
دنی لیون، عکاس کتاب منبع الهام «موتورسواران» و آستین باتلر در پشت صحنه‌ی فیلم
نیکولز در یادداشت‌های رسمی برای فیلم توضیح داده: «اولین بار بیست سال پیش کتاب دنی لیون سر راهم سبز شد و از آن زمان تاکنون، فکر «موتورسواران» از سرم بیرون نرفته و به یک وسواس فکری برایم تبدیل شده بود. امیدوارم توانسته باشم فیلمی بسازم که این حس را به تصویر می‌کشد و مهم‌تر از آن، بتواند آن را به بینندگان منتقل کند.» طبق گفته‌های عوامل فیلم، نیکولز کسی است که فرهنگ امریکایی در خونش جریان دارد و همین موجب شده فیلم «موتورسواران» به وسترن مدرنی شبیه شود که ادای احترامی می‌کند به تاریخ و فرهنگ امریکا. این وسواس فکری نیکولز به عنوان کارگردان پروژه و همکاری نزدیک دنی لیون با او در فرایند تولید فیلم، اصالت «موتورسواران» را تضمین کرده و بازتاب دقیقی از فرهنگ موتورسواران در دهه‌ی شصت امریکا به تصویر می‌کشد.
منبع: Collider
