پوست چرب و هر آنچه باید درباره‌ی مراقبت از آن بدانید
پوست چرب می‌تواند یک چالش باشد؛ ظاهر چرب و درخشان، منافذ باز، جوش و آکنه‌های پر دردسر و آرایش‌های کم دوام و براق که در مدت کوتاهی خراب می‌شوند، همگی از سختی‌های داشتن پوست چرب هستند. با وجود این اگر پوست چربی دارید، خبر خوب این است که ما اینجا با آموزش چند اصل ساده به شما کمک می‌کنیم تا با شناخت و صرف کمی زمان برای مراقبت از پوست چرب از تجربه‌ی داشتن پوستی سالم و زیبا لذت ببرید.
پوست چرب چیست؟
پوست انسان برای اینکه کیفیتی انعطاف‌پذیر و نرم داشته باشد، نیاز به روغن طبیعی دارد. این روغن طبیعی که به آن سبوم (Sebum) گفته می‌شود، از غده‌های چربی زیر پوست که در بیشتر سطح بدن قرار دارند، ترشح می‌شود. انواع مختلف پوست، بر اساس مقدار ترشح همین روغن طبیعی به سه دسته‌ی خشک، مختلط و چرب طبقه‌بندی می‌شوند.
با این توضیح حتما فهمیده‌اید که پوست چرب، پوستی است که ترشح سبوم در آن زیاد است و ظاهری براق و درخشنده دارد. اگر از پوست چرب به خوبی مراقبت نشود، مشکلاتی مانند مسدود شدن منافذ پوست و بزرگ شدن آن‌ها، انباشته شدن سلول‌های مرده‌ی پوست روی هم و ظاهر شدن جوش‌های سر سیاه و آکنه بر سطح پوست به وجود می‌آیند.
علائم پوست چرب
هنوز نمی‌دانید نوع پوست شما چرب است یا نه؟ علائم پوست چرب را در ادامه می‌گوییم و اگر هر کدام از آن‌ها را روی پوست صورت مشاهده می‌کنید، پس نوع پوست‌تان به احتمال زیاد چرب است.
- پوست حالت براق دارد و با فاصله‌ی کمی بعد از شستشو چرب می‌شود.
- آرایش روی صورت به خوبی نمی‌نشیند و به راحتی پاک می‌شود.
- در بخش‌هایی از پوست که حس چربی دارد، جوش‌های سر سیاه و آکنه مشاهده می‌شود.
- منافذ پوست به خصوص در بخش‌های بینی، دو سمت بینی و پیشانی، بزرگ و قابل مشاهده هستند.
اگر با خواندن این علائم پوست چرب، هنوز از نوع پوست‌تان مطمئن نیستید، آزمایش زیر انجام دهید.
- صورت‌تان را با شوینده بشویید و به مدت حداقل یک ساعت بعد از شست‌وشو، از هیچ نوع محصول پوستی استفاده نکنید.
- یک دستمال کاغذی بردارید و آهسته روی بینی و پیشانی‌تان بکشید.
- اگر روی پوست احساس کشیدگی و خشکی نکردید و در عوض روی دستمال کاغذی چربی و آلودگی دیدید، پوست شما چرب است.
اگر ناحیه‌ی T صورت شما چرب است و بقیه قسمت‌ها معمولی یا خشک هستند، پوست شما از نوع مختلط است.
فراموش نکنید که ناحیه‌ی T در صورت که شامل سطح پیشانی، بینی و چانه می‌شود به طور طبیعی غده‌های چربی فعال‌تری دارد و ممکن است سبوم اضافی تولید کند.
باید و نبایدهای مراقبت از پوست چرب
با وجود اینکه پوست چرب منافذ را مسدود می‌کند و باعث ایجاد جوش و آکنه می‌شود، اما مزیت‌های خودش را هم دارد. روغن به حفظ پوست کمک می‌کند و همچنین باعث ضخیم‌تر شدن و در نتیجه ایجاد چین و چروک کمتر می‌شود. نکته‌ی اصلی این است که بتوانید بین چربی زیاد پوست و رطوبت کافی و مفید برای آن، تعادل ایجاد کنید.
برای ایجاد این تعادل لازم است بایدها و نبایدهای زیر را رعایت کنید.
- صورت‌تان را هر روز صبح، عصر و بعد از ورزش بشویید. در هنگام شستن، در مقابل وسوسه‌ی مالیدن پوست حتی برای پاک کردن آرایش، مقاومت کنید. مالیدن و اسکراب، پوست را تحریک می‌کند و باعث چرب‌تر شدن آن می‌شود.
- از آن دسته محصول‌های پوستی که روی آن‌ها نوشته شده «Oil Free» یا «non-comedogenic» استفاده کنید. معنی این برچسب‌ها این است که این محصولات، فاقد هر گونه مواد شیمیایی هستند که در مسدود شدن منافذ پوست و ایجاد آکنه نقش دارند.
- از شوینده‌های ملایم فومی استفاده کنید. خیلی از کسانی که پوست چرب دارند بر این باورند که باید از شوینده‌های خیلی قوی برای تمیز کردن پوست‌شان استفاده کنند. این یک باور غلط است چون شوینده‌های قوی روغن مورد نیاز پوست را از بین می‌برند. در نتیجه غده‌های چربی برای جبران فعالیت بیشتری می‌کنند و پوست بیشتر چرب می‌شود. پس با شوینده‌های ملایم به سراغ شست‌وشوی پوست چرب بروید.
- از پاک‌کننده‌هایی که پایه‌ی روغن یا پایه‌ی الکل دارند، استفاده نکنید. این مواد پوست چرب را تحریک می‌کنند.
- روزانه از کرم مرطوب‌کننده استفاده کنید. پوست چرب هم نیاز به رطوبت‌رسانی دارد. بنابراین کرم مرطوب‌کننده را هر روز در روتین مراقبت پوستی‌تان داشته باشید. برای راحت‌تر کردن کار و صرفه‌جویی در وقت، از کرم‌های مرطوب‌کننده‌ای استفاده کنید که در ترکیب آن‌ها، ضد آفتاب با Spf30 یا بیشتر وجود داشته باشد.
- در فضای باز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. کرم ضد آفتاب از آسیب‌های اشعه‌ی ماورای بنفش خورشید که می‌تواند باعث چین و چروک، لکه‌های پیری و حتی سرطان پوست شود، جلوگیری می‌کند. برای جلوگیری از ایجاد آکنه، ضد آفتاب‌هایی را انتخاب کنید که حاوی اکسید روی و دی‌اکسید تیتانیوم هستند و از انواعی که حاوی عطر یا روغن هستند، استفاده نکنید.
- همیشه از لوازم آرایشی که فاقد روغن و بر پایه‌ی آب هستند، استفاده کنید.
- بدون پاک کردن آرایش هیچ‌وقت به رختخواب نروید. قبل از خواب آرایش را به طور کامل پاک کنید و صورت‌تان را بشویید.
- صورت خود را در طول روز لمس نکنید. اگرچه لمس صورت ممکن است غیر ارادی باشد، اما انجام این کار می‌تواند آلودگی، روغن و باکتری را از دستان شما، بر سطح صورت پخش کند. صورت خود را فقط هنگام تمیز کردن، مرطوب کردن یا استفاده از کرم ضد آفتاب یا آرایش لمس کنید و مطمئن شوید که ابتدا دستان‌تان تمیز هستند.
پاکسازی پوست چرب و جوش‌دار به صورت روزانه و در خانه
فارغ از اینکه چه نوع پوستی دارید، پاکسازی پوست به طور مرتب، مهم‌ترین و موثرترین کاری است که می‌توانید برای پوست‌تان انجام دهید. پاکسازی‌های عمیق و حرفه‌ای به تجهیزات خاصی نیاز دارند و باید برای انجام آن‌ها در بازه‌های زمانی سه تا شش ماهه، به دکتر پوست و کلینیک‌های زیبایی مراجعه کنید.
پاکسازی پوست چرب و جوش‌دار در کند کردن روند پیری پوست، درمان جوش و آکنه، کوچک کردن منافذ باز پوست، آبرسانی و جوان‌سازی پوست موثر است.
در کنار این روش پاکسازی پوست که به صورت درمانی و عمیق انجام می‌شود، باید به صورت روزانه هم روتینی برای مراقبت و پاکسازی پوست داشته باشید. موثرترین روتین پوست چرب، روتینی است که هر روز صبح بعد از بیدار شدن و هر شب قبل از خوابیدن انجام شود.
مراحل یک روتین پوستی، تقریبا در تمام پوست‌ها مشترک است و تنها محصولاتی که در روتین استفاده می‌شود، بسته به نوع پوست تغییر می‌کند.
روتین صبح
برای پاکسازی پوست چرب و جوش‌دار، یک روتین صبحگاهی، روشی عالی برای از بین بردن روغن‌هایی است که در طول شب، روی سطح پوست جمع شده است. مراحل روتین صبحگاهی پوست چرب به ترتیب زیر هستند.
- شست‌وشو: صورت خودتان را بشویید تا آلودگی و روغنی که در طول شب، روی پوست انباشته شده است پاک شود. قبل‌تر گفتیم که برای شست‌وشوی پوست چرب، از شوینده‌های ملایم و فاقد روغن و الکل استفاده کنید.
- تونر: یک پد پنبه‌ای بردارید و آن را به تونر مناسب پوست چرب آغشته کنید و به آهستگی رو صورت بکشید. تونر، آلودگی و روغن اندکی که ممکن است روی پوست باقی مانده باشد را تمیز می‌کند و باعث نرمی آن می‌شود.
- کرم مرطوب‌کننده: همانطور که گفتیم، پوست چرب هم مانند دیگر انواع پوست، نیاز به رطوبت‌رسانی دارد. بدون رطوبت کافی، پوست چرب تحریک می‌شود و روغن اضافی بیشتری تولید می‌کند. بنابراین برای جلوگیری از این واکنش، باید از کرم مرطوب‌کننده استفاده کنید.
- کرم دور چشم: پوست اطراف چشم بیشتر از قسمت‌های دیگر صورت نازک، حساس و در معرض آسیب است. برای محافظت از این بخش، باید به طور مرتب از کرم دور چشم استفاده کنید. یک کرم دور چشم که ضد آفتاب و آبرسان هم باشد، بهترین انتخاب است.
- کرم ضد آفتاب: مرحله‌ی آخر هر روتین پوستی کاملی، کرم ضد آفتاب است. بهتر است کرم ضد آفتاب را حتی اگر قصد بیرون رفتن از خانه را هم ندارید استفاده کنید، چون طول موج‌های مضر اشعه‌ی آفتاب می‌توانند از شیشه‌ی پنجره‌ها هم عبور کنند و به پوست شما آسیب برسانند. در صورتی که می‌خواهید از خانه خارج شوید، کرم ضد آفتاب را ۲۰ دقیقه زودتر بزنید تا به آن فرصت جذب شدن در پوست را بدهید.
روتین شب
روتین شب برای مراقبت از پوست چرب، بعد از یک روز طولانی و قبل از اینکه بخوابید، به اندازه‌ی مسواک زدن ضروری‌ست. مراحل را به ترتیب زیر انجام دهید.
- شست‌وشو: مانند روتین صبح، روتین شب پوست چرب را هم با شست‌وشوی صورت شروع کنید. پوست چرب شما در فاصله‌ی صبح تا شب، بیشتر در معرض آلودگی است و زمان بیشتری هم برای چرب شدن دارد. بنابراین بهتر است از یک برس مخصوص شست‌وشوی صورت استفاده کنید تا پاکسازی پوست چرب عمیق‌تر انجام شود. مقداری از شوینده‌ی مخصوص پوست را روی برس بریزید و به آرامی روی صورت حرکت دهید. بعد از اینکه کل سطح صورت شسته شد، آبکشی کنید.
- تونر: باز هم مانند روتین صبح، در این مرحله از تونر استفاده کنید.
- ماسک صورت: ماسک صورت را هفته‌ای یک تا دو بار در برنامه‌ی روتین‌تان داشته باشید. از ماسک‌های مختلفی برای پاکسازی پوست چرب می‌توانید استفاده کنید. به عنوان مثال ماسک خاک رس، روغن اضافی پوست را جذب می‌کند و به آن ظاهری لطیف و یک‌دست می‌دهد.
- کرم شب: کرم شب را بسته به سن و نیازی که پوست شما در هر مقطع زمانی دارد، انتخاب کنید. کرم شب می‌تواند آبرسان، جوان‌کننده، ضد چین و چروک، ویتامینه یا ترکیبی از چند خاصیت باشد. از آنجایی که خواب شبانه زمان مناسبی برای استراحت و بازسازی پوست است، استفاده مرتب از کرم شب می‌تواند نتایج چشمگیری داشته باشد.
- کرم دور چشم: کرم دور چشم هم مرحله‌ای جدا نشدنی از روتین پوستی است. روتین شبانه‌ی مراقبت از پوست چرب را با استفاده از کرم دور چشم تمام کنید. مقدار مناسبی از کرم را سر انگشت اشاره بزنید و آن را با ضربه‌های کوچک، در اطراف چشم پخش کنید. به هیچ وجه کرم دور چشم را روی پوست نمالید چون نه تنها به خوبی جذب نمی‌شود، بلکه باعث بروز مشکلاتی مثل میلیا خواهد شد.
توصیه‌هایی برای آرایش روی پوست چرب
احتمالا یکی از پر مصرف‌ترین لوازم آرایش برای کسانی که پوست چرب دارند، پنکیک پوست چرب باشد. این نوع پنکیک حالت چرب و براق پوست را از بین می‌برد و ظاهری صاف و یک‌دست ایجاد می‌کند. اما آیا واقعا پنکیک پوست چرب می‌تواند به تنهایی کافی باشد؟ برای انجام یک آرایش زیبا و مات، با ماندگاری بالا روی پوست چرب، به این راهکارها توجه کنید.
- مسیر یک میکاپ خوب، از یک پوست سرحال و شاداب شروع می‌شود. برای داشتن چنین پوستی توصیه می‌کنیم پاکسازی پوست چرب و جوش‌دار را جدی بگیرید و حتما روتین صبح و شب را در برنامه داشته باشید.
- همیشه پوست‌تان را مرطوب نگه دارید. محصولاتی که حاوی موادی مانند اسید هیالورونیک باشند، بهترین آبرسان‌ها برای پوست شما هستند.
- بدون هیچ تردیدی از پرایمر استفاده کنید. قبل از هرکار از یک پرایمر مات‌کننده که به پر کردن منافذ پوست هم کمک می‌کند، استفاده کنید.
- برای زیرسازی آرایش، از کرم پودر یا پنکیک پوست چرب که فاقد روغن است، استفاده کنید. این محصولات، روغن اضافی پوست را به خود جذب می‌کنند و آن را مات نگه می‌دارند. موضوع مهم این است که باید محتاط باشید و هرگز لایه‌ی ضخیمی از کرم پودر یا پنکیک پوست چرب را به خیال اینکه عملکرد بهتری در از بین بردن چربی دارند، روی پوست نزنید. لایه‌ی نازک زیرسازی، ماندگاری بیشتر و صد البته ظاهر بهتری هم دارد.
- از خط لب استفاده کنید. خط لب فقط برای درشت‌تر کردن لب به کار نمی‌رود بلکه استفاده از آن به مرتب ماندن رژ لب در مدت زمان طولانی کمک می‌کند.
- فیکساتورها را فراموش نکنید. شاید یکی از بهترین استفاده‌های فیکساتور، حفظ آرایش رو پوست چرب، برای مدت طولانی باشد. بنابراین بهتر است همیشه یک پودر یا اسپری فیکساتور در کیف لوازم آرایش‌تان باشد.
- آخرین و مهم‌ترین توصیه این است که به صورت‌تان دست نزنید. همانطور که قبلا گفتیم دست زدن به صورت باعث می‌شود که آلودگی و باکتری‌ها از دست به پوست صورت منتقل شوند و آن را تحریک کنند. این واکنش باعث می‌شود چربی اضافی ترشح‌شده از غده‌های چربی، زیرسازی آرایش شما را از بین ببرد و تمام زحمت‌هایتان هیچ شود. تلاش‌تان را بکنید تا در طول روز به صورت‌تان دست نزنید؛ آن‌وقت از مدت زمانی که آرایش، بی‌نقص و عالی روی پوست چرب‌تان می‌ماند، غافلگیر می‌شوید.
منابع: Eminence Organic Skin Care, American Academy of Dermatology, FOREO, BuzzFeed
