مأموریت اینویژن اروپا عصر تازهای را در مسیر کاوش ناهید آغاز خواهد کرد
پس از ناسا، اروپا هم قصد دارد یک مأموریت رباتیک برای بررسی سیارهی زهره به آن بفرستد تا نقشهی راه کاوش بیشتر این سیاره را تهیه و عصر تازهای را در مسیر کشف دوقلوی زمین آغاز کند.
دانشمندانی که بر روی سیارهی زهره مطالعه میکنند، مدتها از نبودن مأموریت رباتیک برای بررسی این سیاره شکایت داشتند اما انگار این دوران به پایان رسیده و اکنون مأموریتهای زیادی برای دستیابی به این سیاره و بررسی بیشتر آن در نظر گرفته شدهاند.
در هفتههای گذشته بود که ناسا از انتخاب دو مأموریت «داوینچی پلاس» (+DAVINCHI) و «وریستاس» (VERITAS) با هدف اعزام به سیارهی ناهید بین سالهای ۲۰۲۸ تا ۲۰۳۰ خبر داد. اکنون آژانس فضایی اروپا (ESA) هم اعلام کرده که مأموریتی با نام «اینویژن» (EnVision) را در اوایل دههی ۲۰۳۰ میلادی به این سیارهی دوقلوی زمین میفرستد.
«گانتر هسینگر» (Günther Hasinger) مدیر علوم آژانس فضایی اروپا گفت: «یک دورهی جدید اکتشاف در نزدیکترین و در عین حال متفاوتترین همسایهی ما در منظومهی شمسی در انتظار ماست. با مأموریت ما، در کنار مأموریتهای تازه اعلام شده با هدایت ناسا، تا یک دههی آینده یک برنامهی علمی بسیار جامع را در این سیارهی رازآلود خواهیم داشت.»
به نظر میرسد کشف احتمالی فسفین، سیارهی ناهید را برای کاوشهای رباتیک، جذابتر از قبل هم کرده است. طبق اعلام آژانس فضایی اروپا تمرکز بر مأموریت ناهید به جای یک پروژهی اخترفیزیک به نام «تسئوس» (Theseus) انجام شده که طی آن میتوان فورانهای بسیار دور پرتو گاما و دیگر رویدادهای گذرا را با هدف درک چرخهی زندگی نخستین ستارهها، بررسی کرد.
البته مأموریت جدید نخستین سفر اروپا به سیارهی ناهید نخواهد بود. فضاپیمای «ونوس اکسپرس» (Venus Express) این آژانس در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ به دور این سیاره چرخید و جو غلیظ آن را که سرشار از کربن دیاکسید است مطالعه کرد.
اینویژن هم مانند مأموریت کاوش قبلی آژانس فضایی اروپا، یک مدارگرد است اما ابزارهای آن نسبت به آنچه در ونوس اکسپرس بود، میتوانند نگاه ژرفتری به زهره داشته باشند. ابزارهای این فضاپیما شامل یک صوتسنج برای بررسی لایههای درون سیاره، چند طیفسنج برای تجزیهوتحلیل گازهای موجود در جو سیاره و ترکیبات سطح، یک ابزار راداری برای نقشهبرداری از سطح سیاره و یک آزمایشگر علوم رادیویی است که ساختار و میدان گرانشی سیاره را بررسی میکند.
اگرچه این پروژه توسط آژانس فضایی اروپا هدایت میشود، اما ابزارهای علمی آن با همکاری ناسا توسعه داده خواهد شد. «آدریانا اوکامپو» (Adriana Ocampo) دانشمند برنامهی اینویژن در ناسا گفت: «ابزار ونسار (VenSAR) این کاوشگر با مطالعات هدفمند خود دربارهی سطح ناهید، چشمانداز منحصربهفرد و نقشهی راه کاوشهای این سیاره را فراهم میکند.»
گفتنی است مأموریت وریتاس ناسا یک نقشهی سراسری از توپوگرافی سیارهی زهره ایجاد میکند. این دادهها در حقیقت یک بهروزرسانی حقیقی از دادههایی است که توسط فضاپیمای «ماژلان» (Magellan) ناسا در سالهای ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۴ جمعآوری شد و از یک فناوری بسیار قدیمیتر استفاده میکرد.
داوینچی+ هم دیگر مأموریت ناسا است که تحت «برنامهی دیسکاوری» (Discovery Program) در جو ناهید فعالیت خواهد کرد. این فضاپیما شامل یک مدارگرد اصلی به همراه یک کاوشگر است که در جو این سیاره پایین میرود و اندازهگیریهایی را دربارهی چگونگی تغییر جو با رفتن تغییر ارتفاع انجام میدهد.
اینویژن پس از دو پروژهی ناسا پرتاب خواهد شد و مقامات آژانس فضایی اروپا پنجرههای پرتاب سالهای ۲۰۳۱، ۲۰۳۲ و ۲۰۳۳ را درنظر دارند. پس از پرتاب، رسیدن به ناهید ۱۵ ماه طول میکشد و برای دستیابی به مدار نهایی هم ۱۶ ماه دیگر ماه نیاز است.
به گفتهی «تام واگنر» (Tom Wagner) دانشمند برنامهی اکتشاف ناسا، سه مأموریت جدید به سیارهی زهره در کنار هم ابزار قدرتمندی برای دانشمندانی خواهد بود که میخواهند دریابند زمین و زهره چگونه در گذشته بسیار شبیه به یکدیگر بودهاند اما اکنون به جهانهای کاملا متفاوتی تبدیل شدهاند.
او خاطرنشان کرد: «نتایج ترکیبی اینویژن و برنامهی دیسکاوری ناسا به ما میگوید که چگونه ترکیب نیروهای آتشفشانی، تکتونیک و هوازدگی شیمیایی در کنار هم، آبوهوای گلخانهای سیارهی ناهید را شکل داده است.»
عکس کاور: طرحی گرافیکی از زمین، ناهید و مأموریت اینویژن آژانس فضایی اروپا
Credit: NASA/JAXA/ISAS/DARTS/Damia Bouic/VR2Planets
منبع: Space