آموزش رفرنسدهی با اندنوت (Endnote)؛ راهنمای جامع

اندنوت (Endnote) یک ابزار بسیار مشهور در زمینهی مدیریت رفرنسهای مقالات محسوب میشود. این برنامه توسط محققان برای ذخیره، سازماندهی و استناد به مراجع استفاده میشود. در طول سالها، اندنوت به طور مداوم توسط توسعهدهندگان خود بهروز شده است، اما هنوز بسیاری از محققین و نویسندگان مهارت لازم را ندارند تا از این برنامه به درستی استفاده کنند. به همین دلیل، این مطلب نوشته شده تا نحوه رفرنسدهی با اندنوت از صفر تا صد آموزش داده شود.
نرم افزار اندنوت (Endnote) چیست؟
آموزش نصب نرم افزار اندنوت
چگونه با اندنوت رفرنس بزنیم؟
گام اول) ایجاد کتابخانه در اندنوت
گام دوم) آشنایی با سربرگهای اندنوت
گام سوم) جستوجوی مطالعاتی و اضافه کردن رفرنس به کتابخانه اندنوت
گام چهارم) رفرنسدهی در ورد با اندنوت
گام چهارم) تغییر فرمت رفرنسدهی در اندنوت
آموزش رفع محدودیت تعداد رفرنس در اندنوت
بررسی نسخه نرمافزار
نصب کرک یا سریال نامبر معتبر
بهروزرسانی نرمافزار
تنظیمات نمایش رفرنسها
رفرنسدهی با اندنوت 20 و 21 در ورد؛ یک روندی آسان و بدون دردسر!
نرم افزار اندنوت (Endnote) چیست؟
اندنوت یک نرمافزار مدیریت منابع و استنادها به شمار میرود که به پژوهشگران، دانشجویان و نویسندگان کمک میکند تا منابع علمی خود را به صورت سازمانیافته مدیریت کرده و برای رفرنسنویسی مقالات دانشگاهی و حتی پایان نامه از آن کمک بگیرند. این نرمافزار که توسط شرکت Clarivate Analytics توسعه یافته، امکان ذخیره، سازماندهی، جستجو و استفاده از منابع علمی برای نگارش مقالات را فراهم میکند.
در حال حاضر، نسخهی اندنوت ۲۱ منتشر شده که تفاوت آنچنان زیادی با نسخهی قبلی ندارد و صرفا قابلیت برچسبگذاری (Tags) به مهمترین ویژگی کلیدی نسخهی اندنوت ۲۱ تبدیل شده است. بنابراین، برای رفرنسدهی با اندنوت نیاز نیست تا حتما آخرین ورژن را دانلود کنید و میتوان از نسخهی اندنوت ۲۰ هم به راحتی بهرهبرداری کرد. نصب نسخههای قدیمیتر از اندنوت ۲۰ اصلا توصیه نمیشود؛ چرا که قابلیت کاربردی و حیاتی Cite While You Write تنها در نسخههای جدید (۲۰ به بعد) موجود بوده که در ادامه توضیح میدهیم این قابلیت تا چه میزان روند اضافه کردن رفرنسها را به مقالاتِ در حال نگارش، آسان کرده است.
آموزش نصب نرم افزار اندنوت
به این نکته توجه کنید که نرم افزار اندنوت یک اپلیکیشن رایگان نیست و باید نسخهی کامل آن را دانلود و نصب کنید. فایل نصبی اندنوت را میتوان به راحتی از سایتهای دانلود فارسی پیدا کنید. پس از دانلود آخرین نسخههای اندنوت، روی فایل نصبی برنامه که با فرمت EXE مشخص شده، دو بار کلیک کنید تا فرایند نصب آغاز شود.
مطابق با تصویر بالا حتما گزینهی I Would like a free trial را انتخاب کرده و سپس Next را کلیک کنید.
هنگام مشاهدهی تصویر زیر بهتر است گزینهی Typical را انتخاب کنید تا برنامه روی درایو C نصب شود.
در پایان باید محتویات پوشی کرک را کپی کنید. سپس آن را در محل نصب نرم افزار پیست کنید. آدرس نصب نرم افزار اندنوت در ویندوز به شرح زیر است:
- C:\Program Files (x86)\EndNote 21
در محل نصب نرم افزار، فایل اجرایی به اسم EndNote را پیدا کنید. روی آن راست کلیک کرده و گزینهی Create shortcut را انتخاب و سپس روی پیام ظاهر شده، گزینهی Yes را انتخاب کنید. با این کار، آیکون برنامه اندنوت در صفحهی دسکتاپ شما ظاهر میشود تا راحتتر وارد برنامه شوید.
نکتهی بسیار مهم: قبل از نصب نرم افزار اندنوت حتما به این موضوع دقت کنید که نرم افزار مایکروسافت آفیس روی سیستم شما نصب شده باشد؛ به این دلیل که حین فرایند نصب اندنوت روی سیستم عامل، افزونهای در نرم افزار مایکروسافت ورد به اسم Endnote 20/21 باید نصب شود.
چگونه با اندنوت رفرنس بزنیم؟
برای رفرنسدهی با اندنوت باید به ترتیب مراحل زیر را انجام دهید که تحت عنوان ۴ گام دستهبندی کردهایم.
گام اول) ایجاد کتابخانه در اندنوت
وقتی اولین بار وارد برنامه اندنوت میشوید، با صفحهای مطابق با تصویر زیر مواجه میشوید. اگر فایل کتابخانهای از اندنوت روی سیستم شما وجود دارد، روی Open an existing library کلیک کنید. در غیر این صورت، اگر برای اولین بار برنامه اندنوت را اجرا میکنید، روی Create a new library کلیک کنید تا یک فایل کتابخانه روی سیستم شما ایجاد و ذخیره شود. ترجیحا فایل کتابخانه را روی درایو C (محل نصب ویندوز) ذخیره نکنید؛ چرا که با تغییر یا نصب مجدد سیستم عامل ویندوز، فایل کتابخانه برای همیشه حذف خواهد شد.
گام دوم) آشنایی با سربرگهای اندنوت
پس از ساخت کتابخانه، شما وارد برنامه میشوید. هر یک از سربرگهای اندنوت به طور خلاصه دارای کارکرد زیر هستند:
۱. سربرگ Files
این بخش شامل گزینههای پایهای برای مدیریت فایلها و کتابخانههای اندنوت است:
- گزینه New…: ایجاد یک کتابخانه جدید برای ذخیره منابع
- گزینه Open Library: باز کردن یک کتابخانه موجود
- گزینه Close Library: بستن کتابخانه فعال
- گزینه Save As: ذخیره یک نسخه جدید از کتابخانه
- گزینه Import: وارد کردن منابع از فایلهای مختلف مثل BibTeX، RIS، XML و …
- گزینه Export: خروجی گرفتن از منابع به فرمتهای مختلف
۲. سربرگ Edit
این بخش شامل ابزارهای ویرایشی و تنظیمات نرمافزار اندنوت است. مهمترین گزینهها عبارتند از:
- گزینه Preferences: تغییر تنظیمات عمومی نرمافزار
- گزینه Change Cases: تغییر حروف رفرنسها با پارامترهای مختلف
- گزینه Style: انتخاب یا ویرایش سبکهای استنادی
۳. سربرگ References
این بخش مربوط به افزودن، ویرایش و مدیریت منابع است. مهمترین گزینهها عبارتند از:
- گزینه New Reference: ایجاد یک منبع جدید به صورت دستی
- گزینه Edit Reference: ویرایش اطلاعات یک منبع انتخابی
- گزینه Find Duplicates: یافتن و حذف منابع تکراری
- گزینه Link to PDF: اتصال فایل PDF به یک منبع
- گزینه Find Reference Updates: بهروزرسانی اطلاعات منابع از اینترنت
۴. سربرگ Groups
این بخش برای دستهبندی و مدیریت منابع در گروههای مختلف استفاده میشود. مهمترین گزینهها عبارتند از:
- گزینه Create Group: ایجاد یک گروه جدید برای سازماندهی منابع
- گزینه Create Smart Group: ایجاد گروههای خودکار بر اساس شرایط مشخص
- گزینه Share Group: به اشتراکگذاری گروههای منابع با همکاران پژوهشی
۵. سربرگ Tags
این بخش به کاربران امکان میدهد که برای منابع خود برچسبهای سفارشی (Tags) اضافه کنند تا مدیریت و جستجوی آنها آسانتر شود. امکان استفاده از چندین برچسب برای یک منبع وجود دارد (برخلاف گروهها که منبع فقط در یک گروه میتواند باشد). مهمترین گزینهها عبارتند از:
- گزینه Create Tag اضافه کردن یک برچسب جدید به منابع انتخاب شده
- گزینه Edit Tag: ویرایش برچسبهای موجود
- گزینه Rename Tags: تغییر نام برچسبهای موجود
- گزینه Delete Tags: حذف برچسبهای موجود
۶. سربرگ Library
این سربرگ به شما امکان مدیریت و مشاهده بهتر منابع در کتابخانه اندنوت را میدهد. مهمترین گزینهها عبارتند از:
- گزینه Advanced Search: جابهجایی بین حالت ساده و پیشرفته جستوجو در کتابخانه اندنوت
- گزینه Sort Library: امکان مرتبسازی مقالات مطابق با پارامترهای مختلف
- گزینه Find Duplicates: شناسایی و حذف منابع تکراری در کتابخانه برای جلوگیری از دادههای زائد
- گزینه Open Terms list: باز کردن و ویرایش اسامی نویسندگان، ژورنالها و عبارات کلیدی
- گزینه Define Terms list: تعریف اسامی نویسندگان، ژورنالها و عبارات کلیدی
- گزینه Recover Library: تلاش برای بازیابی کتابخانهی فعلی اندنوت که دچار ایراد شده
۷. سربرگ Tools
این بخش شامل ابزارهای پیشرفته برای کار با منابع و استنادها است. مهمترین گزینهها عبارتند از:
- گزینه Output Styles: تعیین استایل مطلوب برای رفرنسهای مختلف و همچنین مدیریت نوع نمایش هر استایل با انتخاب گزینه Open Style manager
- گزینه Cite While You Write (CWYW): افزونهای کاربردی برای مایکروسافت ورد به منظور درج رفرنسها
۸. سربرگ Window
این بخش ابزارهایی را برای تغییر نمایش و جابهجایی بین پنجرههای مختلف اندنوت ارائه میدهد. مهمترین گزینهها عبارتند از:
- گزینه Cascade all windows: بستن تمامی پنجرهها
- گزینه Show all windows side by side: نمایش تمامی پنجرهها در کنار یکدیگر
- گزینه Close all libraries: بستن تمامی پنجرهها
۹. سربرگ Help
این قسمت شامل مستندات و راهنمای کار با نرم افزار اندنوت است که اگر به زبان انگلیسی مسلط هستید، این دسته از اطلاعات میتواند برای شما سودمند باشد.
همانطور که متوجه شدهاید اندنوت سربرگهای متنوعی برای مدیریت، جستوجو و به اشتراکگذاری منابع دارد. با این حال، نیاز نیست برای رفرنسدهی با اندنوت با تمامی سربرگها و قابلیتهای اندنوت حتما کار کنید.
گام سوم) جستوجوی مطالعاتی و اضافه کردن رفرنس به کتابخانه اندنوت
شما از پلتفرمهای مختلف میتوانید مقالات مورد نیاز خود را پیدا کنید. معمولا اکثر منابع اطلاعاتی مثل پابمد، ScienceDirect و غیره در داخل سامانهی خود بخشی به اسم Cite دارند اما راحتترین کار ممکن، استفاده از قابلیت استناد گوگل اسکولار (Google Scholar) است. در صورتی که از سامانههایی غیر از گوگل اسکولار استفاده میکنید، باید فایل استنادی را از آنجا دانلود کرده و در محیط برنامه اندنوت درگ اند دراپ کنید؛ یعنی فایل را با ماوس کشیده و داخل محیط برنامه اندنوت رها کنید. با این حال، در این پست آموزشی، روش رفرنسدهی با اندنوت با کمک گوگل اسکولار را توضیح میدهیم که سریعتر است.
ابتدا سایت گوگل اسکولار را باز کنید. سپس روی منوی سه خطی گوگل اسکولار کلیک کنید که در گوشهی بالا و سمت چپ تصویر زیر قرار دارد:
از بین لیست، گزینهی Settings را انتخاب کنید. در صفحهی جدید از سربرگ Search Results، در بخش Bibliography manager گزینهی Show links to import citations into دقت کنید. روی BibTeX کلیک کرده و سپس گزینهی Endnote را انتخاب کنید و در نهایت روی دکمهی Save آبی رنگ در پایین صفحه کلیک کنید.
از حالا به بعد، هر زمان که شما یک عبارت کلیدی را در گوگل اسکولار جستوجو کنید، قابلیتی به اسم Import into Endnote هم در زیر هر مقالهی یافت شده دیده میشود که تنها با کلیک روی آن میتوان مقالهی مورد نظر را خیلی سریع و مستقیم به برنامهی اندنوت وارد کرد.
با این ترفند شما میتوانید رفرنس را به کتابخانه اندنوت اضافه کنید. حتی اگر در یک سامانهی دیگر در حال مطالعهی یک مقاله هستید، تنها کافی است تیتر آن را به طور کامل کپی کرده و در گوگل اسکولار پیست و اینتر کنید. مقالهی مورد نظر به احتمال بسیار زیاد در گوگل اسکولار نیز پیدا میشود.
گام چهارم) رفرنسدهی در ورد با اندنوت
حالا شما میتوانید از قابلیت CWYW اندنوت کمک بگیرید. برای این کار تنها باید روی مقالهای که اخیرا آن را به کتابخانه وارد کردهاید، یک مرتبه کلیک کنید.
سپس فایل ورد خود را باز کنید. دقیقا نقطهای که باید رفرنس اضافه شود را با نشانگر ماوس کلیک کنید. سپس دکمههای ترکیبی ALT + 2 را روی کیبورد فشار دهید تا رفرنس اضافه شود. حواستان باشد که از دکمه عدد ۲ بالای کیبورد باید استفاده کنید تا عملیات رفرنسدهی با اندنوت به درستی انجام شود.
بسته به قدرت نرم افزاری سیستم کامپیوتری شما باید چند لحظه صبر کنید تا رفرنس اضافه شود. این روش، آسانترین اقدام برای درج رفرنسها به مقالات محسوب میشود. شما میتوانید با کلیک روی سربرگ EndNote در فایل ورد، از بخش Citations گزینهی Insert Citation را کلیک کنید تا به صورت دستی و کلاسیک رفرنسهای مورد نیاز خود را به متن اضافه کنید. همچنین برای ویرایش، حذف و مدیریت رفرنسها در همین بخش باید روی Edit & Manage Citation(s) کلیک کنید.
گام چهارم) تغییر فرمت رفرنسدهی در اندنوت
برای تغییر فرمت رفرنسدهی از سربرگ EndNote در فایل ورد میتوانید استایل را مطابق با دستور العمل ژورنالها تغییر دهید. تنها کافی است که اسم درست استایل خود را بدانید. با کلیک روی منوی کروشهای، اسم استایلتان را انتخاب کنید.
اگر استایل مورد نظرتان در بین گزینههای فعلی نبود، جای نگرانی وجود ندارد. شما باید در بخش Style اولین گزینه یعنی Select Another Style را انتخاب کنید. با این کار، یک پنجرهی جدید باز میشود و شما در این بخش میتوانید استایلتان را پیدا کنید.
اگر اسم استایل در بین لیست نبود، شما باید اسم ژورنال را به انگلیسی به علاوه عبارت Endnote Style در گوگل تایپ و جستوجو کنید. وارد اولین لینک که احتمالا برای سایت رسمی اندنوت است شوید و فایل استایل را دانلود کنید.
حالا فایل مورد نظر را در آدرس زیر کپی کنید.
- C:\Program Files (x86)\EndNote 21\Styles
اکنون شما میتوانید استایل ژورنال مورد نظر را در برنامه وارد کنید.
آموزش رفع محدودیت تعداد رفرنس در اندنوت
نرمافزار اندنوت در نسخههای کامل خود محدودیتی در تعداد رفرنسها ندارد. با این حال، برخی کاربران ممکن است با محدودیتهایی مواجه شوند که معمولا به دلیل استفاده از نسخههای آزمایشی (Trials) یا نصب نادرست نرمافزار است. برای رفع این محدودیتها، مراحل زیر را دنبال کنید:
بررسی نسخه نرمافزار
اطمینان حاصل کنید که از نسخهی کامل اندنوت استفاده میکنید. نسخههای آزمایشی ممکن است محدودیتهایی در تعداد رفرنسها داشته باشند.
نصب کرک یا سریال نامبر معتبر
در صورتی که از نسخهای استفاده میکنید که نیاز به فعالسازی دارد، مطمئن شوید که کرک یا سریال نامبر معتبر را به درستی اعمال کردهاید. نصب نادرست کرک میتواند منجر به محدودیت در عملکرد نرمافزار شود.
بهروزرسانی نرمافزار
بررسی کنید که از آخرین نسخهی اندنوت استفاده میکنید. بهروزرسانی نرمافزار میتواند بسیاری از مشکلات و محدودیتها را برطرف کند.
تنظیمات نمایش رفرنسها
در برخی موارد، ممکن است تنظیمات نمایش رفرنسها به گونهای باشد که تعداد محدودی از آنها را نشان دهد. برای نمایش تعداد بیشتری رفرنس در صفحه، به تنظیمات نرمافزار مراجعه کرده و تعداد نمایش رفرنسها را افزایش دهید.
در صورتی که با انجام مراحل فوق همچنان با مشکل مواجه هستید، ممکن است نیاز به نصب مجدد نرمافزار یا استفاده از نسخهای دیگر داشته باشید.
رفرنسدهی با اندنوت 20 و 21 در ورد؛ یک روندی آسان و بدون دردسر!
در دنیای آکادمیک و پژوهشی، مدیریت منابع و استناددهی از اهمیت ویژهای برخوردار است. نرمافزار اندنوت ۲۰ و ۲۱ به عنوان یکی از ابزارهای پیشرفته و کاربردی در این زمینه، امکان سازماندهی و درج منابع را به شکلی سریع، دقیق و استاندارد فراهم میکند. با استفاده از این نرمافزار، دیگر نیازی به نگرانی درباره فرمتهای مختلف رفرنسدهی یا تنظیم دستی منابع در ورد نخواهید داشت.
امکانات گسترده و رابط کاربری بهینهشده اندنوت، روند رفرنسدهی را به یک فرآیند آسان و بدون دردسر تبدیل کرده است. کافی است منابع خود را به بانک اطلاعاتی اندنوت اضافه کنید، سبک استنادی مورد نظر را انتخاب کرده و با چند کلیک ساده، رفرنسها را به طور مستقیم در مایکروسافت ورد درج کنید. این روش نه تنها سرعت کار را افزایش میدهد، بلکه دقت استنادها را نیز تضمین میکند.
بنابراین، اگر به دنبال مدیریت حرفهای منابع و رفرنسدهی استاندارد هستید، اندنوت ۲۰ و ۲۱ میتواند بهترین انتخاب برای شما باشد. با یادگیری این نرمافزار، استناددهی مقالات و پایاننامههای خود را به شکلی بدون خطا و مطابق با استانداردهای بینالمللی انجام دهید.
منبع: دیجیکالا مگ