اتحادیه اروپا در قواعد مربوط به پهپادها بازنگری می‌کند
آژانس ایمنی هوانوردی اتحادیه اروپا (EASA) طرحی پیشنهادی را در زمینه‌ی استانداردهای هوایی منتشر کرده است که برای بیشتر پهپادهای سبک کاربردی خواهد بود. این قوانین تا حد زیادی به کارکرد ایمن انواع پهپاد در حوزه‌های گوناگون کمک خواهد کرد که ازجمله‌ی آن‌ها می‌توان به تحویل بسته‌ها در محیط‌های شهری، بازرسی خط آهن و خطوط برق یا ارائه‌ی خدمات در زمان بحران اشاره کرد.
هر چه جلوتر می‌رویم کاربرد پهپادها در زندگی انسان بیشتر می‌شود و این وسایل پرنده در زمینه‌های گسترده‌تری به خدمت گرفته می‌شوند. به همین دلیل دولت‌های گوناگون کوشیده‌اند با وضع قوانین، به فعالیت‌های انجام شده در این حوزه نظم بدهند. اما با پیشرفت فن‌آوری پهپادها نیاز به بازنگری در قوانین هم احساس می‌شود. اتحادیه‌ی اروپا در طرح پیشنهادی تازه‌ی خود کوشیده است جنبه‌های بیش‌تری از این فن‌آوری‌های نوین را پوشش دهد.
متن این طرح پیشنهادی هم‌اکنون تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۰ (۹ مهر ۱۳۹۹) برای دریافت نظرات کاربران در دسترس همگان قرار دارد. این استانداردها تحت عنوان «شرایط ویژه‌ی سامانه‌های هواگرد بی‌سرنشین سبک» شناخته می‌شود و برای پهپادهای زیر ۶۰۰ کیلوگرم که در زیرگروه «ویژه» و «گواهی‌شده» فعالیت می‌کنند، کاربردی خواهد شد. این در حالی است که هم‌اکنون نیز بیشتر پهپادهایی که تحت گواهی آژانس ایمنی هوانوردی اتحادیه‌ی اروپا فعالیت دارند، از این قواعد پایه‌ای تازه پیروی می‌کنند.
لازم به ذکر است که طبق قانون اتحادیه اروپا که نسخه‌ی تازه‌ی آن (EU 2019 / 947) از ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ (۱۱ دی ۱۳۹۹) اجرایی خواهد بود، پهپادها به سه زیرگروه «آزاد»، «ویژه» و «گواهی‌شده» تقسیم می‌شود. زیرگروه «آزاد» برای هواگردهایی است که نیاز به مجوز کلی و نیز اعلام قبلی هنگام فعالیت ندارند. زیرگروه «ویژه» به پهپادهایی اختصاص دارد که پیش از انجام عملیات نیاز به کسب مجوز از مراجع مربوطه دارند، به جز موارد تعیین شده‌ای که داشتن اظهارنامه توسط اپراتور مجوزدار کافی است. زیرگروه «گواهی‌شده» نیز به پهپادهایی اطلاق می‌شود که نیاز به مجوز پهپاد و مجوز خلبانی پهپاد معتبر دارند.
پاتریک کای، مدیر اجرایی آژانس ایمنی هوانوردی اروپا در این زمینه می‌گوید: «این طرح پیشنهادی، بخشی از نگاه گسترده‌تر آژانس را تشکیل می‌دهد برای اطمینان از این‌که پهپادها به طور ایمن و قابل قبول به کار گرفته می‌شوند. به ویژه در مناطقی که تراکم جمعیت یا اشیای متحرک و ثابت زیاد است.»
او می‌افزاید: «با توجه به این‌که بخش‌های زیادی از اقتصاد در پی راه‌هایی برای استفاده از پهپادها در جهت ساده‌تر کردن فعالیت‌های خود هستند، ضروری است که قوانینی قوی داشته باشیم تا مطمئن شویم از سوی این فعالیت‌ها خطری متوجه مردم یا اموال آنان نیست و میزان نویز این وسایل نیز در محدوده‌ی قابل قبولی باشد. این وظیفه‌ی ماست که مطمئن شویم با افزایش کاربرد پهپادها، شهروندان اروپا ایمن بمانند.»
تکنولوژی‌های تازه در پهپادها | عکس از CITRIS
تعیین استانداردهای صدور گواهینامه برای پهپادها چالش‌های خاص خود را هم دارد. مفاهیم طراحی این وسیله‌ها دامنه‌ی بسیار وسیعی را دربر می‌گیرد، فن‌آوری به‌کار رفته در آن‌ها به سرعت توسعه می‌یابد و برای ارائه‌ی محصولات تازه به بازار نیز فشار اقتصادی زیادی وجود دارد.
به این ترتیب، در عین حال که آژانس ایمنی هوانوردی اروپا خود را متعهد به ایمنی می‌داند اما از سویی تلاش کرده که تعریفی واقع‌گرایانه و متناسب با ریسک عملیات در الزامات صدور گواهینامه ارائه دهد. این طور که این آژانس می‌گوید، در نوشتن طرح پیشنهادی فوق، از رویکردی انعطاف‌پذیر استفاده کرده که به خوبی متناسب با چنین حوزه‌ی نوآورانه‌ای باشد.
روش‌های دقیق‌تر انطباق با نیازهای موجود، در فاز دوم مورد بررسی قرار می‌گیرد. اما با توجه به انتظاری که در زمینه‌ی تنوع محصولات و مفاهیم عملیاتی پهپادها می‌رود، یک پیوند قوی بین پروژه‌ها و آژانس ایمنی هوانوردی اروپا برقرار می‌ماند و این سازمان به ارزیابی پیشنهادات کاربران ادامه می‌دهد.
با انتشار پیش‌نویس قانون صدور گواهینامه‌های آینده، انتظار می‌رود شاهد ابتکارات تازه‌ای برای صدور گواهینامه و طراحی پهپادها باشیم تا به صورت ایمن در محیط‌های پرجمعیت به ویژه زمانی که خارج از خط دید (BVLOS) قرار دارند و خلبان نمی‌تواند پهپاد خود را به صورت مستقیم ببیند، به فعالیت بپردازند.
گفتنی است قوانین مربوط به پهپادهای غیرنظامی در ایران نیز توسط «اتحادیه‌ی صنایع هوایی و فضایی ایران» زیر نظر سازمان هواپیمایی کشوری وضع شده و کاربردی است که طبق آن کلیه‌ی واردکنندگان، تولیدکنندگان، فروشندگان، آموزش دهندگان، پروازدهندگان و تعمیرکاران پهپادهای غیرنظامی باید تحت مجوز این اتحادیه به فعالیت بپردازند.
بیشتر بخوانید: هر آنچه می‌خواستید درباره پهپادها بدانید؛ اما نمی‌دانستید از چه کسی بپرسید
عکس کاور از David Parry/PA Wire
منبع: EASA
