آیا بوتاکس و فیلر باعث پیری زودرس میشوند؟
سالهای زیادی است که زنان و مردان برای جلوگیری از روند پیری در صورتشان، از بوتاکس و فیلر یا پرکنندههای پوستی استفاده میکنند تا چین و چروکهای اطراف چشمها، دهان و پیشانی را از بین ببرند و جوانتر به نظر برسند. از آنجایی که این محصولات جوانساز، به تازگی (حدود ۳۰ سال پیش) کشف و استفاده شدهاند، عوارض و معایب آنها هنوز به طور کامل مورد بررسی قرار نگرفتهاست. شاید الان بعد از حدود سه دهه استفاده از این محصولات وقت آن رسیده که به تبعات مصرف این نوع از مواد پرداخته شود.
در سالهای اخیر و با حضور گستردهی شبکههای اجتماعی، این شائبه به وجود آمده که تا جایی که میتوان باید از روند پیری جلوگیری کرد و هرچه جوانتر و بینقصتر به نظر برسیم موفقتر هستیم. این تفکر حتی به نسل Z هم رسیده و بسیاری از جوانان بین بیست تا سی سال نیز در حال استفاده از این نوع محصولات هستند. اما اتفاق دیگری نیز در این میان افتاده است. عدهی زیادی از نسلهای جدیدتر این دیدگاه کمالگرایانه و غیرطبیعی را کنار گذاشته و روند پیری را بخشی از زیبایی طبیعی بدن و زندگی میدانند. البته همچنان آن رویکرد پیریگریز، رویکرد غالب دنیا و شبکههای اجتماعی وجود دارد و دست از سرزنش کسانی که چهرههای دستنخوردهی خود را به نمایش میگذارند برنمیدارد و به آنها میگوید که برای جلوگیری از ایجاد خطوط ریز، باید صورت خود را با بوتاکس و فیلر جوان کنند. شاید شرایط آب و هوایی و تغییرات اقلیمی باعث شده که روند پیری پوست، متفاوت از نسلهای پیشین باشد و بنابراین، جای تعجب نیست که برخی از افراد برای حفظ ظاهر خود به فیلر و بوتاکس روی میآورند. اما متأسفانه، تولیدکنندگان این نوع از محصولات، این روزها به این نکته اشاره میکنند که انجام کارهای زیبایی ممکن است همان چیزی باشد که باعث شود برخی از جوانان مسنتر به نظر برسند. در این مطلب از دیجیکالا مگ همراه ما باشید تا به این سوال از زوایای مختلف نگاه کرده و به آن پاسخ دهیم.
بوتاکس و فیلر چیست؟
اصطلاح «صورت مشمئز» چیست و چه زمانی ساخته شد؟
بوتاکس و فیلر چگونه روی روند پیری صورت تاثیر میگذارند؟
عملهای زیبایی روی روند پیری صورت چه تاثیری دارند؟
چطور میتوان به طور طبیعی روند پیری را کند کرد؟
بوتاکس و فیلر چیست؟
بوتاکس و فیلر از جمله محصولاتی هستند که در پروسههای زیبایی و البته در مواردی که پای سلامتی در میان است به عنوان درمان پزشکی استفاده میشوند. در زیر هرکدام را به طور خلاصه تشریح کردهایم.
- بوتاکس: از باکتری سی. بوتولینوم (C. botulinum) گرفته میشود که در بسیاری از محیطهای طبیعی وجود دارد. باکتریهای بوتولینوم بهطور طبیعی بیضرر هستند. مشکل زمانی ایجاد میشود که باکتریها تکثیر شده و جمعیت سلولیشان افزایش پیدا کند. وقتی مقدار این جمعیت به نقطهی خاصی رسید، باکتریها شروع به تولید سم بوتولینوم (سم عصبی مرگبار عامل بوتولیسم) میکنند. سم بوتولینوم بسیار خطرناک است. با این حال، طبق گزارش کالج آمریکایی اُستِئوپاتیک پوست (American Osteopathic College of Dermathology)، زمانی که بوتاکس به طور مناسب و در زمینهی درمانی استفاده میشود، بیخطر است و عوارض جانبی بسیار کمی دارد. تولیدکنندگان بوتاکس، آن را در دوزهای بسیار کم از سم بوتولینوم تولید میکنند. این دارو به طور موقت عضلات را فلج میکند و به همین روی میتواند برای افراد مبتلا به اختلالات مختلف عضلانی یا عصبی مفید باشد.
- فیلر: یا پرکنندهی پوستی مواد ژل مانندی هستند که به زیر پوست تزریق میشوند. از آنها برای ایجاد ظاهری صاف یا پرتر یا هر دو استفاده می شود.سازمان دارو و غذای جهانی (FDA) فیلرهای پوستی را به عنوان ابزار پزشکی معرفی میکند. همانطور که در کارآزماییهای بالینی گزارش شدهاست، اثرات بیشتر فیلرهای پوستیِ تاییدشده توسط FDA موقتی است زیرا از موادی ساخته شدهاند که بدن در نهایت آنها را تجزیه و جذب میکند. برای حفظ اثر مورد نظر، عموما تزریق تکرار میشود.
اصطلاح «صورت مشمئز» چیست و چه زمانی ساخته شد؟
در اکتبر سال ۲۰۲۳، یکی از سازندگان محصولات مراقبت از پوست در شبکهی اجتماعی تیکتاک با اشاره به عکسهای جدید برخی از اینفلوئنسرها، این سوال را مطرح کرد: «چه چیزی بو میدهد؟». از آنجایی که در این عکسها، اینفلوئنسرها بر روی فرش قرمز بودند عجیب بود که فرم صورتشان شبیه به زمانی باشد که بوی بدی را استشمام میکنند. این ویدیو به سرعت در فضای مجازی منتشر شد و اصطلاح «صورت مشمئز» وارد دایرهی اصطلاحات کاربران شد. کاربران حدس میزنند که این حالت از صورت، نتیجهی کارهای زیبایی است و همین موضوع باعث شد این فرضیه تقویت شود که کسانیکه اعمال زیبایی بیشتری روی صورت خود انجام میدهند زودتر و بیشتر از بقیه وارد روند پیری میشوند.
بوتاکس و فیلر چگونه روی روند پیری صورت تاثیر میگذارند؟
جراحان زیبایی این فرضیه را مطرح میکنند که «صورت مشمئز» به احتمال زیاد نتیجهی استفادهی بیش از حد از فیلرها و پرکنندهها با نوروتوکسین (مانند بوتاکس) در اطراف لبها است. در حقیقت بوتاکس و فیلر به طور مستقیم باعث پیری زودرس نمیشوند اما از آنجایی که باعث کاهش عملکرد ماهیچههای صورت میشوند در طولانی مدت میتوانند باعث پیری زودرس در چهرهی افراد جوان شوند. در مورد فیلر نیز تجمع پرکنندههای چانه یا لب میتواند برخی افراد را پیر کند، زیرا وزن را به سمت نیمهی پایینی صورت میآورد و باعث افتادگی صورت در درازمدت میشود. وقتی در مصرف فیلر زیادهروی میشود، صورت فرد، پرشده (یا بادکرده) به نظر میرسد و همین موضوع باعث میشود که نتوان سن واقعی شخص را تشخیص داد. اصطلاح «بدون سن» (ageless) در توصیف این نوع چهرهها ساخته شده و استفاده میشود.
استفادهی بیش از حد مواد تزریقی نیز میتواند برای فرد مشکلاتی ایجاد کند. وقتی نوبت به فیلرها و پرکنندهها میرسد، باید این نکته را در نظر گرفت که هر چقدر از مقدار بیشتر و در دفعات بیشتر استفاده کنیم تاثیرات پیرکنندهی آنها بیشتر خواهد بود. استفادهی بیش از اندازهی فیلر در زیر چشم میتواند منجر به پفکردگی شود، اما اگر از مقادیر زیاد استفاده نشود، بعید است که پوست به حدی کشیده شود که در آینده شل شود. همچنین خطر نازک شدن پوست در اثر استفادهی بیش از حد بوتاکس نیز وجود دارد، به خصوص اگر در سنین جوانی (به عنوان داروی پیشگیری از پیری) شروع به استفاده از آن شود. مصرف بیش از حد بوتاکس در یک ناحیه از صورت میتواند باعث شود که ماهیچههای اطراف آن بخش بیش از حد کار کنند که خود باعث ایجاد چین و چروکهای جدیدی در آن قسمت میشود.
عملهای زیبایی روی روند پیری صورت چه تاثیری دارند؟
معمولا افراد جوانتر به دنبال خلق ظاهری جدید هستند، درحالیکه اشخاص مسنتر به دنبال به دست آوردن ظاهری هستند که قبلا داشتند. در حقیقت برای صورتهای جوان باید عملهایی انجام شود که با شکل و تناسبات طبیعی فرد متناسب باشد که در بیشتر اوقات شخص این موضوع را نادیده میگیرد. عملهای زیبایی که این روزها محبوب هستند نیز جزو آن دسته از اعمالی هستند که میتوانند اثرات پیری را سرعت ببخشند. عمل زیبایی خط فک، چانه و گونه یکی از این جراحیهای زیبایی است. از آنجایی که چهرهی افراد جوان عموما خطوط منحنی و گردتری دارد، ایجاد این زاویهها و خطوط باعث میشود تا سن فرد بیشتر به نظر برسد.
واقعیت این است که حتی اگر نوع کار زیبایی که انجام میشود لزوماً پیرکننده نباشد، اما در ادامه طوری پیش میرود که فرد مسنتر به نظر میرسد. استفاده از پرکنندهها، بوتاکس و سایر کارهای زیبایی به عنوان یکی از روشهای پیشگیرانه از پیری میتواند باعث شود که برخی از جوانان شبیه افراد مسنی به نظر بیایند که میخواهند جوانتر از سن خود دیده شوند.
چطور میتوان به طور طبیعی روند پیری را کند کرد؟
اگر ژنتیک را به عنوان عامل اصلی پیری کنار بگذاریم، در حال حاضر، بیش از هر زمان دیگری، فشار بیشتری برای جوان ماندن وجود دارد. دو عامل بزرگی که در پیری نقش دارند، ژنتیک و قرار گرفتن در معرض نور خورشید هستند. بنابراین، در حالی که فرد نمیتواند ژنتیک خود را تغییر دهد، اما میتواند کنترل زیادی روی نحوهی محافظت از پوست خود در برابر نور خورشید داشته باشد. پس تا جایی که میتوان باید مراقب پوست در برابر اشعههای نور خورشید بود. به هر حال هر چقدر تاکید و استرس بیشتری برای جوان ماندن داشته باشید روند برعکس خواهد شد چرا که استرس میتواند سطح هورمون کورتیزول را افزایش دهد و باعث مقاومت به انسولین شده و بدن زودتر پیر شود. توصیه میشود که افراد بیشتر از منزل بیرون بروند (البته با استفاده از ضد آفتاب)، هوای تازه تنفس کنند و ورزش را در روتین سلامتی خود قرار دهند. اینها راههایی عالی برای جوانسازی طبیعی پوست و بدن در همهی افراد هستند.
ما در زمانهای زندگی میکنیم که هر چقدر پیرتر به نظر برسیم، کمتر موفق هستیم، چرا که مسئولیت خطیر پیر نشدن بر شانههای ما گذاشته شدهاست. از این نظر، پیرتر به نظر رسیدن تبدیل به شکست اخلاقی شدهاست. شبیه نحوهی برخورد مردم با آکنه یا اینکه چگونه فرهنگ رژیم غذایی ما را متقاعد کرده که وزن افراد تعیینکنندهی سلامت کلی بدنشان است. رئیس و موسس شرکت مشاورهای استراتژیک و بینشهای فرهنگی Cultique میگوید: «پیر شدن اشتباه» به این معنا است که از نظر زیباییشناختی تنها یک راه درست و یک راه اشتباه برای پیر شدن وجود دارد. اما برای نسلهای جدید، که نسبت به نسلهای قبلی دید واقعیتری از تکامل صورت خود دارند، روند پیری در کنار رعایت روتینهای سلامتی روندی عادی در نظر گرفته میشود.
یکی از راههای صلح با پیری این است که بپذیرید (چه بوتاکس و فیلر دریافت کنید یا نه) در نهایت پیر خواهید شد و پیر به نظر خواهید رسید. از این گذشته، روشهای ضدپیری پیشگیرانه میتوانند شما را در تلهی بدون سن بودن بیندازند. به هر حال به هر نحوی که این روند را انجام میدهید، زندگی با ترس از پیر شدن، در روند پیری تأثیری معکوس از آنچه در نظر گرفته شدهاست خواهد داشت و شما زودتر از موعد پیر خواهید شد. شاید یکی از قویترین رویکردهای بلندمدت برای داشتن پوستی خوب، تمرین در جهت کاهش اضطراب باشد تا از پوست به بهترین شکل ممکن مراقبت شود.
کلام پایانی
در چند دههی اخیر شاهد استفادهی بیش از اندازه از محصولات پیشگیرانهی روند پیری بودهایم که این امر خود به دلیل رویکرد افراطی ضدپیری به وجود آمدهاست. همانطور که دیدیم این نوع محصولات هرچه بیشتر استفاده شوند تاثیر عکس خواهند داشت و ظاهر شما را زودتر به سمت پیری میبرند. توصیهی ما این است که تا جایی که میتوانید از این نوع مواد و البته عملهای زیبایی دوری کنید. به جای این نوع عملها سعی کنید از روتینهای پوستی و سلامتی طبیعی استفاده کرده و در صورتیکه در معرض نور آفتاب قرار میگیرید حتما با ضدآفتاب پوست صورت خود را بپوشانید. اما اگر تمایل به تزریق این نوع از محصولات (مانند بوتاکس و فیلر) به صورت خود دارید حتما با پزشک متخصصی مشورت کنید که رویکردی متعادل و صحیح به زیبایی و سلامت چهرهی شما داشته باشد.
منبع: dazeddigital