ژیوان گاسپاریان نوازنده و موزیسین مشهور ارمنستانی درگذشت
ژیوان گاسپاریان، سرشناس‌ترین نوازنده‌ی ساز دودوک جهان، ساعاتی قبل در سن ۹۲ سالگی درگذشت.
ژیوان گاسپاریان جونیور، نوه‌ی ژیوان گاسپاریان بزرگ در صفحه‌ی فیس‌بوک خود خبر فوت این هنرمند محبوب و تحسین برانگیز را اعلام کرده است.
ژیوان گاسپاریان در سال ۱۹۲۸ در دهکده‌ی کوچک سولاک ارمنستان متولد شد و از شش سالگی به تنهایی شروع به نواختن دودوک کرد. دودوک گونه‌ای از نی است که از چوب درخت زردآلو ساخته می‌شود. دودوک یا تزیراناپوق اصیل‌ترین ساز ارمنیان در بین دیگر سازهای ملی آن‌ها به‌شمار می‌رود. موسیقی‌شناسان ارمنی، با استناد به شواهد تاریخی و داده‌های باستان‌شناسی قدمت این ساز را مربوط به ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد و تاریخ موسیقی دودوک ارمنی را مربوط به دوران پادشاهی تیگران بزرگ در سرزمین کوهستانی ارمنستان دانسته‌اند.
ژیوان گاسپاریان نخستین اجرای تک‌نوازی‌اش را در سن ۲۱ سالگی و در گروه رقص و آواز سنتی ارکستر سمفونیک تاتول آلتونیان تجربه کرد. او چندی قبل درباره‌ی نخستین آشنایی‌اش با موسیقی و دودوک بیان کرده بود: «تنها شش سال داشتم. مادرم فوت کرده و پدرم هم به جنگ رفته بود و من در یتیم خانه دوران کودکی سختی را طی می‌کردم. در آن دوره جاهایی بود که مثل سینماهای امروزی فیلم نشان می‌دادند. از آنجا که فیلم‌ها صامت بودند سه نفر نوازنده زیر پرده می‌نشستند و با نواختن دودوک نمایش فیلم را همراهی می‌کردند. اولین بار که صدای دودوک را شنیدم خیلی خوشم آمد. در میان آن سه نوازنده، استادی هم بود به نام مارکار مارکاریان؛ خود را به او رساندم و از او خواهش کردم که یک دودوک هم به من بدهد؛ خیلی خشن جواب داد که می‌خواهی چه کار؟ برو درست را بخوان مگر پدر و مادر نداری؟»
ژیوان گاسپاریان در ۱۹۴۷ میلادی، وقتی که نوزده سال داشت از دست ژوزف استالین رییس جمهور وقت شوروی یک ساعت مچی جایزه گرفت. وی در ۱۹۵۷ میلادی، در همایش بزرگ موسیقی یونسکو در مسکو، با پنج هزار شرکت‌کننده دیگر به رقابت پرداخت و برنده‌ی جایزه‌ی نخست شد. همچنین این هنرمند در اولین روز از سی‌و‌دومین دوره‌ی جشنواره‌ی بین‌المللی فجر سه قطعه با کلام اجرا کرد که یکی از آن‌ها ماما بود که در ایران هم شناخته شده و پرطرفدار است.
همواره از گاسپاریان به‌عنوان استاد بلامنازع دودوک یاد شده است. او در سال ۲۰۰۶ نامزد دریافت جایزه‌ی گرمی برای بهترین آلبوم موسیقی سنتی جهان شد، اما از کسب این افتخار بازماند. گاسپاریان طی دوره‌ی فعالیتش با هنرمندان بسیاری از جمله استینگ، پیتر گابریل، حسین علیزاده، ارکان اوگور، مایکل بروک، برایان می، لیونل ریچی، هانس زیمر و درک شرینیان کار کرد.
آلبوم «به تماشای آب‌های سپید» گاسپاریان و علیزاده در ایران و جهان با استقبال فوق‌العاده‌ای روبه‌رو شد. یکی از محبوب‌ترین قطعات این آلبوم قطعه‌ی «ساری گلین» بود که از زیباترین نواهای فولکلور ارمنستان به شمار می‌رود. همین آلبوم که آوازهایش به زبان‌های فارسی و ارمنی و آذری بود توانست نامزدی گرمی را برای گاسپاریان به ارمغان بیاورد.
صدای ساز او را در فیلم «گلادیاتور» به آهنگسازی هانس زیمر هم شنیده‌اید.
گاسپاریان به‌عنوان یک هنرمند در تعهدات اجتماعی‌اش هم بسیار مسؤولیت‌پذیر بود. او بارها بین ارمنستان و ترکیه تقاضای صلح کرده بود. گاسپاریان به ایران هم سفری داشت و در جشنواره‌ی موسیقی فجر کنسرتی برگزار کرد که با استقبال زیادی روبه‌رو شد.
دیجی‌کالا مگ درگذشت این موزیسین مشهور را به همه‌ی دوستداران موسیقی تسلیت می‌گوید.
