مدیاتک با Dimensity 9000 بالاخره می‌تواند با کوالکام رقابت کند
به نظر می‌رسد مدیاتک بالاخره توانسته پردازنده‌ای تولید کند که از لحاظ قدرت پردازشی و گرافیکی، مشابه یکی از بهترین شرکت‌های موجود در این زمینه یعنی کوالکام است.
مدیاتک به‌تازگی از تراشه‌ی ۴ نانومتری بسیار قدرتمند خود تحت عنوان Dimensity 9000 رونمایی کرد. تراشه‌ای که در واقع باید آن را اولین تراشه‌ی «واقعا پرچم‌دار» مدیاتک خطاب کنیم چرا که کاملا از لحاظ قدرت پردازشی، نوع هسته‌ها و فناوری ساخت، مشابه تراشه‌های قدرتمند بازار نظیر کوالکام اسنپدراگون ۸ نسل ۱ است. تا جایی که حتی گفته می‌شود از این تراشه قرار است در بهترین گوشی‌های بازار برای سال ۲۰۲۲ استفاده شود چرا که هم‌تراز با نماینده‌ی قدرتمند کوالکام است.
اگر بخواهیم یک وجه مشترک را بین پرچم‌داران قدرتمند و معروف سال ۲۰۲۱ نام ببریم، آن بهره‌مندی از تراشه‌ی اسنپدراگون ۸۸۸ است. پردازنده‌ای که اواخر سال گذشته رسما رونمایی و تبدیل به اولین تراشه‌ی ۵ نانومتری شد که شرکت‌های اندرویدی از آن در پرچم‌دارهای خود استفاده کردند. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به سامسونگ اشاره کرد که در گوشی‌های سری گلکسی فولد و گلکسی S21 از این پردازنده استفاده کرد، شیائومی در گوشی‌های سری می ۱۱، وان‌پلاس در سری گوشی‌های وان‌پلاس ۹ و بسیاری از شرکت‌های دیگر که چند سالی است با کوالکام به‌عنوان تأمین‌کننده‌ی اصلی تراشه‌ی گوشی‌های خود همکاری می‌کنند.
البته کوالکام به واسطه‌ی عملکرد درخشان و برند معروفی که دارد توانسته طی چندین سال اخیر در بازارهای معروف جهان نظیر هندوستان و چین، نظر مثبت بسیاری از کاربران را به خود جلب کند. البته در این بین شرکت‌هایی نظیر سامسونگ و هواوی تلاش کردند با تراشه‌های اختصاصی خود یعنی اگزینوس و HiSilicon، کوالکام و تراشه‌های سری اسنپدراگون این شرکت را به چالش بکشند اما این اتفاق نه تنها رخ نداد بلکه باعث شد برتری کوالکام نسبت به آن‌ها بیش از پیش جالب توجه قرار بگیرد.
این اتفاق برای مدیاتک هم رخ داد. این شرکت به‌عنوان یکی از شرکت‌های سازنده‌ی تراشه‌ی موبایل حتی قادر به رقابت با سامسونگ و هواوی هم نبود. در نتیجه نمی‌شد آن را اصلا رقیبی قدر برای کوالکام در نظر گرفت. اما این شرکت طی چند سال اخیر، به لطف سیاست بی‌نظیر خود در قیمت‌گذاری تراشه‌های قدرتمند اما باکیفیت و همچنین عرضه‌ی تراشه‌هایی میان‌رده توانست به مرور در بین کاربران شناخته شود. اگرچه در سال ۲۰۱۷، با معرفی تراشه‌ی هلیو X30 به‌عنوان پرچم‌دار، شهرت این شرکت کاملا زیر سؤال رفت اما مدیاتک تسلیم نشد و تلاش کرد تا این شکست را جبران کند.
شرکت تایوانی چند سال با عرضه‌ی تراشه‌های میان‌رده اما قدرتمند تلاش کرد نظر مثبت کاربران را جلب کند تا اینکه در سال جاری یا به طور دقیق‌تر اوایل ماه دسامبر (همین ماه)، از قدرتمندترین تراشه‌ی خود یعنی Dimensity 9000 رونمایی کرد. به نظر می‌رسد مدیاتک با این تراشه قصد دارد بالاخره بعد از سال‌ها، به تولید تراشه‌ی پرچم‌دار اقدام کند. این تراشه‌ی جدید در حال حاضر بهترین چیزی است که مدیاتک می‌توانست تولید کند، چرا که از آخرین فناوری‌های شرکت ARM در طراحی هسته‌های آن استفاده شده و همه چیز، از پردازنده گرفته تا گرافیک، موتور عصبی و حتی مودم 5G، فوق‌العاده قدرتمند و سریع هستند.
در واقع اگر بخواهیم از لحاظ فناوری در نظر بگیریم، می‌بینیم که Dimensity 9000 کاملا شبیه به اسنپدراگون ۸ نسل ۱ است. هر دو تراشه از یک ترکیب هسته بهره می‌برند و فناوری ساخت هر دوی آن‌ها مبتنی بر لیتوگرافی ۴ نانومتری است. در هر دو تراشه هم از بهترین و جدیدترین قابلیت‌ها و فناوری‌های مرتبط با پردازش تصویر، چند رسانه و اتصالات بی‌سیم به‌کار گرفته شده است. به طور دقیق‌تر می‌توانید مشخصات هر دو پردازنده را در جدول زیر مشاهده کنید.
| نام تراشه | مدیاتک Dimensity 9000 | اسنپدراگون ۸ نسل ۱ |
| لیتوگرافی | ۴ نانومتری | ۴ نانومتری |
| تعداد و نوع هسته | هشت هسته – ۱ + ۳ + ۴ – هسته‌ی اول از نوع Cortex-X2 با فرکانس ۳.۰۵ گیگاهرتز، ۳ هسته از نوع Cortex-A710 با فرکانس ۲٫۸۵ گیگاهرتز، ۴ هسته از نوع Cortex-A510 با فرکانس ۱٫۸ گیگاهرتز | هشت هسته – ۱ + ۳ + ۴ – هسته‌ی اول از نوع Cortex-X2 با فرکانس ۳ گیگاهرتز، ۳ هسته از نوع Cortex-A710 با فرکانس ۲٫۵ گیگاهرتز، ۴ هسته از نوع Cortex-A510 با فرکانس ۱٫۸ گیگاهرتز |
| گرافیک | Mali-G710 MC10 | آدرنو ۷۳۰ |
| نمایشگر | ۱۸۰ هرتز در وضوح +FHD | ۱۴۴ هرتز در وضوح +QHD و ۶۰ هرتز در وضوح 4K |
| یادگیری ماشین | APU 5.0 با شش هسته‌ی پردازشی | پردازشگر شش هسته‌ای |
| مودم | Helio M80 از نوع فرکانس زیر ۶ گیگاهرتز | اسنپدراگون X65 از نوع فرکانس زیر ۶ گیگاهرتز و طول موج میلی‌متری |
| دوربین | یک دوربین ۳۲۰ مگاپیکسلی، سه دوربین ۳۲ مگاپیکسلی، قابلیت فیلم‌برداری در وضوح 8K با سرعت ۲۴ فریم بر ثانیه | یک دوربین ۲۰۰ مگاپیکسلی، دو دوربین ۶۴ و ۳۶ مگاپیکسلی، سه دوربین ۳۶ مگاپیکسلی، قابلیت فیلم‌برداری در وضوح 8K با سرعت ۳۰ فریم بر ثانیه با فناوری HDR |
| کیفیت پخش | 8K با کدک‌های AV1 ،H.264 ،H.265 ،VP9 | 8K با کدک‌های H.264 ،H.265 ،VP9 |
| نوع رم | LPDDR5X | LPDDR5X |
| اتصالات بی‌سیم | بلوتوث نسل ۵.۳، وای‌فای 6E | بلوتوث نسل ۵.۲، وای‌فای 6E |
تلاش اول مدیاتک برای ساخت تراشه‌ی پرچم‌دار و رقابت با کوالکام فاجعه‌آمیز بود
همان‌طور که گفته شد، سه سال قبل، شرکت تایوانی تصمیم گرفت یک تراشه‌ی پرچم‌دار در حد و اندازه‌های تراشه‌ی قدرتمند کوالکام تولید کند. البته اصلا نمی‌شد این تراشه را با آنچه کوالکام در آن زمان تولید کرده بود مقایسه کرد اما مدیاتک شرکتی بود در حال توسعه و طبیعی بود که شکست‌های زیادی را متحمل شود تا بالاخره بتواند به آنچه که می‌خواهد دست پیدا کند. اتفاقا اولین تلاش این شرکت هم بسیار نتیجه‌ی بدی داشت. مدیاتک هلیو X30 همان تراشه‌ای است که در رابطه با آن صحبت می‌کنیم. این پردازنده از ۱۰ هسته‌ی پردازشی مبتنی بر لیتوگرافی ۱۰ نانومتری بهره می‌برد که در آن زمان چنین چیزی بی‌سابقه بود.
تراشه‌ای که آن زمان کوالکام راهی بازار کرد، اسنپدراگون ۸۳۵ بود. تراشه‌ای با ۸ هسته‌ی پردازشی اما بسیار قدرتمندتر از آنچه که مدیاتک راهی بازار کرده بود. در واقع مشکل اصلی آنجایی بود که نماینده‌ی مدیاتک بسیار داغ می‌کرد. آن‌قدر زیاد که مصرف انرژی در آن بسیار بالا می‌رفت و در نتیجه، قدرت پردازشی کاهش پیدا می‌کرد. نکته‌ی جالب اینجاست که هلیو X30 دوام زیادی هم نداشت و در مدت زمان کمی بعد از رونمایی رسمی، کاملا به فراموشی سپرده شد. جز سری میزو ۷ و مدل منحصر به بازار چین ورنی آپولو ۲، مدیاتک نتوانست شرکت‌های دیگری را به استفاده از پردازنده‌ی خود مجاب کند.
یکی از تحلیلگران مؤسسه‌ی تحقیقاتی Strategy Analytics هلیو X30 را یک عقب‌گرد برای مدیاتک خطاب کرد که نتوانست انتظارات را برآورده کند. «این تراشه نه تنها مصرف بهینه‌ای نداشت بلکه از مودم LTE بسیار ضعیفی برخوردار بود که حتی نمی‌شد آن را نزدیک به آنچه که کوالکام به آن مجهز شده بود به حساب آورد. بنابراین میزان تولید هلیو X30 کاهش پیدا کرد و در نتیجه یک شکست سنگین برای مدیاتک رقم خورد».
سرمایه‌گذاری زودهنگام روی فناوری 5G؛ سیاست درستی که مدیاتک را نجات داد
بعد از اینکه مدیاتک نتوانست با هلیو X30، موفقیت خاصی را به‌دست بیاورد، تصمیم گرفت یک چیز جدید اما آینده‌دارتری را امتحان کند. آن‌ها دریافتند که اگر بخواهند به استفاده از مودم‌های LTE در تراشه‌های خود ادامه دهند، شانسی در مقابل کوالکام نخواهند داشت. در نتیجه تصمیم گرفتند از مودم‌های 5G در تراشه‌های خود بهره ببرد تا بتواند نظر مثبت کاربران را به خود جلب کند. این تصمیم آینده‌نگرانه باعث شد مدیاتک به لطف تراشه‌های میان‌رده و اقتصادی متعدد مجهز به مودم 5G، بخش بزرگی از بازار را مال خود کند.
مدیاتک زودتر از سایر رقبا به تولید و عرضه‌ی تراشه‌های مبتنی بر اینترنت 5G اقدام کرد و در نتیجه این تصمیم باعث شد میزان فروش شرکت در سال ۲۰۲۱، سه برابر بیشتر شود.
طبق گفته‌ی Kundojjala، تحلیلگر مؤسسه‌ی Strategy Analytics، مدیاتک به خاطر بهره‌مند نبودن از مودم قدرتمند در تراشه‌های خود نتوانست آن‌طور که باید با کوالکام رقابت کند. اما سیاست‌های درست این شرکت باعث شد بتواند درست به محض پدیدار شدن فناوری 5G در کشورهای بزرگ نظیر چین، تراشه‌های مجهز به آن را راهی بازار کند. در نتیجه سال فوق‌العاده درخشانی برای شرکت تایوانی رقم خورد چرا که به همه ثابت کردند می‌توانند محصولی در حد و اندازه‌های نماینده‌ی کوالکام طراحی کنند.
این سیاست جواب داد. مدیاتک که در سال ۲۰۲۰ فقط ۵۰ میلیون تراشه فروخته بود، با استفاده از مودم 5G در تراشه‌های خود موفق شد این رقم را به سه برابر افزایش دهد. حتی در سال ۲۰۲۰ هم بخش بزرگی از سهم فروش متعلق به تراشه‌های 5G بود. البته در همان سال ۲۰۲۰ هم مدیاتک توانست سود خوبی به جیب بزند چرا که تراشه‌های 4G این شرکت با قیمت ۱۰ دلار به فروش می‌رسیدند اما تراشه‌های ۵۰ با سه برابر قیمت بیشتر، یعنی ۳۰ دلار فروخته شدند.
دلیل اصلی اینکه شرکت توانست در سال ۲۰۲۱ چنین عملکرد موفقیت‌آمیزی داشته باشد، عملکرد عالی در تولید تراشه‌های میان‌رده بود. البته مدیاتک حتی تراشه‌های قدرتمند خود را هم با قیمت بسیار عالی و رقابتی راهی بازار می‌کرد تا بدین ترتیب کوالکام و تراشه‌های قدرتمند این شرکت را به چالش بکشد. برای مثال Dimensty 1200 یکی از قدرتمندترین تراشه‌هایی بود که امسال راهی بازار شد اما در گوشی‌هایی نظیر وان‌پلاس نورد ۲، ریلمی GT نئو، ردمی K40 گیمینگ ادیشن، شیائومی 11T و ویوو X70 پرو مورد استفاده قرار گرفت که همگی این محصولات قیمت بسیار مناسبی هم داشتند. در نتیجه کاربران زیادی آن‌ها را خریداری کردند و متوجه قدرت و کیفیت بالای تراشه‌ی مدیاتک شدند.
Dimensity 9000 اولین تلاش مدیاتک برای رقابت با پرچم‌دار کوالکام است
بعد از اینکه مدیاتک مطمئن شد بخش میان‌رده را با تراشه‌های قدرتمند خود کاملا تحت اختیار دارد، تصمیم گرفت از Dimensity 9000 رونمایی کند تا بتواند تمام جاه‌طلبی‌های خود را در قامت یک تراشه‌ی ۴ نانومتری پیاده کند و موفق هم شد. اینکه مدیاتک در بخش اقتصادی عملکرد موفقی داشت شاید بسیاری‌ها را به این فکر وا دارد که چرا شرکت تایوانی در شرایطی که رقبای قدری چون سامسونگ، کوالکام و اپل در بازار وجود داشتند، تصمیم گرفت باز هم وارد بخش بالارده شود؟ چرا در همان بخش میان‌رده و اقتصادی به کار خود ادامه نداد و موفقیت‌های خود را افزایش نداد؟
برای این کار مدیاتک توجیه خوبی وجود دارد. اول اینکه شرکت چینی نمی‌توانست در همان نقطه‌ای که سوددهی آغاز شده بود، یعنی بخش میان‌رده و اقتصادی باقی بماند و باید پیشرفت می‌کرد. دوم اینکه تراشه‌های میان‌رده و اقتصادی سود زیادی برای شرکت در پی ندارند. مثلا این شرکت برای هر تراشه‌ی میان‌رده‌ی خود که از اینترنت 5G پشتیبانی می‌کند حدودا ۳۰ دلار دریافت می‌کند، این در حالی است که تراشه‌های بالارده بیش از دو برابر این میزان به فروش می‌روند. در کشور چین، حدودا ۸۰ الی ۹۰ میلیون گوشی هوشمند بالارده به فروش می‌رود که مدیاتک می‌خواهد در سال پیش رو، سهم خود را از این پرچم‌دارها به عددی دو رقمی برساند.
هواوی که در بازار کشور چین به‌عنوان یکی از قدرتمندترین رقبای تولیدکننده‌ی تراشه برای مدیاتک به حساب می‌آمد، به خاطر تحریم‌ها اصلا وضعیت خوبی ندارد. اگرچه این شرکت همچنان با وجود گوشی‌های بسیار باکیفیت سری P و میت توانسته حدود ۴۰ میلیون از میزان پرچم‌دارهای به فروش رفته در چین را در اختیار داشته باشد اما این آمار روز به روز کمتر و کمتر می‌شود. این شرکت دیگر نمی‌توان تراشه‌های اختصاصی خود را همانند سابق تولید کند و به همین خاطر نیاز دارد با یک شرکت دیگر وارد همکاری شود.
در بین شرکت‌های تولیدکننده‌ی تراشه هم مدیاتک بهترین گزینه به حساب می‌آید چرا که هم عملکرد فوق‌العاده‌ای در تولید تراشه دارد و هم قیمت تراشه‌های آن بسیار مناسب است. البته این شرکت همین حالا هم هواوی را با تراشه‌های میان‌رده و اقتصادی مجهز به اینترنت 4G تأمین کرده است اما به نظر می‌رسد سال آینده قرار است قلب تپنده‌ی گوشی‌های بالارده‌ی هواوی را هم تامین کند. البته پیش‌تر اعلام شد که Dimensity 9000 قرار است در پرچم‌دارهای شرکت‌هایی نظیر وان‌پلاس، شیائومی، اوپو، ویوو و ردمی به‌کار گرفته شود ولی اسمی از هواوی نیامد. اما تحلیلگر Strategy Analytics نظر دیگری دارد.
آمریکای شمالی، تنها بازار غیرقابل دسترس برای مدیاتک
در حالی که مدیاتک عملکرد فوق‌العاده‌ای در تولید تراشه داشته است، اما باز هم در یکی از مهم‌ترین و شاید بتوان گفت مهم‌ترین بازار فروش گوشی، نمی‌تواند عملکرد موفقی داشته باشد. البته منظور از این حرف این نیست که کاربران از تراشه‌های این شرکت رضایت ندارند، اتفاقا موضوع اصلا بحث قدرت سخت‌افزاری، عدم کنترل دما یا چیزهایی از این دست نیست بلکه مدیاتک متأسفانه درست مانند سال‌های گذشته، نتوانست مودمی را در تراشه‌ی خود تعبیه کند که بالاترین کیفیت و سرعت را داشته باشد. Dimensity 9000 به‌عنوان قدرتمندترین تراشه‌ی این شرکت فقط از فرکانس زیر ۶ گیگاهرتز اینترنت 5G پشتیبانی می‌کند در حالی که تراشه‌ی اسنپدراگون ۸ نسل ۱ از طول موج میلی‌متری که نوع سریع‌تر اینترنت 5G به حساب می‌آید نیز پشتیبانی می‌کند.
مدیاتک در حال حاضر روی فناوری طول موج میلی‌متری اینترنت 5G تمرکز خاصی نکرده است و در حالی که این اقدام باعث شده پیچیدگی تولید تا حد زیادی کاهش پیدا کند اما از طرفی در دراز مدت این مسأله می‌تواند به ضرر شرکت تایوانی تمام شود. شاید مدیاتک مانند کوالکام که هر سال یک مدل پلاس از تراشه‌ی پرچم‌دار خود را تولید می‌کند، یک مدل پلاس از Dimensity 9000 را هم راهی بازار کند که از چنین فناوری در آن استفاده شود.
اینکه مدیاتک هنوز از پیشانه‌ی آراف در تراشه‌های خود بهره نمی‌برد به این معناست که باید طی سال‌های پیش رو با مشکل مواجه خواهد شد. چرا که باید برای این کار به شرکت‌های شخص ثالث نظیر کوالکام متوسل شود. کوالکام هم برای تأمین پیشانه‌ی آراف خود یک بخش خصوصی در اختیار دارد که می‌تواند از آن بهره ببرد. مدیاتک هم باید دقیقا همین کار را انجام دهد تا به صورت کامل، به‌عنوان یک شرکت مستقل و قدرتمند در تولید تراشه در سراسر جهان مطرح شود.
فعلا مدیاتک روی بازارهای چین و هندوستان تمرکز کرده و می‌خواهد با استفاده از بازار اروپا، رشد خود را بیشتر هم بکند. فعلا بازار آمریکای شمالی به خاطر آنچه که گفته شد برای این شرکت غیرقابل دسترس است تا اینکه فکری به حال وضعیت اینترنت شود. البته در همین بازارهای موجود هم به‌زودی فناوری‌های پیشرفته مورد استفاده قرار خواهند گرفت و آنجاست که مدیاتک بار دیگر باید بتواند خیلی زود با نیاز مردم هماهنگ شود. در غیر این صورت بعد از این همه پیشرفت، شکست خواهد خورد. البته در حال حاضر Dimensity 9000 توانسته در برخی از زمینه‌ها حتی اسنپدراگون ۸ نسل ۱ را هم شکست دهد و حتی در حد و اندازه‌های تراشه‌ی بی‌نظیر اپل یعنی A15 ظاهر شود. این چیزی نیست که هر شرکت تولیدکننده‌ی تراشه بتواند به آن دست پیدا کند. به خاطر همین مسأله است که فعلا عدم بهره‌مندی از یک سری قابلیت‌های خاص در این تراشه به چشم نمی‌آید اما اگر مدیاتک به همین روند رو به رشد خود ادامه دهد، قطعا آینده‌ای درخشان در انتظار شرکت خواهد بود.
منبع: Android Central
مقاله بسیار مفیدی بود. درسته مدیاتک داره در زمینه تولید تراشه پیشرفت زیادی میکنه ولی به نظرم هنوز فاصله قابل توجهی با کوالکام داره