۱۰ فیلم پیشنهادی دنی ویلنوو به سینمادوستان؛ کارگردان تحسینشدهی «تلماسه»
فیلمهای پیشنهادی دنی ویلنوو بیشک گوناگونی فراوانی خواهند داشت و این گوناگونی بی دلیل نیست. با توجه به کارنامهی هنریای که هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت در حال رشد بینظیری است، این فیلمساز فرانسوی-کانادایی را میتوان یکی از کارگردانهای مهم نسل جدید فیلمسازی مدرن به حساب آورد. دنی ویلنوو توانسته است طی سالهای فعالیتاش شاهکارهایی در ژانرهای مختلف خلق کند؛ از فیلمهای «ورود» (Arrival) و «بلید رانر ۲۰۴۹» (Blade Runner 2049) در ژانر علمی-تخیلی گرفته تا فیلمهای «ویرانشده» (Incendies) و «زندانیان» (Prisoners) در ژانر درام روانشناختی و البته بلاکباسترهای خیرهکننده مانند «تلماسه» (Dune).
طی این سالها که ویلنوو به چهرهای سرشناس در سینما بدل شده، همواره علاقهی خود نسبت به فیلمهای مختلف را ابراز کرده است. در حالی که او برای فیلمهای کلاسیکی مانند «۲۰۰۱: یک ادیسهی فضایی» (۲۰۰۱: A Space Odyssey) و «سرگیجه» (Vertigo) احترام زیادی قائل است، اما ما قرار است نگاهی بیاندازیم به فیلمهای قدرنادیدهای که کارگردان «سیکاریو» (Sicario) دوستشان دارد؛ از کمدیهای نقادانه گرفته تا فیلمهای دلهرهآور نفسگیر، الماسهای سینمای بینالمللی و شاهکارهای خاص که سبک مخصوص به خودشان را دارند. مخاطبان عام به این ۱۰ فیلم توجه نکردهاند و این فیلمها را می توان قدرنادیده نامید، اما کارگردان «تلماسه» معتقد است که این وضعیت باید تغییر کند.
۱۰. مربع (The Square)
- سال تولید: ۲۰۱۷
- محصول: سوئد
- کارگردان: روبن اوستلند
- بازیگران: الیزابت ماس، دومینیک وست، تری نوتاری، کلاس بنگ
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
کارگردان سوئدی، روبن اوستلند، توانست سال ۲۰۲۲ با فیلم «مثلث غم» (Triangle of Sadness) که یک کمدی سیاه انتقادی بود، نخل طلای جشنوارهی فیلم کن فرانسه را به دست آورد، اگرچه بسیاری معتقدند که فیلم دیگر این کارگردان یعنی «مربع» که آن هم سال ۲۰۱۷ توانست نخل طلا را به دست آورد و آن هم یک کمدی سیاه انتقادی بود، بهترین فیلم او میباشد. دنی ویلنوو قطعا برای «مربع» احترام زیادی قائل است، چرا که سال ۲۰۲۱ در مصاحبهای با مجلهی فار اوت، این فیلم را در بین ۱۲ فیلم موردعلاقهاش در تاریخ سینما قرار داد.
«مربع» داستان کریستیان (کلیس بنگ) را روایت می کند؛ یک متصدی موزهی هنر در استکهلم که برای برپا کردن نمایشگاه جدیدش با مشکل مواجه است و در حالی که با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکند، در زندگی شخصیاش هم به مشکل برمیخورد؛ یکی از این مشکلها بدلکاری است که طی مراسم شام نمایشگاه از حال میرود. این فیلم نگاهی نقادانه و تند به دنیای هنری، سوئد معاصر و ارزشهای زندگی مدرن در مجموع دارد. «مربع» ایدههای قانعکنندهی زیادی را با یکدیگر ترکیب میکند، اما در نهایت به مخاطبان اجازه میدهد که خودشان به نتیجهگیری دست بزنند.
۹. فریبخورده (The Beguiled)
- سال تولید: ۲۰۱۷
- محصول: ایالات متحدهی آمریکا
- کارگردان: سوفیا کوپولا
- بازیگران: نیکول کیدمن، کریستن دانست، کالین فارل، ال فانینگ
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۳ از ۱۰
یکی دیگر از فیلمهایی که توانست سال ۲۰۱۷ در جشنوارهی فیلم کن فرانسه بدرخشد، «فریبخورده» بود. سوفیا کوپولا برای ساخت این فیلم توانست جایزهی بهترین کارگردانی را از این جشنواره بگیرد و نام خود را به عنوان دومین کارگردان زنی که توانسته به این مهم دست پیدا کند، در دل تاریخ ماندگار نماید. این فیلم نامزد نخل طلا هم شده بود. وقایع این فیلم درام گوتیک جنوبی عجیب، در یک مدرسهی دخترانه قدیمی در مکانی دورافتاده طی جنگ داخلی آمریکا به وقوع میپیوندد. هنگامی که یکی از دانشآموزان یک سرباز زخمی اتحادیه را پیدا میکند و او را برای درمان و بهبودی به مدرسه می آورد، حضور این مرد به روشهای مختلفی شرایط زندگی را برای زنان حاضر در مدرسه تغییر میدهد.
«فریبخورده» بازسازی فیلمی دیگر است که سال ۱۹۷۱ ساخته شده بود. هر دوی این فیلمها اقتباسی هستند از کتابی به همین نام از توماس پی. کالینان. این فیلم توانست به دنبال کارگردانی محکم و بیعیب کوپولا، روایت متمرکز تقویتیافتهی فیلم و نقشآفرینیهای درخشان بازیگرانش، تحسین منتقدان را برانگیزاند و توجه مخاطبان بینالمللی را یک بار دیگر متوجه این هنرمند آمریکایی کند. یکی از فیلمهای محبوب دنی ویلنوو در لیستی که سال ۲۰۱۷ به مجلهی ایندی وایر ارائه کرد، «فریبخورده» بود.
۸. عشق سگی (Amores Perros)
- سال تولید: ۲۰۰۰
- محصول: مکزیک
- کارگردان: الخاندرو گونسالس اینیاریتو
- بازیگران: گائل گارسیا برنال، ونسا بائوچه، امیلیو اچواریا، جراردو کمپبل
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
«عشق سگی» زمانی که سال ۲۰۰۰ به اکران درآمد، توانست تمام مخاطبان در سرتاسر جهان را به وجد بیاورد. این فیلم الخاندو گونسالس اینیاریتو را به شهرت بینالمللی رساند. این درام روانشناختی داستان سه قصهی متصل به هم را دنبال می کند؛ یک نوجوان زاغهنشین که درگیر صحنهی زد و خورد خیابانی در مکزیکو سیتی میشود، یک مدل با آسیبدیدگی پا که کارنامهی حرفهایاش را تهدید میکند و یک آدمکش مرموز که سعی دارد با دختر خودش ارتباط برقرار کند. در حالی که این فیلم به طور واضح تحت تاثیر «داستان عامهپسند» (Pulp Fiction) بود، اینیاریتو توانست با واقعگرایی هیجانانگیزش و بازنمایی اجتماعی باورپذیرش، آن را تبدیل به چیزی خاص و متفاوت کند.
این فیلم که یکی از فیلمهای پیشنهادی دنی ویلنوو میباشد، بیپرده و بدون تعارف است و توانست نامزد دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی زبان شود. ویلنوو هنگام مصاحبه با نیویورک تایمز از این فیلم به عنوان یکی از بهترین فیلمهای قرن بیستویکم نام برد. «عشق سگی» با بودجهی ۲.۹ میلیون دلاری ساخته شد و توانست در گیشه، ۲۰.۹ میلیون دلار بفروشد. این فیلم گلدن گلوب بهترین فیلم خارجی زبان را به «ببر خیزان، اژدهای پنهان» (Crouching Tiger, Hidden Dragon) انگ لی باخت، اما توانست بفتای بهترین فیلم خارجی زبان را به دست آورد.
۷. دندان نیش (Dogtooth)
- سال تولید: ۲۰۱۰
- محصول: یونان
- کارگردان: یورگوس لنتیموس
- بازیگران: کریستوس استرگیوگلو، میشل ولی، آنگلیکی پاپولیا، مری تسونی
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
«دندان نیش» باید عجیبترین فیلم یورگوس لنتیموس باشد و اختصاص دادن چنین لقبی به یک فیلم آن هم در کارنامهی کاری یورگوس لنتیموس معنای زیادی دارد. لنتیموس فیلمسازی است که فیلمهای «خرچنگ» (The Lobster)، «سوگلی» (The Favourite) و «بیچارگان» (Poor Things) را ساخته است. این فیلم داستان یک خانوادهی بینام را روایت میکند تشکیل شده از یک مادر، یک پدر و سه فرزند بالغشان که در یک محیط ایزوله زندگی میکنند و تنها کسی که با محیط بیرون ارتباط دارد، پدر خانواده است. در حالی که بچهها زندانی والدینشان هستند و بر روند آموزشی آنها به شدت نظارت میشود، بزرگترین دختر برنامهای میریزد تا بتواند فرار کند.
دستهبندی کردن این فیلم سخت است و بیشک هرکسی از آن خوشش نخواهد آمد، اما ویلنوو هنگامی که با نیویورک تایمز مصاحبه میکرد، دربارهی این فیلم که یکی از فیلمهای پیشنهادی دنی ویلنوو میباشد، گفت: «دیوانگی «دندان نیش» سرحالکنندهترین چیزی بود که پس از مدتها تماشا کردم.» این فیلم توانست جایزهی نوعی نگاه را از جشنوارهی فیلم کن سال ۲۰۰۹ دریافت کند. «دندان نیش» نامزد دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی زبان هم شد. با گذشت سالها میتوان دریافت که لنتیموس همچنان به سبک فیلمسازی عجیب و خاص خودش پایبند است؛ برای مطمئن شدن از این نکته فقط کافی است «بیچارگان»، آخرین فیلم یورگوس لانتیموس» را ببینید.
۶. یک پیامبر (A Prophet)
- سال تولید: ۲۰۰۹
- محصول: فرانسه
- کارگردان: ژاک اودیار
- بازیگران: طاهر رحیم، نیلز آرستراپ، ژل کوئن، عادل بن شریف
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
یک درام جنایی به شدت خشن و در همان حال متفکرانه و دارای بینش که داستان تبدیل شدن یک زندانی جوان از یک آدم تنها و ساکت به یک مجرم بیرحم را روایت میکند. طاهر رحیم در این فیلم نقش مالیک، یک جوان فرانسوی اصالتا الجزایری را ایفا میکند که به جرم توهین به یک افسر پلیس، به شش سال حبس محکوم شده است. هنگامی که یک مافیای قدرتمند او را میپذیرد، او شروع به طی مراحل و رشد کردن درون سازمان جنایی و مراتب زندان میکند و در حالی که قدرت بیشتری کسب مینماید، دشمنان زیادی هم برای خودش میتراشد.
این فیلم توانست به دنبال جذاب بودن داستان و پرداختن به نکات حساس و ناگفته، با وجود طول ۱۵۵ دقیقهایاش نظر مخاطبان بینالمللی را جلب نماید. دنی ویلنوو در مصاحبهی سال ۲۰۱۷ با نیویورک تایمز، یکی از صحنههای مشخص این فیلم را انتخاب کرد و از آن به عنوان یکی از قدرتمندترین نماهای سینمایی یک دههی اخیر نام برد. این فیلم توانست در گیشه ۱۷.۹ میلیون دلار بفروشد. این فیلم علاوه بر این که نامزد دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی زبان شد، توانست از جشنوارهی فیلم کن و جشنوارهی فیلم لندن جوایز متعددی کسب کند و جایزهی بفتای بهترین فیلم خارجی زبان را هم به دست آورد.
۵. کسانی که انقلاب را در نیمهی راه رها میکنند فقط گورهای خود را حفر میکنند (Those Who Make Revolution Halfway Only Dig Their Own Graves)
- سال تولید: ۲۰۱۶
- محصول: فرانسه
- کارگردان: متیو دنیس، سایمون لووا
- بازیگران: شارلوت اوبن، رولنت بلانگر، گابریل ترمبلی، امانوئل لوسیر-مارتینز
- امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۶ از ۱۰
این فیلم که یکی از فیلمهای پیشنهادی دنی ویلنوو میباشد، داستانی عصبانی و در همان حال همذاتپندارانه است دربارهی خشونت سیاسی در دنیای مدرن. این فیلم که سه ساعت طول دارد و شامل تصاویر مستند و بخشهای خبری حقیقی است تا بتواند بر ضرورت داستان خود تاکید کند، در مجموعه فستیوالهای سال ۲۰۱۶ درخشید. این فیلم داستان چهار فعال سیاسی جوان را روایت میکند که توسط تلاشهای ناموفق گذشتهی خود در راستای تغییر دنیا، حالا بیشتر و بیشتر سرخورده میشوند. این سرخوردگی باعث میشود به اعمال ناامیدانهتری برای الهام بخشیدن به یک انقلاب و برکنار کردن حکومت دست بزنند.
در حالی که «کسانی که انقلاب را در نیمهی راه رها میکنند فقط گورهای خود را حفر میکنند» به بررسی عمق شخصیتهای خود میپردازد و داستانهایی شخصی از زندگی آنها روایت می کند، با این حال، سوالهایی بینالمللی در رابطه با فعالیتهای سیاسی مطرح مینماید؛ آیا هیچوقت میتوان خشونت سیاسی را توجیه نمود؟ فعالان سیاسی برای جرائم انجام گرفته توسط همرزمان خود تا چه اندازه مقصر هستند؟ این فیلم نمایشی واقعگرایانه است که ارتباط فراوانی با خشم سیاسی و دیوانگی دنیای مدرن دارد. دنی ویلنوو در مصاحبهاش با ایندی وایر «کسانی که انقلاب را در نیمهی راه رها میکنند فقط گورهای خود را حفر میکنند» را یکی از فیلمهای محبوب خودش طی سال ۲۰۱۷ خواند.
۴. داگویل (Dogville)
- سال تولید: ۲۰۰۳
- محصول: دانمارک
- کارگردان: لارس فون تریه
- بازیگران: نیکول کیدمن، هاریت آندرشون، لورن باکال، پل بتانی
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۰ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
این فیلم یک درام تجربی است از کارگردان مولف همیشه بحث برانگیز و پیشرو، لارس فون تریه. «داگویل» که یکی از فیلمهای پیشنهادی دنی ویلنوو میباشد، یک شاهکار مینیمالیستی است که تمام ساختار داستانی بیپرده و چندبخشیاش را مدیون هوشمندی فون تریه است. داستان این فیلم در کوهستان راکی طی رکود بزرگ رخ میدهد. این فیلم، داستان گریس (نیکول کیدمن) را روایت می کند، در حالی که او هنگام فرار از یک گروه گنگستری خشن، به شهر داگویل میرسد. ساکنان این جامعهی کوچک قبول میکنند که گریس را در شهر خودشان مخفی نمایند، اما در عوض او باید برای آنها کار کند. قرار و مدارها اما خیلی زود به طرز وحشتآوری تغییر میکنند.
«داگویل» هنگام اکران، مخاطبان را شگفتزده کرد و بعضی از منتقدان آن را فیلمی ضدآمریکایی خواندند. با گذشت سالها «داگویل» حالا بیش از پیش مورد احترام قرار میگیرد و همه می دانند که سبک روایتی خاص این فیلم و تیم بازیگری درخشانش قدرتی به آن میدهند که آن را برای همیشه ماندگار میکند. این فیلم با دیوانگی و جنون نهفتهاش بسیاری از سینمادوستان را شیفتهی خودش کرده و یکی از این سینمادوستان دنی ویلنوو است. او در مصاحبهاش با نیویورک تایمز، این فیلم را یکی از بهترین فیلمهای قرن بیستویکم نامید. ویلنوو به خصوص به دنبال استفاده از طراحی دکور تئاترگونه، این فیلم را ستایش کرد.
۳. کوچکسازی (Downsizing)
- سال تولید: ۲۰۱۷
- محصول: ایالات متحدهی آمریکا
- کارگردان: الکساندر پین
- بازیگران: مت دیمون، هونگ چائو، کریستوف والتز، کریستن ویگ
- امتیاز راتن تومیتوز: ۴۷ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵.۷ از ۱۰
در حالی که اکثر فیلمسازان عشق فراوانی به فیلمهای سینمایی کلاسیک و شاهکارهای مدرن دارند، همهی آنها بعضی از فیلمهایی را دوست دارند که از نظر منتقدان فیلمهای خوبی نبودهاند و توسط مخاطبان نادیده گرفتهشدهاند. یکی از مثالهای موارد این چنینی، فیلم کمدی انتقادی و علمی-تخیلی «کوچکسازی» است. الکساندر پین نه تنها کارگردان «کوچکسازی» بود، بلکه یکی از نویسندگان آن هم بود. آخرین فیلم االکساندر پین که توانست سر و صدای زیادی به پا کند، «جاماندگان» (The Holdovers) بود. «کوچکسازی» یکی از فیلمهای پیشنهادی دنی ویلنوو میباشد.
تیم بازیگران این فیلم درخشان هستند و رهبری آنها را مت دیمون بر عهده دارد. این فیلم داستان پائول، یک درمانگر آرام را روایت میکند که باور دارد اگر خودش و همسرش را کوچک کند، زندگی برای آنها آسانتر خواهد بود؛ همسر او، آدری (کریستن ویگ) باید فقط چندسانتیمتر باشد. پائول وقتی که در بین جامعهای قرار میگیرد که آنها هم عمل کوچکسازی را انجام دادهاند، در مییابد که تفکراتش اشتباه بودهاند. این فیلم نتوانست نظر مثبت منتقدان را جلب نماید، اما دنی ویلنوو در مصاحبهاش با مجلهی فار اوت، این فیلم را به عنوان پانزدهمین فیلم موردعلاقهاش معرفی کرد.
۲. راکا (Rakka)
- سال تولید: ۲۰۱۷
- محصول: ایالات متحدهی آمریکا و کانادا
- کارگردان: نیل بلامپکمپ
- بازیگران: سیگورنی ویور، کارلی پوپ
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
نیل بلامپکمپ بعد از این که با ساخت فیلم «منطقهی ۹» (District 9) توانست توجه منتقدان و مخاطبان بینالمللی را جلب نماید، تلاش کرد یک فیلم علمی-تخیلی دیگر بسازد تا همهی مردم آن را دوست داشته باشند. اگرچه فیلمهایی مانند «الیسیوم» (Elysium) و «چپی» (Chappie) از این کارگردان، پیش از آن، توانسته بودند نظر مخاطبان را جلب کنند، اما مجموعه فیلمهایی که بلامپکمپ با همکاری استودیوی اواتس طی سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ منتشر کرد با داستانهای خاص خود توانستند بیش از پیش به این مهم دست پیدا کنند و شاخصترین فیلم در بین این فیلمهای کوتاه که یکی از فیلمهای پیشنهادی دنی ویلنوو هم میباشد، «راکا» است.
این فیلم که ۲۲ دقیقه طول دارد، داستان کشمکش انسانها در مقابل بیگانههای متجاوزی را روایت میکند که با نام کلام شناخته می شوند؛ یک گونهی فضایی با تکنولوژی پیشرفته که متناسب با نیازهای خودشان دنیا را تسخیر کردهاند و در مسیر رفع این نیازها بخش زیادی از انسانها را از بین بردهاند. طراحی کلامها خیرهکننده است و داستان این فیلم میتواند مخاطبان را میخکوب کند. نقشآفرینی سیگورنی ویور به عنوان رهبر مقاومت هم در این فیلم درخشان است. دنی ویلنوو در مصاحبهاش با ایندی وایر، این فیلم کوتاه را در بین بهترین فیلمهای سال ۲۰۱۷ قرار داد.
۱. شباهت کامل (Dead Ringers)
- سال تولید: ۱۹۸۸
- محصول: ایالات متحدهی آمریکا
- کارگردان: دیوید کراننبرگ
- بازیگران: جرمی جان آیرونز، ژنهویو یوژو، هایدی وان پالسکه، باربارا گوردون
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
یک فیلم دلهرهآور روانشناختی از یکی از اساتید ژانر وحشت، دیوید کراننبرگ. در «شباهت کامل»، جرمی آرونز نقش الیوت و بورلی منتل را ایفا میکند؛ یک جفت دوقلوی همسان بسیار باهوش و مجنون که کاملا شبیه به یکدیگر هستند و به عنوان متخصصین زنان مشغول کارند. در حالی که این دو برادر رابطهای وحشتناک با یکدیگر دارند، وقتی که بورلی، قل ضعیفتر، عاشق یکی از مریضهایی میشود که او را فریب داده است، شکافی بزرگ بین این دو برادر ایجاد میگردد. آیرونز تمام بار این فیلم را به دوش میکشد و موفق میشود هر یک از این دو برادر را تبدیل به شخصیتی شاخص کند.
آیرونز نقش هر یک از این برادرها را با درخششی متفاوت و عمقی غافلگیرکننده ایفا میکند. ویلنوو هنگام ساختن فیلم «دشمن» (Enemy) این فیلم را تماشا کرد و همین نکته باعث شد که فیلم دلهرهآور روانشناختی ویلنوو هم ارتباطی با هویت افراد پیدا کند. او سعی داشت با «دشمن» فیلمی جدید و خلاقانه دربارهی شخصیتهای دوگانه بسازد. او در مصاحبه با مجلهی فیلمسازی در رابطه با فیلم «شباهت کامل» گفت: «این فیلم یکی از آسیبزاترین فیلمهایی بود که در زندگی خودم دیدهام.»
منبع: collider