سیروس برزو از پیشکسوتان ترویج علم ایران درگذشت
سیروس برزو از پیشگامان ترویج علم در ایران و یکی از شناختهشدهترین چهرههای علوم فضایی کشور بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت.
این مروج علوم فضایی که در پی ابتلا به کرونا از چند روز گذشته به کما رفته بود و به دلیل از کار افتادن ریهها با دستگاه تنفس میکرد، بامداد امروز در بیمارستان افضلیپور کرمان درگذشت.
سیروس برزو متولد سال ۱۳۳۲ در خراسان بود و فعالیتهای مطبوعاتی خود را از سال ۱۳۵۹ با ماهنامهی «دانشمند» آغاز کرده بود. او در دههی ۶۰ سردبیری مجلهی «کیهان علمی» را برعهده داشت و سپس از سال ۶۹ تا ۷۲ ماهنامهی شناختهشدهی «مرزهای بیکران فضا» را منتشر کرد.
او همچنین مقالات گوناگونی در دیگر روزنامهها و مجلات علمی ایران مانند روزنامهی جام جم، مجلهی «نجوم»، «دانستنیها»، «آسمان شب»، «اطلاعات علمی»، «نوآور»، «صنایع هوافضا»، «فضانورد» و «فناوری فضایی» نگاشته است. حضور در برنامههای علمی تلویزیونی هم بخش دیگری از فعالیتهای سیروس برزو بود که از جملهی آنها میتوان به برنامهی «آسمان شب» اشاره کرد. فعالیتهای ترویجی او موجب شد در سال ۱۳۹۲ جایزهی ترویج علم ایران به او اهدا شد اما او در اعتراض به بیتوجهی مسؤولان وقت سازمان فضایی ایران به موضوع ترویج دانش فضایی و وضعیت نابسامان مروجان فضایی در ایران، از پذیرش این جایزه خودداری کرد.
سیروس برزو همچنین سال گذشته در قسمتی از برنامهی «راه شیری» دیجیکالا مگ که به مناسبت پنجاهمین سال فرود انسان بر روی ماه پخش شد، حضور داشت. برنامهای که اتحادیهی بینالمللی نجوم از آن تقدیر کرد.
فعالیتهای برزو در زمینهی فناوری فضایی باعث شده بود او با بسیاری از فضانوردان به ویژه فضانوردان روسی و آمریکایی دوستی نزدیکی داشته باشد و فعالیتهای ترویجی گوناگونی را با کمک آنها انجام دهد. او در سالهای گذشته از فضانوردان گوناگونی برای حضور در ایران دعوت کرده بود که از جملهی آنها میتوان به «الکساندر لازوتکین» فضانورد روس اشاره کرد که در سال ۱۳۹۴ به ایران آمد.
همچنین در سال ۱۳۸۵ به کمک «پاول وینوگرادوف» (Pavel Vinogradov) فضانورد روس مجموعهای از کارتپستالهای مینیاتورهای «محمود فرشچیان» را به ایستگاه فضایی بینالمللی فرستاده بود. در سال ۱۳۹۰ هم با پیگیریهای او «الکساندر کالری» (Aleksandr Kaleri) دیگر فضانورد روسیه، برای نخستین بار قرآن چاپ ایران را به فضا برده بود.
هفتهی گذشته حمیدرضا برزو، فرزند وی درخصوص روند بیماری به ایسنا گفته بود: «وی که به دعوت یک مرکز آموزشی برای تدریس تاریخ فضانوردی به کرمان سفر کرده بود، از حدود ۱۸ روز پیش به کرونا مبتلا شد و با وجود توصیه برای بازگشت به تهران، برای رعایت حقالناس و جلوگیری از انتقال بیماری به دیگران، راضی به بازگشت نشد.» سیروس برزو حدود ده روز گذشته به دلیل تب و تنگی نفس به بیمارستان منتقل شده بود و با توجه به نارسایی قبلی ۳ نوبت ایست قلبی را تجربه کرده بود.
به نوشتهی ایسنا با پیگیریهای دکتر رضا براری، رئیس سازمان فضایی ایران تجهیزات آی.سی.یو بیمارستان افضلیپور کرمان برای پیگیری روند درمان اختصاص داده شده بود و نمایندهی این سازمان هم برای پیگیری مستقیم به کرمان سفر کرده بود.
با وجود تلاشها و نگرانیهای جامعهی علمی و دوستداران علوم فضایی، سیروس برزو بامداد امروز در سن ۶۷ سالگی درگذشت و بدین ترتیب در روز جهانی فضا و آغاز هفتهی فضا، جامعهی ترویج علم را در اندوهی بزرگ فرو برد.
از سیروس برزو تألیفات زیادی به یادگار مانده است که از جملهی آنها میتوان به کتابهای «نخستینهای فضانوردی»، «یوری گاگارین، دهقانزادهای که راه فضا را گشود»، «سفر به فضا»، «فضا و فضانوردی» و «سه، دو، یک… پرتاب!» اشاره کرد. او همچنین مجموعهای کمیاب از یادمانهای فضایی را در طول سالهای فعالیت و دوستی خود با فضانوردان کشورهای گوناگون به ویژه روسیه و آمریکا گردآوری کرده بود که از جملهی آنها میتوان به تمبرهای فضایی، عکسهای امضا شده توسط فضانوردان، مدالها و لوحهای یادبود، ماکتهای اصلی مأموریتهای فضایی و لباس فضانوردی اشاره کرد.
دیجیکالا مگ درگذشت این استاد پیشکسوت حوزهی مطبوعات و ترویج علم را تسلیت میگوید.
عکس کاور: سیروس برزو؛ پیشکسوت ترویج علم ایران
Credit: Nojum Magazine