کاهش آلودگی ناشی از قرنطینه بر تغییرات جهانی آب‌وهوا اثر ندارد
پژوهشگران دریافته‌اند که اگرچه انتشار گازهای گلخانه‌ای طی قرنطینه در دوران همه‌گیری کرونا کاهش یافته اما این موضوع اثری بر کند کردن تغییرات جهانی آب‌وهوا ندارد؛ مگر اینکه جامعه بیش از گذشته به سمت دوری از سوخت‌های فسیلی پیش برود.
در ۱۱ مارس ۲۰۲۰ (۲۱ اسفند ۱۳۹۸) سازمان بهداشت جهانی بیماری ویروس کرونا، کووید-۱۹ را به‌عنوان یک همه‌گیری جهانی اعلام کرد؛ چیزی که تا به امروز باقی مانده است. به منظور کندتر شدن روند شیوع ویروس، کشورهای جهان اقدام به اجرای قرنطینه کردند، سفرها محدود و کارخانه‌ها و مشاغل تعطیل یا نیمه تعطیل شدند. به دنبال این موضوع، ماهواره‌های رصد زمین، شاهد کاهش قابل توجه گازهای گلخانه‌ای بودند.
اثر قرنطینه بر گرمایش جهانی
یک مطالعه‌ی بین‌المللی به رهبری دانشگاه لیدز که ۶ آگوست (۱۶ مرداد) در نشریه‌ی نیچر آب‌وهوا به چاپ رسید، بیان می‌کند که به جز داشتن تغییرات ساختاری زیاد مانند گذار از سوخت‌های فسیلی به شکلی قابل توجه، این تغییراتِ موقت تأثیری بر آب‌وهوای زمین نخواهد داشت.
طبق نتایج این مطالعه، حتی اگر این قرنطینه در مواردی تا پایان سال ۲۰۲۱ میلادی (دی ۱۴۰۰ خورشیدی) هم ادامه یابد که در مجموع بیش از یک سال و نیم خواهد شد، دمای جهانی در سال ۲۰۳۰ تنها ۰٫۰۱ سانتی‌گراد (۰٫۰۱۸ فارنهایت) کم‌تر از چیزی که انتظار می‌رفت خواهد شد.
«پیرس فورستر» از نویسندگان این پژوهش و مدیر مرکز بین‌المللی مطالعات آب‌وهوایی پریستلی در دانشگاه لیدز انگلستان به خبرگزاری فرانسه گفت: «قرنطینه نشان داد که ما می‌توانیم تغییر کنیم و حتی این تغییر سریع باشد اما از سویی محدودیت‌های تغییر رفتار را نیز نشان داد.»
وی با اشاره به اهداف آب‌وهوایی برای آینده گفت: «بدون تغییر ساختاری اساسی، برای رسیدن به این اهداف، کاری از پیش نخواهیم برد.»
تغییرات انتشار گازهای گلخانه‌ای در دوران قرنطینه | Credit: ESA
گفتنی است دانشمندان افزایش زیر ۲ درجه‌ای دما (۳٫۶ درجه‌ای فارنهایت) را نسبت به چیزی که پیش از انقلاب صنعتی بود، به‌عنوان یک هدف آب‌وهوایی مهم می‌شناسند. حتی برخی کشورها در تلاشند تا افزایش دما را کم‌تر از ۱٫۵ درجه‌ی سانتی‌گراد (۲٫۷ فارنهایت) نگه دارند. اگرچه طبق پژوهش‌های بالا، چنین هدفی دشوار خواهد بود.
فورستر در این زمینه اشاره کرد: «اگر صادقانه بگویم، بعید است جهان با نرخی که برای رسیدن به ۱٫۵ درجه کاهش دمایی لازم است، از صنایع آلاینده‌ی کربنی فاصله بگیرد. اما هرچقدر به این هدف نزدیک شویم، آینده‌ی فرزندان ما را بهتر خواهد کرد.»
روش پژوهش
پژوهشگران برای بررسی اینکه قرنطینه دقیقا چگونه بر انتشار گازهای گلخانه‌ای و آب‌وهوا اثر می‌گذارد، از داد‌های منبع باز استفاده کردند تا میزان تغییر غلظت ۱۰ گاز گلخانه‌ای و آلودگی هوا را بین فوریه تا ژوئن ۲۰۲۰ (بهمن ۱۳۹۸ تا تیر ۱۳۹۹) در بیش از ۱۲۹ کشور محاسبه کنند.
آنان دریافتند که طی این مدت تولید آلاینده‌ها از جمله کربن‌دی‌اکسید و اکسیدهای نیتروژن بین ۱۰ تا ۳۰ درصد کاهش داشته است که میزان چشمگیری را نشان می‌دهد. با این وجود، به گفته‌ی آنان کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به تنهایی تأثیر زیادی بر آب‌وهوا نخواهد داشت زیرا این تلاش‌ها در پی قرنطینه‌ی موقت است و برای تغییرات آب‌وهوایی به یک تغییر ساختاری بلند مدت نیاز است.
دیگر همکار این پژوهش «کورین لو کوئر» از مؤسسه‌ی دانشگاه آنگلیای شرقی، در این زمینه گفت: «کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای که ما در طول همه‌گیری کووید-۱۹ تجربه کردیم موقت است و هیچ کار ویژه‌ای برای کاهش سرعت تغییرات آب‌وهوا انجام نمی‌دهد.»
تأثیر تغییرات پایدار
علاوه بر اندازه‌گیری تأثیرات موقت قرنطینه، این محققان بررسی کردند که اگر پس از این دوران، تغییرات بزرگتری مانند کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی در سراسر جهان اعمال شود، چگونه وضعیت را تحت تأثیر قرار خواهد داد. نتایج نشان داد که تغییرات مهم و برجسته توسط دولت‌ها در زمینه‌ی کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، می‌تواند اثر ماندگار و مثبتی بر آب‌وهوا داشته باشد.
دانشمندان دریافتند که اگر ۱٫۲ درصد از تولید ناخالص داخلی در فناوری کاهش کربن دوران پساکرونا سرمایه‌گذاری شود، می‌توان تا سال ۲۰۳۰ میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را به نصف چیزی که در صورت ادامه‌ی مصرف سوخت‌های فسیلی خواهد بود، کاهش داد.
به گفته‌ی این پژوهشگران، پاسخ دولت‌ها در صورتی که بر بازیابی سبز صنعت تمرکز کنند، می‌تواند نقطه‌ی عطفی باشد و به پیشگیری از اثرات جدی تغییرات آب‌وهوایی کمک کند.
منبع: Space
