۱۰ زنگ خطر بیماری که زنان هرگز نباید نادیده بگیرند
بعضی از زنان به قدری سرگرم رسیدگی به کارهای منزل، مراقبت از خانواده و انجام وظایف شغلی خود می‌شوند که به راحتی علائم بیماری‌ها را نادیده می‌گیرند یا مراجعه به پزشک را به تعویق می‌اندازند. این در حالی است که عوامل زیادی روی سلامت زنان تأثیر دارند و بی‌توجهی به علائم آن‌ها می‌تواند فرد را با عوارض جدی روبرو کند.
با بالا رفتن سن طبیعی است که قدرت بدنی شما کمتر و عملکرد سیستم ایمنی‌تان ضعیف‌تر شود و گاهی اوقات به مشکلاتی مثل سردرد مبتلا شوید. معمولاً علائم خاصی که زنان بعد از ۴۰ سالگی تجربه می‌کنند، چندان نگران‌کننده نیست. اما اگر به‌طور ناگهانی به مشکلاتی مثل سردرد، حالت تهوع، خستگی، خونریزی غیرطبیعی از واژن، تپش قلب یا بثورات پوستی دچار شدید، عاقلانه است که به پزشک مراجعه کنید.
در بیشتر موارد، این علائم طبیعی هستند. اما احتمال اینکه به یک بیماری و مشکل جدی مربوط باشند، وجود دارد. در این مقاله از دیجی‌کالا مگ شما را با ۱۰ علامت مهم که توجه به آن‌ها سلامتی‌تان را تضمین می‌کند و مانع بروز عوارض جدی می‌شود، آشنا می‌کنیم. با ما همراه باشید.
چرا توجه به علائم جسمی مهم است؟
هر علامت و نشانه‌ای می‌تواند به طیف وسیعی از مشکلات، از بیماری‌های ساده گرفته تا بیماری‌های جدی و خطرناک، مربوط باشد. به عنوان مثال، خستگی مفرط را در زنان در نظر بگیرید. «فیبرومیالژیا» (Fibromyalgia) که با درد عضلانی مزمن همراه است، ممکن است باعث خستگی شدید و حتی سردرد شود. فیبرومیالژیا، سندرمی است که در زنان بیشتر از مردان رخ می‌دهد و درمان شناخته شده‌ای ندارد. دارودرمانی، خواب کافی، فعالیت بدنی و پیروی از رژیم غذایی سالم ممکن است به رفع خستگی شدید ناشی از فیبرومیالژیا کمک کند.
خستگی شدید می‌تواند به بیماری‌های بسیار جدی‌تر مثل سرطان، افسردگی و بعضی از انواع آتریت التهابی مربوط باشد. آنتی هیستامین‌ها، داروهای ضدافسردگی و داروهای مسکن هم در دوزهای بالا می‌توانند باعث خستگی مفرط شوند. اگر برای چند هفته خستگی شدید را تجربه کردید، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک معاینه‌ی بدنی انجام می‌دهد، سابقه‌ی سلامتی‌تان را بررسی می‌کند و برای شما آزمایش درخواست می‌دهد.
سردرد، حالت تهوع، خستگی و درد ممکن است نشانه‌ی ابتلا به ویروس سرماخوردگی و آنفولانزا یا نشانه‌ی گرمازدگی باشد. اگر فکر می‌کنید که دچار گرمازدگی شده‌اید، فوراً با شماره‌ی ۱۱۵ یا پرسنل پزشکی تماس بگیرید. این احتمال وجود دارد که حالت تهوع و خستگی علامت سرطان، دیابت، کم‌خونی، بیماری مزمن کلیوی، روماتیسم و سایر بیماری‌های جدی باشد. این دو عارضه از علائم طبیعی سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، پریود یا بارداری هم محسوب می‌شوند.
به همین دلیل مهم است که بدن خود را بشناسید. حتی افزایش یا کاهش وزن می‌تواند نتیجه‌ی کم یا زیاد غذا خوردن باشد یا از ابتلا به یک بیماری جدی مانند دیابت ناشی شود. اطلاع از زمان بروز علائم جدید و بررسی آن‌ها توسط پزشک به شما در حفظ سلامتی و افزایش طول عمرتان کمک می‌کند.
توجه به کدام علائم به حفظ سلامت زنان کمک می‌کند؟
در صورتی که علائم زیر را مشاهده کردید، برای ارزیابی‌های بیشتر به پزشک مراجعه کنید:
۱. تغییر ظاهر سینه‌ها
اندازه و ظاهر سینه‌ها بین افراد مختلف، متفاوت است. معممولاً سینه‌ها در طول ماه تغییر می‌کنند. در سینه‌های بعضی از زنان به‌طور طبیعی برآمدگی‌هایی وجود دارد. در تعدادی از زنان هم هر ماه قبل از قاعدگی یک برآمدگی ایجاد می‌شود. با این حال، اگر علامت خاصی را مشاهده کردید که به وضعیت معمول سینه‌های شما مربوط نبود، ممکن است به یک بیماری خاص مبتلا شده باشید.
علائمی مانند توده، تغییر پوست سینه یا بروز بثورات پوستی در آن که به‌تازگی ایجاد شده‌اند و طی یک روز برطرف نمی‌شوند، نیاز به توجه و بررسی دارند. ممکن است سرطان سینه به‌صورت قرمزی غیرعادی پوست ظاهر شود و شبیه‌ی عفونت، تورم، توده یا برآمدگی به نظر برسد. از سایر علائم این بیماری می‌توان به ترشحات خونی از نوک سینه و نامتقارن بودن غیرعادی سینه‌ها اشاره کرد. اگر ترشحات سینه خونی نباشد، احتمالاً جای نگرانی وجود ندارد.
۲. خونریزی غیرعادی از واژن
توجه به خونریزی‌های غیرعادی از واژن بخش مهمی از سلامت زنان را تشکیل می‌دهد. این مشکل به‌خصوص اگر با درد در حین رابطه‌ی جنسی همراه باشد، ممکن است از یک بیماری جدی مانند سرطان دهانه‌ی رحم یا سرطان رحم ناشی شود. اگر پریودهای شما به‌طور غیرعادی شدید یا نامنظم شده‌اند یا بین دوره‌های قاعدگی لکه‌بینی دارید، باید علت بروز این علائم را بررسی کنید.
پس از یائسه شدن باید بروز هرگونه لکه‌بینی را با پزشک خود در میان بگذارید. به گفته‌ی متخصصان، در دوران یائسگی حتی خونریزی کم هم غیرطبیعی در نظر گرفته می‌شود. پولیپ (توده‌های غیرسرطانی) و آتروفی یا ضخیم شدن آندومتر (دیواره‌ی پوششی رحم) از علل شایع خونریزی محسوب می‌شوند.
۳. تغییرات ناگهانی و ناخواسته‌ی وزن
تغییرات چشمگیر و بدون دلیل وزن ممکن است نشانه‌ی یک مشکل جدی باشد. به عنوان مثال، کاهش وزن می‌تواند علامت سرطان باشد، در حالی که افزایش وزن ممکن است از نارسایی قلبی یا مشکلات تیروئید ناشی شود. اگر به‌تازگی دچار نفخ و اتساع شکم شده‌اید و این علائم مداوم و همیشگی هستند، ممکن است به سرطان تخمدان مبتلا شده باشید. چراکه غالباً نفخ یکی از اولین علائم این بیماری محسوب می‌شود.
افزایش وزنی که با تورم هر دو پا و تنگی نفس در هنگام دراز کشیدن همراه است، ممکن است به نارسایی قلبی مربوط شود. افزایش سریع وزن، تورم و احتباس مایعات زمانی رخ می‌دهد که قلب نمی‌تواند به‌خوبی مایعات را پمپاژ کند.
۴. تغییر شکل خال‌ها یا خونریزی آن‌ها
داشتن خال به‌خودی‌خود مشکل‌ساز نیست. اما خال‌هایی که خونریزی می‌کنند یا شکل‌شان تغییر می‌کند، باید مورد بررسی قرار بگیرند. علائم زیر نشان می‌دهد که ممکن است با یک خال غیرطبیعی و سرطانی روبرو باشید:
- خال ظاهر نامتقارنی داشته باشد و شکل دو سمت آن با هم متفاوت باشد
- لبه‌های خال نامنظم، ناهموار یا محو باشند
- رنگ خال یکنواخت نباشد و از چند رنگ مختلف تشکیل شده باشد
- قطر خال از اندازه‌ی پاک‌کن ته‌ی مداد بزرگتر باشد
- اندازه، رنگ و شکل آن در حال تغییر باشد
به گفته‌ی آکادمی پوست آمریکا، این علائم ممکن است در اثر ابتلا به ملانوما ایجاد شده باشند. ملانوما، یکی از انواع خطرناک سرطان پوست است که اگر بهموقع تشخیص داده نشود، به سایر قسمت‌های بدن سرایت می‌کند.
اگر سابقه‌ی سرطان پوست در خانواده‌ی شما وجود دارد، خال‌های خود را با دقت بیشتری بررسی کنید. این کار می‌تواند به یافتن مشکلات احتمالی کمک کند. اگر نگران وضعیت خال‌های خود هستید، بهتر است هر ۶ ماه یکبار از آن‌ها عکس بگیرید تا به‌راحتی متوجه‌ی تغییراتی که در طول زمان رخ می‌دهند، بشوید.
۵. درد مداوم پا در یک سمت بدن
تورم و درد مداوم در یک پا ممکن است نشان‌دهنده‌ی لخته شدن خون در داخل سیاهرگ باشد که تحت عنوان «ترومبوز ورید عمقی» (DVT) شناخته می‌شود. تأثیر عوامل خطری که در بروز DVT نقش دارند، با افزایش سن بیشتر می‌شود. این عوامل خطر عبارتند از: سیگار کشیدن، انجام عمل جراحی، مصرف قرص‌های حاوی استروژن یا هورمون‌درمانی، بی‌حرکت بودن برای مدت طولانی (مانند سفرهای طولانی‌مدت)، باردار بودن و زایمان.
اگر لخته‌ی خون از یک قسمت از بدن به سمت ریه‌های شما حرکت کند و در آنجا یک شریان حیاتی را مسدود کند، به یک مشکل جدی و خطرناک به نام «آمبولی ریه» مبتلا می‌شوید. منشاء ۷۰ درصد لخته‌های خونی که به ریه‌ها می‌روند، به پاها مربوط می‌شود. آمبولی ریه باعث تنگی نفس، درد قفسه‌ی سینه، سرفه، سرگیجه، تعریق بیش از حد، تب و درد یا تورم ساق پا می‌شود.
۶. تپش قلبی که بیش از ۱۵ دقیقه طول بکشد
اگر به تپش قلبی دچار شدید که بیش از ۱۵ دقیقه طول کشید، به‌خصوص اگر با تنگی نفس، ضعف، سرگیجه یا از دست دادن هوشیاری همراه بود، باید به پزشک مراجعه کنید. این علائم می‌تواند نشان‌دهنده‌ی یک بیماری قلبی به نام «فیبریلاسیون دهلیزی» باشد.
در مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی، حفره‌های بالای قلب (دهلیزها) سریع‌تر از حفره‌های پایین (بطن‌ها) می‌تپند. در طولانی‌مدت، در این افراد لخته‌های خونی تشکیل می‌شود که می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن بروند و به‌مرور زمان به سکتهی مغزی یا نارسایی قلبی منجر شوند.
۷. درد قفسه‌ی سینه
می‌دانیم که درد قفسه‌ی سینه در مردان سالمند ممکن است نشانه‌ی حمله‌ی قلبی باشد. اما درباره‌ی ارتباط این مشکل با سلامت زنان آموزش زیادی به افراد داده نشده است. زنان در زمان احساس درد بیش از اینکه از ابتلا به بیماری قلبی بترسند، نگران سرطان سینه می‌شوند. این در حالی است که احتمال بروز بیماری قلبی در آن‌ها بیشتر است.
بیماری قلبی در بعضی از کشورها قاتل شماره‌ی یک زنان محسوب می‌شود. به طوریکه، مرگ و میرهای ناشی از آن در مقایسه با مرگ‌هایی که در اثر ابتلا به انواع سرطان رخ می‌دهند، بیشتر است. به همین دلیل، حفظ سلامت زنان بدون توجه به وضعیت قلب و عروق آن‌ها امکان‌پذیر نیست.
اگر هنگام بلند کردن اجسام دردی را در قفسه‌ی سینه‌ی خود احساس کردید که قبلاً آن را تجربه نکرده بودید، به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر هنگام بالا رفتن از پله یا انجام فعالیت بدنی شدید به درد قفسه‌ی سینه مبتلا می‌شوید، به پزشک مراجعه کنید. این موضوع به‌خصوص زمانی که درد پس از استراحت کردن برطرف می‌شود، بسیار مهم است. زنان بیشتر از مردان علائم غیرعادی حمله‌ی قلبی را تجربه می‌کنند. این علائم عبارتند از تنگی نفس، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، خستگی شدید، عرق سرد و احساس درد در بازوها، پشت، گردن یا معده.
۸. تنگی نفس
با فرص اینکه نداشتن آمادگی جسمانی یا افزایش وزن باعث تنگی نفس شده است، این علامت مهم را نادیده نگیرید. اگر بعد از ورزش دچار تنگی نفس شدید و این مشکل به‌تدریج بدتر شد، ممکن است به یک بیماری قلبی مانند تنگی دریچه آئورت یا بیماری عروق کرونر (انسداد جزئی شریان منتهی به قلب) مبتلا باشید. اگر تنگی نفس شما به‌طور ناگهانی بدتر شد، حتما با پزشک مشورت کنید.
۹. تغییر ناگهانی بینایی
با افزایش سن، طبیعی است که بینایی شما به‌تدریج بدتر شود یا کاهش پیدا کند. اما هرگز تغییراتی را که فقط روی یک چشم تأثیر می‌گذارند و همچنین شروع ناگهانی دوبینی یا ناتوانی در دیدن مرکز چیزی که به آن نگاه می‌کنید را نادیده نگیرید.
تغییرات بینایی که به‌طور ناگهانی رخ می دهند می‌توانند نشانه‌ی سکتهی مغزی باشند. این علائم به‌خصوص اگر با سایر نشانه‌های هشداردهنده‌ی سکتهی مغزی مانند بی‌حسی در یک طرف بدن یا مشکل در صحبت کردن همراه باشند، نگران‌کننده هستند.
گاهی اوقات، این علائم از «حمله‌ی ایسکمیک گذرا» (TIA) ناشی می‌شوند. تشخیص TIA می‌تواند از سکتهی مغزی شدیدتر در آینده جلوگیری کند. TIA باعث می‌شود که به‌طور موقت خون کافی به مغز نرسد و علائمی شبیه‌ی سکتهی مغزی ایجاد شود. معمولاً این بیماری فقط چند دقیقه طول می‌کشد و آسیب دائمی ایجاد نمی‌کند.
۱۰. تغییر اجابت مزاج
اجابت مزاج وضعیت سلامتی روده را نشان می‌دهد. بیماری‌هایی مانند سرطان کولون (بخشی از روده‌ی بزرگ) و سرطان مقعد می‌توانند علائم مشابهی داشته باشند. خونریزی از مقعد، وجود خون در مدفوع، تغییر مقدار، قوام یا ظاهر مدفوع و تغییر دفعات اجابت مزاج (یبوست یا اسهال) از علائم این دو بیماری محسوب می‌شوند.
اگر نحوه‌ی اجابت مزاج شما تغییر کرد و بعد از چند روز یا چند هفته به حالت عادی برنگشت، باید به پزشک مراجعه کنید. در بیشتر موارد، وقوع این تغییرات کاملاً طبیعی است، اما بهتر است علت بروز آن به کمک پزشک مشخص شود.
کلام پایانی
سلامت زنان از اهمیت زیادی برخوردار است. توجه به این موضوع نه تنها به حفظ سلامت نیمی از جمعیت جامعه کمک می‌کند، بلکه سلامت و رفاه سایر اعضای خانواده را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. زنان به دلیل قاعدگی، بارداری، زایمان و یائسگی جزء گروه‌های پرخطر محسوب می‌شوند. از طرف دیگر، شیوع بعضی بیماری‌ها در زنان در مقایسه با مردان بیشتر است.
توجه به علائم هشداردهنده‌ی بیماری‌ها به حفظ سلامت زنان کمک می‌کند. در صورت مشاهده‌ی علائمی مثل تغییر سینه‌ها، خونریزی غیرطبیعی از واژن به‌خصوص در دوران یائسگی، تغییر ناگهانی وزن بدن، تغییر شکل یا اندازه‌ی خال‌ها، درد مداوم پا در یک سمت بدن، درد قفسه‌ی سینه، تپش قلب طولانی‌مدت، تنگی نفس، تغییر ناگهانی بینایی و تغییر ظاهر مدفوع یا دفعات اجابت مزاج برای انجام بررسی‌های بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
منبع: everydayhealth
