دسترسی‌پذیری کوررنگی در بازی‌های ویدئویی: آیا بازی‌ها در مسیر درست حرکت می‌کنند؟
با نگاهی به تاریخ عرصهٔ بازی‌سازی می‌شود گفت که بعضی از بازی‌های ویدئویی دسترسی‌پذیری کوررنگی را مدنظر قرار داده‌اند درحالی‌که بعضی دیگر چنین حالتی نداشته‌اند. تعدادی از بازی‌هایی که قرار است در آینده منتشر شوند در کمپین تبلیغاتی خود به دسترسی‌پذیری کوررنگی اشاره کرده‌اند و به چگونگی تعبیه آن توسط سازندگان پرداخته‌اند. بااین‌وجود مشمول کردن چنین قابلیت‌هایی نیمی از معادله است
اطمینان‌یافتن از اینکه این بازی‌ها واقعاً برای بازیکنان کوررنگ سهل‌الوصول هستند نیمی دیگر از معادله است. ما در این مقاله قصد داریم به تعدادی از رویکردهای رایج سازندگان در دسترسی‌پذیر کردن بازی‌ها برای کوررنگی در طول سال‌های گذشته و برنامه‌هایی که برای بازی‌های آینده وجود دارد بپردازیم. در انتها می‌توانیم ببینیم کدام بازی‌ها در انجام این کار موفق شدند و کدام بازی‌ها شکست خوردند و این شکست‌ها و موفقیت‌ها چطور بر روی تعبیه قابلیت‌ها برای بازیکنان کوررنگ در بازی‌های ویدئویی تأثیر خواهند گذاشت.
انواع کوررنگی
پیش از اینکه به بررسی بازی‌ها بپردازیم بیایید ابتدا به سه رایج‌ترین انواع کوررنگی اشاره کنیم:
- سرخ‌کوری: عدم قابلیت در درک رنگ سرخ که باعث می‌شود فرد رنگ قرمز را تیره و مایل‌به‌سبز ببیند.
- سبزکوری: عدم قابلیت در درک رنگ سبز و شایع‌ترین نوع کوررنگی.
- آبی‌کوری: عدم قابلیت در درک رنگ آبی که باعث می‌شود آبی و سبز را با هم اشتباه کند و رنگ قرمز برای او صورتی به نظر می‌رسد.
رویکردها به قابلیت‌های دسترسی‌پذیری کوررنگی در بازی‌ها
فیلترها
رایج‌ترین روش تعبیه دسترسی‌پذیری کوررنگی در بازی‌ها افزودن فیلترهای تمام صفحه‌ای برای انواع کوررنگی است. این فیلترها باهدف رفع اختلال رنگ‌ها برای افراد کوررنگ ساخته شده‌اند. بااین‌وجود این فیلترها معمولاً کل طیف رنگ‌ها را اشباع کرده و در نتیجه رنگ‌هایی ناخوشایند را تولید می‌کنند. در ادامه می‌توانید نمونه‌هایی را مشاهده کنید:
Call of Duty: Advanced Warfare
بازی‌های Call of Duty اغلب تنها یک حالت کمک به کوررنگی ارائه می‌کنند که رنگ‌هایی نقشه کوچک و HUD را تغییر می‌دهد. بااین‌حال اخیراً بازی‌های این فرنچایز یک حالت کامل کوررنگی را شامل می‌شود که نه‌تنها رنگ‌های HUD و نقشه را فیلتر می‌کند بلکه رنگ‌ها در کل نقشه را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در بعضی نقشه‌ها در Call of Duty: Advanced Warfare معلوم نیست که فیلتر فعال شده است. در پایین اسکرین‌شات مقایسه حالت کوررنگی (چپ) و حالت معمولی (راست) را می‌بینید. در مجموع، طیف رنگ‌ها به نظر تغییر نکرده است اما رنگ‌پریدگی‌های نامحسوسی در برخی از بخش‌های نقشه دیده می‌شود. محسوس‌ترین تفاوت را می‌شود در رنگ پله‌ها حین استفاده از دوربین اسلحه دید که در حالت کوررنگی به بنفشی می‌زند.
Call of Duty: Ghosts
در دیگر نقشه‌های سری اما تفاوت‌ها به‌وضوح دیده می‌شوند. همان‌طور که در تصاویر زیر می‌بینید تفاوت‌های قابل‌توجهی در رنگ‌ها در حالت معمولی (چپ) و حالت کوررنگی (راست) قابل رویت است. به رنگ‌های قهوه‌ای/قرمز که در حالت کوررنگی به رنگ بنفش تغییر کرده‌اند دقت کنید. ازآنجایی‌که رنگ‌های قرمز با رنگ‌های سبز زیاد از حد با هم ترکیب می‌شوند بازی‌کردن در بعضی از نقشه‌های این بازی دشوارتر می‌شود. پس حالت کوررنگی یک‌لایه رنگ صورتی روشن مایل به قرمز استفاده می‌کند تا بازیکنان بتوانند بین دورنگ تمایز قائل شوند. بااین‌حال این رویکرد باعث غیرطبیعی شدن رنگ‌ها می‌شود حتی برای افرادی که دچار کوررنگی هستند.
DOOM
DOOM نیز سبک مشابهی از فیلتر تمام صفحه برای حالت‌های کوررنگی خود ارائه می‌کند.
حالت سرخ‌کوری
حالت سبزکوری
حالت آبی‌کوری
در هر سه حالت کوررنگی می‌شود دید که چطور هر سه تصویر بالا بسیار شبیه تصاویر پایین خود هستند. عملکرد این فیلتر به گونه است که باعث می‌شود فکر کنید شما کوررنگ هستید در عوض اینکه رنگ‌ها را به‌گونه‌ای تغییر دهد تا مشاهدهٔ رنگ‌ها را برای کسانی که کوررنگی دارند آسان‌تر کند. در ادامه اسکرین‌شاتی از گیم‌پلی بازی می‌بینید (در تصویر بالا حالت کوررنگی غیرفعال است و در تصویر پایین حالت سبزکوری فعال است):
بازی دوم از طیف رنگ قرمز استفاده زیادی می‌کند. حال توجه کنید که چطور فعال‌کردن حالت سبزکوری تمامی این رنگ‌ها را محو می‌کند که در نتیجه باعث ملایم و محوشدن تمامی رنگ‌ها می‌شود (حتی رنگ‌هایی که برای افراد دچار کوررنگی مشکلی ندارند)
Overwatch
در زیر تصویری از حالت معمولی در اورواچ می‌بینید که تمامی اطلاعات مهم توسط رنگ‌های کاملاً متمایز از هم نمایش‌داده‌شده است. وقتی حالت آبی‌کوری فعال است می‌بینید که این فیلتر رنگ‌های «دوست»، «تیم»، «دشمن» و «هشدار» را تقریباً یک‌رنگ نشان می‌دهد. با اینکه گزینه‌ای برای تقویت رنگ‌ها وجود دارد تغییرات صرفاً در روشنایی صورت می‌گیرد نه کنتراست.
اسکرین‌شات بعدی نشان‌دهندهٔ حالت معمولی برای کسی است که دچار آبی‌کوری است. همان‌طور که می‌بینید رنگ‌های «دوست/تیم» تقریباً یک‌رنگ هستند و رنگ‌های «دشمن/هشدار» نیز به هم نسبتاً نزدیک‌اند. بااین‌حال وقتی حالت آب کوری فعال شود این وضعیت بدتر می‌شود. رنگ‌های «دوست/تیم» مشابه هم باقی‌مانده و رنگ‌های «دشمن/هشدار» تمایزشان از قبل هم دشوارتر می‌شود.
رنگ‌های قابل شخصی‌سازی برای اطلاعات حیاتی
یک راه دیگر برای تعبیهٔ دسترسی‌پذیری کوررنگی در بازی‌های ویدئویی قابلیت شخصی‌سازی رنگ‌ها بر اساس انواع کوررنگی برای اطلاعات مهم در بازی است. این روش معمولاً فیدبک خوبی از کسانی که دچار کوررنگی هستند دریافت کرده زیرا فقط شامل تغییر رنگ در جاهایی می‌شود که مشکل‌ساز هستند بدون اینکه طیف رنگ سایر بخش‌های بازی تغییر کند.
Battlefield 4
Battlefield 4 رنگ شاخص‌های بصری به خصوصی مثل رنگ عناصر رابط کاربری مرتبط به جوخه بازیکن، تیم و دشمن را تغییر می‌دهد. علاوه بر این ازآنجایی‌که بسیاری از افراد از نوع کوررنگی خود باخبر نیستند بازی بازیکنان را راهنمایی می‌کند:
«اگر کوررنگ هستید، رنگ تیم‌هایی را انتخاب کنید که بیشتر از همه متمایز به نظر می‌رسند.» برخلاف فیلترهای تمام صفحه این روش بر روی دیگر رنگ‌های صفحه‌نمایش که تخت تأثیر کوررنگی نیستند اثری ندارد و در نتیجه تجربهٔ طبیعی‌تری را برای افراد کوررنگ به ارمغان می‌آورد.
حالت رنگ عادی: جوخه: سبز روشن، تیم: آبی روشن، دشمن: نارنجی
سرخ‌کوری: جوخه: خاکستری، تیم: بنفش، دشمن: سبز
سبزکوری: جوخه: بنفش، تیم: نیلی، دشمن: نارنجی
آبی‌کوری: جوخه: بنفش، تیم: آبی، دشمن: نارنجی
Destiny
مشابه Battlefield 4، بازی Destiny طیف رنگ‌های تعیین شده‌ای را برای سه نوع کوررنگی ارائه می‌دهد. در ادامه می‌توانید دو نمونه را ببینید:
حالت سبزکوری
حالت آبی‌کوری
Battleborn
Battleborn دارای قابلیتی به نام Color-Coded Teams است که در آن بازیکنان می‌توانند رنگ اطلاعات مهم را تعیین کنند مثل تیم قهرمانان، نوار سلامت و مأموریت‌های رقابتی. این با حالت‌های کوررنگی در Battlefield 4 و Destiny فرق دارد زیرا اجازه شخصی‌سازی بیشتری به بازیکن داده می‌شود. شخصی‌سازی بیشتر برای Battleborn خیلی مهم است زیرا بازی‌ای با طیف رنگ‌های سرزنده و گیم‌پلی پرهرج‌ومرج است.
به‌کارگیری فرتورشناسی به‌عنوان ناقل مکمل
شاید بهترین رویکرد برای دسترسی‌پذیری کوررنگی مشمول شدن فرتورشناسی به‌عنوان نوعی مکمل است. با اینکه بهترین راه انتقال اطلاعات مهم همیشه به‌کارگیری چندین روش است (انتقال صوتی، بصری و متنی) این کار در همهٔ مواقع شدنی نیست. ازاین‌رو مهم است که اطلاعات مهم در بازی فقط از طریق رنگ منتقل نشود زیرا می‌تواند اثر منفی بر روی تجربه بازیکنانی که با دیدن رنگ‌های به‌خصوص مشکل دارند داشته باشد.
Grand Theft Auto 5
Grand Theft Auto 5 مثل بسیاری از بازی‌های سری GTA و دیگر بازی‌های جهان باز شامل آیکون‌های مختلف به‌عنوان ناقل اطلاعات می‌شوند. با اینکه برای هر آیکون به‌خصوص رنگ تعیین شده، رنگ به‌تنهایی تعیین‌کننده معنای این آیکون‌ها نیست.
Hearthstone
در آپدیت Hearthstone تغییرات محسوسی در رابط کاربری گردآوری کارت دیده می‌شود. با اینکه احتمال دارد این تغییرات صرفاً از جنبه زیباشناختی اعمال شده و نه برای دسترسی‌پذیری، اکنون از رنگ برای قهرمانان هر دست از ورق‌های بازی به کار گرفته شده است. علاوه بر این رنگ‌ها، بلیزارد همچنین سمبل هر قهرمان را به زبانه‌های رابط کاربری اضافه کرده است. اضافه‌کردن فرتورشناسی به رابط کاربری نه‌تنها به بازیکنان اجازه می‌دهد بین قهرمان/رنگ/آیکون رابطه برقرار کنند بلکه دیگر فقط بر روی رنگ به‌عنوان تنها منبع اطلاعات تکیه نمی‌کند.
نتیجه‌گیری
۱- فیلترهای تمام صفحه معمولاً بهترین روش برای رفع مشکل کوررنگی نیستند
- افراد کوررنگ قادرند طیف محدودی از رنگ‌ها را مشاهده کنند.
- فشرده کردن کل طیف رنگ، رنگ‌ها را از نواحی مشکل‌آفرین دور کرده و آنها را به هم فشرده کرده که مشکل تضاد رنگی جدیدی را ایجاد می‌کند.
- تغییر تمام‌رنگ‌هایی که برای افراد کوررنگ قابل‌تشخیص نیستند بازی را غیرطبیعی و عجیب جلوه می‌دهد.
- آنچه که نباید تغییر کند را تغییر ندهید.
- به بازیکن کمک کنید اطلاعات مهم برای انجام بازی را تشخیص دهد.
- یک بازیکن نباید رنگ‌ها را به شکلی متفاوت از آنچه که در دنیای واقعی مشاهده می‌کند در بازی تجربه کند.
۲- بهتر است گزینه‌ای در بازی وجود داشته باشد که بازیکنان بتوانند رنگ اطلاعات مهم را شخصی‌سازی کنند.
- این می‌تواند شامل مدل‌ها، نوار سلامت، آیکون‌ها، اسامی، شاخص اشیا و غیره شود.
- یک رویکرد مناسب همه نیست
- درجات مختلفی در کوررنگی وجود دارد پس شخصی‌سازی می‌تواند تجربه‌ای شخصی و بهتر را برای بازیکن ایجاد کند.
۳- از اتکا بر روی رنگ به‌تنهایی خودداری کنید.
- اگر ممکن نیست یک طیف رنگ ساده معرفی کنید که بشود به‌عنوان تنها گزینه‌ای که برای افراد کوررنگ مشکل‌آفرین نیست مورداستفاده قرار گیرد. (نارنجی تیره/آبی روشن)
- اگر راهکار قبلی نیز میسر نیست، توضیح مختصری از جنبه‌های مهم بازی ارائه شوند تا بازیکن بتواند بخش‌هایی از گیم‌پلی و رابط کاربری را که از هم تمییز دادنشان مهم است تغییر دهد.
منبع: GamersExperience
