وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود؛ از «کلمنتاین عزیزم» تا «نابخشوده»
وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود کدام‌اند؟ ۸ فیلم وسترن هستند که تاثیرات غیرقابل‌انکاری روی اسطوره‌ی سینمای وسترن، کلینت ایستوود گذاشته‌اند. نام کلینت ایستوود با ژانر وسترن گره خورده است. بازیگران اندکی هستند که به اندازه‌ی او در تولد دوباره‌ی ژانر وسترن در قالب سینمای مدرن زحمت کشیده باشند. او با چشم‌های خطرناک‌اش، شخصیت با صلابت‌اش و توانایی ابراز احساساتش بدون استفاده از حتی یک کلمه، توانسته است احساس شاعرانگی را به ژانر وسترن تزریق کند و آن را یک‌بار دیگر برای مخاطبان نسل جدید سینما باز تعریف نماید.
دوران حرفهای ایستوود بیش از ۷۰ سال به طول انجامیده است و او طی این سال‌ها، نه تنها در ده‌ها وسترن کلاسیک نقش‌آفرینی کرده، بلکه در پشت دوربین هم مانند مقابل آن درخشیده است. ایستوود با نقشهای به یادماندنی‌ای مانند مرد بدون نام یا بلوندی در سه‌گانه‌ی وسترن اسپاگتی دلار سرجیو لئونه برای طرفداران سینما خاطره‌سازی کرده و علاوه بر آن وسترن‌های ماندگاری مانند «نابخشوده» (Unforgiven) و «جوسی ولز یاغی» (The Outlaw Josey Wales) را هم ساخته است. بدون شک ژانر وسترن جایگاه خاصی در قلب ایستوود دارد. او طی این سال‌ها در مصاحبه‌های مختلفی که انجام داده است، درباره‌ی فیلم‌های مورد علاقه‌ی خودش در این ژانر صحبت کرده است.
۸. حادثه‌ی آکس‌بو (The Ox-Bow Incident)
- سال تولید: ۱۹۴۳
- کارگردان: ویلیام ولمن
- بازیگران: هنری فوندا، دانا اندروز، آنتونی کوئین، هری مورگان
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
یکی از وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود، «حادثه‌ی آکس‌بو» است که یکی از قدیمی‌ترین وسترن‌های روانشناختی تاریخ است. این فیلم داستان دو گاوچران را دنبال می‌کند که به یک شهر کوچک در غرب وحشی می‌رسند و درمی‌یابند که یکی از گله‌داران منطقه به قتل رسیده است و گله‌اش دزدیده شده. آن‌ها همراه با مردم شهر گروهی تشکیل می‌دهند و به دنبال مجرمان می‌گردند. وقتی که به سه مرد مشکوک می‌شوند، گروه تشکیل شده تصمیم می‌گیرد بدون برگذاری دادگاه، این سه مرد را به دار بیاویزد، اما درست پیش از به انجام رساندن این کار، همه‌ی آن‌ها دچار شک و تردید می‌شوند.
این فیلم که یکی از وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود می‌باشد، وسترنی است که هرگز قدیمی نمی‌شود. بهترین شکل ممکن برای آغاز کردن این لیست، نام بردن از فیلمی است که منبع الهام کلینت ایستوود بوده و او را تحت تاثیر قرار داده. اگر می‌خواهید بدانید ایستوود فیلم برنده‌ی اسکار سال ۱۹۹۲ خود یعنی «نابخشوده» را تحت تاثیر چه فیلمی ساخته است، باید این وسترن را ببینید. این فیلم نه تنها داستان خود را به خوبی روایت می‌کند، بلکه موفق می‌شود مخاطبان را وارد سفری درونی کند که در آن سوالاتی اساسی در رابطه با اخلاقیات مطرح می‌شود.
این فیلم وحشت انتقام و خطر از بین رفتن اخلاقیات و قانون را به تصویر می‌کشاند، اما وقتی که مخاطب احساس می‌کند کسی هم هست که گناهکار است و مرتکب قتل شده، می‌تواند با شخصیت‌ها همذات‌پنداری کند. ایستوود کارگردان این فیلم، ویلیام ولمن و روش‌های تجربی او را می‌ستاید و آن را دلیل ماندگاری این فیلم می‌داند. این فیلم در شانزدهمین دوره‌ی مراسم اسکار نامزد دریافت جایزه‌ی بهترین فیلم شد، اما رقابت را به «کازابلانکا» (Casablanca) واگذار کرد. فیلم‌برداری این فیلم را آرتور سی. میلر فقید انجام داده است.
۷. کلمنتاین عزیزم (My Darling Clementine)
- سال تولید: ۱۹۴۶
- کارگردان: جان فورد
- بازیگران: هنری فوندا، کتی داونز، بن هال، میکی سیمپسونس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
این فیلم که یکی از وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود است، وسترنی است آرام و دل‌پذیر از کارگردان اسطوره‌ای هالیوود، جان فورد. این فیلم یک داستان تفنگی درباره‌ی هفت‌تیرکش‌ها را دراماتیزه می‌کند و روایتی عاشقانه از دل آن بیرون می‌کشد. وایات ارپ همراه با برادرانش وارد شهر تومب‌استون می‌شوند تا شب را در آن بمانند و استراحت کنند. صبح روز بعد او در می‌یابد که یکی از برادرانش به قتل رسیده است و گله‌اش دزدیده شده. ارپ به دنبال گرفتن انتقام با گروه خبیث و بدنام کلنتون گنگ روبه‌رو می‌شود، در حالی که هم‌زمان رابطه‌ی عاشقانه‌ی خنده‌داری را با کلمنتاین آغاز می‌کند.
فورد با «کلمنتاین عزیزم» فیلمی عاشقانه و درخشان می‌سازد که باعث شکل گرفتن دوره‌ای جدید برای وسترن‌ها در عصر طلایی هالیوود می‌شود. هنری فوندا در این فیلم که یکی از وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود است نقش وایات ارپ، شخصیتی کاریزماتیک و مجنون را ایفا می‌کند و لیندا دارنل هم در ایفای شخصیت مقابل او که دختری است آسیب‌پذیر و دلربا، عملکرد مناسبی از خودش به نمایش می‌گذارد. با این نقش‌آفرینی‌های درخشان و کارگردانی جان فورد، هیچ شکی نبود که این فیلم قرار است در تاریخ ماندگار شود. این فیلم تا آخرین لحظه، هم اکشن و هم درام را به بهترین شکل ممکن حفظ می‌کند، اما آن چه در رابطه با این فیلم قلب ایستوود را ربوده، توانایی آن در بازتاب دادن فضایی سرشار از خشونت و انسان‌هایی با قلب‌های کوچک که انتظار و بی‌تجربگی، زندگی‌هایشان را به خطر می‌اندازد است.
ایستوود وقتی که سال ۲۰۱۲ در حال دریافت جایزه‌ای بود، درباره‌ی جان فورد گفت: «هر کسی مفتخر خواهد شد اگر بتواند در هوایی تنفس کند که او در آن نفس می‌کشیده است. من یکی از طرفداران پر و پاقرص او به عنوان یکی از پیش‌روهای هنر فیلم‌سازی در آمریکا هستم. او کسی است که تمام کلیشه‌های دوران خودش را از بین برد.» هیچ شکی نیست که می‌توان چنین ویژگی‌هایی را در فیلم‌های خود ایستوود هم پیدا کرد. کارگردان‌های دیگری مانند سم پکین‌پا هم از «کلمنتاین عزیزم» به عنوان وسترن مورد علاقه‌ی خود یاد کرده‌اند.
۶. رودخانه‌ی سرخ (Red River)
- سال تولید: ۱۹۴۸
- کارگردان: هاوارد هاکس
- بازیگران: جان وین، مونتگومری کلیفت، والتر برنان، جوآن درو
- امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
«رودخانه‌ی سرخ» که یکی از وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود است، یکی از فیلم‌های وسترنی است که توانسته از مجله‌ی راتن تومیتوز نمره‌ی ۱۰۰ از ۱۰۰ را دریافت کند. این فیلم به عقیده‌ی بسیاری، بهترین فیلم هاوارد هاکس است. این فیلم داستان گله‌ای بزرگ را روایت می‌کند که باید از تگزاس تا میزوری هدایت شود. هدایت‌کننده‌ی این گله، دامداری به نام توماس دانسون (جان وین) است که در تمام عمر خود سخت زحمت کشیده است و حالا تبدیل به شخصیتی مستبد و قدرتمند شده است. در حالی که داستان پیش می‌رود، دانسون با گروهی از راهزنان روبه‌رو می‌شود که سردسته‌ی آن‌ها پسرخوانده‌اش مت گارث (میکی کوهن) است؛ کسی که رفتارهای خشنی دارد و به دیگران آسیب می‌زند. نبرد این دو نفر نمادی است از تغییر فرهنگ آمریکا با گذشت زمان که به صورت داستانی حماسی بیان می‌شود.
«رودخانه‌ی سرخ» به دنبال پرداختن به شهامت، وفاداری و استقلال در غرب وحشی، به عنوان یکی از نمادهای ژانر وسترن در نظر گرفته می‌شود. تحت نظر کارگردانی با صلابت هاوارد هاکس، نقش‌آفرینی‌های جان وین و مونتگومری کلیفت خیره‌کننده هستند. تصاویر زیبای فیلم در کنار داستان پیچیده‌ی آن و شخصیت‌های قابل لمس، باعث می‌شوند این فیلم تبدیل به یکی از وسترن‌های موردعلاقه‌ی کلینت ایستوود شود. طبق گفته‌ی منتقدان، این نقش، بهترین نقشی بود که تا آن روز به جان وین پیشنهاد شده بود و البته که او توانست به خوبی از عهده‌ی ایفای آن بربیاید. همین نقش‌آفرینی درخشان او است که پیچیدگی و چندلایه بودن این شخصیت را ملموس می‌کند.
«رودخانه‌ی سرخ» مضامینی را در ژانر وسترن در بستری از یک روایت روانشناختی متولد کرد که بعدها هنگام ساختن فیلم‌هایش الهام‌بخش کلینت ایستوود شدند و به همین خاطر است که او این فیلم را دوست دارد. راجر ایبرت، منتقد بزرگ آمریکایی، «رودخانه‌ی سرخ» را یکی از بهترین وسترن‌های تاریخ سینما می‌خواند. بنیاد فیلم آمریکا هم سال ۲۰۰۸، این فیلم را به عنوان پنجمین وسترن برتر تاریخ انتخاب نمود. فیلم‌بردار این فیلم راسل هارلن فقید بود و موسیقی آن را دیمیتری تیومکین ساخته بود.
۵. گنج‌های سیرا مادره (The Treasure of the Sierra Madre)
- سال تولید: ۱۹۴۸
- کارگردان: جان هیوستن
- بازیگران: هامفری بوگارت، والتر هیوستن، تیم هونت، آلفونسو بدویا
- امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۲ از ۱۰
در کنار جان فورد، کلینت ایستوود کاملا شیفته‌ی یکی دیگر از کارگردان‌های دوران طلایی هالیوود است؛ جان هیوستن. او به خصوص یکی از طرفداران «گنج‌های سیرا مادره» است و این فیلم یکی از وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود می‌باشد. این فیلم داستان سه مرد، دو آدم ستمدیده و یک محقق را روایت می‌کند که با یک‌دیگر متحد می‌شوند برای پیدا کردن طلا در مکزیک پس از انقلاب. آن‌ها هرچه به گنج نزدیک‌تر می‌شوند، بیش‌تر در دنیای بی‌قانون و وحشی غرب، به یک‌دیگر شک می‌کنند. این فیلم داستان این سه مرد را روایت می‌کند که با گرسنگی، طوفان و طمع روبه‌رو می‌شوند.
این فیلم هیچ چیزی از یک مطالعه من باب سقوط روح آدمی به جهنم کم ندارد. «گنج‌های سیرا مادره» یک وسترن بی‌پرده و بدون تعارف است. تمام بازیگران این فیلم در اوج دوران حرفهای خودشان قرار دارند و توانسته‌اند زیر نظر هیوستن بدرخشند. به دنبال کارگردانی بی‌رقیب و قدرتمندش و فیلم‌نامه‌ی درخشانش، هیوستن توانست اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامه‌نویسی را برای این فیلم به دست آورد و در کنار او، والتر هیوستن هم توانست اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را به کارنامه‌ی هنری خودش اضافه کند. ایستوود بارها و بارها این فیلم را به دنبال روایت محکم و بازی‌های درخشانش ستایش کرده است.
۴. سکوت بزرگ (Il grande silenzio)
- سال تولید: ۱۹۶۸
- کارگردان: سرجو کوربوچی
- بازیگران: ژان-لویی ترنتینیان، کلاوس کینسکی، فرانک وولف، لوئیجی پیستیلی
- امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
فیلم بعدی این لیست «سکوت بزرگ» به کارگردانی یکی از مهم‌ترین کارگردان‌های وسترن ایتالیایی، سرجو کوربوچی است. وقایع این فیلم در حوالی یوتا رخ می‌دهند، درست پیش از طوفان بزرگ ۱۸۹۹. فیلم، داستان هفت‌تیرکش لالی را روایت می‌کند که از گروهی از یاغی‌ها و یک زن جوان بیوه‌شده در مقابل جایزه‌بگیران قاتل و یک بانکدار فاسد مراقبت می‌کند. از همین خط داستانی کوتاه و جذاب، می‌توان فهمید که چرا «سکوت بزرگ» یکی از وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود است؛ این فیلم داستان رستگاری است.
سرجو کوربوچی تحت تاثیر مرگ چه گوارا و مالکوم ایکس، «سکوت بزرگ» را ساخت و از طریق آن به نقد سیاست‌های طمع‌ورزانه و اعمال خشونت علیه ضعیف‌ها پرداخت. کلینت ایستوود که برای بازی در فیلم‌های وسترن اسپاگتی شناخته شده است، این فیلم خارق‌العاده‌ی کوربوچی را تحسین می‌کند. از یک قهرمان بدون خانه و موطن گرفته تا رنجی که او از لال بودن خودش می‌برد، همه‌ی عناصر موجود در این فیلم حرفی برای گفتن دارند. نمی‌توان نواقص زیادی در این فیلم پیدا کرد. در مجموع، «سکوت بزرگ» می‌تواند بر مخاطبان تاثیری ماندگار بگذارد.
۳. جوسی ولز یاغی (The Outlaw Josey Wales)
- سال تولید: ۱۹۷۶
- کارگردان: کلینت ایستوود
- بازیگران: کلینت ایستوود، چیف دن جورج، سوندرا لوک، باک کارتالین
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
از بین وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود، دوتای آن‌ها را خودش ساخته است. در «جوسی ولز یاغی»، ایستوود نقش شخصیت قهرمان فیلم را ایفا می‌کند؛ مردی که بعد از این که مردان ارتش اتحادیه خانواده‌اش را به قتل می‌رسانند، تبدیل به قاتلی قسم‌خورده می‌شود. تمام آن چه او می‌خواهد انتقام است، اما در حین به دست آوردن آن، ولز در می‌یابد که هفت‌تیرکشی قهار و توقف‌ناپذیر است. بعد از جنگ، ولز سعی می‌کند زندگی‌ای آرام برای خودش دست و پا کند، اما وقتی که سربازان اتحادیه تصمیم می‌گیرند او را مرده یا زنده تسلیم قانون کنند، مجبور می‌شود به یک یاغی تحت تعقیب تبدیل شود.
ایستوود با الهام گرفتن فراوان از وسترن‌هایی که پیش‌تر از آن‌ها نام بردیم، توانست پرتره‌ای پیچیده از مردی که همه چیزش را از دست داده است ترسیم کند؛ او هم خانواده‌اش، هم خانه‌اش و هم زندگی شیرین‌اش را از دست داده است. او به گونه‌ای با ظرافت نقش ولز را ایفا می‌کند که باعث ماندگاری این فیلم می‌شود. به عنوان کارگردان هم او از لنزهای حساس و مخصوصی استفاده می‌کند تا بتواند مناظر جذاب را به تصویر بکشاند و داستانی اسطوره‌ای از غرب وحشی روایت کند. بیش از هر چیز، مانند سایر فیلم‌های او، «جوسی ولز یاغی» فضایی وطن‌پرستانه خلق می‌کند که می‌تواند مخاطبان آمریکایی را به این فیلم دل‌بسته کند.
۲. نابخشوده (Unforgiven)
- سال تولید: ۱۹۹۲
- کارگردان: کلینت ایستوود
- بازیگران: کلینت ایستوود، مورگان فریمن، جین هکمن، ریچارد هریس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۲ از ۱۰
تنها ۴ فیلم وسترن تا به امروز توانسته‌اند اسکار بهترین فیلم را به دست آورند و «نابخشوده» کلینت ایستوود یکی از آن‌ها است. این فیلم برای طرفداران تمام ژانرها مناسب است. داستان این فیلم حول محور هفت‌تیرکش بازنشسته‌ای می‌گردد به نام ویلیام مونی (کلینت ایستوود) که برای به دست آوردن پول مناسب برای زندگی بچه‌هایش و غذا دادن به آن‌ها، تصمیم می‌گیرد برای آخرین بار، یک کار در حیطه‌ی هفت‌تیرکشی را قبول کند. کار این است؛ او باید دو گاوچران را دنبال کند و آن‌ها را تسلیم قانون نماید. این دو گاوچران به دو زن حمله کرده‌اند و آن‌ها را زخمی نموده‌اند. دست زمانه اما گروهی دیگر از هفت‌تیرکش‌ها را به رهبری باب انگلیسی در مسیر او قرار می‌دهد.
زمانی که «نابخشوده» اکران شد، ژانر وسترن تقریبا به فراموشی سپرده شده و از نظر داستان‌گویی و شخصیت‌پردازی به بن بست رسیده بود. با این حال، «نابخشوده» پیش‌بینی‌ها را بر هم زد ونشان داد که ژانر وسترن می‌تواند حرفهای بیشتری برای گفتن داشته باشد. این فیلم که یکی از وسترن‌های مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود است، با تم تلخ و نقطه نظر واقعگرایانه‌اش توانست ضدقهرمانی اخلاق‌مدار در قامت ویلیام مونی را به دوست‌داران ژانر وسترن معرفی کند. ایستوود که هم کارگردان این فیلم است و هم در آن بازی می‌کند، توانست بعد از منتشر شدن این فیلم، مورد توجه منتقدان و طرفداران بین‌المللی قرار بگیرد. علاوه بر اسکار بهترین فیلم، «نابخشوده» توانست سه اسکار دیگر هم بگیرد؛ از جمله اسکار بهترین کارگردانی برای ایستوود، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای هکمن و بهترین تدوین برای جوئل کاکس.
۱. قتل جسی جیمز به‌دست رابرت فورد بُزدل (The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford)
- سال تولید: ۲۰۰۷
- کارگردان: اندرو دامینیک
- بازیگران: برد پیت، کیسی افلک، سام شپارد، جرمی رنر
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۷ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
این فیلم که اثر کارگردان نابغه‌ای به نام اندرو دامینیک است، یکی از وسترن‌های مدرن مورد علاقه‌ی کلینت ایستوود می‌باشد. «قتل جسی جیمز به‌دست رابرت فورد بُزدل» داستان یاغی بدنام آمریکایی، جسی جیمز (برد پیت) و ارتباط او با رابرت فورد (کیسی افلک) را روایت می‌کند؛ فورد مرد جوانی است که بعد از پیوستن به گروه جیمز، سعی می‌کند از هر طریقی که می‌تواند، مورد توجه او قرار بگیرد. هر چه داستان پیش می‌رود و ارتباط بین این دو دوست قوی‌تر می‌شود، فورد بیش‌تر و بیش‌تر نسبت به جیمز حسادت می‌ورزد و در نهایت نقشهای می‌ریزد تا او را به قتل برساند.
فیلم‌برداری درخشان این فیلم را راجر دیکنز افسانه‌ای انجام داده است. دقت تاریخی و شخصیت‌پردازی‌های موشکافانه‌ی این فیلم باعث می‌شود مخاطب از نظر روانشناختی با قصه درگیر شود و بتواند با شخصیت‌ها همذات‌پنداری کند. این فیلم، نام کیسی افلک را بر سر زبان‌ها انداخت و واقعا هم که او در نقش رابرت فورد خارق‌العاده است. برد پیت هم در نقش جسی جیمز موفق می‌شود به همان اندازه که ترسناک است، مهربان هم باشد و توانایی‌های خود در خلق کردن گوناگونی احساسی را یک‌بار دیگر به رخ مخاطبان بکشاند. منتقدان، این فیلم را شاهکار معرفی کردند و آن را یکی از بهترین فیلم‌های سال ۲۰۰۷ نامیدند. ایستوود هم این فیلم را برای نگاه غیراحساسی‌اش به داستان خیره‌کننده‌ی نبرد دو روح در راستای حسادت، افتخار و بقا مورد ستایش قرار داده است.
منبع: movieweb
