کاوشگر چین کره‌های شیشه‌ای عجیبی روی سطح ماه شناسایی کرد
ماه‌نورد یوتو-۲ چین که از سال ۲۰۱۹ به کاوش قمر زمین مشغول است، دو کره‌ی شیشه‌ای عجیب را در سمت دور ماه شناسایی کرد.
به گفته‌ی پژوهشگران کره‌های یافت شده در ماه که مانند مرواریدهای نیمه‌شفاف در چشم‌انداز خشک و غبارآلود ماه می‌درخشند، نخستین نمونه از نوع خود هستند که در سطح ماه یافت می‌شوند و به‌تازگی شکل گرفته‌اند.
شیشه پیش از این هم روی ماه دیده شده است و هم ماه‌نورد یوتو-۲ و هم مأموریت آپولو ۱۶ ناسا با چنین اجرامی مواجه شده‌اند. این شیشه‌ها هنگامی که مواد معدنی غنی از سیلیکون مانند «پیروکسن» (Pyroxene) و «فلدسپار» (Feldspar) یا فلدسپات به سرعت فوق داغ شوند، شکل می‌گیرند.
اما این نخستین بار است که شیشه‌ای کروی-شکل در ماه یافت می‌شوند. دانشمندان منشأ دقیق این گوی‌ها را نمی‌دانند اما طبق نتایجی که یافته‌ها که ۲۶ فوریه (۷ اسفند) در نشریه‌ی «ساینس بولتن» (Science Bulletin) منتشر شد، فکر می‌کنند که این توپ‌های کوچک یا تیله‌ها (گلبول‌ها) ممکن است بر اثر یک فوران انفجاری در تاریخ آتشفشانی ماه یا پس از برخورد شدید با یک شهابسنگ ساخته شده باشند.
«ژیونگ شیائو» (Zhiyong Xiao) نویسنده‌ی اصلی این مطالعه و زمین‌شناس سیاره‌ای دانشگاه «سون یات-سن» (Sun Yat-sen) چین گفت: «این گوی‌های کوچک کاملا ما را شگفت‌زده کردند، زیرا در ماه بسیار منحصربه‌فردند. کمی ناامیدکننده است که وقتی این شیشه‌ها را برای نخستین بار پیدا کردیم، ماه‌نورد به‌تازگی از کنار آن‌ها رد شده بود و هیچ داده‌ی ترکیبی از آن‌ها به‌دست نیامد اما از سویی چنین ساختارهایی ممکن است در نیمه‌ی دور ماه بسیار رایج باشند.»
کره‌های شیشه‌ای که به آن‌ها میکروتکتیت هم گفته می‌شود، روی زمین در اطراف محل برخورد شهاب‌سنگ‌ها پیدا شده‌اند. پس از برخورد یک شهابسنگ، تکه‌هایی از پوسته‌ی سیاره‌ای به هوا پرتاب می‌شوند و کانی‌های سیلیکات مذاب موجود در آن با هم ترکیب می‌شوند و دانه‌های شیشه‌ای کوچکی را تشکیل می‌دهند که مانند خرده‌هایی روی بخش‌های اطراف پاشیده می‌شوند.
میکروتکتیت‌های تازه کشف شده با قطر ۱۵ تا ۲۵ میلی‌متر بزرگ‌تر از آن‌هایی هستند که روی زمین یافت می‌شوند اما از تکه‌های شیشه‌ای که فضانوردان آپولو ۱۶ در نزدیکی دهانه‌ی برخوردی سمت نزدیک ماه یافتند و بزرگ‌ترین آن‌ها ۴۰ میلی‌متر قطر داشت، کوچک‌تر هستند.
نمونه شیشه‌های کشف شده در مأموریت‌های آپولو ۱۵ و ۱۶
Credit: NASA
میکروتکتیت‌های کشف شده توسط یوتو-۲ در نزدیکی دهانه‌های برخوردی هم قرار داشتند و بنابراین محققان نتیجه گرفتند که این کره‌های ریز از نوعی سنگ آذرین غنی از فلدسپات به نام «آنورتوزیت» (Anorthosite) تشکیل شده که بلافاصله پس از برخورد شهابسنگ ذوب شده و تغییر شکل یافته است.
شیائو گفت: «نخستین کشف تیله‌های شیشه‌ای شفاف در اندازه‌ی قابل مشاهده در ماه تأیید می‌کند که آنورتوزیت‌های ماه مواد خام بسیار خوبی برای تولید شیشه‌هایی با کیفیت تابش مطلوب نور هستند. وجود آن‌ها در ماه نشان می‌دهد که رویدادهای برخوردی، روی دیگر اجرام سیاره‌ای هم می‌توانند شیشه‌های شبیه میکروتکتیت را تشکیل دهند.
جمع‌آوری این کره‌ها و مطالعه‌ی ترکیب و سن آن‌ها می‌تواند به دانشمندان برای درک تاریخچه‌ی برخوردی ماه کمک کند و همچنین اطلاعات سودمندی درباره‌ی مصالح ساختمانی بالقوه‌ی موجود در سطح ماه ارائه دهد. شیائو گفت: «در ابتدای راه ساخت پایگاه‌های انسانی روی ماه، آنورتوزیت‌های موجود در آن یک منبع امیدوارکننده و گسترده هستند.»
ماه‌نورد یوتو-۲ که نام آن در زبان ماندارین به معنای «خرگوش یشمی» (Jade Rabbit) است، در ژانویه‌ی ۲۰۱۹ با کمک فرودگر «چانگ‌ای-۴» (Chang’e-4) موفق شد برای نخستین بار روی سطح نیمه‌ی دور ماه فرود بیاید و از آن زمان، حرکت آن در دهانه‌ی ۱۸۶ کیلومتری «فون کارمن» (Von Karman) پرماجرا بوده است.
در طول این مدت، مریخ‌نورد یک اسکن دقیق از زیر سطح ماه گرفته است، یک ماده‌ی مرموز ژل-مانند را که گمان می‌رود بیشتر شبیه شیشه‌ی ماه باشد، مشاهده کرده است و حتی به جسمی نگاه کرده است که ابتدا یک کلبه‌ی مرموز به‌نظر می‌رسید اما بعدا به‌عنوان یک سنگ به شکل خرگوش شناسایی شد.
چانگ‌ای-۴ چهارمین مأموریت چین به ماه و دومین مأموریت آن برای فرود یک مریخ‌نورد بر سطح ماه است. چین سال گذشته همچنین کاوشگر چانگ‌ای-۵ را برای جمع‌آوری نمونه سنگ و خاک ماه پرتاب و با موفقیت بازیابی کرد. در کنار این مأموریت‌ها، یک بخش از فضاپیمای چین که سال ۲۰۱۴ به سوی ماه پرتاب شده بود، ۴ مارس (۱۳ اسفند) با سرعت ۹۲۸۸ کیلومتر بر ساعت به ماه برخورد خواهد کرد.
برنامه‌های فضایی چین بسیار گسترده دنبال می‌شود و مریخ‌نورد «ژورونگ» (Zhurong) هم سال گذشته روی سیاره‌ی سرخ قدم گذاشت. این کشور همچنین در حال ساخت ایستگاه فضایی «تیان‌گونگ» (Tiangong) است که تا پایان سال ۲۰۲۲ تکمیل خواهد شد. تا سال ۲۰۲۹ هم یک ایستگاه تحقیقاتی در قطب جنوب ماه ایجاد خواهد کرد.
عکس کاور: کره‌های شیشه‌ای کوچک کشف شده روی ماه
Credit: Xiao et al., Science Bulletin
منبع: LiveScience
اون فضایی که تیله جا گذاشته الان داره چی کار میکه
به نظرم این شیشه ها رو به سفینه یا هر چیزی که بگید متصل میکنن تا از دید انسان ها خارج بشن اگه توجه کنید می‌بینید که شیشه ها نصفه اند که قسمت صاف اون ها به بدنه سفینه بچسبه
شاید فضایی ها هم این کار رو کردن یعنی تیله هاشون رو جا گذاشتن و مامان و باباشون اونا رو دعوا کردن که تیله هاشون رو جا گذاشتن🤣🤣🤣🤣🤣
گفتن دو تا نه شش تا بعد معلومه که اینا رو خودشون ساختن
حتما فضاییا وسط راهشون تو ماه توقف کردن بعد تیله بازی کردن چندتا از تیله هارو یادشون رفته با خودشون ببرن:))))