چگونه به درستی با تک فرزندی که از نداشتن خواهر و برادر ناراحت است رفتار کنیم؟
کودکان ممکن است در مراحل مختلف زندگی خود یک خواهر یا برادر کوچکتر بخواهند و از تک فرزندی گله داشته باشند. ما در این گزارش نحوه حمایت از آنها در ناامیدی ناشی از نداشتن خواهر و برادر در زمانی که واقعاً خواهر یا برادری میخواهند، را به شما توضیح میدهیم.
هنگامی که چند سال از ازدواج شما میگذرد، احتمالاً عادت کرده اید که مردم بپرسند چه زمانی بچه دیگری به دنیا خواهید آورد. در حالی که این سوال میتواند بی ادبانه به نظر برسد، تغییر دادن موضوع بحث آسان است. اما وقتی کودک شما این سوال را میپرسد، ممکن است اوضاع پیچیده تر به نظر برسد. اما چرا کودکان میخواهند خود را از تک فرزندی نجات دهند؟
بچهها خانوادهها را با هم مقایسه میکنند
ویکتوریا پولارد، مادر یک فرزند در کارولینای شمالی میگوید: «پسرم حدوداً ۳ ساله بود که شروع به پرسیدن کرد که آیا قرار است خواهر یا برادری داشته باشد. فکر میکنم در آن زمان، او دید که برخی از دوستانش خواهر و برادر دارند یا یک نوزاد کوچک به آنها اضافه میشود. اینجا بود که شاید فکر کرد تک فرزندی را دوست ندارد و شاید قرار است خانواده ما هم بچه جدیدی داشته باشد.
این مادر در ابتدا تلاش کرده به فرزندش بگوید: «من دوست دارم یک خانواده سه نفره باشم و فکر میکنم این برای ما مناسب است.» اما نه گفتن همیشه ساده نیست و گاهی دوست دارید فرزندتان را خوشحال کنید. در حالی که برای بچهها عادی است که تعجب کنند که چرا خانوادهشان شبیه خانواده دیگری نیست که آنها را در کنار خود یا در برنامههای تلویزیونی دیدهاند، برای برخی از بچهها، تمایل به خواهر یا برادر چیزی بیش از یک تعجب منفعلانه است. میشل هریس روانشناس کودک، میگوید: «این همه بچهها نیستند که تک فرزندی را دوست ندارند و این مساله کاملا به نوع تربیت کودکان باز میگردد. ممکن است طبیعی باشد که این موضوع بارها و بارها در مقاطع مختلف کودکیشان پیش بیاید.»
ناامیدی کودک در طول زمان می تواند متفاوت به نظر برسد
کودکانی که درخواست خواهر یا برادر میکنند ممکن است مراحل مختلفی را برای بیان این خواسته تجربه کنند. به عنوان مثال، کودکان کوچکتر متوجه تفاوت در اندازه خانواده در میان همسالان خواهند شد، در حالی که کودکان بزرگتر ممکن است تمایل شخصیتری به داشتن خواهر یا برادر ابراز کنند.
هریس خاطرنشان میکند: «از آنجایی که بچهها در مراحل مختلف رشد میکنند، ممکن است به روشهای مختلف دلتنگ خواهر یا برادری شوند که ندارند. “یک کودک ۳ ساله ممکن است تعجب کند که چرا آنها خواهر و برادری ندارند؛ چون ممکن است به نظرش برسد تک فرزندی یعنی اینکه دوستی نداری. یک کودک ۶ ساله ممکن است آرزوی همبازیای را داشته باشد که تصور میکند خواهر یا برادر باشد و یک نوجوان ممکن است آرزوی یک دوست را داشته باشد.”
راه هایی برای کمک به فرزندتان برای رفع ناامیدی
وقتی بچهها برای مدیریت احساس ناامیدی خود در مورد نداشتن خواهر یا برادر تلاش میکنند، والدین ممکن است در مورد بهترین راه برای نجوه پاسخگویی به این خواسته مطمئن نباشند. کارشناسان میگویند، در حالی که این ناامیدی خاص میتواند منحصر به فرد باشد، اما والدین میتوانند با اعتماد به نفس در پاسخ به هر ناامیدی بزرگی که کودک تجربه میکند، به همان روشی پاسخ دهند. دکتر مگاوی میگوید: «مهم نیست که موضوع چیست، کارهایی وجود دارد که والدین میتوانند برای کمک به کودکان در پردازش و عبور از ناامیدی انجام دهند که در درازمدت به رشد آنها کمک میکند.»
در اینجا چند استراتژی خاص وجود دارد که می توانید برای کمک به کودک خود از احساسات خود استفاده کنید.
احساسات بزرگ آنها را تایید کنید
وقتی بچهها احساسات بزرگی را ابراز میکنند، برای والدین مهم است که مطمئن شوند که آنها شنیده میشوند. هریس میگوید: «والدین میتوانند با گوش دادن فعالانه به صحبتهای فرزندشان و پاسخ دادن به آنها با به اشتراک گذاشتن آنچه شنیدهاید، احساسات کودک خود را تایید کنند. اعتبارسنجی اغلب اینگونه به نظر می رسد: “میشنوم که چقدر یک خواهر یا برادر میخواهی، میدانم که تک فرزندی را دوست نداری اما چیزی که واقعاً میخواهی سخت و برای ما غیر ممکن است است. اما خیلی خوشحالم که چیزهایی را که می خواهی و برایت مهم هستند را به من میگویی.”
به سوالات به شیوهای مناسب برای سن پاسخ دهید
بچه های یک سن خاص اغلب میپرسند “چرا؟” اما برای والدین میتواند سخت باشد که بدانند چه چیزهایی را باید یا نباید با فرزندانشان به اشتراک بگذارند و پاسخ به بعضی از این چراها را ندهند. این میتواند بهویژه زمانی صادق باشد که تک فرزندی برای فرزند ما مهم است. دکتر مگاوی میگوید: «من والدین را تشویق میکنم که به سن فرزندشان و اطلاعاتی که میتوانند از آن استفاده کنند فکر کنند و راهی بیابند تا به او بگویند که چرا خواهر و برادری ندارند.» وقتی بچهها نمیدانند چرا چیزی را در زندگیشان از دست میدهند، اغلب بر این باورند که مقصر خودشان هستند.»
به خواسته منطقی پاسخ دهید
در حالی که میل به داشتن خواهر یا برادر ممکن است در ظاهر ساده به نظر برسد، دلیل این میل می تواند از بچه ای به بچه دیگر بسیار متفاوت باشد. برخی از بچهها تصور میکنند که یک خواهر یا برادر ممکن است نقش یک همبازی را ایفا کند، در حالی که برخی دیگر دوست دارند نوزادی باشد تا از او مراقبت کنند، و برخی دیگر تصور میکنند که این به آن ها احساس صمیمیتی را میدهد که با سایر اعضای خانواده احساس نمیکنند.
وقتی والدین با کنجکاوی و تمایل به یادگیری بیشتر در مورد اینکه چرا فرزندشان چنین میل شدیدی دارد، پاسخ می دهند، ممکن است بتوانند به روش های دیگری به رفع نیازهای اساسی کمک کنند. ممکن است متوجه شوید که میل فرزندتان به خواهر یا برادر پس از شناسایی نیازهای برآورده نشده او از بین میرود و به بیان دیگر تک فرزندی دیگر مساله او نیست.
اگر فکر میکنید کودک شما ممکن است نیاز به قرار گرفتن در معرض کودکان دیگر داشته باشد، چند گزینه خلاقانه را در نظر بگیرید:
یک قرار بازی منظم با یک دوست تنظیم کنید
در یک کلاس، باشگاه، یا فعالیت منظمی که متناسب با علاقه فرزندتان است شرکت کنید. فرصتهایی را برای فرزندتان ایجاد کنید تا زمان بیشتری را با اعضای خانواده هم نسل خود بگذراند.
با کودک خود صریح حرف بزنید
پاسخ دادن با «شاید» به جای «نه» ممکن است ملایمتر باشد، اما والدین باید از دادن امید کاذب به فرزند خود اجتناب کنند، اگر میدانید که تصمیم شما برای تک فرزندی قطعی است، این مساله را به وضوح اما همدلانه برای کودک توضیح دهید. دکتر مگاوی می گوید: “اگر شرایط، مشخص کرده باشد که کودک شما باید تک فرزندی را تجربه کند، والدین میتوانند همدلانه بگویند آنها هم آرزوی داشتن فرزند بیشتری داشتند اگر شرایطشان متفاوت بود. البته در کنار بیان این مساله، چیزهای خوبی که در خانواده خود دارید را برای کودک خود برجسته کنید.”
راهبردهای مقابله با غم را آموزش دهید
دکتر مگاوی میگوید: «ابزارهای مختلف برای بچههای مختلف کار میکند. والدین میتوانند کودکان را تشویق کنند تا طیف وسیعی از استراتژیها را برای مقابله با احساس غم و اندوه امتحان کنند، مانند نقاشی، طراحی، یادداشت روزانه، صحبت کردن با دوستان یا اعضای خانواده، ورزش کردن، یا مشغول شدن به سرگرمی دیگری که از آن لذت میبرند.»
هنگامی که یک کودک استراتژیهایی را که برای او مفید است شناسایی میکند، والدین میتوانند در صورتی که احساس ناراحتی خاصی داشته باشند، آنچه در گذشته به او کمک کرده است تا احساس بهتری داشته باشند را به او یادآوری کنند. این مساله درباره غم تک فرزندی نیز صادق است.
شاید بد نباشید که استراتژیهای مطروحه را دوباره بررسی کنیم. برای صحبت کردن با کودکی که از تک فرزندی ناراحت است، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
مرزهای عشق را تعیین کنید
گاهی اوقات، مدیریت میل مداوم کودک به خواهر یا برادر میتواند آسیبهای عاطفی بر والدین وارد کند، بهخصوص اگر آنها نیز نسبت به اینکه تنها یک فرزند دارند حساس باشند. هریس میگوید: «اشکال ندارد که مرزهای عشق را تعیین کنید. اشکالی ندارد که به کودک بگویید که قبلاً به سؤال او پاسخ داده اید و از او بخواهید به جای اینکه بارها و بارها درباره موارد مشابه صحبت کنید، آنچه را که گفتهاید را به یاد بیاورد.»
ایجاد فضای امن و آرام برای گفتگو
هنگام صحبت با فرزندتان، همه چیز را کنار بگذارید و مستقیم و با مهربانی به چشمهایش نگاه کنید. این کار کمک میکند تا او احساس امنیت بیشتری کند و بتواند احساسات خود را بهتر بیان کند.
تشویق به بیان احساسات
به فرزندتان فرصت دهید تا احساسات، دیدگاهها و برداشتهای شخصی خود را بیان کند. از او سوالاتی بپرسید که نیاز به توضیحات بیشتر دارد و پاسخهای کوتاه مانند “بله” یا “خیر” نباشد. این کار به او کمک میکند تا بیشتر فکر کند و احساسات خود را بهتر بیان کند.
اختصاص دادن زمان کافی
برای فهمیدن و پاسخگویی به سوالات و نگرانیهای فرزندتان، زمان کافی صرف کنید. نشان دادن توجه و ارزش قائل شدن برای نظرات و افکار او میتواند به او کمک کند تا احساس ارزشمندی کند و بهتر با احساس تنهایی ناشی از تک فرزندی مقابله کند.
آموختن تحمل و صبر
به فرزندتان بیاموزید که در زندگی ممکن است با ناکامیها و مسائل مواجه شود که بر وفق مرادش نیستند. تأکید کنید که برای رسیدن به اهداف، تحمل و صبر لازم است. این درس میتواند به او کمک کند تا با احساس تنهایی بهتر مقابله کند و درک بهتری از دنیای خارج از خانه داشته باشد.
تشویق به بیان احساسات در خانواده
در محیط خانواده، فرزندتان را تشویق کنید تا احساسات خود را بیان کند. والدین باید نمونهای برای این رفتار باشند و به فرزندشان نشان دهند که بیان احساسات یک امر طبیعی و سالم است. این کار میتواند به فرزندتان کمک کند تا با احساس تنهایی بهتری مقابله کند. با استفاده از این روشها، میتوانید فضای حمایتی و محبتی ایجاد کنید که در آن فرزندتان بتواند احساسات خود را آزادانه بیان کند و با احساس تنهایی بهتری مقابله کند.
چه باید کرد؟
تک فرزندی میتواند منجر به ناراحتی کودک شود، اما راهکارهای مختلفی وجود دارد که میتوانند به کاهش این ناراحتی کمک کنند. برخی از این راهکارها عبارتاند از:
ایجاد شبکه حمایتی
برای والدین تنها، ایجاد یک شبکه حمایتی از دوستان، خانواده یا گروههای آنلاین میتواند بسیار مفید باشد. این شبکه میتواند شامل افرادی باشد که چالشهای مشابهی را تجربه کردهاند و میتوانند درک و پشتیبانی مناسبی ارائه دهند.
وقتگذرانی برای خود
یافتن زمانی برای خود، حتی اگر فقط دورههای کوتاهی باشد، میتواند به بهبود وضعیت روحی والدین تنها کمک کند. این میتواند شامل خواندن کتاب، ملاقات با دوستان یا انجام فعالیتهای دیگر باشد که به آنها لذت میبخشد.
پیوستن به گروههای حمایتی
گروههای حمایتی مکان خوبی برای گفتگو و تبادل ایدهها بین والدین تنها هستند. این گروهها میتوانند آنلاین باشند یا از طریق صفحات بسته فیسبوک تشکیل شوند، جایی که افراد میتوانند بدون نگرانی از شناخته شدن، تجربیات و نگرانیهای خود را به اشتراک بگذارند.
مدیریت استرس
استفاده از تکنیکهای مدیریت استرس میتواند به والدین تنها کمک کند تا با احساسات منفی مانند استرس و اضطراب مقابله کنند. این تکنیکها میتوانند شامل روشهای ریلکسسازی، مراقبت از خود و توجه به سلامت روانی باشند [.
اجتناب از احساس گناه
والدین تنها باید سعی کنند احساس گناه در مورد وقتگذرانی دور از فرزندان خود را نداشته باشند. پیدا کردن فعالیتهای سرگرمکننده و آرامشبخش که بر اساس علاقهمندیهای شخصی آنهاست، میتواند به آنها کمک کند تا حس تعادل و ارضاکنندگی خارج از نقش والدینی خود داشته باشند.
در نهایت، مهم است که والدین تنها به یاد داشته باشند که مراقبت از خودشان نیز برای سلامتی روانی فرزندانشان حیاتی است. با ایجاد یک شبکه حمایتی قوی، یافتن زمان برای خود، پیوستن به گروههای حمایتی، مدیریت استرس و اجتناب از احساس گناه، والدین تنها میتوانند بهتر با چالشهای خود مقابله کنند و محیطی سالمتر و شادتر برای فرزندان خود ایجاد کنند.
سخن آخر
برای آموختن به فرزندتان که در زندگی ممکن است با ناکامیها و مشکلاتی مواجه شود که مطابق میل او نیستند، اما مهمتر از همه این است که به سرعت درخواستهای او را برآورده نکنید. باید به او یاد بدهید که برای رسیدن به هدفش باید تحمل داشته باشد و صبر کند، زیرا دنیای خارج از خانه نیز همینگونه عمل میکند.
یکی دیگر از وظایف والدین این است که دنیای اطراف را برای فرزندان خود توضیح دهند. ایجاد روابط سالم با دیگران کار سختی است. اگر هر یک از شما کمی کوتاه بیایید، میتوانید با هم بازی کنید. بهتر است علایق و حساسیتهای خود را برای دیگران بیان کنید. در غیر این صورت، آنها متوجه نمیشوند که شما از چه چیزهایی ناراحت میشوید. والدین میتوانند در محیط خانواده فرزندان خود را تشویق کنند تا احساسات خود را با آنها در میان بگذارند. والدین باید خود الگوی این رفتار باشند. همچنین باید به فرزندان خود آموزش دهند که از درگیریها نباید فرار کنند و با صراحت و اطمینان با مشکلات و اختلافات روبرو شوند.
تربیت فرزند یک فرآیند آمادهسازی و حمایت است که نوعی اقدام پیشگیرانه به شمار میرود. حمایت افراطی از کودکان اجازه نمیدهد تا آنها خود را برای رشد و بلوغ عاطفی تقویت کنند.
منبع: Parents