جلوهگری مثلث تابستانی در هفتهی سوم خرداد ۱۴۰۳
در هفتهی سوم خرداد ۱۴۰۳ هلال ماه همنشینی تماشایی با ستارگان درخشان آسمان خواهد داشت و ارتفاع گرفتن مثلث معروف آسمان هم رسیدن تابستان را نوید میدهد.
در صبحگاه روزهای هفتهی سوم خرداد ۱۴۰۳ فرصت مناسبی برای رصد سیارات مریخ و زحل وجود دارد و شامگاه هم ماه همنشینی زیبایی را با ستارگان معروف آسمان شکل میدهد و البته مثلث تابستانی هم نسبت به هفتههای پیش ارتفاع میگیرد و خبر از فرا رسیدن تابستان میدهد.
رویدادهای نجومی هفتهی سوم خرداد ۱۴۰۳
شنبه ۱۹ خرداد
امشب هلال ماه همراه با دو ستارهی سرپسین و سرپیشین یک مثلث تقریبا قائمالزاویه تشکیل میدهد که تماشای آن خالی از لطف نیست.
یکشنبه ۲۰ خرداد
صورت فلکی شناخته شدهی دب اکبر حال به پهلو چرخیده تا پس از تاریک شدن هوا از دستهی خود با ارتفاع زیاد در سمت شمال غربی آسمان آویزان شود. ستارهی وسط دسته آن یعنی «مئزر» (Mizar) است که ستارهی «سها» (Alcor) هم درست در کنار آن قرار دارد.
این شبها «نسر واقع» (Vega) درخشانترین ستارهی آسمان است که به زیبایی تمام رخنمایی میکندد. هنگامی که این ستاره سمت شرق آسمان حضور دارد، میتوانید «سماک رامح» (Arcturus) را هم مشاهده کنید که در جنوب آسمان بالاتر رفته است.
دوشنبه ۲۱ خرداد
با پدیدار شدن ستارگان در آسمان عصرگاهی، میتوانید صورت فلکی دب اکبر را در شمال غربی ببینید. دو ستارهی پایینی آن به سمت پایین راست اشاره دارند، یعنی جایی که ستارهی قطبی قرار گرفته است. ستارهی شاخص دیگری هم بالای ستارهی قطبی (پولاریس) قرار گرفته است. «کوکب» (Kochab) در انتهای گرگومیش عصرگاهی خود را نشان خواهد داد.
در ساعات پایانی روز همچنان نسر واقع درخشانترین ستاره با ارتفاع زیاد سمت شرق آسمان است. پایین سمت چپ آن، به سختی میتوانید اپسیلون شلیاق با قدر ۴ را ببینید اما یک دوربین دوچشمی کار رصد را بسیار راحت خواهد کرد که با کمک آن میتوانید جفت ستارهی اپسیلون شلیاق را تشخیص دهید.
سهشنبه ۲۲ خرداد
پس از غروب، «قلب الاسد» (Regulus) را چند درجه پایینتر از هلال ماه پیدا کنید. ستارهی «جبهه» (Algieba) یا گاما اسد هم با فاصلهی حدود دو برابر بیشتر در همان اطراف ماه حضور دارد. این یک ستارهی دوگانهی مناسب برای رصد با تلسکوپ است که جفت ستارههای آن با قدرهای ۲.۴ و ۳.۶، ۴.۷ ثانیهی قوسی ار هم فاصله دارند.
چهارشنبه ۲۳ خرداد
سماک رامح درخشان با قدر ۰، این عصرها در سمت جنوب آسمان میدرخشد و شکل بادبادک-مانند صورت فلکی «گاوران» (Boötes) یا «عوا» از آن امتداد پیدا کرده است. این بادبادک باریک و کمی خمیده، حدود ۲۳ درجه یا تقریبا دو مشت در طول بازوی کشیده طول دارد.
پنجشنبه ۲۴ خرداد
تربیع اول ماه در ساعت ۰۸:۴۸ روی میدهد. امشب ماه در مرز صورتهای فلکی شیر و سنبله میدرخشد. حدود یک مشت بالای ماه و درست پس از تاریکی، «دِنِبولا با قدر ۲، دم لئو است. ستارهی «ذنبالاسد» (Denebola) همراه با «سماک اعزل» (Spica) و «سماک رامح» یک مثلث متساویالاضلاع را تشکیل میدهد.
جمعه ۲۵ خرداد
در حالی که شش روز تا پایان رسمی تابستان باقی مانده است، مثلث تابستانی پس از تاریک شدن هوا در شرق آسمان جلوهگری میکند. ستارهی بالای آن مثل همیشه نسر واقع درخشان است. پس از آن «دنب» (Deneb) با فاصلهی ۲ تا ۳ مشت در طول بازوی کشیده، سمت چپ پایین وگا حضور دارد و «الطیر» (Altair) هم دورتر در سمت راست پایین نسر واقع دیده میشود. این مثلث تابستانی است که نوید فرا رسیدن تابستان و شبهای پرستارهی آن را میدهد.
وضعیت سیارات
هفتهی گذشته در همخطی سیارات، مریخ و زحل شاخصترین بودند. این هفته هم درست با شروع سپیدهدم در موقعیت رصدی خوبی قرار دارند. در این میان زحل با ارتفاع و درخشش بیشتر سمت جنوب آسمان، باز هم موقعیت بهتری دارد. قدر آن ۱.۲ و نسبتا متوسط است، اما با توجه به اینکه صورت فلکی پسزمینهی آن یعنی دلو کمنور است، هیچ چیز دیگری به این روشنی در نزدیکی زحل وجود نخواهد داشت و رصد آسانی را فراهم میکند.
مریخ را هم باید در پایین سمت چپ زحل، با حدود چهار مشت در طول بازوی کشیده جستوجو کنید. سیارهی سرخ در آسمان زمین بیشتر به سمت شرق متمایل است. با قدر ۱.۱ باید مراقب باشید که آن را با ستارهی «حمل» یا «آلفا بره» که با قدر ۲.۰ تقریبا یک مشت سمت چپ بالای آن حضور دارد، اشتباه نگیرید.
عطارد، زهره، مشتری و اورانوس هنوز هم در تابش خیرهکننده خورشید پنهان شدهاند یا رصد سختی در پیش دارند.
نپتون اما با قدر ۸ در صورت فلکی حوت سمت شرق و جنوب شرقی آسمان حضور دارد و درست پیش از طلوع آفتاب، با ارتفاع نسبتا پایین حدود ۱۰ درجه پایینتر از زحل قرار دارد و سوژهی بسیار خوبی برای ماجراجویی با دوربینهای دوچشمی بزرگ یا تلسکوپ است.
منبع: Sky and Telescope