آخرین فرصت رصد مشتری در آسمان هفته‌ی دوم اردیبهشت ۱۴۰۳
در هفته‌ی دوم اردیبهشت ۱۴۰۳ می‌توانید شاهد رخ‌نمایی بامدادی ماه در آسمان باشید و هم‌نشینی صبحگاهی زحل و مریخ را تماشا کنید اما مشتری کم‌کم تا چندین هفته‌ی آینده از آسمان پنهان می‌شود و بنابراین برای رصد آن در این شب‌ها، شاید آخرین فرصت را در اختیار داشته باشید.
ماه در آسمان هفته‌ی دوم اردیبهشت ۱۴۰۳ فاز کامل را پشت سر گذاشته است و به سمت تربیع آخر پیش می‌رود و طلوع آن بامدادی خواهد بود. این موقعیت خوبی برای رصد اجرام اعماق آسمان و ستاره‌های درخشان در اختیارتان قرار می‌دهد. از سویی سیارات منظومه‌ی شمسی موقعیت چندان مناسبی برای رصد ندارند و این هفته آخری فرصت تماشای غول گازی یعنی مشتری هم هست.
رویدادهای نجومی هفته‌ی دوم اردیبهشت ۱۴۰۳
شنبه ۸ اردیبهشت
ستاره‌ی نسر واقع که به عنوان یک ستاره‌ی تابستانی شناخته می‌شود و قدری برابر صفر دارد، پس از غروب در سمت شمال شرقی آسمان، در ارتفاعی برابر با ستاره‌ی بهاری «سماک رامح» (Arcturus) قرار می‌گیرد. هر چه در عرض‌های جغرافیایی شمالی‌تری قرار داشته باشید، ارتفاع آن بیشتر خواهد بود.
با پیشروی شب و سر برآوردن ماه هم اگر به سمت جنوب شرقی آسمان نگاه کنید، می‌توانید منظره‌ی تماشایی ماه را در کنار ستاره‌ی قلب العقرب (Antares) ببینید.
یکشنبه ۹ اردیبهشت
صورت فلکی دراز و کم‌نور «مار باریک» (Hydra) تقریبا در سراسر آسمان جنوبی گسترده شده است. سر او را در جنوب غربی پیدا کنید که تقریبا در میانه‌ی فاصله‌ی بین ستاره‌ی «شعرای شامی» (Procyon) تا «قلب الاسد» (Regulus) جای گرفته است. سمت چپ یا پایین سمت چپ سر هیدرا، می‌توانید ستاره‌ی «قلب‌الفرد» (Alphard) نارنجی رنگ با قدر ۲ را ببینید که قلب این مار محسوب می‌شود.
بدن و دم تیره و نامنظم مار تا صورت فلکی شلیاق که در جنوب شرقی آسمان بالا آمده، کشیده شده است. اگر تلسکوپ قدرتمندی با یک آسمان تاریک در اختیار داشته باشید هم می‌توانید در جنوبی‌ترین بخش این صورت فلکی برای رصد ابرنواختر جدید قدر ۱۲ در کهکشان قدر NGC 3621 تلاش کنید.
دوشنبه ۱۰ اردیبهشت
درست بعد از تاریک شدن هوا رو به سوی شمال آسمان داشته باشید و به ارتفاع زیاد نگاه کنید تا مجموعه‌ی نشانگرها، یعنی ستارگان انتهایی کاسه‌ی صورت فلکی دب اکبر را ببینید. از این مجموعه تا ستاره‌ی قطبی، حدود سه مشت فاصله است.
سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت
ماه حدود ساعت ۲ تا ۳ صبح بسته به عرض جغرافیایی شما، در جنوب شرقی آسمان و در صورت فلکی کم‌نور جدی طلوع می‌کند. اگر سحرخیز باشید می‌توانید حضور تماشایی آن را در سکوت شب به نظاره بنشینید.
چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت
تربیع آخر ماه، در ساعت ۱۴:۵۷ روی می‌دهد. اگرچه در ابتدای اردیبهشت قرار داریم اما هنوز می‌توانید ستاره‌ی زمستانی شباهنگ را در انتهای گرگ و میش در غرب و جنوب غربی آسمان ببینید. برای یافتن آن بسیار پایین‌تر از «شعرای شامی» (Procyon) را نگاه کنید.
پنج‌شنبه ۱۳ اردیبهشت
هنوز هفت هفته تا تابستان باقی مانده است، اما ستاره‌های مثلث تابستانی یکی پس از دیگری شروع به ظاهر شدن در شرق آسمان می‌کنند. نخستین موردی که مشاهده می شود، نسر واقع درخشان است که در حال حاضر در شمال شرقی آسمان پس از غروب می‌توانید آن را در ارتفاع پایین ببینید. ستاره‌ی «دنب» (Deneb) هم در سمت چپ پایین آن قرار گرفته و «الطیر» (Altair) هم تا نیمه‌شب در پایین سمت راست آن‌ها ظاهر می‌شود.
جمعه ۱۴ اردیبهشت
پس از غروب خورشید، از دوربین دوچشمی یا تلسکوپ میدان وسیع استفاده کنید تا آخرین نگاه به مشتری را داشته باشید. این سیاره دقیقا بالای افق غرب و شمال غربی آسمان پس از غروب قرار دارد. اگر موفق شوید آن را ببینید، جزو چند نفر آخر روی زمین خواهید بود که این سیاره‌ی غول‌پیکر را بسیار نزدیک به پایان نمایش اخیر آن می‌بینید. کمی بالاتر سمت راست آن هم می‌توانید خوشه‌ی پروین را مشاهده کنید.
وضعیت سیارات در هفته‌ی دوم اردیبهشت ۱۴۰۳
این روزها تمام هفت سیاره، به جز زمین، در نزدیکی خط دید ما به سمت خورشید تجمع کرده‌اند و بنابراین رصد آن‌ها دشوار است.
عطارد، زهره و نپتون کاملا در تابش خیره‌کننده‌ی طلوع خورشید پنهان شده‌اند.
مریخ و زحل، هر دو با قدر ۱.۲+، در ابتدای سحر طلوع می‌کنند و برای دیدن آن‌ها باید حدود ۶۰ تا ۵۰ دقیقه قبل از طلوع خورشید ارتفاع پایین سمت افق شرق و جنوب شرقی آسمان را نگاه کنید. زحل در سمت راست بالا بهتر دیده می‌شود. فاصله‌ی آن‌ها از ۱۱ درجه در ابتدای هفته به ۱۶ درجه در پایان هفته افزایش پیدا می‌کند.
مشتری با قدر ۲.۱- در میانه‌ی گرگ‌ومیش غروب، در افق غرب و جنوب غربی آسمان با ارتفاع کمی قرار گرفته است. برای رصد بهتر آن می‌توانید از دوربین دوچشمی کمک بگیرید.
اورانوس هم با قدر ۵.۸ در گرگ‌ومیش غروب و نزدیک به مشتری حضور دارد اما رصد آن که فقط با ابزار رصدی ممکن است، بسیار دشوار است.
منابع: Sky and Telescope
