فرصت مناسب رصد ماه کامل در آسمان هفتهی اول اردیبهشت ۱۴۰۳
در هفتهی اول اردیبهشت ۱۴۰۳ پدیدهی نجومی نادری در پیش نخواهد بود اما ستارههای درخشان آسمان همچنان رخنمایی میکنند و ماه کامل هم با ارتفاع پایین، فرصت مناسبی برای عکاسی همراه با پدیدههای زمینی فراهم میکند.
آسمان هفتهی اول اردیبهشت ۱۴۰۳ میزبان ماه کامل است و قمر زمین این بار در نزدیکی افق چهرهی خود را به نمایش میگذارد. موقعیتی که هم به رصد آسان کمک میکند و هم برای عکاسی همراه با پدیدههای زمینی مانند ساختمانها فرصت خوبی است. علاوه بر این ستارههای درخشانی هم در آسمان حضور دارند و با استفاده از نقشههای نجومی میتوانید چشمان خود را به رصد مهمترین ستارههای آسمان بهاری عادت دهید.
رویدادهای نجومی هفتهی اول اردیبهشت ۱۴۰۳
شنبه ۱ اردیبهشت
این شبها در حالی که ستارهی «ژوبیندار» یا «سماک رامح» (Arcturus) با رنگ زرد مایل به نارنجی کم رنگ، به عنوان درخشانترین ستاره در شرق آسمان میدرخشد، همتای کوچکتر آن، ستارهی «سماک اعزل» یا «بیژوبین» با رنگ آبی مایل به سفید کمرنگ، پایین سمت راست آن دیده خواهد شد. در سمت راست آن هم میتوانید به دنبال صورت فلکی چهار ستارهای و بهاری «کلاغ» (Corvus) بگردید.
یکشنبه ۲ اردیبهشت
با پیشروی شب، به ارتفاع زیاد در سمت غرب آسمان نگاه کنید تا ستارههای «سرپسین» (Pollux) و «سرپیشین» (Castor) را که تقریبا به صورت افقی صف کشیدهاند، مشاهده کنید. این دو ستاره، سر دوقلوهای صورت فلکی جوزا هستند و بالای طاق عظیم بهاری را تشکیل می دهند. در سمت چپ پایین آنها ستارهی «شعرای شامی» (Procyon) قرار دارد که انتهای سمت چپ کمان را تشکیل میدهد.
دورتر در سمت راست پایین آنها، انتهای دیگر طاق یعنی «منکب ذیالعنان» (Menkalinan) از قدر ۲ قرار دارد و سپس میتوانید ستارهی درخشان «سروش» (Capella) را رصد کنید. کل این مجموعه تا غروب در افق غربی پایین میرود. این آخرین بخش از شش ضلعی زمستانی است و پایین رفتن هر روزهی آن تغییر کامل فصل را نمایش میدهد.
دوشنبه ۳ اردیبهشت
غروب ماه امشب در حالی که کمی بیش از یک روز روز تا کامل شدن فاصله دارد، از نزدیکی ستارهی بیژوبین میگذرد. برای رصد بهتر ستاره میتوانید ماه را با نوک انگشت خود بپوشانید.
امشب همچنین بارش شهابی شلیاقی با حدود ۱۰ تا ۲۰ شهاب در ساعت روی میدهد اما با توجه به حضور نور شدید ماه، نباید انتظار رصد مطلوب این بارش را داشت.
سهشنبه ۴ اردیبهشت
سماک رامح سمت شرق آسمان در حال صعود است و در مقابل آن در سمت غرب ستارهی سروش به سمت افق پایین میرود. همترازی این دو ستارهی تماشایی را دنبال کنید که هر شب حدود ۴ دقیقه زودتر روی میدهد.
چهارشنبه ۵ اردیبهشت
ماه کامل در ساعت ۰۳:۱۹ بامداد روی میدهد، بنابراین از شب گذشته تا این بامداد میتوانید منظرههای جذابی را با حضور ماه درخشان در کنار پدیدههای زمینی رصد و عکاسی کنید.
شب هنگام هم درخشانترین ستارهای که در جنوب غربی با کمرنگ شدن گرگ و میش میدرخشد «شباهنگ» (Sirius) در صورت فلکی سگ است. دو مشت بالاتر از آن شعرای شامی حضور دارد و سمت راست آنها میتوانید ستارهی نارنجی رنگ «ابط الجوزا» (Betelgeuse) را رصد کنید. این سه ستاره، مثلث زمستانی را تشکیل میدهند.
پنجشنبه ۶ اردیبهشت
درست پس از تاریک شدن هوا، شکل داس-مانند صورت فلکی «شیر» (Leo) به صورت عمودی در سمت جنوب آسمان ایستاده است. ستارهی پایینی آن «قلب الاسد» (Regulus) درخشانترین ستاره در این صورت فلکی است و تماشای آن بسیار آسان است. بخش داس-مانند شامل پای جلویی، سینه، یال و بخشی از سر شیر میشود. نوک دم آن هم با ستارهی «ذنب الاسد» (Denebola) شکل میگیرد.
جمعه ۷ اردیبهشت
در این زمان از سال، با پایان یافتن گرگومیش غروب، صورت فلکی کمنور دب اصغر از ستارهی قطبی به سمت راست امتداد مییابد. بالاتر از ستارههای انتهایی کاسهی دب اصغر هم ستارههای انتهایی کاسهی دب اکبر را خواهید یافت.
وضعیت سیارات در هفتهی اول اردیبهشت ۱۴۰۳
عطارد، زهره و نپتون این هفته هم در تابش خیرهکنندهی طلوع خورشید پنهان شدهاند.
مریخ و زحل اما هر دو با قدر ۱.۲+ در ابتدای سحر طلوع میکنند. برای دیدن آنها حدود ۴۵ دقیقه پیش از طلوع خورشید، افق شرق و جنوب شرقی را جستوجو کنید. رصد زحل در سمت راست بالای مریخ سادهتر است. فاصلهی این دو سیاره به تدریج تا پایان هفته افزایش مییابد.
مشتری با قدر ۲.۱- در صورت فلکی حمل حضور دارد و در گرگومیش غروب، سمت غرب آسمان رخنمایی میکند.
اورانوس با قدر ۵.۸ هم در نزدیکی مشتری پنهان شده است. ارتفاع کم و وضعیت هنگام غروب، آن را به یک سوژهی سخت برای رصد تبدیل کرده است! در ابتدای هفته از حدود ۰.۵ درجه سمت راست یا راست بالای مشتری میگذرد و با استفاده از نقشههای نجومی میتوانید به دنبال آن باشید. با استفاده از یک تلسکوپ، غیرستارهای بودن آن کامل مشخص است اما با توجه به ارتفاع پایین در این شبها باز هم وضعیت رصدی مطلوبی نخواهد داشت.
منابع: Sky and Telescope, EarthSky