۱۱ فیلم برتر کری مولیگان؛ استحاله دختری بازیگوش به زنی قدرتمند (پرترهی یک بازیگر)
بعد از اکران «زن جوان نویددهنده»، که از فیلمهای مهم و قابلتوجه کری مولیگان است، دنیس هارویِ روزنامهنگار مطلبی نوشت و اظهار کرد که مولیگان آنقدرها هم برای این نقشآفرینی جذاب نیست. ضمن اینکه برای او از اکستنشن مو استفاده کردهاند و کاش خود مارگو رابی (تهیهکننده فیلم) این نقش را بازی میکرد. واکنش مولیگان اما قابلتوجه بود. او در مصاحبه با نیویورکتایمز گفت: «[بعد از خواندن این مطلب] واقعا عصبانی بودم. اینطوری بودم که واقعا؟! در مورد چنین فیلمی این اظهارنظر رو کردی؟ آنهم الان؟ در سال ۲۰۲۰؟ اصلا باورم نمیشد.»
«زن جوان نویددهنده» در مورد دختری به نام کَسی است که تصمیم میگیرد از مردان متجاوز انتقام بگیرد. این فیلم یکی از نقاط عطف بازیگری کری مولیگان محسوب میشود که برای او نامزدی اسکار را در پی داشت. اما شاید مولیگان خود هم زن جوان نویددهنده باشد. زنی که با اولین حضورهایش بر پرده نقرهای بینندگان را مبهوت کرد و نوید آیندهای درخشان را برای خود داد.
روند رشد کری مولیگان را به عنوان یک بازیگر از طریق فیلمهای او میتوان پیگیری کرد. جنی فیلم «درسآموزی» که تصمیم گرفته بود با مرد میانسال ثروتمندی ازدواج کند و تا آخرعمر خوش بگذراند، حالا به مگان توهی فیلم «او گفت» تبدیل شده که از قربانیان آزار جنسی در مقابل غول صنعت فیلمسازی، یعنی هاروی واینستین، دفاع میکند. او به کَسی فیلم «زن جوان نویددهنده» تغییر یافته و میخواهد هشدار دهد که سهلانگاری در مورد وضعیت زنان، چگونه میتواند زندگی آنها را نابود کند. جنی حالا ماد واتسی است که برای حق رای زنان میجنگد و اهمیت نمیدهد دیگران چه فکری درباره او میکنند.
مولیگان منحصربهفرد و جایگزینناپذیر است. چهره معصوم ولی کنجکاو و جستوجوگر او از فیلم «درسآموزی» حالا تبدیل به چهره زنی شده که دید کلی و عمیقی نسبت به محیط دارد و میداند دنیا با آدمها آنقدرها هم مهربان نیست. آیا دنیس هاروی فکر میکند که این چهره به اندازه کافی جذاب نیست؟ راستش واقعا مهم نیست. هاروی یا هر کس دیگری میتوانند هر فکری بکنند. مهم این است که مولیگان بازیگری است که با توقف و سقفهای نامرئی آشنایی ندارد. او هربار درخشانتر از قبل ظاهر میشود و با درک عمیقی از کاراکترها، به آنها جان میدهد، آنها را در ذهنها ماندگار میکند و خودش هم جاودان میشود. در ضمن باید بگوییم که ورایتی (Variety) چندی بعد به خاطر این اظهارنظر ژورنالیستش از مولیگان عمیقا عذرخواهی کرد. تصمیم درستی بود، نه؟!
حالا پس از بیش از پانزده سال حضور در صنعت سرگرمی و فیلمهای متعدد، کری مولیگان ثابت کرده است که یکی از بااستعدادترین و هیجانانگیزترین بازیگران حال حاضر است. مولیگان با دو نامزدی اسکار، مجموعهای باورنکردنی از شخصیتها و اجراها را ارائه داده است که بسیاری از آنها باید با اقبال آکادمی اسکار مواجه میشدند.
بسیاری اولین نقشآفرینی مولیگان را در فیلم نفسگیر «غرور و تعصب» (۲۰۰۵)، در نقش کیتی بنت در مقابل کایرا نایتلی به یاد دارند. اما موفقیت بزرگ او زمانی اتفاق افتاد که موقعیت بازی در نقش جنی را در درام «درسآموزی» (۲۰۰۹) به دست آورد. این فیلم به کارگردانی لون شرفینگ، نامزد بهترین فیلم اسکار شد و اولین باری بود که دو فیلم به کارگردانی زنان در یک سال نامزد بهترین فیلم شدند. فیلم دیگر «مهلکه» (۲۰۰۸) اثر کاترین بیگلو بود که برنده اسکار شد. نمایش و اجرای شیوا و روشمند مولیگان، تندیس بفتا و نامزدی اسکار برای بهترین بازیگر زن را برای او به ارمغان آورد.
مولیگان پس از نامزدی اسکار به بازی در نقشهای چالشبرانگیز و پویا در دهه بعد ادامه داد و با برخی از بااستعدادترین بازیگران و کارگردانان هالیوود همکاری کرد. او در فیلم «راندن» (۲۰۱۱) ساخته نیکلاس ویندینگ رفن، در قالب شخصیت ایرنه، خود را به راننده ـ با بازی رایان گاسلینگ ـ تسلیم کرد. در قالب شخصیت سیسی، در مقابل مایکل فاسبندر در «شرم» (۲۰۱۱) به بازی پرداخت و با اجرای آهنگ «نیویورک نیویورک» در این فیلم توانست دلشکستگی و ناامیدی را نشان دهد («شرم» از جمله فیلمهایی است که بسیار دستکم گرفته شده است). در نهایت در قالب شخصیت ژان، در فیلم «درون لوین دیویس» (۲۰۱۳) توانست خستگی و فرسودگی را در انتخاب میان اسکار آیزاک و جاستین تیمبرلیک به نمایش بگذارد. «درون لوین دیویس» از شاهکارهای برادران کوئن است.
نامزدی اسکار بعدی او برای همکاریاش با امرالد فنل در درام انتقامجویانه «زن جوان نویددهنده» (۲۰۲۰) اتفاق افتاد. در سومین نمونه از دو فیلم به کارگردانی زنان که در یک سال نامزد جایزه بهترین فیلم آکادمی شدند (فیلم دیگر «سرزمین آوارهها» (۲۰۲۰) به کاردگردانی کلویی ژائو بود)، کری مولیگان با بازی در نقش کَسی، زنی که به دنبال انتقام از مردانی بود که دوستش را در دوران کالج مورد آزار جنسی قرار داده بودند، نامزد اسکار شد. به دلایل متعددی از جمله همهگیری ویروس کرونا، تغییرات ایجادشده در رایگیر جوایز بفتا (که منجر به نادیده گرفتن کامل مولیگان شد) و طولانی شدن بیش از حد فصل جوایز، مولیگان برای نقش کَسی جایزهای نبرد و اسکار را به فرنسیس مکدورمند (که در فیلم «سرزمین آوارهها» به نقشآفرینی پرداخته بود) باخت. اگر مولیگان این بار هم برنده میشد، این سومین تندیس بهترین بازیگر زن برای او میبود.
در مورد فیلمهای آتی این بازیگر باید بگوییم که کری مولیگان در «مرد فضایی» ساخته یوهان رنک در کنار آدام سندلر و پل دانو بازی خواهد کرد. همچنین بسیاری مشتاق تماشای نقشآفرینی او در قالب همسر لئونارد برنشتاین، یعنی فلیسیا مونته الگره، در فیلم «مایسترو» به کارگردانی بردلی کوپر هستند.
مولیگان برای این فیلم نامزد بهترین بازیگر زن در اسکار ۲۰۲۴ شده است. دیگر نامزدهای قابلتوجه در این بخش، اما استون برای فیلم «بیچارگان» و لیلی گلداستون در فیلم «قاتلین ماه گل» هستند. باید دید آیا مولیگان میتواند این رقابت را برنده شود و در سومین نامزدی اسکارش این جایزه را از آن خود کند یا نه.
۱۱. هرگز رهایم نکن (Never Let Me Go)
- در نقش: کتی اچ
- سال اکران: 2010
- کارگردان: مارک رومانک
- نویسنده: الکس گارلند (بر اساس رمان «هرگز رهایم نکن» از کازوئو ایشیگورو)
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «همه ما کاملیم»
در این اقتباس زیبا از رمان معروف کازوئو ایشیگورو، تیم رویاییای از بازیگران توسط کارگردان فیلم، یعنی مارک رومانک و الکس گارلندِ فیلمنامهنویس جمعآوری شده است. مولیگان همراه با اندرو گارفیلد، کایرا نایتلی، سالی هاوکینز و شارلوت رمپلینگ، که همگی نامزد اسکار شدهاند، نقش یکی از سه جوانی را بازی میکند که زندگی خود و مفهوم آن را در یک مدرسه شبانهروزی مورد تعمق قرار میدهند. فیلم با یک نریشن بسیار غمانگیز پایان مییابد که هنوز هم میتواند اشک بیننده را در بیاورد.
۱۰. حق رای (Suffragette)
- در نقش: ماد واتس
- سال اکران: 2015
- کارگردان: سارا گاورن
- نویسنده: اَبی مورگان
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «ما برنده خواهیم شد»
کری مولیگان با نقشآفرینی در قالب یک کارگر لباسشویی به نام ماد واتس، سعی میکند صدای زنان در درام «حق رای»، اثر سارا گاورن، باشد. در شلوغیهای اعتراضات علیه بیعدالتیهای که زنان در سال ۱۹۱۲ با آن مواجه بودند، مولیگان نقش زنی ۲۴ ساله را بازی میکند که برای جنبش حق رای زنان مبارزه میکند. مولیگان در این فیلم در کنار بازیگران بزرگی مانند مریل استریپ ـ که تا به حال چندین بار برنده جایزه اسکار شده ـ هلنا بونهام کارتر ـ که او هم نامزد اسکار شده ـ ناتالی پرس و برندان گلیسون به بازی پرداخته است.
۹. به دور از مردم خشمگین (Far from the Madding Crowd)
- در نقش: بثشیبا اوردین
- سال اکران: 2015
- کارگردان: توماس وینتربرگ
- نویسنده: دیوید نیکولز (بر اساس رمان «به دور از مردم خشمگین» از توماس هاردی)
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «اجازه نده هیچ مردی … بدزدد»
این یکی از فیلمهای نادیدهگرفتهشده در کارنامه کری مولیگان است. اما کارگردان نامزد اسکار، یعنی توماس وینتربرگ، توانسته از مولیگان و همبازیاش، مایکل شین، بازی بسیار خوبی بگیرد.
مولیگان از بسیاری جهات توانسته از تجربه جولی کریستی در سال ۱۹۶۷ پیشی بگیرد {جولی کریستی در فیلمی با همین عنوان و با اقتباس از رمان توماس هاردی در سال ۱۹۶۷ بازی کرده است} و بثشیبا اوردین را به عنوان یک نماد ادبی به نسل جدید معرفی کند.
۸. راندن (Drive)
- در نقش: ایرنه گابریل
- سال اکران: 2011
- کارگردان: نیکلاس ویندینگ رفن
- نویسنده: حسین امینی (بر اساس رمان «راندن» از جیمز سلیس)
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: ملاقات با راننده
«راننده» درامی صاحبسبک و مملو موسیقی متن از نیکلاس ویندینگ رفن است که از آثار برجسته سال ۲۰۱۱ بود. در حالی که فیلم بر دوش ستارگان آن یعنی رایان گاسلینگ، آلبرت بروکس و برایان کرانستون قرار دارد، نگاههای نامحسوس مولیگان به راننده ـ وقتی که راننده او و پسرش را برای ماشینسواری به خیابان میبرد ـ نحوه نگاه کردن مولیگان به راننده در حالی که راننده او را به گوشه آسانسور هل میدهد و میبوسد، و دلشکستگی او وقتی که در سکانس پایانی فیلم به در خانه راننده میرود، همه و همهی اینها چیزهایی است که فیلم را به تجربهای ساده و روان تبدیل میکند.
«راننده» از فیلمهای متفاوت کارنامه کری مولیگان محسوب میشود و تجربهای زیبا برای این بازیگر بود. آن هم در سالی که یک نقشآفرینی درخشان دیگر در فیلم «شرم» استیو مککویین ارائه داده بود.
۷. لجنزار (Mudbound)
- در نقش: لورا
- سال اکران: 2017
- کارگردان: دی ریس
- نویسنده: دی ریس، ویرجیل ویلیامز (بر اساس رمان «لجنزار» از هیلاری جردن)
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «کشور و خشونت»
کری مولیگان با نقشآفرینی در قالب لورا ـ زنی که همسرش (با بازی جیسون کلارک) آنها را در طول جنگ جهانی دوم به میسیسیپی منتقل میکند ـ یک بار دیگر به جای صدای نسلی از زنان صحبت میکند که اغلب اوقات مورد بیاعتنایی قرار میگرفتند و جایگاهی کماهمیت داشتند.
برداشت و برگردان خویشتندارانه مولیگان از شخصیت لورا در صحنههای دقیق و حساسی که با مری جی. بلیج داشت، مورد توجه قرار نگرفت (عمدتا به خاطر عدم حمایت درست کمپینهای تبلیغاتی این فیلم). در غیر این صورت این دو در کنار هم مکملهای بسیار مناسبی برای یکدیگر بودند.
همچنین قابلتوجه است که حضور مولیگان در این فیلم نشاندهنده رکوردشکنی دیگری در دنیای اسکار است؛ این فیلم برای بهترین فیلمبرداری (ریچل موریسون اولین زنی که در این بخش نامزد شد) و بهترین فیلمنامه اقتباسی (ریس اولین زن سیاه پوستی بود که در کنار ویرجیل ویلیامز نامزد دریافت بهترین فیلمنامه اقتباسی شد) نامزد جایزه اسکار شد.
۶. درون لوین دیویس (Inside Llewyn Davis)
- در نقش: ژان
- سال اکران: 2013
- کارگردان: جوئل کوئن، اتان کوئن
- نویسنده: جوئل کوئن، اتان کوئن
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «برای اینکه به هر چیزی دست میزنی، به گند کشیده میشه… »
استیصال ژان ـ خوانندهای که با لوین دیویس (با بازی ماهرانه اسکار آیزاک در دومین بازی مشترکشان) وارد رابطهای کوتاه شده بود ـ در فیلم رویایی و عامیانه برادران کوئن به طرز زیبایی نمایش داده میشود.
مولیگان همچنین در کنار جاستین تیمبرلیک به خواندن چند قطعه آواز ملایم میپردازد.
۵. درسآموزی (An Education)
- در نقش: جنی ملور
- سال اکران: 2009
- کارگردان: لون شرفینگ
- نویسنده: نیک هورنبای (بر اساس «درسآموزی» از لین باربر)
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «تو داری به من میگی که حوصلهام سر بره… »
بازی موفقیتآمیز مولیگان در نقش جنی، دانشآموزی که عاشق یک مرد میانسال (با بازی پیتر سارسگارد) میشود، آغازی فوقالعاده برای هر بازیگر است. «درسآموزی» از اولین فیلمهای کری مولیگان بود که باعث شد این بازیگر به مرکز توجه تبدیل شود.
با تعاملاتی قدرتمند با پدرش (با بازی آلفرد مولینا، بازیگری که توسط اسکار نادیده گرفته شده) و گفتوگوهای آموزنده و آگاهکننده با مدیر مدرسه (با بازی اما تامپسون) و دوستش هلن (با بازی رزاموند پایک)، مولیگان میتواند روح دهه ۱۹۶۰ آمریکا را در یک نقشآفرینی شایسته نامزدی اسکار و برنده بفتا به تصویر کشد.
۴. او گفت (She Said)
- در نقش: مگان توهی
- سال اکران: 2022
- کارگردان: ماریا شریدر
- نویسنده: ربکا لنکیویچ (بر اساس تحقیقات نیویورکتایمز که توسط مگان توهی، جودی کانتور و ربکا کوربت صورت گرفت. و همچنین بر اساس کتاب «او گفت» از کانتور و توهی)
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «میتونی ما را تنها بگذاری؟ داریم صحبت میکنیم»
در یکی از سکانسهای آغازین «او گفت»، مگان توهی با بازی درخشان مولیگان، در حال مصاحبه با زنی است تا او را قانع کند حاضر شود در مورد تجربهاش از مورد آزار جنسی قرار گرفتن توسط دونالد ترامپ، که آن زمان نامزد ریاستجمهوری بود، صحبت کند.
این زن از توهی میپرسد که اگر ترامپ بخواهد ادعای او را از طریق سیستم قضایی پیگیری نماید، آیا نیویورکتایمز میتواند به او در این فرآیند قانونی کمک کند؟
توهی با ناراحتی پاسخ میدهد: “سازمانهای خبری قادر به ارائه خدمات حقوقی و قانونی نیستند».
این دیالوگ کاملاً نشاندهنده انتخابهای واضحی است که هر قربانی آزاردیده باید در صورت درخواست برای مصاحبه و افشاگری، با آنها روبهرو شود. در این فیلم هدف اصلی توهی و همکارش جودی کانتور حمایت از زنانی است که قربانی آزارگریهای هاروی واینستین، نهیهکننده معروف هالیوودی، شدهاند. آنها میخواهند با استفاده از کنسل کالچر (cancel culture) افراد آزارگر را تحریم و به این وسیله امنیت زنان و دیگر افراد را تضمین کنند.
مولیگان این درام بیرحمانه و دلخراش را با دقت پیش میبرد و یکی از خارقالعادهترین نقشآفرینیهای خود را بهعنوان یک روزنامهنگار و مادر، که خطرها و چالشهای قسمتهای مخوف و نادیدنی صنعت رسانه را پشت سر میگذارد، ایفا میکند.
نقشآفرینی خیرهکننده کری مولیگان در این فیلم مورد اقبال آکادمی اسکار واقع نشد. و دلیل این مساله را میتوان نبود کمپین حمایتی برای فیلم دانست. در غیر این صورت چه دلیلی وجود داشت که مولیگان و همبازی او زوئی کازان، که به اندازه مولیگان در فیلم نقش دارد و تاثیرگذار است، برای «او گفت» نامزد اسکار نشوند؟
۳. زندگی وحشی (Wildlife)
- در نقش: زانت برینسون
- سال اکران: 2018
- کارگردان: پل دانو
- نویسنده: پل دانو، زوئی کازان (بر اساس زمان «زندگی وحشی» از ریچادر فورد)
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «وقتی جوانتر بودم، همیشه این شکلی لباس میپوشیدم… »
«او گفت» تنها یکی از فیلمهای مشترک کری مولیگان و زوئی کازان است. قبل از این فیلم، همکاری او را با کازان در فیلم «زندگی وحشی» (کازان فیلمنامه این اثر را نوشته است)، اولین ساخته پل دانو، دیده بودیم.
این فیلم که از نگاه جو ـ با بازی اد اکسنبولد ـ روایت میشود، طلاق یک زوج از یکدیگر و پیامدهای آن بر بقیه افراد را بررسی میکند.
کری مولیگان در «زندگی وحشی» در کنار جیک جیلنهالِ شگفتانگیز به نقشآفرینی میپردازد. باعث تاسف است که این فیلم از اسکار کنار گذاشته شد، چراکه جزو بهترینهای آن سال بود.
۲. زن جوان نویددهنده (Promising Young Woman)
- در نقش: کَسی
- سال اکران: 2020
- کارگردان: امرالد فنل
- نویسنده: امرالد فنل
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «واقعا من رو به یاد نمیاری؟»
زمانی که فیلم امرالد فنل در جشنواره ساندنس در سال ۲۰۲۰ اکران شد، کری مولیگان از حمایت کامل سینمادوستان در توییتر برخوردار بود. این فیلم پرسشهای ذهنی در مورد امنیت زنان در دنیای مردانه را به تصویر کشید. پس از دریافت تندیس منتخب منتقدان، مولیگان با دومین نامزدی اسکار برای بهترین بازیگر زن، بلاخره برای تلاشهایش پاداش گرفت. مولیگان در این فیلم در سکانسهای متفاوتی تواناییهای بازیگریاش را به نمایش میگذارد (و انتخاب یک سکانس منتخب از میان سکانسهای مشترک او با بو برنهام بسیار دشوار است). اما بهترین نقشآفرینی کری مولیگان جایی است که با وعده دروغین دادن به دختر رییس کالج (با بازی کانی بریتون) حجم زیادی از ترس را به بینندگان تزریق میکند.
۱. شرم (Shame)
- در نقش: سیسی سالیوان
- سال اکران: 2011
- کارگردان: استیو مککویین
- نویسنده: استیو مککویین، اَبی مورگان
- صحنهای که قدرت بازیگری مولیگان را اثبات میکند: «نیویورک نیویورک»
این بازیگر در درام اروتیک استیو مککوئین عمیقترین احساسات خود را برای بینندگان به نمایش میگذارد و میتوان گفت که نقشآفرینی فوقالعاده او در این فیلم، مهمترین اجرای نادیدهگرفتهشدهاش توسط اسکار است (گویا نادیدهگرفته شدن فیلمهای کری مولیگان توسط جشنوارههای بزرگ به امری عادی بدل شده است!). وقتی به زندگی براندون (با بازی مایکل فاسبندر) نگاه میکنیم، تنها اطلاعات بسیار کمی از گذشته بغرنج و مسالهدار او به دست میآوریم. اما خواهرش یعنی سیسی میتواند در بسیاری از سکانسها اطلاعاتی از زندگی براندون را برایمان به نمایش بگذارد.
زنان فیلم «شرم» فهم لازم برای درگیر شدن با زندگی براندون و اهمیت دادن به او را برای بیننده فراهم میکنند. جدا از صحنهای که براندون با ماریان (با بازی نیکول بهاری) دارد و صحنهای است که براندون از لحاظ عاطفی خود را محدود و بسته نگه میدارد، میتوانیم در سکانسهای مشترک براندون و سیسی، نگاههای اجمالی و کوتاهی را به دوران کودکی این دو شخصیت بیندازیم. زمانی که براندون و سیسی با هم صحبت میکنند و در همین حال سیسی در مقابل براندون، برهنه میشود و زیر دوش میرود، تعامل دردناک و غمانگیز این دو روی مبل و در نهایت یک پیام تلفنی که همه قرارها را به هم میزند، از جمله این سکانسها هستند. با این حال، در اجرای استادانه موسیقی “نیویورک، نیویورک” ـ به لطف فیلمبرداری شان بابیت و تدوینگری جو واکر ـ مولیگان توانسته بازی هنرمندانهای را به نمایش بگذارد. «شرم» نقشآفرینی دیگری از این بازیگر توانا است که شایسته تقدیر و جایزه است.
منبع: Variety