علت شکستن ناخن چیست و چگونه میتوان آن را درمان کرد؟
ناخنهای ما از لایههای پروتئینی به نام کراتین تشکیل شدهاند که وظیفهی محافظت از انگشتان دست و پا را بر عهده دارند. کراتین که در سلولهای پوست و موهای انسان هم وجود دارد، با محافظت از دست و پاهای ما در برابر آسیبهای احتمالی به زیبایی و مرتب دیده شدن آنها کمک میکنند. شکستن، ترک خوردن، کج شدن، کبودی و عدم رشد ناخنها از آن دسته از مشکلات رایجی هستند که همهی ما حداقل یک بار در طول زندگی خود با آنها روبرو میشویم. اما علت شکستن ناخن و بروز مشکلات دیگر برای این عضو از بدن چیست و چگونه میتوانیم آن را درمان کنیم؟ برای پیدا کردن پاسخ سوالات خود دربارهی این موضوع تا آخر این مطلب از دیجیکالا مگ با ما همراه باشید.
علت شکستن ناخن چیست؟
کمبود کدام ویتامین باعث کبودی ناخن میشود؟
رشد نکردن ناخن نشانهی کمبود کدام ویتامین است؟
کمبود چه ویتامینی باعث کج شدن ناخن میشود؟
کمبود چه ویتامینی باعث ترک خوردن ناخن میشود؟
کمبود چه ویتامینی باعث ریش ریش شدن ناخن میشود؟
چگونه ناخنهای سالم و مرتبی داشته باشیم؟
علت شکستن ناخن چیست؟
پیش از آنکه بخواهیم به سراغ درمان مشکلات مربوط به ناخنهای خود برویم باید ابتدا آنها را ریشهیابی کنیم تا بدانیم دقیقا چه راهکارهایی برای رفع آنها مفید واقع میشوند.
افزایش سن
افزایش سن اصلیترین و شایعترین دلیل شکستن و ترک خوردن ناخنها است؛ اتفاقی که برای همهی ما رخ میدهد و به هیچ وجه نمیتوانیم از آن جلوگیری کنیم. بالا رفتن سن باعث نازکتر شدن ناخنهای انسان میشود و همین موضوع زمینهی بروز مشکلاتی چون ترکخوردگی و شکستگی را در او بیشتر میکند. این دسته از مشکلات مربوط به ناخنها در زنان دارای بیش از ۶۰ سال سن رایجتر است اما مردان هم میتوانند با آنها روبرو شوند.
استفاده از محصولات مخصوص ناخن نامناسب
لاک و پاککنندههای لاک ناخن دارای مواد شیمیایی قوی و مضری چون الکل و استون هستند و به همین دلیل میتوانند باعث خشک و ضعیف شدن ناخنهای شما شوند. ناخنهایی که از مقاومت و رطوبت کافی برخوردار نیستند خیلی زودتر از ناخنهای دیگر میشکنند و ترک میخورند. علاوه بر اینها، این دسته از محصولات میتوانند باعث تغییر رنگ و کدری ناخنها شوند. همچنین کسانیکه به کاشت ناخن عادت دارند باید بدانند که مواد شیمیایی و سوهانهایی که در این روش زیبایی استفاده میشود به مرور زمان ناخنهایشان را تضعیف میکند.
شستن بیش از حد دست و پاها
اگر در طول روز مجبور هستید دائما دستها و پاهای خود را بشویید و از آب استفاده کنید باید بگوییم که همین کار باعث ضعیف شدن و شکستن ناخنهای شما میشود. نرم شدن بیش از اندازهی ناخنها و ترک خوردن آنها در ماههای سرد سال از دیگر مشکلاتی هستند که با قرار دادن دستها و پاها در معرض آب برایتان پیش خواهند آمد. علاوه بر این، کسانیکه به جویدن ناخنهایشان عادت دارند معمولا نمیدانند که علت شکستن ناخن آنها بزاق دهانشان است که باعث ورود رطوبت به زیر ناخنها میشود.
علت شکستن ناخن با ابتلا بیماری پسوریازیس
افرادی که به بیماری پسوریازیس مبتلا هستند ممکن است بدون هیچ دلیلی با مشکل شکستگی، نرم شدن، تغییر رنگ، خرد شدن و قرمزی بستر ناخنهای خود روبرو شوند. این دسته از افراد نمیتوانند به سراغ امتحان هر نوع درمانی و استفاده از هر محصولی بروند و باید در صورت مواجهه شدن با مشکلات نام برده به یک پزشک متخصص مراجعه کنند تا طبق دستور او از علائم پسوریازیس خود بکاهند. به یاد داشته باشید که علاوه بر پسوریازیس ابتلا به بیماریهای پوستی دیگر مانند اگزما هم میتواند باعث شکستگی و ترک خوردن ناخنها شود.
علت شکستن ناخن با کم خونی
بدن انسان برای ساخت گلبولهای قرمز سالم که وظیفهی رساندن اکسیژن به تمامی بافتهای بدن را دارند، باید به اندازهی کافی آهن داشته باشد. کمبود آهن منجر به کم خونی میشود و افراد مبتلا به این بیماری معمولا ناخنهای ضعیف و ترک خوردهای دارند. احتمال ابتلا به بیماری کم خونی در زنان باردار و افراد دارای بیماریهای خاص مانند سرطان بیشتر است. کمبود آهن معمولا با علائم رنگ پریدگی، خستگی مفرط، دست و پاهای سرد و تنگی نفس همراه است و باید برای درمان آن حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
علت شکستن ناخن با بیماری تیروئید
تیروئید غدهای در گردن است که با تولید هورمون مدیریت ضربان قلب و تنفس را کنترل میکند. اگر تیروئید شما توانایی تولید هورمون کافی را نداشته باشد شما به بیماری کم کاری تیروئید مبتلا خواهید شد که معمولا با علائمی چون شکنندگی ناخنها، تورم دور چشم، تورم ساق پا، نازک شدن تار موها و زردی و خارش پوست همراه است. در صورت داشتن هر یک از این علامتها باید به یک پزشک متخصص مشورت کنید تا در صورت ابتلا به این بیماری سریعا آن را درمان نمایید.
علت شکستن ناخن با عفونت قارچی
گاهی اوقات ممکن است قارچها و کپکها به ناخنهای شما راه پیدا کنند و باعث عفونت کردن آنها شوند. این مشکل میتواند احتمال ترک خوردن و شکستگی را در ناخنهای شما افزایش دهد. ابتلا به عفونت قارچی در ناخنهای پا بیشتر از ناخنهای دست دیده میشود و پزشکان معمولا آن را با نام اونیکومایکوزیس (Onychomycosis) میشناسند. عفونت ناخنها میتواند باعث ضخیم شدن و تغییر رنگ آنها به رنگهای قهوهای، زرد یا سفید شود. درمان این اختلال ممکن است کمی سخت باشد؛ پس پیشنهاد میکنیم در صورت مشاهدهی علائم آن خیلی سریع به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
علت شکستن ناخن با کمبود بیوتین
کمبود بیوتین یا ویتامین B7 میتواند مستقیما روی سلامت ناخنهای شما تاثیر بگذارد و باعث ترک خوردن و شکستن آنها شود. در صورت عدم دریافت کافی این ویتامین از رژیم غذایی خود شما ممکن است با مشکلاتی چون نازک شدن یا ریزش موها، بروز بثورات قرمز در صورت، افسردگی، خستگی و بیحالی روبرو شوید.
استرس و اضطراب مفرط
استرس بیش از حد میتواند به عنوان علت شکستن ناخن و ترک خوردن آن به شمار بیاید. کسانیکه در طول روز تحت فشار روانی و اضطراب زیادی هستند با ترشح بیش از حد هورمون کورتیزول روبرو میشوند که با ضعیف شدن ناخنها و ریزش مو ارتباط مسقیمی دارد. اگر از آن دسته از افراد هستید که وقتی استرس دارند شروع به جویدن ناخنهای خود میکنند باید بدانید که همین کار میتواند باعث آسیبپذیر شدن ناخنهایتان شود.
ابتلا به سایر بیماریها
در کنار بیماریهای پوستی، کم خونی و تیروئید کمکار اختلالات دیگری هم هستند که در صورت ابتلا به آنها ممکن است مشکل آسیبپذیری و شکستگی ناخنها را تجربه کنید. این بیماریها عبارتند از:
- سندرم رینود که باعث کاهش جریان خون به انگشتهای دستها و پاها میشود.
- ابتلا به سرطانهای مختلف و برخی درمانهایی که برای آنها در نظر گرفته میشود.
کمبود کدام ویتامین باعث کبودی ناخن میشود؟
همانطور که همهی ما میدانیم علت اصلی کبودی ناخن وارد شدن یک آسیب یا ضربهی سخت به آن است. اما گاهی اوقات شما ممکن است با خطوط یا نقاط سیاه رنگی روی ناخن خود شوید که یکی از دلایل بروز این مشکل میتواند کمبود ویتامین B12، ویتامین D و پروتئین باشد. علاوه بر اینها، وجود آهن بیش از حد در خون، بروز عفونت قارچی و ابتلا به سرطان و سایر بیماریها هم میتواند منجر به بروز این مشکل شود. در نتیجه اگر فکر میکنید به بیماری خاصی مبتلا نیستید اما با مشکل کبودی ناخن مواجهه شدهاید باید در اسرع وقت به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
رشد نکردن ناخن نشانهی کمبود کدام ویتامین است؟
عدم رشد ناخنها یا کند شدن روند رشد آنها میتواند ناشی از کمبود مواد معدنی و ویتامینهای مختلفی باشد.
- بیوتین یا ویتامین B7: بیوتین مادهای است که بر تولید پروتئین اصلی موجود در ناخنها یعنی کراتین تاثیر میگذارد. کمبود این ویتامین میتواند باعث کاهش تولید کراتین و در نتیجه توقف رشد ناخنها شود.
- ویتامین B12: کمبود ویتامین B12 میتواند زمینهساز بروز ناهنجاریهای مختلف مانند برآمدگی، تغییر رنگ و منحنی شدن ناخن باشد؛ این مشکلات بر رشد ناخن تاثیر میگذارند.
- ویتامین C: وجود ویتامین C در بدن برای تولید پروتئین کلاژن ضروری است. این پروتئین به حفظ ساختار ناخن کمک میکند و کمبود آن میتواند با علت شکستن ناخن، ضعیف شدن و عدم رشد آن ارتباط مستقیم داشته باشد.
- ویتامین D: کمبود ویتامین D در بدن به طور مستقیم بر جذب کلسیم که باعث محکم شدن و رشد ناخنها میشود تاثیر میگذارد.
کمبود چه ویتامینی باعث کج شدن ناخن میشود؟
کج یا بدفرم شدن ناخنها یکی از مشکلات نادری است که در نتیجهی کمبود ویتامین B12، کلسیم، زینک و بیوتین و همینطور فقر آهن به وجود میآید. شما برای درمان این مشکل باید پیش از هر کاری به یک پزشک متخصص مراجعه کنید و طبق دستور او به درمان آن بپردازید. اما در کنار درمان پزشکی داشتن یک رژیم غذایی مناسب و سرشار از مواد مغذی میتواند به حفظ سلامت ناخنهای شما کمک کند.
کمبود چه ویتامینی باعث ترک خوردن ناخن میشود؟
وجود مقدار مناسبی از مواد مغذی و ویتامینهایی چون آهن، روی و بیوتین یا همان ویتامین B7 برای داشتن ناخنهای قوی و سالم ضروری هستند. کمبود هر یک از این مواد مغذی میتواند باعث شکستن و ترک خوردن ناخنها شود. با این حال، مهمترین و اصلیترین دلیل ترک برداشتن ناخنها کمبود آهن است که با اصلاح سبک زندگی، داشتن رژیم غذایی مناسب و مصرف دارو درمان میشود.
کمبود چه ویتامینی باعث ریش ریش شدن ناخن میشود؟
لایه لایه یا ریش ریش شدن ناخنها از آن دسته از مشکلاتی است که به ندرت برای افراد پیش میآیند. این عارضه هم نتیجهی کمبود ویتامین B7 یا همان بیوتین، ویتامین C و ویتامین D است اما در کنار آنها کمبود زینک یا همان روی و البته فقر آهن هم میتواند باعث ریش ریش شدن ناخنها شود. شما با دادن یک آزمایش ساده میتوانید از میزان مواد معدنی و ویتامینهای موجود در بدنتان مطلع شوید و طبق دستور پزشک کمبود هر یک از آنها را رفع کنید.
چگونه ناخنهای سالم و مرتبی داشته باشیم؟
کارهای زیادی هستند که میتوانید برای داشتن ناخنهای بینقص و سالم انجام دهید اما همهی آنها به صورت تدریجی تاثیر خودشان را نشان میدهند. در زیر مهمترین نکاتی که برای درمان مشکلات مربوط به ناخنهایتان باید به آنها توجه کنید را به شما معرفی کردهایم.
- ناخنهای خود را به طور منظم کوتاه کنید و با استفاده از سوهان فرم دهید تا از برخورد آنها با اجسام مختلف جلوگیری نمایید.
- استفاده از لوسیونهای حاوی لانولین و آلفاهیدروکسی اسیدها (AHAs) میتواند به درمان خشکی و شکنندگی ناخن کمک کند.
- مصرف مولتی ویتامینها و مکمل بیوتین یا همان ویتامین B7 میتواند به حفظ سلامت ناخنها، پوست و موهایتان کمک کند؛ در صورت نیاز به سراغ استفاده از آنها بروید.
- ناخنهایتان را در جهت رویش آنها کوتاه کنید و اجازه ندهید که بیش از حد بلند شوند و ترک بخورند.
- اگر در دوران میانسالی خود به سر میبرید دیگر نمیتوانید زمان را به عقب بازگردانید و مراقبت از ناخنهای خود را در جوانی جدی بگیرید؛ اما میتوانید قبل از خواب از روغنهای گیاهی یا کرم اوره روی ناخنها و کوتیکولهای خود بمالید و دستکشهای نخی بپوشید.
- اگر با مشکل خشکی پوست و ناخنها مواجهه هستید حتما در طول روز پس از شستن دستها یا دوش گرفتن از لوسیونها و کرمهای مرطوبکننده استفاده کنید.
- اگر به لاک زدن علاقهمند هستید و نمیتوانید آن را کنار بگذارید حداقل سعی کنید از مصرف محصولات حاوی تولوئن و فرمالدهید خودداری نمایید.
- اگر شغل یا عادتهایتان ایجاب میکند که دائما دستها و پاهای خود را در معرض آب قرار دهید حتما از دستکشهای پلاستیکی استفاده نمایید.
- اگر دستهایتان را بیش از حد میشویید از یک برق ناخن مناسب برای محافظت کردن از ناخنهای خود استفاده کنید.
- رژیم غذایی شما باید به گونهای باشد که پروتئین، کلسیم، آهن، روی و انواع ویتامینهای مورد نیاز بدنتان به آن برسد؛ بنابراین در صورت نیاز باید حتما به فکر اصلاح آن باشید.
سخن پایانی
اگر اخیرا ناخنهایتان ضعیف و شکننده شدهاند و به نظرتان خیلی زود ترک میخورند باید بگوییم که شما تنها نیستید و بسیاری از افراد به دلایل مختلف با این مشکل روبرو میشوند. درک و کسب اطلاعات دربارهی علت شکستن ناخن برای پیدا کردن راه حل درمان آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به همین دلیل در این مطلب سعی کردیم علاوه بر بررسی دلایل احتمالی آسیبپذیر شدن ناخنها همهی روشهای درمان این مشکل را به شما معرفی کنیم. اگر با امتحان این راهکارها همچنان ناخنهایتان شکننده، زرد، کج، کبود و خرد شده به نظر میرسیدند باید به یک پزشک متخصص زیبایی مراجعه کنید.
منابع: Healthline ,Cleveland Clinic