همه‌چیز درباره‌ی گل کاغذی؛ انواع، خصوصیات و نکات کشت
احتمالا شما هم گل‌های کاغذی رنگارنگ را در خیابان‌ها و کوچه‌ها دیده‌اید که از دیوارها آویزان شده‌اند. این گیاهان زیبا به ویژه در سال‌های اخیر به محبوب‌ترین گیاهان برای کاشت در باغچه، باغ‌ها و حتی گلدان‌های آپارتمانی تبدیل شده‌اند. در این مقاله، با گل کاغذی، روش‌های نگهداری و تکثیر آن و معانی نمادین و کاربردهای این گیاه پرطرفدار آشنا می‌شوید.
معرفی کوتاه از گل
گل کاغذی یک درختچه رونده با رشد سریع است که شاخ و برگ‌های رنگارنگ فراوانی دارد و گل‌های کوچک و زیبایی آن‌ها را احاطه کرده‌اند. این گیاه بومی آمریکای جنوبی به دلیل رشد و تولید شکوفه‌های رنگارنگی که در تمام طول سال دارد مشهور است. این گیاه زیبا مقداری خار هم دارد. بنابراین، پرورش آن در مناطق کوچکتری که فضای کمتری دارند، فکر چندان خوبی نیست. برای نگهداری از این گیاه باید مشخصات علمی و گیاه‌شناسی آن را بهتر بشناسید.
خصوصیات گیاه‌شناسی
گل کاغذی با نام علمی Bougainvillea یک گیاه از خانواده‌ی گل‌کاغذیان است. ارتفاع و عرض این گیاه در بهترین حالت رشد خود به ۴.۵ تا ۱۲ متر می‌رسد. این گیاه آب و هوای مختلف را تحمل می‌کند و گل‌هایی با رنگ‌های متنوع می‌دهد.
انواع گل کاغذی
گل کاغذی ارقام و گونه‌های پیوندی بسیاری دارد اما از میان آن‌ها معمولا ۳ گونه‌ی اصلی بیشتر پرورش داده می‌شوند. این گونه‌ها که ویژگی‌های متمایزی دارند و اصلی‌ترین گونه‌های ارقام محبوب گل کاغذی محسوب می‌شوند عبارت‌اند از:
- Bougainvillea spectabilis: این گونه بومی برزیل است و بزرگ‌ترین و قوی‌ترین از سه نوع اصلی گل کاغذی است. این گیاه برگ‌های بزرگ و گرد و برگ‌های پهن و بیضی شکل دارد. گل‌های این گونه در رنگ‌های مختلفی از جمله سرخابی، صورتی و بنفش هستند. این گونه به دلیل رشد فراوان و رنگ‌های شادتر اغلب برای پرورش ارقام جدید استفاده می‌شود.
- Bougainvillea glabra: بومی برزیل است و در مقایسه با گونه‌ی قبلی، کوچکتر و کم‌نشاط‌تر دیده می‌شود. همین ویژگی هم این گونه از گل کاغذی را برای باغ‌های کوچکتر یا کشت در گلدان مناسب‌تر می‌کند. گل‌های این گونه از گل کاغذی به طور کلی کوچکتر، باریک تر و صاف تر از گل‌های گونه‌ی قبلی هستند و در رنگ‌هایی مانند سرخابی، بنفش و سفید دیده می‌شوند. برگ‌های این گونه نسبتا کوچک، بیضی شکل و دارای سطحی براق هستند.
- Bougainvillea peruviana: بومی پرو و گونه‌ی فشرده‌تر با سرعت رشد کمتر است. شاخه‌های آن کوچکتر و لوله‌ای شکل هستند و رنگ‌های آن از نارنجی تا قرمز و بنفش متغیر است. این گونه از گل کاغذی برگ‌های کوچک و بیضی شکل با بافت کمی خشن دارد.
اهمیت فرهنگی گل کاغذی
Bougainvillea یا گل کاغذی یک گل با منظره‌ای خیره‌کننده است که بسیاری از کسانی که عاشق ظاهر شاد و گلبرگ‌های رنگارنگ گیاهان هستند به آن علاقه دارند. در ایالت نیوانگلند آمریکا این گل مدت‌ها است که در داخل و اطراف خانه‌ها کاشته می‌شود. کشورهایی مانند برزیل و مردم شهرهای گرانادای اسپانیا و جزایر کارائیب، ریودوژانیرو و همچنین آمریکای جنوبی اغلب از این شکوفه به عنوان نمادی در فرهنگ خود استفاده می‌کنند و زیبایی و جذابیت گونه‌های مختلف آن را جشن می‌گیرند.
گلبرگ‌های نرم و ظریف کاغذی مانند این گل که در رنگ‌های قرمز، نارنجی، صورتی، سفید و چند رنگ سه‌رنگ متنوع رشد می‌کنند، آن را در سراسر جهان مشهور کرده‌اند. در برخی از مناطق جهان مانند گوام و گرانادا، گل کاغذی به قدری خاص است که به گل رسمی تبدیل شده و به وفور پرورش داده می‌شود. در بسیاری از این مکان‌ها، می‌توانید این گل‌ها را ببینید که همه جا از کنار جاده گرفته تا آبشارهای باشکوهی که در پشت‌بام‌ها و پایین دیوارها در باد می‌رقصند.
معانی نمادین گل کاغذی در نقاط مختلف جهان متفاوت است اما بیشتر ساکنین کره‌ی زمین این گل را نشانه‌ای از استقبال از بازدیدکنندگان و زیبایی می‌دانند. در هاوایی این گل در حلقه‌های گل مشهور جایگزین گل ارکیده می‌شود. در فرهنگ‌های دیگر، این گیاه را نماد صلح و تشویق تجارت آزاد میان دو نهاد مختلف می‌دانند. برخی دیگر هم بر این باورند که هدیه دادن گل کاغذی به یکی از عزیزان باعث شعله‌ور شدن شور و شوق در رابطه با او می‌شود.
گل کاغذی زیبا می‌تواند چیدمان دسته گل‌ها را دیدنی‌تر کند و آن را با بافت و رنگ‌های جالب توجه پر کند. این شاخه‌های گل کاغذی را می‌توان در یک گلدان شیشه‌ای بلند به نمایش گذاشت یا در گلدان‌های سرامیکی کوچک روی طاقچه نگهداری کرد. برخی از مردم جهان هم این گل را در سبدهای گل زیبا جا می‌دهند. در هر صورت، این گل چشم‌نواز یک مکمل عالی برای هر مجموعه‌ی دوستداران گل و گیاه خواهد بود.
زیستگاه و پراکندگی گل کاغذی
گل کاغذی بومی آمریکای مرکزی و جنوبی است و معمولا در فلوریدای جنوبی، آریزونا، تگزاس جنوبی و کالیفرنیای جنوبی کشت می‌شود. شاخه‌های محافظت‌شده‌ی این گیاه می‌توانند در برابر یخبندان خفیف مقاومت کنند اما باید آن‌ها را برای زمستان در مکان‌هایی که دما به زیر ۲۵ درجه می‌رسد، داخل خانه ببرید.
آب و هوای مورد علاقه
گل کاغذی به عنوان گیاه بومی آمریکای جنوبی، آب و هوای گرمی را ترجیح می‌دهد که کمی خشک‌تر است. مهم‌ترین مسئله برای آب و هوای مورد علاقه‌ی این گیاه مقدار باران و آب دریافتی آن، توانایی تخلیه‌ی صحیح آب دریافتی و درجه‌ی حرارتی است که گل کاغذی در آن پرورش می‌یابد. دمای مورد علاقه‌ی این گیاه معمولا بسیار بالاتر از ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد است.
نیازهای خاک
گل کاغذی می‌تواند شرایط خاک بسیار متفاوت را تحمل کند اما خاک‌های لومی و شنی را ترجیح می‌دهد. این خاک باید زه‌کشی خوبی داشته باشد. گل کاغذی خاکی که آب را در خود نگه می‌دارد تحمل نمی‌کند. یک راهکار برای اطمینان از اینکه گل کاغذی در خاک غرقابی یا آب راکد قرار نمی‌گیرد، کاشت آن در گلدان یا باغچه با ارتفاع کمتر است.
باغبانی گل کاغذی
هرس کردن گل کاغذی به عنوان بخشی از فرایند باغبانی گل کاغذی یک کار ضروری است که باعث می‌شود گیاه شما سالم بماند و به بهترین شکل ظاهر شود. این کار را با بررسی شاخه‌های مرده یا آسیب‌دیده شروع کنید و آن‌ها را در نزدیکی محل برخورد با شاخه‌ی سالم جدا کنید. برای هرس کردن این گیاه از قیچی باغبانی تیز استفاده کنید و دستکش هم برای محافظت از دستان خود در برابر خار بپوشید. بعد از آن، شکل مورد نظر خود را برای گیاه خود تعیین کنید.
شاخه‌های پشتی را که بیش از حد بیرون زده‌اند یا بیش از حد طولانی رشد می‌کنند کوتاه کنید تا گیاهی تمیز و ساختار یافته داشته باشید. این گیاه با رشد جدید گل می‌دهد و هرس کردن آن باعث رشد شکوفه‌های زیباتری می‌شود. فقط مراقب باشید بیش از یک‌سوم رشد گیاه را به یکباره حذف نکنید، در غیر این صورت ممکن است گل کاغذی آسیب ببیند. پس از اتمام هرس گل کاغذی، هر برگ یا شاخه‌ای را که روی زمین افتاده دور بیندازید تا از آفات و بیماری‌ها جلوگیری کنید و آن‌ها را به خانه‌ی خود دعوت نکنید.
در طول فصل رشد، مواظب گیاه خود باشید و گل‌ها یا شاخه‌های پژمرده را که ظاهر نامنظمی دارند، کوتاه کنید. هرس و مراقبت منظم به گل کاغذی کمک می‌کند تا فصل به فصل زیبا بماند.
فصل کاشت گل کاغذی
بهترین زمان برای کاشت گل کاغذی در بهار یا اوایل تابستان است که دما به طور مداوم گرم شده و خطر سرمازدگی از بین رفته است. کاشت در این زمان به گیاه اجازه می‌دهد تا قبل از ماه‌های سردتر سال ریشه‌های خود را ثابت کند و رشد سالم آن را تشویق می‌کند.
روش‌های تکثیر گل کاغذی
تکثیر گل کاغذی آسان است و با ابزار و مواد مناسب در چند دقیقه انجام می‌شود. برای تکثیر این گیاه از طریق قلمه باید هشت مرحله آسان را طی کنید:
- یک ساقه سالم از گیاه بوگنویل انتخاب کنید که حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر طول دارد و چندین گره در طول آن می‌بینید.
- از قیچی باغبانی تمیز و تیز برای بریدن ساقه با زاویه ۴۵ درجه زیر یک گره استفاده کنید. برای کاهش از دست دادن رطوبت، هر برگ را از نیمه‌ی پایین قلمه جدا کنید.
- انتهای بریده شده‌ی ساقه را به هورمون ریشه‌زایی آغشته کنید. این هورمون می‌تواند به تحریک رشد ریشه کمک کند و استفاده از آن اختیاری است.
- یک گلدان کوچک را با خاک مخلوط گلدانی دارای زه‌کشی خوب پر کنید. با یک مداد یا چوب یک سوراخ در خاک ایجاد کنید. سپس، قلمه را داخل سوراخ قرار دهید و حداقل دو گره را در زیر خاک دفن کنید.
- خاک اطراف قلمه را تا زمانی آبیاری کنید که به طور یکنواخت مرطوب شود اما غرق در آب نباشد. گلدان را در مکانی گرم و روشن قرار دهید اما آن را از نور مستقیم خورشید که می‌تواند قلمه را بسوزاند، دور کنید.
- خاک را همیشه مرطوب نگه دارید اما غرق در آب نکنید. برای کمک به حفظ رطوبت، گلدان را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید یا آن را در سینی تکثیر قرار دهید.
- پس از چند هفته، رشد ریشه را با کشیدن آرام قلمه بررسی کنید. اگر احساس می‌کنید گیاه مقاومت می‌کند، احتمالا ریشه‌های آن شکل گرفته‌اند.
- هنگامی که ریشه‌ها رشد کردند، قلمه را به گلدان بزرگتر یا مستقیما به باغچه پیوند بزنید. مطمئن شوید که این گیاه نور خورشید زیاد و آبیاری منظم برای ادامه‌ی رشد خود دریافت می‌کند.
چگونه گل کاغذی را از بذر پرورش دهیم؟
در حالی که امکان رشد گل کاغذی از بذر وجود دارد، این روش تکثیر نسبت به تکثیر این گیاهان از قلمه کمتر به کار می‌رود. زمان و تلاش صرف شده برای تکثیر گل کاغذی از بذر ارزش میزان جوانه‌زنی پایین آن را ندارد.
تحریک گلدهی گیاه
شکوفه دادن گل کاغذی به این بستگی دارد که شرایط مناسب را فراهم کنید و کمی صبور باشید. ابتدا مطمئن شوید که گیاه شما به اندازه‌ی کافی نور خورشید دریافت می‌کند. شش ساعت نور خورشید در روز برای گل کاغذی ایده‌آل است. پس از آن، گیاه خود را با کود حاوی فسفر بالا تغذیه کنید. این کود به رشد گل‌ها کمک می‌کند. گیاه خود را به طور منظم آبیاری کنید اما مراقب باشید بیش از حد آبیاری نکنید. گل‌های کاغذی ریشه‌های همیشه خیس را دوست ندارند.
در نهایت، اگر گیاه شما هنوز گل نمی‌دهد، سعی کنید با کاهش آب و اجازه دادن به خشک شدن خاک بین دو آبیاری، آن را تحت فشار قرار دهید.
تعویض گلدان گل کاغذی
کاشت در گلدان و تعویض گلدان گل کاغذی فرایندی آسان است که می‌تواند به سالم ماندن و رشد گیاه شما کمک کند. برای کاشت گل کاغذی در گلدان، از خاک مخلوط گلدانی با زه‌کشی خوب و گلدانی با سوراخ‌های زه‌کشی فراوان استفاده کنید.
برای تعویض گلدان این گیاه، آن را به آرامی از گلان اصلی خود خارج کنید و مراقب باشید ریشه‌ی آن آسیب نبیند. سپس، آن را در گلدان جدید قرار دهید و سعی کنید که سطح خاک مانند گلدان اصلی باقی بماند.
شکاف‌های اطراف گلوله‌ی ریشه گل کاغذی را با خاک مخلوط گلدان تازه پر کنید و گیاه را کاملا آبیاری کنید. هنگام تعویض گلدان این گیاه، گلدانی کمی بزرگتر از گلدان فعلی آن را انتخاب کنید تا ریشه‌های در حال رشد گیاه را در خود جای دهد. این گیاه را با احتیاط از گلدان قدیمی‌اش خارج کنید، اگر ریشه‌ها از انتهای گلدان بیرون زده‌اند، آن‌ها را شل کنید و در گلدان جدید با خاک مخلوط گلدان تازه قرار دهید. پس از تعویض گلدان گل کاغذی، این گیاه را به خوبی آبیاری کنید تا در خانه‌ی جدید خود مستقر شود.
دستورالعمل‌های مراقبت از گل کاغذی
- مراقبت از گل کاغذی در مناطقی که آب و هوای گرم و خشک‌تر دارند، ساده‌تر است. با توجه به موقعیت جغرافیایی خود، باید مطمئن شوید که گل کاغذی شما در طول سال شکوفه‌های زیادی می دهد. در ادامه، چند نکته‌ی کلیدی که باید به خاطر بسپارید تا مراقبت از گیاه خود را آسان‌تر کنید را می‌خوانید:
- گل کاغذی خود را در مکانی بکارید که آفتاب کامل داشته باشد. آفتاب کامل باعث افزایش سرزندگی و تعداد شکوفه‌های گل کاغذی در طول سال می‌شود.
- برای تضمین گلدهی در تمام طول سال، شاخه‌های قدیمی را کوتاه کنید.
- به طور منظم گل کاغذی را کوددهی کنید چون این گیاه به مواد مغذی فراوانی نیاز دارد و شکوفه‌های بسیار زیاد آن مواد مغذی زیادی را می‌طلبند. تغذیه‌ی منظم گل کاغذی باعث می‌شود که مطمئن شوید که این گیاه شکوفه‌های فراوانی می‌دهد. استفاده از کودهای مخصوص گلدهی گیاهان دو بار در سال بهترین روش برای کمک به سلامت و شادابی گل کاغذی است.
- برای تشویق رشد شاخ و برگ‌های جدید و شکوفه‌های فراوان، گل کاغذی را به طور کامل آبیاری کنید. این گیاه نمی‌تواند وجود آب راکد در خاک خود را تحمل کند اما برای تولید شکوفه‌های فراوان خود به مقدار قابل توجهی آب نیاز دارد. آبیاری منظم تأثیر مثبتی بر میزان شکوفه‌ها و غنای گل‌های گیاه شما خواهد داشت. اگرچه آب برای حفظ گل‌های این گیاه اهمیت دارد اما مشخص است که گل کاغذی نسبت به شرایط خشکی هم تحمل بالایی دارد.
آفات و مشکلات رایج گل کاغذی
ممکن است گل کاغذی با آفات و بیماری‌هایی روبه‌رو شود که می‌توانند بر سلامت و ظاهر آن تأثیر بگذارند اما خوشبختانه، این آفات معمولا آن‌قدر جدی نیستند که به گیاه آسیب برسانند. آفات رایج این گیاه شته‌ها هستند که به راحتی می‌توان آن‌ها را با فشار آب قوی از شیلنگ یا روغن چریش برطرف کرد.
مگس سفید هم یکی دیگر از آفات رایج این گیاه است که عسلک چسبناکی به جا می‌گذارد و باعث زردی و پژمرده شدن برگ‌های گل کاغذی می‌شود. با هجوم مگس سفید از طریق حشره‌کش ملایم یا روغن باغبانی مقابله کنید.
گل کاغذی مستعد ابتلا به عفونت‌های قارچی مانند سفیدک پودری هم هست که به صورت یک پوشش پودری سفید روی برگ‌ها ظاهر می‌شود. لکه‌های برگ هم یکی دیگر از بیماری‌های رایج گل کاغذی است که با لکه‌های تیره روی شاخ و برگ‌ها مشخص می‌شود.
از آبیاری بیش از حد گل کاغذی خودداری کنید و زباله‌های محوطه‌ی اطراف آن را به درستی دفع کنید تا احتمال این بیماری‌ها کاهش یابد. اگر گیاه شما به عفونت قارچی مبتلا شد، بهترین راه درمان آن قارچ‌کش با پیروی از دستورالعمل‌های روی برچسب محصول است.
مشکلات رایج با بوگنویل
مشکلات رایج گل کاغذی شامل پژمردگی، زرد شدن برگ‌ها و عدم گلدهی است. پژمردگی این گیاه در اثر آبیاری کمتر یا بیش از حد ایجاد می‌شود. بنابراین بررسی میزان رطوبت خاک آن بسیار مهم است. مقدار آبی که گیاه شما دریافت می‌کند را تنظیم کنید تا مطمئن شوید که نه خیلی خشک است و نه غرق در آب.
زرد شدن برگ‌های این گیاه ممکن است نشانه‌ی کمبود مواد مغذی به خصوص نیتروژن باشد. بنابراین، تغذیه‌ی گیاه با یک کود متعادل می‌تواند به اصلاح این مشکل کمک کند. موضوع دیگر مربوط به گل دادن این گیاه است. اگر گل کاغذی به اندازه‌ی کافی نور خورشید دریافت نکند، ممکن است شکوفا نشود. بنابراین اطمینان حاصل کنید که گل کاغذی برای تشویق گلدهی نور حداقل ۶ ساعت در روز دریافت می‌کند. هرس هم می‌تواند به رشد جدید و گلدهی این گیاه کمک کند. در نهایت، اگر آفت‌هایی مانند شته‌ها یا مگس‌های سفید روی گل کاغذی وجود دارند، آن‌ها را سریعا با صابون حشره‌کش یا روغن چریش برطرف کنید تا از آسیب به گیاه جلوگیری شود.
استفاده‌های دارویی گل کاغذی
این گیاه خاصیت ضد باکتریایی دارد و می‌تواند به کاهش چربی و کلسترول خون کمک کند. برخی از کارشناسان طب سنتی هم معتقدند که برگ‌های این گیاه می‌توانند به درمان دیابت کمک کنند.
هشدار درباره سمیت گل کاغذی
به طور گل کاغذی گیاهی سمی محسوب نمی‌شود اما خوردن هر گونه گیاه یا علوفه از جمله برگ‌های گل کاغذی باعث استفراغ برخی از سگ‌ها می‌شود چون هضم آن دشوار است.
نتیجه‌گیری
گل کاغذی گیاهی مقاوم در برابر آب و هوای گرم است و روش نگهداری نسبتا آسانی دارد. این گیاه را می‌توانید در باغچه، باغ یا گلدان بکارید تا گل‌های رنگارنگ آن زینت‌بخش دکوراسیون خانه‌ی شما شوند. آبیاری بیش از حد یا کمتر از میزان مورد نیاز این گیاه باعث بروز مشکلاتی می‌شود اما اگر رطوبت خاک این گیاه را همیشه زیر نظر بگیرید و به آن کودهای مخصوص گلدهی بدهید، می‌توانید مطمئن باشید که گل کاغذی به گیاهی همیشگی، سرسبز و پرگل در خانه‌ی شما تبدیل خواهد شد.
