آیا بوتاکس برای جلوگیری از عرق کردن راهکاری مفید و بی‌خطر است؟
بوتاکس یک راهکار درمانی است که شامل تزریق نوعی زهر به پوست می‌شود و کاربرد پزشکی و زیبایی دارد. تزریق بوتاکس به دلایل گوناگونی انجام می‌شود. یکی از این دلایل درمان تعریق بیش از حد است و برخی از مردم از بوتاکس برای جلوگیری از عرق کردن زیاد و درمان این بیماری استفاده می‌کنند.
تزریق بوتاکس می‌تواند روی کاهش عرق کردن تأثیر بگذارد و برخی پژوهش‌ها هم این موضوع را تأیید کرده‌اند. البته این شیوه‌ی درمانی دارای فواید و ضررهایی است که پیشنهاد کردن آن را به همه‌ی مردم کمی دشوار می‌کنند.
در نوشته‌ی امروز می‌خواهیم نگاهی به تزریق بوتاکس برای جلوگیری از عرق کردن بیندازیم و ببینیم کارکرد این شیوه‌ی درمانی به چه گونه است. در ادامه ابتدا بوتاکس را بررسی می‌کنیم سپس به سراغ فواید و ضررها، تأثیر آن روی میزان عرق کردن و همچنین عوارض و خطرات احتمالی می‌رویم. پس با ما همراه باشید تا ببینیم آیا بوتاکس برای کاهش عرق کردن مناسب و کارآمد است یا نه.
بوتاکس چیست؟
بوتاکس یا سم بوتولینوم یک گونه زهر فلج‌کننده‌ی عصبی است که از میکروهاب‌های مسموم‌کننده تولید می‌شود. این ماده به‌عنوان یک شیوه‌ی درمانی و زیبایی برای صاف کردن چین و چروک‌های صورت استفاده می‌شود و کارکرد آن هم فلج کردن موقت ماهیچه‌ها است. جدا از این، بوتاکس به درمان بیماری‌های عصبی عضلانی مانند میگرن، اسپاسم عضلانی و هایپرهیدروزیس که تعریق بیش از اندازه و غیرطبیعی است کمک می‌کند.
هایپرهیدروزیس به افزایش غیرطبیعی سطح عرق کردن اشاره دارد. عرق کردن یک فرآیند طبیعی است و به تنظیم دمای بدن کمک می‌کند. ولی تعریق بیش از حد به اندازه‌ای افزایش پیدا می‌کند که از مقدار مورد نیاز برای تنظیم دمای بدن فراتر می‌رود.
اگر به این بیماری دچار شوید و نتوانید با داروهای ضدتعریق و سایر راهکارها آن را درمان کنید، ممکن است بخواهید از بوتاکس برای جلوگیری از عرق کردن استفاده کنید. امروزه این شیوه‌ی درمانی کاملا شناخته‌شده است و حتی اداره‌ی مواد غذایی و دارویی آمریکا (FDA) هم بوتاکس را برای افرادی که بیش از حد از زیر بغل عرق می‌کنند تأیید کرده است. همچنین ممکن است از بوتاکس برای کاهش تعریق در اندام‌های دیگری مانند دست‌ها، پاها و صورت هم استفاده شود.
با وجود این، همچنان به پژوهش‌ها و آزمایش‌های بسیاری برای تأیید کارکرد بوتاکس و تأثیر آن روی عرق کردن نیاز است. ولی به طور کلی کارشناسان زیادی استفاده از تزریق بوتاکس را برای جلوگیری از عرق کردن پیشنهاد می‌کنند و مردم بسیاری هم تلاش می‌کنند با کمک این شیوه‌ی درمانی بیماری خود را درمان کنند.
فواید و ضررهای بوتاکس برای جلوگیری از عرق کردن
درست مانند سایر شیوه‌های درمانی برای عرق کردن بیش از حد، تزریق بوتاکس هم دارای فواید و ضررهای ویژه‌ی خودش است. در ادامه به چندتا از مهم‌ترین خوبی‌ها و بدی‌های بوتاکس اشاره می‌کنیم.
فواید
- نسبت به جراحی خطر کمتری دارد.
- درد کمی هنگام تزریق در زیر بغل دارد.
- به طور کلی ایمن است.
- می‌تواند تأثیر بالایی داشته باشد. یک پژوهش کاهش ۹۰ درصدی عرق کردن را دو هفته پس از تزریق نشان داده است.
ضررها
- هزینه‌ی بالایی دارد؛ تزریق بوتاکس برای هر دو زیر بغل کم‌وبیش ۱۰۰۰ دلار هزینه برمی‌دارد.
- تزریق بوتاکس در کف دست یا پا با درد و ناراحتی همراه است.
- پس از ۷ تا ۱۶ ماه باید دوباره تزریق را انجام دهید.
- تنها تأثیرگذاری تزریق بوتاکس در زیر بغل به دست FDA تأیید شده است.
- ممکن است درد و برخی عوارض جانبی دیگر هم داشته باشد، البته به طور کلی خفیف هستند.
تزریق بوتاکس چگونه روی عرق کردن تأثیر می‌گذارد؟
تزریق بوتاکس جلوی آزاد شدن انتقال‌دهنده‌ی عصبی استیل‌کولین را می‌گیرد. استیل‌کولین یکی از محرک‌های غدد تعریق است که افزون بر ترشح عرق همچنین افزایش ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن را به دنبال دارد.
به طور معمول هنگامی که دمای بدن افزایش پیدا می‌کند، دستگاه عصبی غدد عرق را فعال می‌کند. عرق کردن روش طبیعی بدن برای خنک نگه داشتن شما در یک محیط گرم است. بخشی از این عرق تبخیر می‌شود و گرمای پوست را به خود جذب می‌کند، در نتیجه احساس خنکی می‌کنید. ولی باقی رطوبت همچنان روی پوست می‌ماند و جاری می‌شود. با وجود این، غدد عرق ممکن است بیش از اندازه فعال باشند و فعالیت آن‌ها دیگر طبیعی در نظر گرفته نشود. در چنین شرایطی شما با بیماری هایپرهیدروزیس روبه‌رو خواهید شد.
با تزریق بوتاکس در ناحیه‌ای از بدن که زیاد عرق می‌کند، شما اعصاب بیش‌فعال خود را اساسا فلج می‌کنید. وقتی این اعصاب نتوانند به غدد عرق پیام دهند و آن‌ها را فعال کنند، میزان تعریق کاهش پیدا می‌کند. البته باید دقت داشته باشید که بوتاکس تنها جلوی عرق کردن در همان ناحیه‌ی تزریق‌شده را می‌گیرد و باقی اندام‌ها ممکن است همچنان از عرق خیس شوند.
بوتاکس در کدام اندام‌های بدن تزریق می‌شود؟
همانگونه که گفتیم، در حال حاضر تزریق بوتاکس تنها برای جلوگیری از عرق کردن زیر بغل تأیید شده است. البته پژوهش‌ها نتایج متفاوتی را نشان می‌دهند و برای درمان زیر بغل هم دیدگاه‌‌های گوناگونی دارند. ولی به طور کلی پژوهش‌ها حاکی از این هستند که بوتاکس می‌تواند عرق زیر بغل را تا بیش از ۵۰ درصد برای دست‌کم ۶ ماه کاهش دهد.
با وجود همه‌ی این‌ها، تزریق بوتاکس برای اندام‌های دیگری هم ممکن است استفاده شود. در ادامه این اندام‌ها را فهرست کرده‌ایم.
۱. کف دست‌ها
شمار محدودی از پژوهش‌ها تأثیرگذاری و اثربخشی بوتاکس برای عرق کردن کف دست را بررسی کرده‌اند. مطالعات نشان می‌دهند تزریق بوتاکس ممکن است عرق کف دست را کم‌وبیش ۲۵ تا ۵۰ درصد برای مدت زمان ۳ هفته تا ۶ ماه کاهش دهد.
۲. صورت
شمار محدودی از پژوهش‌های دیگر هم نشان می‌دهند تزریق بوتاکس ممکن است به درمان عرق کردن صورت کمک کند. مطالعات ادعا دارند با بوتاکس می‌توانید تعریق صورت را برای مدت زمان ۵ تا ۶ ماه کاهش دهید. البته این کار با عوارض جانبی همراه است که شایع‌ترینِ آن فلج شدن ماهیچه‌های پیشانی است.
۳. کف پاها
تزریق بوتاکس ممکن است روی کاهش عرق کردن کف پاها هم تأثیر بگذارد، البته پژوهش‌های بسیار کمی درباره‌ی آن انجام شده است. در یک پژوهش کوچک دیده شد ۷۳ درصد از افراد ۱۲ تا ۱۷ ساله از نتایج این شیوه‌ی درمانی برای کاهش عرق کف پاهای خود راضی بودند.
افزون بر این‌ها، پزشکان ممکن است از بوتاکس برای درمان تعریق بیش از حد در سایر ناحیه‌ها و اندام‌های بدن هم استفاده کنند. از بین این اندام‌ها می‌توانیم به پشت بدن، قفسه‌ی سینه و زیر سینه‌ها، کشاله‌ی ران، سر و بینی اشاره کنیم.
چقدر طول می‌کشد تا بوتاکس تأثیر خود را نشان دهد؟
شما بلافاصله پس از تزریق بوتاکس می‌توانید زندگی عادی خود را در پیش بگیرید و فعالیت‌های روزمره‌تان را انجام دهید. به طور معمول بین ۲ تا ۴ روز طول می‌کشد تا نتیجه را به چشم ببینید. پس از کم‌وبیش ۲ هفته هم تزریق بوتاکس تأثیر کامل خود را می‌گذارد.
نکته‌ای که باید به یاد داشته باشید این است که تأثیر بوتاکس موقتی است، به این معنی که در آینده باید دوباره تزریق بوتاکس را انجام دهید. بسته به اینکه در چه اندامی تزریق را انجام دهید، باید هر ۶ تا ۱۶ ماه یک بار این شیوه‌ی درمانی را تکرار کنید تا همچنان نتیجه بگیرید. برای زیر بغل به طور معمول باید پس از ۷ تا ۱۶ ماه دوباره بوتاکس کنید و برای دست‌ها و پاها هم به تزریق هر ۶ ماه یک بار نیاز خواهید داشت.
پس از تزریق شاید به مراقبت‌های کمی نیاز داشته باشید. به طور کلی، این شیوه‌ی درمانی دردسری ندارد و شما را از کار نمی‌اندازد، ولی شاید یک یا چند روز پس از تزریق با حساسیت در نواحی بوتاکس‌شده مواجه شوید.
تا چند هفته پس از تزریق باید حواستان به نشانه‌ها و واکنش بدن باشد و حتما با پزشک خود در ارتباط باشید و به او مراجعه کنید. همچنین در این مدت باید استفاده از محصولات ضدتعریق را که ممکن است ناحیه‌ی تزریق‌شده را تحریک کنند کنار بگذارید و دور ورزش‌های شدید و حمام آب‌گرم را هم دست‌کم به مدت ۱ تا ۲ روز خط بکشید!
هزینه‌ی تزریق بوتاکس برای جلوگیری از عرق کردن چقدر است؟
هزینه‌ی تزریق بوتاکس برای جلوگیری از عرق کردن بسته به شرایط شما، کلینیکی که به آن مراجعه می‌کنید و محل زندگی‌تان می‌تواند بسیار متفاوت باشد. همچنین اینکه در کدام اندام و چند بار به بوتاکس نیاز داشته باشید هم روی هزینه‌ی شما تأثیر قابل توجه‌ای می‌گذارد.
در خارج از کشور هزینه‌ی بوتاکس برای هر دو زیر بغل برابر با کم‌وبیش ۱۰۰۰ دلار است. این هزینه در ایران بسته به پزشک می‌تواند متفاوت باشد. شما باید برند و جنس بوتاکس، ناحیه‌ی بدن، تعداد تزریق‌ها و همچنین پزشک مورد نظر خود را بررسی کنید تا ببینید هزینه‌ی دقیق تزریق بوتاکس چقدر خواهد بود.
خطرات و عوارض جانبی تزریق بوتاکس برای جلوگیری از عرق
پژوهش‌های بسیاری که درباره‌ی تزریق بوتاکس در زیر بغل انجام شده‌اند نشان می‌دهند مردم به طور معمول مشکلی با این شیوه‌ی درمانی ندارند و می‌توانند آن را انجام دهند. ولی اطلاعات زیادی درباره‌ی ایمن بودن تزریق بوتاکس برای سایر اندام‌های بدن در دسترس نیست.
به طور کلی، تزریق بوتاکس برای کاهش عرق کردن می‌تواند با عوارض زیر همراه باشد:
- درد یا کبودی در محل تزریق
- سوزش و تحریک شدن پوست
- خون‌ریزی
- سردرد
- نشانه‌های آنفولانزا
- افتادگی پلک (برای تزریق صورت)
- خشکی چشم یا اشک ریختن (برای تزریق صورت)
- فلج صورت (برای تزریق صورت)
عوارض جانبی جدی تزریق بوتاکس بسیار نادر هستند و زمانی رخ می‌دهند که بوتاکس سراسر بدن را تحت تأثیر قرار دهد. این وضعیت می‌تواند ساعت‌ها، روزها یا هفته‌ها پس از تزریق شکل بگیرد. عوارض جانبی نادر ولی جدی تزریق بوتاکس شامل گزینه‌های زیر می‌شوند:
- ضعف عضلانی در سراسر بدن
- اختلال در دید
- اختلال در نفس کشیدن
- از دست دادن کنترل مثانه
سخن پایانی
بوتاکس که با نام سم بوتولینوم هم شناخته می‌شود، یک گونه زهر فلج‌کننده‌ی عصبی است که از میکروهاب‌های مسموم‌کننده تولید می‌شود و یک شیوه‌ی درمانی و زیبایی برای صاف کردن چین و چروک‌های صورت به شمار می‌رود. این ماده با فلج کردن موقت ماهیچه‌ها می‌تواند صورت را جوان‌تر کرده و همچنین به درمان بیماری‌های عصبی عضلانی مانند میگرن، اسپاسم عضلانی و هایپرهیدروزیس که تعریق بیش از اندازه و غیرطبیعی است کمک کند.
بوتاکس معمولا یک درمان کارآمد برای بیماری هایپرهیدروزیس یا تعریق بیش از حد در نظر گرفته می‌شود. تزریق بوتاکس جلوی تحریک غدد تعریق را می‌گیرد و از این راه سطح عرق کردن شما را کاهش می‌دهد.
پزشکان از تزریق بوتاکس برای اندام‌های گوناگون بدن استفاده می‌کنند، ولی کاهش عرق زیر بغل با استفاده از بوتاکس رایج‌تر است و همچنین پژوهش‌های بیشتری اثربخشی آن را تأیید کرده‌اند. با وجود این، برخی از مردم ممکن است از تزریق بوتاکس برای جلوگیری از عرق کردن کف دست و پاها و صورت خود هم استفاده کنند.
تزریق بوتاکس فواید و ضررهای گوناگونی دارد. این کار اگرچه تأثیرگذار است ولی می‌تواند هزینه‌ی بالایی هم در پی داشته باشد. شما جدا از هزینه‌ای که برای یک جلسه‌ی درمانی باید بپردازید، مجبور هستید هر چند ماه یک بار دوباره بوتاکس کنید تا همچنان نتیجه بگیرید.
با بررسی این فواید و ضررها و همچنین هزینه و عوارض جانبی بوتاکس باید ببینید آیا این شیوه‌ی درمانی برای شما مناسب است یا نه. اگر به بیماری تعریق بیش از حد دچار هستید و از سایر راهکار هم کمک گرفته ولی نتیجه‌ای نگرفته‌اید، شاید بد نباشد اگر برای تزریق بوتاکس برنامه‌ریزی کنید. ولی در هر صورت باید دیدگاه یک پزشک متخصص را جویا شوید و این کار را با ایمنی کامل انجام دهید تا خطرات احتمالی آن را به حداقل برسانید.
منابع: Healthline, Medical News Today
