بادی آنالیز چیست و چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می‌دهد؟
چنانچه اطلاعات دقیق‌تری از شرایط بدنتان داشته باشید، وضعیت سلامت بدنتان را بهتر کنترل می‌کنید و راحت‌تر می‌توانید برای شروع رژیم‌های غذایی یا برنامه‌های ورزشی برنامه‌ریزی کنید. تست بادی آنالیز یا بادی کامپوزیشن یکی از روش‌های بسیار کارآمد و مدرن برای سنجش وضعیت بدن است که اطلاعات بسیار مفیدی در خصوص شرایط بدنی شما ارائه می‌کند. در این مطلب قصد داریم به بادی آنالیز و اهمیت آن بپردازیم؛ همراه ما باشید.
تست بادی آنالیز چیست؟
بادی آنالیز چه اهمیتی دارد؟
دستگاه بادی آنالیز چیست؟
ترکیب بدنی ایده‌آل
تست بادی آنالیز چیست؟
در تست بادی آنالیز شاخصی به نام بادی کامپوزیشن مورد بررسی قرار می‌گیرد. بادی کامپوزیشن (Body composition) اصطلاحی تخصصی است که به طور کلی برای سنجش ترکیبات بدن به کار می‌رود. این شاخص به درصد چربی، استخوان و عضله در بدن اشاره دارد. پزشکان وضعیت بادی کامپوزیشن شما را می‌سنجند تا دریابند آیا وزن شما با وضعیت بدنی‌تان متناسب است یا خیر.
سنجش بادی کامپوزیشن نسبت به روش‌های سنتی‌تر مانند شاخص توده‌ی بدنی یا BMI می‌تواند وضعیت بدنی شما را بسیار دقیق‌تر توصیف کند. شاخص توده‌ی بدنی تنها به نسبت بین قد و وزن می‌پردازد؛ درحالی که تست بادی آنالیز می‌تواند نسبت بین چربی و عضله و سایر پارامترهای مهم در سلامت بدن را پایش کند.
سنجش بادی کامپوزیشن از طریق دستگاه‌های آنالیز کننده بدن یا بادی آنالیزور انجام می‌شود. این دستگاه‌ها می‌توانند وضعیت توده چربی بدن، توده‌ی عضلانی و درصد چربی بدن را مشخص کنند. موارد ذیل پارامترهایی هستند که توسط دستگاه بادی آنالیز مورد سنجش قرار می‌گیرند و نتایج آن‌ها در تحلیل بادی آنالیز مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- درصد آب سلولی (آب داخل و خارج سلولی)
- درصد چربی بدن
- توده‌ی چربی بدن
- توده‌ی عضلانی اسکلتی
- توده‌ی عضلانی سگمنتال
- سطح چربی احشایی
- میزان املاح در بدن
- میزان متابولیسم پایه
- نسبت دور کمر به لگن
- سن بیولوژیک
بادی آنالیز چه اهمیتی دارد؟
با استفاده از نتایج تست بادی آنالیز پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند تعیین کند که چند درصد از وزن بدن شما چربی است؛ بنابراین تست بادی آنالیز می‌تواند نشانگر سطح سلامت بدن شما باشد.
بادی کامپوزیشن یا وضعیت ترکیبات بدن اهمیت بسیاری دارد چرا که ممکن است دو نفر دقیقاً هم وزن و هم قد باشند اما مقدار درصد چربی و عضلاتشان با یکدیگر متفاوت باشد. بنابراین، تنها شاخص وزن نمی‌تواند ملاک مناسبی برای سنجش سلامت در افراد باشد چرا که ترازو نمی‌تواند به شما بگوید چه مقدار از بدن شما از چربی و چه مقدار از توده‌ی عضلانی تشکیل شده است. بادی کامپوزیشن در یک بدن سالم به‌گونه‌ای است که شامل مقدار چربی کمتر و توده‌ی عضلانی بیشتر باشد. چربی بیش از حد در بدن می‌تواند منجر به بیماری‌هایی مانند سرطان، دیابت، بیماری‌های قلبی و… شود.
بیشتر اهداف رژیم غذایی و تناسب‌اندام بر کاهش یا افزایش وزن تمرکز دارند؛ چنانچه شما بدون کسب آگاهی در خصوص ترکیبات بدنتان تنها بر کاهش وزن تمرکز کنید، ممکن است در نهایت توده‌ی عضلانی‌تان را از دست بدهید. تست بادی آنالیز به شما کمک می‌کند تا دقیقاً روی همان مواردی کار کنید که وضعیت بدنتان را متناسب می‌کند.
یکی از دیگر مواردی که توسط تست بادی کامپوزیشن یا بادی آنالیز مشخص می‌شود نوع چربی‌های موجود در بدن شماست. به طور کلی دو نوع چربی در بدن وجود دارد: چربی ضروری و چربی ذخیره شده. چربی ضروری در استخوان‌ها، کبد، کلیه‌ها، روده‌ها و ماهیچه‌ها وجود دارد و وجود آن برای عملکرد طبیعی بدن مورد نیاز است.
چربی ذخیره شده به صورت توده است و زیر پوست شما ذخیره می‌شود تا بدن از آن برای جذب انرژی استفاده کند. اگر چربی ذخیره شده در بدن فرد بیش از حد باشد ممکن است سبب بروز مشکلاتی مانند اضافه وزن و… شود. تست بادی آنالیز به شما کمک می‌کند تا مقدار و نوع چربی‌های موجود در بدنتان را بدانید.
اما موضوع مهم‌تر در مورد بادی کامپوزیشن تغییراتی است که بدن فرد در پروسه‌ی دوران رژیم تغذیه و فعالیت ورزشی تجربه می‌کند. بدون بررسی این تحلیل‌ها نمی‌توان در خصوص مثبت بودن این تغییرات مطمئن شد. پس از ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و انجام ورزش با تفسیر نتایج آنالیز می‌توان این تغییرات را رصد کرد و بررسی کرد که آیا برنامه غذایی و فعالیت ورزشی متناسب بوده است یا خیر.
دستگاه بادی آنالیز چیست؟
دستگاه این بادی یکی از رایج‌ترین دستگاه‌ها برای بادی آنالیز و سنجش ترکیبات بدن است. این دستگاه با روش آنالیز مقاومت بیوالکتریک تحلیلی از وضعیت ترکیبات بدنی ارائه می‌دهد. در این روش تعدادی الکترود روی پوست قرار می‌گیرند. برخی از این الکترودها جریان را به بدن فرد می‌فرستند و تعدادی دیگر، سیگنال‌ها را بعد از عبور از بافت‌های بدن دریافت می‌کنند. به طور کلی جریان الکتریکی از میان عضلات نسبت به چربی راحت‌تر عبور می‌کند و این به دلیل میزان آب بالاتر در عضلات بدن است و سیگنال الکتریکی در بافت‌های متفاوت چربی و عضله، رفتار متفاوتی دارد. در نهایت با تحلیل این جریان، میزان آب، توده‌ی عضلانی بدن و توده‌ی چربی اندازه‌گیری می‌شود.
دستگاه آنالیز بدن، ارزیابی دقیقی از میزان توده‌ی عضلانی و توده‌ی چربی و محل ذخیره چربی‌ها و عضله‌ها در بدن شما ارائه می‌دهد. به عنوان مثال اگر بازوی چپ شما ۳۰۰ گرم بیشتر نسبت به بازوی راست عضله داشته باشد، گزارش بادی آنالیز آن را نشان خواهد داد.
پس از به‌دست‌آوردن اطلاعات اصلی از وضعیت و ترکیبات بدنی شما، دستگاه برایتان مشخص می‌کند با توجه به شاخص توده بدنی، نسبت کمر به لگن و درصد چربی و عضله بدن، شما وزن مناسبی دارید یا خیر. اگر با وزن مناسب خود فاصله دارید، آیا دچار چاقی یا لاغری هستید؟ تا چه حد؟ این اطلاعات برای تعیین نوع رژیم غذایی و برنامه‌ریزی تمرینات ورزشی برای رسیدن به تناسب‌اندام به شما کمک بسیاری می‌کند.
بررسی نتایج تست بادی آنالیز توسط کارشناس تغذیه یا مربی ورزشی به آن‌ها کمک می‌کند تا برنامه‌های غذایی و ورزشی شما را دقیقاً مطابق با وضعیت بدنی‌تان تنظیم کنند. بهتر است به صورت دوره‌ای تست بادی کامپوزیشن یا بادی آنالیز را انجام دهید تا روند پیشرفتتان به‌خوبی رصد شود. علاوه بر انجام این تست می‌توانید از ابزارهای دیگری مانند ترازوهای دیجیتال هوشمند نیز استفاده کنید. برای خرید تجهیزات پزشکی و انواع ترازوی دیجیتال می‌توانید به دیجی‌کالا مراجعه کنید.
ترکیب بدنی ایده‌آل
پس از دریافت نتایج دستگاه بادی آنالیز، می‌توانید بفهمید وضعیت بدنتان چقدر با وضعیت ایده‌آل فاصله دارد، برای رسیدن به وضعیت ایده‌آل چه رژیم غذایی را باید رعایت کنید و چه نوع تمریناتی را باید انجام دهید. ترکیب بدنی یا بادی کامپوزیشن ایده‌آل در خانم‌ها و آقایان به شرح ذیل است:
بادی کامپوزیشن ایده‌آل (آقایان)
- درصد توده‌ی عضلانی: ۴۵%
- چربی ضروری: ۳%
- چربی ذخیره شده: ۱۲%
- استخوان‌ها: ۱۵%
- سایر موارد (امعاء و احشاء): ۲۵%
بادی کامپوزیشن ایده‌آل (خانم‌ها)
- درصد توده‌ی عضلانی: ۳۶%
- چربی ضروری: ۱۲%
- چربی ذخیره شده: ۱۵%
- استخوان‌ها: ۱۲%
- سایر موارد (امعاء و احشاء): ۲۵%
و در پایان؛ نکات مهم برای انجام تست آنالیز بدن
- برای این که تست دقیق‌تری انجام دهید به مراکز معتبر مراجعه کنید. تفسیر و تحلیل بادی آنالیز بهتر است توسط پزشک انجام شود.
- برای این که نتایج دقیق‌تری از تست بادی آنالیز بگیرید این تست را در هنگام ناشتا و پیش از خوردن غذا انجام دهید.
- در اندازه‌گیری سطح چربی بدن، میزان آب بدن تأثیرگذار است و انجام آنالیز بدن بلافاصله پس از استحمام، ورزش و سونا پیشنهاد نمی‌شود.
- پیش از تست بادی آنالیز فعالیت بدنی سنگین انجام ندهید.
- پیش از انجام تست بادی آنالیز آب زیادی ننوشید و از نوشیدن موادی مانند چای و قهوه هم اجتناب کنید.
منابع: webmd, gleneagles, privateswimming
