کوتاهترین فیلمهای برندهی اسکار؛ از «کازابلانکا» تا «آنی هال»
برخی از فیلمهای سینمایی برندهی اسکار به شکل غیرقابل تحملی طولانی هستند و مدت زمان آنها حتی به بیش از سه ساعت میرسد. فیلمهای حماسی، از همان سال اولی که اسکار برگزار شد، سال ۱۹۲۹، همواره عملکرد درخشانی از خود به نمایش گذاشتهاند و منطقی است اگر ادعا کنیم که شمار فیلمهای بلندی که اسکار بردهاند،بسیار بیشتر از فیلمهای کوتاهی است که توانستهاند اسکار را به خانه ببرند. تا به حال، هیچ فیلمی که کمتر از ۹۰ دقیقه طول داشته است، نتوانسته اسکار را به دست آورد. به نظر شما کوتاهترین فیلمهای برندهی اسکار کداماند؟
فیلمهای زیر از بین کوتاهترین فیلمهای برندهی اسکار انتخاب شدهاند و مناسب بینندگانی هستند که علاقه دارند فیلمهای محبوب اسکار را ببینند، اما از نظر زمانی، با محدودیت روبهرو هستند. بعضی از این فیلمهای برندهی اسکار، حتی امروزه هم از بهترینهای تاریخ سینما محسوب میشوند و بعضی دیگر با توجه به استانداردهای امروز اسکار، لایق آن نیستند. با اینحال وقتی که فیلمها براساس طول زمانی رتبهبندی میشوند، دیگر کیفیت نمیتواند حرفی برای گفتن داشته باشد. فیلمهای زیر از کوتاه به کوتاهترین، طبقهبندی شدهاند.
۱۰. «کریمر علیه کریمر» (Kramer vs. Kramer)
- سال تولید: ۱۹۷۹
- کارگردان: رابرت بنتون
- بازیگران: داستین هافمن، مریل استریپ
- طول فیلم: ۱۰۵ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۷ از ۱۰۰
«کریمر علیه کریمر»، با همراهی دو نقشآفرینی درخشان از سوی مریل استریپ و داستین هافمن که هر دو توانستند برای بازیهایشان اسکار را به دست آورند، تبدیل به بهترین فیلم تاریخ سینما دربارهی طلاق شدهاست. یک زوج با یک بچه، تصمیم به جدایی میگیرند و فیلم، مسیر ناآشنایی که آنها باید طی کنند را، برای ما، به نمایش میگذارد و تمرکز اصلی خود را روی پدری میگذارد که مدتها از فرزند خویش دور بودهاست و حالا دریافته که باید، بیش از پیش، به فرزند خود اهمیت بدهد و با او وقت بگذراند.
مانند درامهای شناختهشدهی دیگر دههی هفتاد میلادی، «کریمر علیه کریمر» زمان مورد نیاز خود را مصرف میکند و تاکید فراوانی بر داستانگویی ندارد، اما شرایط کلی حاکم و وابستگیهای احساسی ایجاد شده را به خوبی به تصویر میکشد. در مجموع، «کریمر علیه کریمر»، فیلمی است خوش خط و خال،با بازیهای درخشان که امروزه هم اگر تماشا شود، میتواند مخاطب را جذب کند. حتی اگر آن را ضعیفتر از نسخههای امروزیاش مانند؛ «صحنههایی از یک ازدواج» (Scenes from a Marriage)، «جدایی نادر از سیمین» (A Seperation) و «داستان ازدواج» (Marriage Story) بدانید، این اختلاف بسیار اندک است.
۹. «ارتباط فرانسوی» (The French Connection)
- سال تولید: ۱۹۷۱
- کارگردان: ویلیام فرید کین
- بازیگران: جین هکمن، روی شریدر
- طول فیلم: ۱۰۴ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۴ از ۱۰۰
«ارتباط فرانسوی»، نه تنها خودش را در لیست کوتاهترین فیلمهای برندهی اسکار جای دادهاست، بلکه یکی از محدود فیلمهای اکشنی است که توانسته اسکار بهترین فیلم را به خانه ببرد. همچنین، جین هکمن توانست برای نقشآفرینی باصلابت و قدرتمند خود اسکار را به کانامهی درخشاناش اضافه کند. او در این فیلم، نقش کارآگاهی را ایفا میکند که حاضر است همهچیزش را، و حتی کمی بیشتر، فدا کند تا بتواند یک باند موادمخدر را از بین ببرد.
یکی از دلایل اصلی کوتاهبودن مدت زمان فیلم، سرعت زیاد «ارتباط فرانسوی» است و همین سرعت، آن را از سایر همتایان دههی هفتادیاش جدا میکند. با تمام سرعتی که دارد، «ارتباط فرانسوی» اصالتی قدرتمند و درخششی فراتر از فیلمهای امروزی از خود به نمایش میگذارد و داستان هیجانانگیزی را روایت میکند که با غافلگیریهای فراوانی همراه است و صحنههای اکشن کمنظیری را در خود جای دادهاست؛ از جمله یک صحنهی تعقیب و گریز ماشینی خارقالعاده و ماندگار.
۸. «کازابلانکا» (Casablanca)
- سال تولید: ۱۹۴۲
- کارگردان: مایکل کورتیز
- بازیگران: هامفری بوگارت، اینگرید برگمان
- طول فیلم: ۱۰۲ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۱۰۰ از ۱۰۰
اگرچه «کازابلانکا»، سال ۱۹۴۲ میلادی اکران شد، اما در نهایت با فیلمهایی رقابت کرد که سال ۱۹۴۳ اکران شده بودند و در نتیجه در مراسم اسکار ۱۹۴۴، اسکار بهترین فیلم را به دست آورد. با اینحال، این فیلم طی جنگ جهانی دوم، ساخته شد، به اکران درآمد و اسکار گرفت و مسائل بینالمللی از بخشهای روایی اصلی این فیلم هستند.
«کازابلانکا» همچنین یک فیلم عاشقانهی کمنظیر است. فیلمی با لحظات خندهدار مناسب، شخصیتهای فرعی به یادماندنی و فیلمنامهای که حتی یک ثانیه را هم تلف نمیکند و این معنای حقیقی فیلم کامل است. اینکه چرا «کازابلانکا» اسکار بهترین فیلم را برد، کاملاً منطقی است، اما آنچه باعث سرگیجه میشود، این است که چگونه فیلم توانسته است، در کمتر از دو ساعت، چنین داستان پیچیده و جذابی را، روایت کند. موارد زیادی در رابطه با «کازابلانکا» وجود دارد که میتوان دربارهی آنها حرف زد و یکی از مهمترین آنها، این است که چگوه بعد از هشت دهه، این فیلم، همچنان میدرخشد.
۷. «تعطیلی از دسترفته» (The Lost Weekend)
- سال تولید: ۱۹۴۵
- کارگردان: بیلی وایلدر
- بازیگران: ری میلاند، جی ویمن
- طول فیلم: ۱۰۱ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۷ از ۱۰۰
به عنوان درامی که تمرکز در آن بر شخصیت است، تمرکز این فیلم بر یک مرد و اعتیاد او به مشروبات الکلی میباشد. «تعطیلی از دسترفته»، نیازی به مدت زمان طولانی ندارد تا بتواند منظور خود را به مخاطب برساند. این فیلم به طور مستقیم حرفهای خود را میزند، اما موفق میشود همین سادگی را تبدیل به نقطهی قوت خودش کند. اگرچه بسیاری این فیلم را ناپخته و کم زرق و برق میدانند؛ به خصوص وقتی آن را با فیلمهای همعصر خودش در دههی ۴۰ میلادی مقایسه میکنند.
ری میلاند، بعضی از بهترین نقشآفرینیهای خود را در نقش بازیگر اصلی ایفا کردهاست. او در این فیلم پرترهی مردی را رسم میکند که مدت زمان زیادی پاکی را با مصرف الکل میشکند و سلامت روانی و فیزیکی خود را به خطر میاندازد. «تعطیلی از دسترفته»، با اینکه در دههی ۴۰ میلادی خیلی دیده نشد، قدرت فراوانی را در خود جای دادهاست. هنوز هم میتوان صداقتی را که فیلم در روایت کردن تاثیر اعتیاد و سوء مصرف مشروبات الکلی روی شخص و اطرافیانش به نمایش گذاشتهاست، مورد تشویق قرار داد.
۶. «نوای برادوی» (The Broadway Melody)
- سال تولید: ۱۹۲۹
- کارگردان: هری بومونت
- بازیگران: چارلز کینگ، جد پراوتی
- طول فیلم: ۱۰۱ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۴۰ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۶ از ۱۰۰
مانند سایر فیلمهای این لیست، «نوای برادوی» هم فیلمی کوتاه است که مدت زمان آن تنها یک دقیقه از ۱۰۰ فراتر میرود، اما برخلاف فیلمهایی که تا به اینجا در این لیست دیدهایم، به نظر میآید که «نوای برادوی» فیلمی نبودهاست که لایق اسکار باشد، چرا که این فیلم، نه در روایت، خوب عمل میکند و نه در ساخت شخصیتها، در صحنههای آن هم اتفاقات زیادی در حال رخ دادن نیست. حتی سرعت روایت داستان در این فیلم هم مناسب به نظر نمیرسد.
این فیلم از نخستین فیلمهای ناطق سینما و نخستین فیلم موزیکالی بود که توانست اسکار را به خانه ببرد، پس احتمال فراوانی وجود دارد که بینندگان و منتقدان تحت تاثیر اتفاقات جدیدی قرار گرفتند که روی پردهی نقرهای برای نخستین مرتبه شاهدش بودند. برخلاف سایر فیلمهای همعصر «نوای برادوی» که میتوانند به خوبی با فیلمهای درخشان، رقابت کنند، «نوای برادوی» نمیتواند چنین کند و تنها زمانی ارزش دیدن دارد که بخواهید تمام فیلمهای برندهی اسکار بهترین فیلم را ببینید.
۵. «آرتیست» (The Artist)
- سال تولید: ۲۰۱۱
- کارگردان: میشل آزاناویسوس
- بازیگران: ژان دوژاردن، برنیس بژو
- طول فیلم: ۱۰۰ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۹ از ۱۰۰
وقایع «آرتیست»، طی اواخر دههی ۲۰ میلادی رخ میدهد و دربارهی یک ستارهی سینمای صامت است که نگران تغییر سینما و صدادارشدن آن میباشد. در ابتدا به نظر میرسد که این فیلم شبیه به «آواز در باران» (Singin’ in the Rain) است، اما پیشتر که میرود، درمییابید که این یک فیلم سیاه-سفید است، با نسبت ۴:۳ و همانند یک مربع دیده میشود. فیلمی صامت که پردهی عریض را کنار گذاشتهاست. این فیلم همچنین یک روایت عاشقانه هم هست و سگی زیبا در فیلم وجود دارد که همواره توجهها را به خودش معطوف میکند.
«آرتیست»، فیلم عمیقی نیست و دغدغهی اصلی آن بازگرداندن مخاطب به سالهای ابتدایی پیدایش سینما است. بااینحال، به عنوان یک فیلم خانگی، «آرتیست» از امتحان سربلند بیرون میآید و احساس اصالت و صداقت را همزمان، با سادگی خود، به مخاطب منتقل میکند. این فیلم، به سادگی فراموش نخواهد شد و امروزه تبدیل به جایگزینی مناسب برای مخاطبانی شدهاست که علاقه ی فراوانی به فیلمهای صامت دارند.
۴. «رانندگی برای خانم دیزی» (Driving Miss Daisy)
- سال تولید: ۱۹۸۹
- کارگردان: بروس برسفورد
- بازیگران: مورگان فریمن، جسیکا تندی
- طول فیلم: ۹۹ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۱ از ۱۰۰
تمام فیلمهای برندهی اسکار، با گذشت زمان، ماندگارتر نمیشوند و به نظر میرسد «رانندگی برای خانم دیزی»، یکی از آنهای باشد. این یک فیلم برندهی اسکار بهترین فیلم است که با نژاد سروکار دارد و داستان رفاقت نامعمول یک زن مسن بیوهشده و رانندهی سیاهپوستش را روایت میکند و در نهایت تبدیل به یک فیلم برندهی اسکار منفور میگردد، چرا که همان سال، «کار درست را بکن» (Do the Right Thing) از اسپایک لی که به طرزی باورنکردنی حتی نامزد اسکار هم نشد، ساخته شدهیود.
گویا ترکیب «رانندگی برای خانم دیزی»، هنوز هم در بین رایدهندگان اسکار، ترکیبی دوستداشتنی است، چرا که سی سال بعد از این فیلم، فیلمی دیگر به نام «کتاب سبز» (Green Book)، با داستانی مشابه، توانست دوباره اسکار بهترین فیلم را به دست آورد. تنها چیز خوبی که در رابطه با این فیلم وجود دارد، بازیهای قابل قبول جسیکا تندی و مورگان فریمن، با وجود کمبود داستان، هستند. با وجود تمام نواقص، «رانندگی برای خانم دیزی» بخش زیادی از زمان شما را تلف نخواهد کرد، چرا که تنها ۹۹ دقیقه طول دارد.
۳. «طلوع: آواز دو انسان» (Sunrise: A Song of Two Humans)
- سال تولید: ۱۹۲۷
- کارگردان: فریدریش ویلهلم مورنائو
- بازیگران: جورج اوبرایان، جنت گینور
- طول فیلم: ۹۴ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۵ از ۱۰۰
«طلوع: آواز دو انسان»، یک مثال غیرعادی از یک فیلم برندهی اسکار بهترین فیلم است؛ چرا که این جایزه را همراه با فیلمی دیگر یعنی «بالها» (Wings)، حماسهی جنگی عاشقانه، در نخستین مراسم اسکار، بردهاست. «بالها» جایزهی فیلم ستودنی را دریافت کرد و «طلوع: آواز دو انسان»، جایزهی فیلم خاص و هنری را به دست آورد. با توجه به اینکه نخستین جایزه به نظر رسمیتر میآمد، بعد از بازنگری، پس از نخستین مراسم اسکار، دیگر چنین جایزهای با عنوان فیلم خاص و هنری، اهدا نشد.
بااینحال، «طلوع: آواز دو انسان»، توانست جایزهی بزرگ نخستین مراسم اسکار تاریخ سینما را ببرد و توانست با لیاقت، چنین کند.، چرا که در مجموع، یک فیلم صامت خوشساخت است. این فیلم، داستانی قدرتمند و صادقانه دربارهی عشق، شکست عشقی و رستگاری را روایت میکند. فیلم به خوبی تصویربرداری شده و به زیبایی در کنار هم چیده شدهاست و باتوجه به سنی که دارد، حرکات به خوبی در آن نمایش داده میشوند.
۲. «آنی هال» (Annie Hall)
- سال تولید: ۱۹۷۷
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن، دیانا کیتن
- طول فیلم: ۹۳ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۷ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۲ از ۱۰۰
فیلمهای خوب زیادی، طی سال ۱۹۷۷ میلادی، ساخته شدند، از جمله فیلمی که داستانی برای سالها پیش و مربوط به کهکشانی بسیار بسیار دور را روایت میکرد، اما بزرگترین جایزهی اسکار را «آنی هال» به دست آورد و توانست خودش را به لیست کوتاهترین فیلمهای برندهی اسکار برساند. یک فیلم کاملاً زمینی که کمدی و عشق را با هم ترکیب کردهاست و داستان دو انسان غیرعادی را روایت میکند که عاشق یکدیگر میشوند، اما رابطهی خود را چالش برانگیز مییابند. تمام داستان همین است؛ حس شوخ طبعی فیلم و شخصیتهای درگیرکنندهی آن باعث میشود فیلم جذاب بماند.
کمدی مخصوص وودی آلن میتواند متفاوت باشد و بحث جنجالیای بین مخاطبان او وجود دارد که آیا «آنی هال» خندهدارترین فیلم او است یا خیر. درخشش دایانا کیتن به عنوان بازیگر نقش اصلی زن و بازیگرهای مکمل ستودنی، مانند پائول سیمون، کارول کین، شلی دووال و حتی کریستوفر واکن از دیگر ویژگیهای این فیلم هستند. طول فیلم تنها ۹۳ دقیقه است، پس بینندگان با تماشای آن، چیز زیادی را از دست نمیدهند.
۱. «مارتی» (Marty)
- سال تولید: ۱۹۵۵
- کارگردان: دلبرت مان
- بازیگران: ارنست برگنین، بتسی بلیر
- طول فیلم: ۹۰ دقیقه
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۲ از ۱۰۰
جایزهی کوتاهترین فیلم برندهی اسکار میرسد به فیلم یک ساعت و نیمهی «مارتی». این فیلم یکی از بهترین فیلمهای دههی ۵۰ میلادی است، اگرچه زرق و برق زیادی ندارد و سروصدای فراوانی به راه نمیاندازد. ، با اینحال به عنوان یک درام، عملکرد درستی دارد. شخصیت اصلی فیلم، مرد مجردی است که در مییابد تمام اطرافیانش مدام به او میگویند ازدواج کند و بخشی از آنها، در نهایت، دختری که او عاشقش میشود را تایید نمیکنند.
«مارتی» فیلمی است دربارهی مردم عادی و عشقی غیر هالیوودی. همین نکته است که آن را به فیلمی به یادماندنی و متفاوت تبدیل میکند. شاید بتوان آن را با فیلمی که یکسال پیش از آن اسکار بهترین فیلم را گرفت، «در بارانداز» (On the Waterfront)، مقایسه کرد. این فیلمها در آن سالها حماسههای پر زرق و برق و پرخرجی را شکست دادند و نشان داند که سادگی میتواند پیروز شود.
منبع: Collider