تمام فیلم‌های مشابه «هویت بورن»؛ از «کازینو رویال» تا «رونین»

«هویت بورن» توانسته به یکی از فیلم‌های کلاسیک بی‌نظیر در ژانر جاسوسی تبدیل شود. سال ۲۰۰۲، داگ لیمان کارگردان فیلم، تونی گیلروی فیلمنامه‌نویس آن و مت دیمون، بازیگر نقش اول، با یکدیگر همکاری کردند تا یکی از هیجان‌انگیزترین فیلم‌های جاسوسی‌ را که تا امروز ساخته شده تحت عنوان «هویت بورن» بسازند. این فیلم سبب مشهورشدن دیمون شد و نشان داد او می‌تواند در هر ژانری به ایفای نقش بپردازد. به‌ علاوه همکاری گیلروی و لیمان سبب خلق فیلمی شد که دنباله‌های زیادی را به همراه داشت و فیلم‌های دیگری هم با تقلید از آن ساخته شدند.

فیلم «هویت بورن» که بر اساس رمان‌های محبوب رابرت لودلوم، ساخته شده به روایت داستان جیسون بورن می‌پردازد که به دنبال سرنخ‌هایی از گذشته‌ی خود است تا بفهمد چرا سازمان سیا می‌خواهد او را بکشد. در این مسیر، او با یک زن جوان آلمانی به نام ماری با بازی فرانکه پوتنته آشنا می‌شود و احساساتی نسبت به او پیدا می‌کند؛ این زن هم در مسیر کشف حقیقت به بورن کمک می‌کند.

• ۱۰ فیلم و انیمیشن دوست‌داشتنی برای عاشقان انیمه‌ی «شهر اشباح»
• تاریخ انتشار و هر آنچه درباره‌ی فیلم «طعمه»، پیش درآمد «غارتگر»، می‌دانیم
• مغز متفکر استودیوی پیکسار از داستان دنباله‌های فیلم «جان کارتر» می‌گوید

این فیلم به‌ خاطر سکانس‌های اکشن و مبارزات واقع ‌گرایانه، فیلم‌برداری مدرن و بی‌نظیرش به شدت محبوب شد و توانست به آغاز دوره‌ی جدیدی از ژانر اکشن کمک کند. «هویت بورن» نه تنها یک فیلم اکشن تمام عیار بود بلکه به مخاطب کمک کرد تا به شناخت درستی از مت دیمون و سایر بازیگران فیلم دست یابد و به بینندگان نشان داد که این بازیگر می‌تواند از مهارت‌های بازیگری خود در انواع ژانرهای مختلف استفاده کند.

۱. کازینو رویال (Casino Royale)

• کارگردان: مارتین کمپل
• بازیگران: اوا گرین، دنیل کریگ، جودی دنچ
• تاریخ انتشار: 2006
• امتیاز IMDb به فیلم: 8 از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 94 از ۱۰۰

شکی نیست که جیسون بورن بدون وجود کاراکتر جیمز باند هرگز به وجود نمی‌آمد، اما برخی از دنباله‌های باند که دنیل کریگ در آن‌ها حضور داشت تولیدشان را مدیون بورن هستند. «کازینو رویال» که به کارگردانی مارتین کمبل ساخته شد به لطف ظاهر تلخ و جدی کریگ و صحنه‌های اکشن واقع ‌گرایانه‌اش، توانست این مجموعه را احیا کند.

این تریلر جاسوسی تمام ویژگی‌های فیلم‌های قبلی باند را درون خود جای داده اما گویا آن را با چاشنی بورن مزه دار کرده است.. یکی از چیزهایی که این دنباله‌ی باند را از سایر دنباله‌های قبلی متمایز می‌سازد شخصیت باند است که بیشتر ما را به یاد بورن می‌اندازد تا جیمز باند و لذا می‌توان گفت که این کاراکتر با اقتباس از فیلم «هویت بورن» خلق شده است.

۲. بلوند اتمی (Atomic Blonde)

• کارگردان: دیوید لیچ
• بازیگران: شارلیز ترون، جان گودمن، توبی جونز
• تاریخ انتشار: 2017
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.۷ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 70 از ۱۰۰

زمانی که شارلیز ترون نقش لورین بروتون را در این فیلم اقتباس شده از رمان گرافیکی «سردترین شهر» ایفا کرد، پیش‌تر نام خود را به عنوان بازیگری که قادر است در هر ژانری به ایفای نقش بپردازد ثبت کرده بود. با این حال، فیلم «بلوند اتمی» فیلمی بود که درها را برای او باز کرد و نام او را به عنوان یک ستاره‌ی اکشن جدی بر زبان مخاطبان انداخت، زیرا او در این فیلم کاراکتری شبیه به کاراکتر مت دیمون در فیلم «هویت بورن» داشت.

ترون، بازیگری که توانسته برنده‌ی جایزه‌ی اسکار شود در این فیلم در نقش یکی از جاسوسان مخفی سازمان اطلاعات به ایفای نقش می‌پردازد که با یک غیرنظامی با بازی جیمز مک‌آووی همکاری می‌کند تا بفهمد چه اتفاقی در حال وقوع است. همین نقش راه او را برای حضور در مجموعه سریع و خشمگین و همچنین «نگهبانانی از دیرباز» نتفلیکس هموار کرد. یکی از ویژگی‌های این فیلم این است که ترون نیز مانند دیمون اکثر بدلکاری‌ها را خودش انجام می‌دهد.

۳. بیروت (Beirut)

• کارگردان: برد اندرسون
• بازیگران: جان هم، جان دبنی، لری پاین
• تاریخ انتشار: 2018
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.۴ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 82 از ۱۰۰

افراد زیادی برای موفق شدن فیلم «بورن» تلاش کردند، اما یکی از آن‌ها که کمتر کسی او را می‌شناسد، تونی گیلروی فیلم‌نامه ‌نویس فیلم بود. این فیلمنامه نویس پرکار در ۲۰ سال گذشته داستان‌های زیبای زیادی را خلق کرده که بیشتر آن‌ها بر روی پرده‌ی بزرگ سینما به نمایش در آمده‌اند. گیلروی داستان تمام فیلم‌های بورن را که دیمون در آن‌ها به ایفای نقش پرداخته بود به رشته‌ی تحریر در آورد. او توانست با ظرافت زیادی، توطئه‌های سیاسی فیلم را با سکانس‌های اکشن تلفیق نماید.

همین امر در مورد فیلم «بیروت» محصول سال ۲۰۱۸ نیز صدق می‌کند، زیرا در این فیلم جان هم نقش یک دیپلمات آمریکایی را بازی می‌کند که می‌خواهد به سمت سابق خود بازگردد تا بتواند، دوست و همکارش را نجات دهد. به هیچ وجه فکر نکنید که این فیلم قرار است با سکانس‌های اکشن خود شما را غافلگیر کند، اما فیلم ‌نامه‌ی واقع‌ گرایانه‌ی گیلروی درست همانند فیلم‌های بورن شما را مجذوب خواهد کرد. او به زیبایی به نقشی که دولت‌ها در دسیسه‌ها دارند اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که آن‌ها به دور از دوربین‌ها و خبرنگاران چه کارهایی می‌کنند.

۴. خائن (Traitor)

• کارگردان: دان چیدل
• بازیگران: گای پیرس، دان چیدل، آرچی پنجابی
• تاریخ انتشار: 2008
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.۹ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 64 از ۱۰۰

برای کسانی که طرفدار صحنه‌های جاسوسی فیلم «بورن» بودند، «خائن» فیلمی عالی است، زیرا تمام ویژگی‌های یک فیلم جاسوسی تمام عیار را در خود دارد. این فیلم به شخصیت سمیر نورن که دان چیدل به ایفای نقشش پرداخته اجازه می‌دهد تا در دنیای مرموز فیلم هر طور که می‌خواهد مانور دهد.

سرعت فیلم باعث می‌شود که تنش درون آن را درک کنید و تماشاگر به این فکر می‌افتد که آیا اصلا می‌توان به نورن اعتماد کرد یا خیر. این فیلم تمام ویژگی‌های داستان‌های جاسوسی، اعم از یک مامور اف بی آی با بازی گای پیرس، یک توطئه بین المللی و یک مامور نیروهای ویژه که دائما در فرار است را در درون خود جای داده است.

۵. سالت (Salt)

• کارگردان: فیلیپ نویس
• بازیگران: آنجلینا جولی، آگوست دیل، یارا شهیدی
• تاریخ انتشار: 2010
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.۴ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 62 از ۱۰۰

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های فیلم «هویت بورن» که مملو از توطئه و جاسوسی است، جنبه‌ی عاطفی فیلم است. درست است که بورن بازیگری جدی است و کاراکتری که به ایفای نقشش پرداخته نیز کاراکتری جدی و حرفه‌ای به حساب می‌آید، اما ارتباطی که توانست با شخصیت زن فیلم برقرار کند در نوع خود بی‌نظیر بود. این موضوع در مورد فیلم «سالت» با بازی آنجلینا جولی نیز صدق می‌کند. در این فیلم جولی که متهم به جاسوسی از روسیه است باید بتواند بی‌گناهی خود را اثبات نماید.

«سالت» فیلمی است که بیشتر بر ظاهر جولی به عنوان یک ستاره و توانایی بازیگری او تکیه دارد و از این طریق می‌خواهد سرنوشت کاراکتری را که او به ایفای نقشش پرداخته در محیط جاسوسی به ما نشان دهد. جولی درست همان ویژگی‌های دیمون را در نقش بورن دارد و همین امر هم باعث می‌شود که فیلم از نظر مخاطب باورپذیرتر باشد، بنابراین وقتی که او در نهایت بی‌گناهی خود را اثبات می‌کند مخاطب خوشحال می‌شود. اما هنگامی که دچار مشکل می‌شود مخاطب با او همدردی می‌کند و منتظر است تا او بتواند این مشکل را حل کند.

• ۱۱ فیلم پرهزینه و گران که برخی از آن‌ها پرفروش شدند و بعضی نه

۶. جک ریچر (Jack Reacher)

• کارگردان: کریستوفر مک کوری
• بازیگران: تام کروز، دیوید اویلو، رابرت دووال
• تاریخ انتشار: 2012
• امتیاز IMDb به فیلم: 7 از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 63 از ۱۰۰

در فیلم سینمایی اقتباسی «جک ریچر» که با الهام از شخصیت مشهوری به نام لی چایلد ساخته شده، تام کروز برای ایفای نقش اصلی انتخاب شد هر چند، بسیاری با این انتخاب مخالفت کردند، اما او توانست در ژانر هیجان انگیز جاسوسی، خودی نشان دهد. در حالی که دیمون در نقش بورن از توانایی خود در مبارزه و آگاهی از محیط اطراف برای رهایی از موقعیت‌هایی که در آن‌ها گرفتار می‌شد استفاده می‌کرد، ریچر با بازی تام کروز کاراکتری است که با دولت مبارزه می‌کند و چنین موقعیت وحشتناکی را برای مخاطب، شیرین جلوه می‌دهد.

این فیلم مملو از صحنه‌های خشن است، به خصوص سکانس آغازین آن را می‌توان به شدت دلهره آور دانست، اما روشی که ریچر از آن برای جمع آوری سرنخ‌ها استفاده می‌کند، باورپذیر و هیجان ‌انگیز به نظر می‌رسد. در حالی که طرفداران ممکن است از اینکه کروز قد بلندی ندارد ناراحت شده باشند، اعتماد به نفسی که او در ایفای این نقش از خود نشان داد برای مخاطبان یادآور دیمون در نقش بون بود.

۷. بازی پاتریوت (Patriot Games)

• کارگردان: فیلیپ نویس
• بازیگران: ساموئل ال. جکسون، هریسون فورد، شان بین
• تاریخ انتشار: 1992
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.۸ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 74 از ۱۰۰

درست همان‌طور که در رابطه با دنباله‌های «جیمز باند» گفتیم، درک رابطه‌ی بین جیسون بورن و جک رایان برای پی بردن به این موضوع که چگونه هر فرنچایزی بر ژانر هیجان انگیز و جاسوسی تاثیر می‌گذارد ضروری است. هریسون فورد در فیلم «بازی‌های پاتریوت» فیلیپ نویس به ایفای نقش جک رایان پرداخته و توانسته درست همانند دیمون در این نقش خوش بدرخشد.

هر چند رایان با بازی فورد، تهدید فیزیکی خاصی که معمولا از یک فیلم اکشن جاسوسی انتظار می‌رود نیست، اما نکته اینجاست که کاراکتر جک رایان قادر است از نقشه‌های دولتی که در تلاش است او و خانواده‌اش را از بین ببرد، پیشی بگیرد و به شدت قاطعانه با تمامی موقعیت‌ها کنار بیاید. این فیلم مملو از بازیگران بااستعداد و نام آشنایی مانند ساموئل ال. جکسون، شان بین و آن آرچر است که سبب می‌شوند هر مخاطبی چه آن‌هایی که طرفدار ژانر جاسوسی هستند چه آن‌هایی که نیستند جلب فیلم شوند.

۸. رونین (Ronin)

• کارگردان: جان فرانکن هایمر
• بازیگران: ژان رنو، رابرت دنیرو، شان بین
• تاریخ انتشار: 1998
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.۲ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 69 از ۱۰۰

یکی از ویژگی‌های زیبای فیلمی مانند «رونین»، ظرافتی است که به ژانر جاسوسی می‌بخشند. این فیلم که فیلم نامه‌ی آن توسط دیوید مامت نوشته شده و رابرت دنیرو و ژان رنو در آن به ایفای نقش پرداخته‌اند، به روایت دسیسه‌هایی می‌پردازد که می‌توانند از نظر مخاطب جالب باشند. وقتی همه چیز در نهایت برملا می‌شود مخاطب تازه می‌تواند ارتباط آن موضوعات را با کاراکترهای فیلم درک کند.

به‌علاوه فیلم «رونین» یکی از داینامیک‌ترین فیلم‌هایی است که در آن صحنه‌های تعقیب و گریز ماشینی زیادی وجود دارد و می‌توان به جرات اعتراف کرد که تمام این صحنه‌ها با اقتباس از صحنه‌های تعقیب و گریز فیلم «هویت بورن» ساخته شده‌اند. علاوه‌براین، صحنه‌های تعقیب و گریز با ماشین بسیار واقع گرایانه هستند و خب گویا این صحنه‌ها واقعی هم بودند زیرا در کل ۸۰ فروند اتومبیل در طول فیلم نابود شدند و یک راننده‌ی مسابقه فرمول ۱ هم برای بدلکاری استخدام شده بود.

۹. سه روز کرکس (Three Days of the Condor)

• کارگردان: سیدنی بولاک
• بازیگران: رابرت ردفورد، فی داناوی، جان هاوسمن
• تاریخ انتشار: 1975
• امتیاز IMDb به فیلم: 6 از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 88 از ۱۰۰

وقتی صحبت از فیلم‌های هیجان ‌انگیز جاسوسی به میان می‌آید، هیچ فیلمی به پای فیلم سیدنی پولاک تحت عنوان «سه روز کرکس» نمی‌رسد. رابرت ردفورد در این فیلم در نقش مامور سیایی به نام جو ترنر به ایفای نقش می‌پردازد که در تلاش است تا بفهمد چرا همه‌ی همکارانش به قتل رسیده‌اند. فیلم «سه روز کرکس» از تمام ویژگی‌های یک فیلم جاسوسی برخوردار است و در واقع بسیاری از سکانس‌های آن باعث بازتعریف ویژگی‌های این ژانر شده‌اند.

شخصیت آرام و فاطع ردفورد به فیلم حس و حال خاصی می‌بخشد و ارتباط او با کتی یادآور رابطه‌ی بورن و ماری است. در واقع، ارتباط بین فیلم «هویت بورن» و این فیلم کلاسیک دهه‌ی هفتادی بسیار فراتر از آن چیزی است که تصور کنید. به علاوه می‌توان موضوعی را که فیلم به آن می‌پردازد یعنی نقش دولت در این قتل‌ها، به عنوان موضوعی فراتر از زمان فیلم در نظر گرفت.

۱۰. کاپیتان آمریکا: سرباز زمستان (Captain America: Winter Soldier)

• کارگردان: آنتونی روسو
• بازیگران: کریس ایوانز، اسکارلت جوهانسون، فرانک گریلو
• تاریخ انتشار: 2014
• امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 90 از ۱۰۰

وقتی به یک فیلم هیجان‌انگیز جاسوسی کلاسیک فکر می‌کنیم، به هیچ وجه نمی‌توانیم یکی از فیلم‌های دنیای سینمایی مارول را با این‌گونه فیلم‌ها مقایسه نماییم، اما برادران روسو در فیلم‌های کمیک، استیو راجرز با بازی کریس ایوانز را از مردی که هر کاری برای کشورش انجام می‌دهد به مردی در حال فرار تبدیل کردند. راجرز فردی است که همیشه حقیقت را بر زبان می‌آورد و همین ویژگی او را به شخصیتی عالی برای حضور در داستان‌های ماجراجویی جاسوسی تبدیل می‌کنند، اینجاست که راجرز نمی‌داند باید به چه کسی اعتماد کند.

از قضا، در دنیایی که هویت‌ها به لطف پوشیدن یک لباس و زدن ماسکی به چهره پنهان می‌شوند، گویا این افراد بدون ماسک هستند که بزرگ‌ترین تهدید برای کاپیتان آمریکا به حساب می‌آیند. سکانس‌های اکشن فیلم همان انتظاری را که مخاطبان از بازیگری با این قد و قامت دارند برآورده می‌نمایند و در کل فیلم «کاپیتان آمریکا: سرباز زمستان» به گونه‌ای تهیه شده که می‌توان آن را با فیلم جاسوسی کلاسیک «هویت بورن» مقایسه کرد.

منبع: collider