۲۵ فیلم اقتباسی برتر از نمایشنامه‌های کلاسیک
استاد تعلیق، «آلفرد هیچکاک» می‌گوید که اگر یک فیلمساز در دوره‌ی افول می‌خواهد فیلم موفقی بسازد، باید در جستجوی یک نمایشنامه‌ی موفق باشد. هالیوود در قرن بیست‌ویکم چنین دیدگاهی ندارد و شرایط عوض شده است، حالا داستان‌های تازه یا دنباله‌سازی‌ها جای اقتباس‌های ادبی را تا حد زیادی گرفته‌اند و فیلم‌های مبتنی بر نمایشنامه‌ها تا حد زیادی به حاشیه رفته‌اند اما همیشه این‌گونه نبوده است.
- ۲۵ اقتباس سینمایی برتر از نمایشنامه‌های ویلیام شکسپیر
- ۱۰ فیلم تماشایی که یادآور تراژدی‌های یونان هستند
- ۱۰ اقتباس سینمایی برتر از رمان‌های آگاتا کریستی
نمایشنامه‌ها برای صحنه‌ی تئاتر نوشته می‌شوند اما این پتانسیل را دارند که دنیایشان گسترش یافته و به یک فیلم سینمایی تبدیل شوند. این کار آسان نیست اما از آغاز سینما تاکنون، فیلم‌سازان متعددی توانسته‌اند آثاری بسازند که به روح منبع اصلی وفادار هستند. در صدوبیست سال اخیر، بیش از ۴۱۰ فیلم سینمایی یا تلویزیونی براساس نمایشنامه‌های «ویلیام شکسپیر» تولید شده و بیش از ۱۰۰۰ فیلم از ایده‌ها و نوشته‌های او استفاده کرده‌اند، اگر نمایشنامه‌های نویسندگان دیگر را هم به این آمار اضافه کنیم، به رقم قابل‌توجهی می‌رسیم که محبوبیت بالای قصه‌ها و فضاهای تئاترگونه را به رخ می‌کشد. بی‌گمان امکان‌پذیر نبود که همه‌ی آثار اقتباسی شاخص را به این فهرست بیاوریم، بنابراین عدم حضور بعضی از فیلم‌های بزرگ به معنای کیفیت پایین آن‌ها نیست.
۱- آرسنیک و تور کهنه (Arsenic and Old Lace)
- سال انتشار: 1944
- کارگردان: فرانک کاپرا
- بازیگران: کری گرانت، پریسیلا لین، ژوزفین هال، ژان ادایر، پیتر لوره
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 83 از ۱۰۰
«مورتیمر بروستر» یک نویسنده و منتقد ادبی است که به تازگی ازدواج کرده است؛ او به بروکلین می‌رود تا با دو عمه‌ی پیردخترش «مارتا» و «اَبی» دیدار کند. او پس از رسیدن به آنجا، کشف می‌کند که این دو پیرزن دوست‌داشتنی، مدتی است که مردان مجرد تنها و سالخورده را مسموم می‌کنند و برادرِ مورتیمر، «تدی» (که دچار توهم شده رئیس جمهور «تئودور روزولت» است) آن‌ها را دفن می‌کند. اوضاع زمانی پیچیده‌تر می‌شود که برادر دیگر آن‌ها «جاناتان» که فراری است، از راه می‌رسد و به دنبال مکانی برای پنهان شدن می‌گردد.
نمایشنامه‌ی آرسنیک و تور کهنه در سال ۱۹۴۱ در «برادوی» روی صحنه رفت و نسخه‌ی سینمایی آن با بازی کری گرانت، در همان سال ساخته شد. فرانک کاپرا که برای حضور در جنگ جهانی دوم به ارتش پیوسته بود، مرخصی گرفت تا بتواند این فیلم را تدوین و آماده‌ی اکران در سال ۱۹۴۲ کند. با وجود این، به دلیل قرارداد برادوی با استودیوی «برادران وارنر»، فیلم تا زمانی که نسخه‌ی تئاتری آن در حال اجرا است، اجازه‌ی اکران نگرفت. این اتفاق سرانجام در سال ۱۹۴۴ رخ داد و فیلم هم در گیشه موفق ظاهر شد. آرسنیک و تور کهنه برای سربازان آمریکایی در اروپا به نمایش در آمد و کری گرانت حقوق ۱۰۰ هزار دلاری‌اش را به «صندوق امدادی جنگ» اهدا کرد.
۲- هملت (Hamlet)
- سال انتشار: 1948
- کارگردان: لارنس الیویه
- بازیگران: لارنس الیویه، بازیل سیدنی، آیلین هرلی، جین سیمونز
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 95 از ۱۰۰
با مرگ نابهنگام پدر، شاهزاده «هملت» خبر ازدواج ناگهانی مادرش با عمویش «کلادیوس» را می‌شنود، پس تصمیم به انتقام می‌گیرد. با کمک یک روح و گروهی از بازیگران، هملت با کلادیوس روبرو می‌شود و در این مسیر، یک حمام خون به راه می‌افتد که نتیجه‌اش مرگ آدم‌های گناه‌کار و بی‌گناه زیادی است. این فیلم اولین محصول سینمای بریتانیا بود که جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم را به خانه برد و اکثر منتقدان آن دوران، جلوه‌های بصری سیاه و سفید اثر و بازی درخشان لارنس الیویه را تحسین کردند.
تراژدی هملت شاید نیازی به معرفی نداشته باشد؛ این نمایشنامه اولین بار در سال ۱۵۹۹ روی صحنه رفت و یکی از مشهورترین نمایشنامه‌های تاریخ ادبیات است. در اواخر دهه‌ی ۴۰ میلادی، لارنس الیویه تصمیم گرفت تا این قصه را به دنیای سینما بیاورد و به اعتقاد بسیاری، ساخته‌ی او همچنان بهترین اقتباس سینمایی هملت به حساب می‌آید.
هملت به عنوان یک اثر اقتباسی، ضعف‌هایی هم دارد. اگر از طرفداران جدی ویلیام شکسپیر هستید، شاید از تغییرات و حذفیات این فیلم کمی ناامید شوید اما الیویه برای تبدیل یک نمایشنامه‌ی چهار ساعته به یک فیلم دو ساعته، چاره‌ای نداشت و این مشکل در اکثر اقتباس‌های دیگر هم به چشم می‌خورد.
۳- هاروی (Harvey)
- سال انتشار: 1950
- کارگردان: هنری کاستر
- بازیگران: جیمز استوارت، جوزفین هال، چارلز دریک، جسی وایت
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 86 از ۱۰۰
«اِل‌وود» یک مرد دائم‌الخمر دوست‌داشتنی و بی‌آزار است که یک دوست خیالی به نام «هاروی» دارد، یک خرگوش ۱۹۲ سانتیمتری. خواهرش، «ویتا» می‌خواهد که او در یک آسایشگاه روانی بستری شود اما دیگر اعضای خانواده مشکلی با اِل‌وود یا هاروی ندارند. کشمکش‌های اعضای خانواده و دکترها اگرچه گاهی بیش از اندازه جدی می‌شود اما در مجموع با یک فیلم ملایم و دلپذیر روبرو هستیم.
نسخه‌ی تئاتری هاروی در ماه نوامبر سال ۱۹۴۴ در برادوی روی صحنه رفت و به دلیل بازخوردهای مثبت، تا سال ۱۹۴۹ ادامه پیدا کرد. در سال ۱۹۴۵، نویسنده‌ی نمایشنامه، «مری چیس» جایزه‌ی «پولیتزر» را برای بهترین درام به خانه برد. پس از اتمام نمایش برادوی، ساخته نسخه‌ی سینمایی هاروی آغاز و جیمز استوارت برای نقش اصلی انتخاب شد. سال‌ها بعد، «استیون اسپیلبرگ» تصمیم گرفت تا اقتباس تازه‌ای از این نمایشنامه بسازد اما نتوانست بازیگر موردنظرش را برای نقش اِل‌وود پیدا کند، در نتیجه این پروژه را کنار گذاشت.
۴- ام را به نشانه مرگ بگیر (Dial M For Murder)
- سال انتشار: 1954
- کارگردان: آلفرد هیچکاک
- بازیگران: ری میلند، گریس کلی، رابرت کامینگز، جان ویلیامز
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 8.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 89 از ۱۰۰
یک ورزشکار حرفهای تنیس، کشف می‌کند که همسرش در حال خیانت به او است؛ پس تصمیم می‌گیرد تا زنش را به قتل برساند. او با تهدید کردن یکی از آشنایان قدیمی‌اش از دوران دانشگاه، وی را مجبور به ارتکاب این قتل می‌کند اما برنامه‌ریزی‌هایش مطابق انتظار پیش نمی‌رود.
ام را به نشانه مرگ بگیر، موفق‌ترین نمایشنامه‌ی «فردریک نات» است که توجه آلفرد هیچکاک را به خود جلب کرد؛ هیچکاک در آن دوران تصمیم داشت تا فیلم «بوته‌ی خاردار» را جلوی دوربین ببرد اما به دلیل عدم توافق بر سر فیلم‌نامه و بودجه، در نهایت آن را کنار گذاشت و توسعه‌ی این فیلم را آغاز کرد. جالب است بدانید که فیلم با تکنولوژی‌های فیلم‌برداری سه‌بعدی ساخته شد اما در دورانی روی پرده رفت که آثار سه‌بعدی دیگر محبوب نبودند؛ ام را به نشانه مرگ بگیر به توفیق چندانی نرسید اما پس از انتشار نسخه‌ی اصلی، در کانون توجه قرار گرفت. «جان ویلیامز» و «آنتونی داوسون» که در نسخه‌ی تئاتری بازی کرده بودند، در این فیلم هم نقش‌های خود را تکرار می‌کنند.
۵- خارش هفت‌ساله (The Seven Year Itch)
- سال انتشار: 1955
- کارگردان: بیلی وایلدر
- بازیگران: مرلین مونرو، تام ایول، اِولین کیز، سانی تافتس، رابرت استاروس
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 84 از ۱۰۰
«ریچارد شِرمن» در یک شرکت چاپ و نشر کار می‌کند. او که همسر و فرزندش به مسافرت رفته‌اند، با رویاپردازی‌ها و بحران میانسالی تنها مانده است. ریچارد تصادفاً با دختر همسایه آشنا می‌شود و همزمان در حال ویراستاری کتابی است که ادعا می‌کند همه‌ی مردان هفت سال پس از ازدواج به همسران خود خیانت می‌کنند. او به تدریج، ازدواج خود را هم زیر سوال می‌برد و در رابطه با خیانت و جدایی از همسرش خیال‌پردازی می‌کند اما نگران است که رفتارها و کارهایی که ممکن است انجام دهد، پیامدهای خطرناکی برایش داشته باشد.
خارش هفت‌ساله در سال ۱۹۵۲ در برادوی اجرا شد و نمایش آن برای سه سال ادامه پیدا کرد. همانند نسخه‌ی تئاتری، تام ایول اینجا هم نقش اول را بازی می‌کند و نویسنده‌ی نمایشنامه، «جورج اکسل» در نگارش فیلم‌نامه نقش داشته است. بازیگر اصلی نقش دخترک، «ونسا براون» جای خود را در فیلم به «مریلین مونرو» داد که قابل قبول ظاهر شد. نمای مشهور مونرو در کنار درب ورودی مترو که باد به لباسش می‌وزد، از همین فیلم است.
۶- چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟ (Who’s Afraid of Virginia Woolf)
- سال انتشار: 1966
- کارگردان: مایک نیکولز
- بازیگران: الیزابت تیلور، ریچارد برتون، سندی دنیس، جورج سگال
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 8 از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 95 از ۱۰۰
یک زوج سالخورده به نام «جرج» و «مارتا واشنگتن»، در ازدواج طاقت‌فرسایی زندانی شده‌اند که به اعتیاد به الکل و افسردگی آغشته شده است؛ آن‌ها با تمام مشکلاتی که دارند، همچنان به هم وابسته هستند. یک شب پس از حضور در یک مهمانی، آن‌ها یک زوج جوان، «نیک» و «هانی» را به خانه‌ی خود برای یک دوره‌همی شبانه دعوت می‌کنند. در طول شب، جرج و مارتا بازی‌های احساسی به راه می‌اندازند، در رابطه با مسائل مهم مشاجره و مهمانان خود را هم در این جدال‌های تمام‌نشدنی دخیل می‌کنند.
نمایشنامه‌ی «ادوارد آلبی» پیرامون چالش‌های ازدواج و دعواهای زوجین در سال ۱۹۶۲ در برادوی روی صحنه رفت. نسخه‌ی سینمایی فیلم به کارگردانی مایک نیکولز اگرچه وفادارانه بود اما فیلم‌نامه‌ی آن برای دیالوگ‌ها و مضمون، مورد انتقاد قرار گرفت و اولین اثری بود که از سوی انجمن سینمایی آمریکا با «هشدار» اکران شد (افراد زیر ۱۸ سال بدون حضور یک بزرگسال اجازه‌ی تماشای فیلم را نداشتند). نام فیلم، ادای دینی به ترانه‌ی دیزنی، «چه کسی از گرگ بد بزرگ می‌ترسد؟» و همچنین نویسنده‌ی مشهور انگلیسی، «ویرجینیا وولف» است. الیزابت تیلور برای نقش مارتا، جایزه‌ی اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن را بدست آورد.
۷- تا تاریکی صبر کن (Wait Until Dark)
- سال انتشار: 1967
- کارگردان: ترنس یانگ
- بازیگران: آدری هپبورن، آلن آرکین، ریچارد کرنا، افرم زیمبالیست جونیور
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 96 از ۱۰۰
«سوزی هندریکس» یک زن خانه‌دار نابینا است که همسرش به او یک عروسک هدیه می‌دهد؛ «سم» این عروسک را از یک زن گرفته بود که بعدتر به قتل می‌رسد. این زوج خبر ندارند اما درون این عروسک، مقدار زیادی هروئین قرار دارد. هنگامی که سم برای کار از شهر خارج می‌شود، سه خلافکار به سراغ سوزی می‌آیند تا بتوانند با فریب او، هروئین مذکور را بدست بیاورند.
سومین و آخرین نمایشنامه‌ی فردریک نات که در سال ۱۹۶۶ در نیویورک روی صحنه رفت اما چندان دوام نیاورد و با کمتر از ۴۰۰ نمایش، به کار خود پایان داد. نمایشنامه را «رابرت» و «جان-هاوارد کارینگتون» بازنویسی کردند و ترنس یانگ ساخت فیلم را برعهده گرفت. تا تاریکی صبر کن به یکی از فیلم‌های محبوب سال ۱۹۶۷ تبدیل شد و آدری هپبورن را نامزد جایزه‌ی اسکار و گلدن گلوب کرد.
۸- رومئو و ژولیت (Romeo and Juliet)
- سال انتشار: 1968
- کارگردان: فرانکو زفیرلی
- بازیگران: لئونارد وایتینگ، الیویا هاسی، مایلو اوشی، جان مک‌انری
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 95 از ۱۰۰
در قرن شانزدهم، در ورونای ایتالیا، دو خاندان قدیمی با یکدیگر دچار مشکل هستند. در این میان، دو عضو این خاندان‌ها، «رومئو مونتیگو» و «ژولیت کپیولت» عاشق می‌شوند اما عشق آن‌ها ممنوعه است و اجازه ندارند تا یکدیگر را ببینند یا به هم نزدیک شوند. آن‌ها از دستورات غیرمنطقی خاندان خود سرپیچی کرده و با کمک راهب صومعه‌ی فرانسیسکن، «فریار لارنس»، ازدواج می‌کنند. لارنس امیدوار است با این کار، میان دو خانواده صلح برقرار شود.
یکی دیگر از نمایشنامه‌های مشهور ویلیام شکسپیر که آن را در اواخر دهه‌ی ۱۵۹۰ نوشت و اواخر دهه‌ی ۱۶۰۰ روی صحنه رفت. از این قصه، اقتباس‌های زیادی ساخته شده اما نسخه‌ی ۱۹۶۸ از محبوب‌ترین‌ها است. این ساخته‌ی فرانکو زفیرلی به قلب داستان نزدیک‌تر است و تصمیم این فیلمساز برای استفاده از چهره‌های جوان در نقش‌های اصلی، باعث شد تا حتی کسانی که شناخت درستی از شکسپیر ندارند هم به تماشای این فیلم ترغیب شوند. لئونارد وایتینگ و الیویا هاسی در دنیای بازیگری چندان موفق نبودند اما در این فیلم، تاثیرگذار ظاهر شده‌اند و آن‌ها را در نقش‌های اصلی باور می‌کنید. ناگفته نماند که رومئو و ژولیت آخرین فیلم اقتباسی از شکسپیر است که نامزد جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم شد.
۹- زوج عجیب (Odd Couple)
- سال انتشار: 1968
- کارگردان: جین ساکس
- بازیگران: جک لمون، والتر ماتائو، هرب ادلمن، جان فیدلر
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 97 از ۱۰۰
«فلیکس» یک خبرنگار عصبی و وسواسی است که همسرش او را از خانه بیرون می‌اندازد و به افسردگی دچار شده است. او به ملاقات دوستش «اسکار» می‌رود، یک خبرنگار ورزشی دائم‌الخمر که از همسرش طلاق گرفته و شرایط مشابه‌ای را تجربه می‌کند. آن‌ها تصمیم می‌گیرند در یک خانه زندگی کنند اما پس از مدتی کوتاه، تفاوت‌های شخصیتی آن‌ها باعث می‌شود تا با مشکل روبرو شوند و اسکار، فلیکس را از خانه بیرون می‌اندازد. آن‌ها اما دوستی خود را ادامه می‌دهند و سعی می‌کنند یکدیگر را درک کنند.
این نمایشنامه‌ی «نیل سایمون» در سال ۱۹۶۵ در برادوی روی صحنه رفت که در آن نسخه، «والتر ماتائو» و «آرت کارنی» نقش‌های اصلی را برعهده داشتند. برای اقتباس سینمایی سال ۱۹۶۸، استودیوی سازنده تصمیم گرفت تا والتر ماتائو را برای نقش اسکار حفظ کند اما کارنی را با جک لمون جایگزین کرد که چهره‌ی محبوبی بود و فروش فیلم را تضمین می‌کرد. زوج عجیب به یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های سال تبدیل شد و نیل سایمون را نامزد جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی کرد.
۱۰- گل کاکتوس (Cactus Flower)
- سال انتشار: 1969
- کارگردان: جین ساکس
- بازیگران: والتر ماتائو، اینگرید برگمن، گلدی هان، جک وستون
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 83 از ۱۰۰
«جولیان» یک دندان‌پزشک مجرد، برای فرار از تعهد به «تونی»، یک زن جوان زیبا می‌گوید که صاحب همسر و فرزند است. تونی که تحمل چنین چیزی را ندارد، خودکشی می‌کند اما همسایه‌اش او را نجات می‌دهد؛ تونی پس از این اتفاق، تصمیم می‌گیرد با همسر جولیان ملاقات کند. در همین حین، جولیان در تلاش است تا تونی را متقاعد نماید که رابطه‌ی آن‌ها بی‌فایده است و دخترک اگر با فرد دیگری باشد، خوشحال‌تر خواهد بود.
اقتباسی از یک نمایشنامه‌ی فرانسوی به همین نام، گل کاکتوس در سال ۱۹۶۵ با بازنویسی «ایب باروز»، در برادوی روی صحنه رفت و برای سه سال بدون توقف اجرا شد. مطابق معمول، نسخه‌ی سینمایی قصه پس از پایان نمایش آن در برادوی، به اکران در آمد. گل کاکتوس به فروش بالایی رسید و اولین نقش مهم گلدی هان بود که برای آن جایزه‌ی اسکار و گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل زن را هم بدست آورد.
۱۱- مکبث (Macbeth)
- سال انتشار: 1971
- کارگردان: رومن پولانسکی
- بازیگران: جان فینچ، فرانچسکا آنیس، ترنس بیلر، برنارد آرکارد
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 86 از ۱۰۰
به سه جادوگر خبری از آینده الهام می‌شود، اینکه فرمانده «مکبث» به پادشاه اسکاتلند تبدیل خواهد شد. مکبث از این پیش‌گویی مطلع می‌شود و تصمیم می‌گیرد همه‌ی تلاش خود را برای محقق شدن آن به کار بگیرد؛ او با قتل و خیانت، مسیر خود را هموار کرده و روی تخت پادشاهی می‌نشیند اما در این مسیر، با عذاب وجدان و پارانویا دست‌و‌پنجه نرم می‌کند تا در نهایت به مرز جنون و دیوانگی برسد. رومن پولانسکی پس از قتل ناگوار همسر باردارش «شارون تیت» توسط «فرقه‌ی منسن»، این اقتباس غم‌انگیز از مکبث را ساخت.
نمایشنامه‌ی مکبث اولین بار در اوایل دهه‌ی ۱۶۰۰ روی صحنه رفت و معمولاً به عنوان یکی از سیاه‌ترین نوشته‌های شکسپیر شناخته می‌شود. نسخه‌ی سال ۱۹۷۱ پولانسکی به یک شکست تجاری تبدیل شد و برای استفاده‌ی افراطی‌اش از برهنگی و خشونت، مورد انتقاد قرار گرفت اما با گذشت زمان، ارزش‌هایش بهتر درک شد و حالا یکی از بهترین فیلم‌های اقتباسی از شکسپیر در نظر گرفته می‌شود. چیزی که فیلم را از نسخه‌های دیگر متمایز می‌کند، تلاش پولانسکی برای خروج از فضای تئاتری و نزدیک کردن قصه به سینما است که در این زمینه به موفقیت رسیده است.
۱۲- اشک‌های تلخ پترا فون کانت (The Bitter Tears of Petra von Kant)
- سال انتشار: 1972
- کارگردان: راینر ورنر فاسبیندر
- بازیگران: مارگیت کارستنسن، هانا شیگولا، ایرم هرمان، اوا ماتس
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 88 از ۱۰۰
این فیلم که به مضامینی همچون عشق، تنهایی و هم‌وابستگی می‌پردازد، یکی از ساخته‌های کمتر دیده شده‌ی راینر ورنر فاسبیندر است؛ فیلمساز نابغه‌ای که دنیا را خیلی زود ترک کرد اما میراث درخشانی از خود بر جای گذاشت.
«پِترا» یک طراح لباس موفق و مغرور آلمانی است که رابطه‌ی آزارطلبانه‌ای با «مارلین» دارد، منشی وفاداری که به هر دلیلی حاضر است با رفتارهای نامناسب پِترا کنار بیاید. اوضاع اما وقتی چالش برانگیز می‌شود که «کارین» به دنیای آن ورود پیدا می‌کند، یک زن جوان که آرزوی مدل شدن دارد. پترا عاشق کارین می‌شود و مارلین سعی می‌کند با این شرایط کنار بیاید.
نمایشنامه‌ی اشک‌های تلخ پترا فون کانت را خود راینر ورنر فاسبیندر نوشت اما آن را روی صحنه‌ی تئاتر نبرد و مستقیماً به فیلم تبدیل کرد. فیلم همچنان مبتنی بر ساختار نمایشنامه است و قصه‌ی آن در چهار پرده روایت می‌شود. با اینکه اکثر رویدادها در آپارتمان خفقان‌آورِ پترا اتفاق می‌افتد اما بازی‌ها، فیلم‌برداری و طراحی لباس اثر فوق‌العاده از کار درآمده‌اند.
۱۳- طبقه‌ی حاکم (The Ruling Class)
- سال انتشار: 1972
- کارگردان: پیتر مداک
- بازیگران: پیتر اوتول، الستر سیم، آرتور لووی، هری اندروز
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 83 از ۱۰۰
«رالف گِرنی» یکی از اعضای عالی‌رتبه‌ی «مجلس اعیان بریتانیا» به دلیل خفگی جان خود را از دست می‌دهد و اعضای خانواده جمع می‌شوند تا وصیت‌نامه‌اش را بخوانند. در حین این جلسه، مشخص می‌شود که او پسرش «جک گرنی» را به عنوان جانشین خود انتخاب کرده است، یک جوان مبتلا به اسکیزوفرنی و پارانویا که فکر می‌کند حضرت عیسی مسیح (ع) بوده و در حال حاضر در یک بیمارستان روانی بستری است. برادر او، «چارلز» که نمی‌تواند چنین چیزی را بپذیرد، زنی به نام «گریس شلی» را اجیر می‌کند تا جک را فریب دهد، با او ازدواج کند و باردار شود تا انسانی با ثبات روانی در آینده جانشین جک شود. در همین حین، همسر چارلز که از او تنفر شدیدی دارد، یک روانشناس سرشناس را مجبور می‌کند تا راهی برای درمان جک بیابد.
این نمایشنامه‌ی «پیتر بارنز» در سال ۱۹۶۸ روی صحنه رفت و نقش اول نسخه‌ی تئاتری را هم پیتر اوتول بازی می‌کرد. اوتول که علاقه‌ی زیادی به این نمایشنامه پیدا کرده بود، حق امتیاز آن را خریداری کرد. پیتر مداک از این مسئله آگاه شد و اوتول را متقاعد کرد تا یک فیلم سینمایی براساس طبقه‌ی حاکم بسازند؛ فیلم‌نامه را هم خود پیتر بارنز با کمی تغییر نوشت و فیلم در سال ۱۹۷۲ به اکران درآمد. این تراژدی کمدی جذاب، در گیشه شکست خورد و نقدهای چندان مثبتی دریافت نکرد اما با گذر زمان به یک فیلم کالت تبدیل شد.
۱۴- دوباره بنواز، سام (Play It Again Sam)
- سال انتشار: 1972
- کارگردان: هربرت راس
- بازیگران: وودی آلن، دایان کیتن، تونی رابرتس، جری لیسی، جوی بنگ
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 97 از ۱۰۰
«آلن فلیکس» یک نویسنده و منتقد سینما است اخیراً طلاق گرفته و حالا می‌خواهد با یک آدم تازه آشنا شود. او رابطه‌ی نامشروعی را با «لیندا»، همسر بهترین دوستش «دیک» آغاز می‌کند. درمانده و سردرگم، آلن از روح «همفری بوگارت» در قالب شخصیت «ریک بلین» از فیلم «کازابلانکا» مشورت می‌گیرد!
وودی آلن این نمایشنامه را برای برادوی نوشت و آن را در سال ۱۹۶۹ روی صحنه برد، وی در این تئاتر هم نقش اول را برعهده داشت و دایان کیتون در نقش لیندا بازی می‌کرد. سه سال بعد، هربرت راس نسخه‌ی سینمایی نمایشنامه را با همان تیم بازیگران اصلی جلوی دوربین برد. هر دو نسخه مورد توجه منتقدان قرار گرفتند. دوباره بنواز، سام آغاز همکاری و رابطه‌ی عاشقانه‌ی آلن و کیتون بود که به شاهکارهایی همچون «آنی هال» و «منهتن» ختم شد.
۱۵- قفسی برای دیوانگان (La Cage Aux Folles)
- سال انتشار: 1978
- کارگردان: ادوارد مولینارو
- بازیگران: اوگو تونیاتزی، میشل سرو، میشل گالابرو، لیانا دل بالتسو
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 95 از ۱۰۰
«رناتو» و «آلبین» یک کلوپ شبانه برای آدم‌های نامتعارف را در منطقه‌ی «سن تروپز» اداره می‌کنند. یک روز «لورانت»، پسر بزرگ رناتو به خانه بازمی‌گردد و به او اطلاع می‌دهد که با یک دختر جوان نامزد کرده است و می‌خواهد ازدواج کند؛ دختری که والدینش آدم‌های سنتی هستند و می‌خواهند به دیدار رناتو و آلبین بیایند. لورانت از پدرش درخواست می‌کند که در این ملاقات، چیزی از کسب‌وکارش نگوید اما…
این نمایشنامه‌ی فرانسوی نوشته‌ی «ژان پواره» در سال ۱۹۷۳ روی صحنه رفت و اقتباس سینمایی آن در سال ۱۹۷۸ با بازی اوگو تونیاتزی و میشل سرو ساخته شد. برای چندین سال، قفسی برای دیوانگان پرفروش‌ترین فیلم خارجی زبان ایالات متحده بود و حتی دو دنباله‌ی نسبتاً موفق برای آن ساخته شد. در اواسط دهه‌ی ۸۰ میلادی، برادوی یک نسخه‌ی موزیکال از این نمایشنامه را هم روی صحنه برد که بسیار موفق بود و به شهرت جهانی رسید. نسخه‌ی بازسازی آمریکایی این اثر با نام «قفس پرنده» در سال ۱۹۹۶ روی پرده رفت که در آن «رابین ویلیامز» و «جین هکمن» به ایفای نقش می‌پردازند.
۱۶- آمادئوس (Amadeus)
- سال انتشار: 1984
- کارگردان: میلوش فورمن
- بازیگران: اف. موری آبراهام، تام هولس، الیزابت بریج، سیمون کالو
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 8.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 93 از ۱۰۰
آهنگساز مشهور، «آنتونیو سالیِری» در آستانه‌ی مرگ از یک راز بزرگ پرده برمی‌دارد، اینکه نابغه‌ی موسیقی جهان، «ولفگانگ آمادئوس موتزارت» را مسموم و به قتل رسانده است. او در ادامه اولین ملاقاتشان و رفتارهای ناامیدکننده‌ای که این موسیقی‌دان بااستعداد به نمایش گذاشت را به یاد می‌آورد. استعدادهای موتزارت برای سالیِری تهدیدآمیز بود و او آن را حمله‌ای از سوی پرودگار می‌دانست، به همین دلیل کافر شد و همه‌ی تلاشش را برای نابود کردن رقیبش به کار گرفت تا در نگاه مردم و دربار، محبوب‌تر باشد.
اقتباسی از نمایشنامه‌ای به همین نام نوشته‌ی «پیتر شیفر» که خود اقتباسی آزاد از نمایشنامه‌ی روسی «موتزارت و سالیِری» نوشته‌ی «الکساندر پوشکین» است. برداشت جذاب شیفر از زندگی موتزارت، در سال ۱۹۷۹ در لندن روی صحنه رفت و مورد تحسین همگان قرار گرفت تا یک سال بعد، در برادوی هم به نمایش درآید و در نهایت جایزه‌ی «تونی» برای بهترین نمایشنامه‌ی سال را به خانه ببرد. با این موفقیت‌ها، بدیهی بود که این نمایشنامه به دنیای سینما بیاید و این اتفاق در سال ۱۹۸۴ رخ داد. فیلم‌نامه را خودِ پیتر شیفر نوشت و میلوش فورمن روی صندلی کارگردانی نشست، این فیلم در نهایت ۸ جایزه‌ی اسکار به خانه برد و یکی از آثار برتر دهه‌ی ۸۰ میلادی لقب گرفت.
۱۷- سروصدای پشت صحنه (Noises Off)
- سال انتشار: 1992
- کارگردان: پیتر باگدانوویچ
- بازیگران: مایکل کین، کارول برنت، دنهلم الیوت، جولی هاگرتی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 61 از ۱۰۰
گروهی از بازیگران و نمایش‌دهندگان تئاتر با یکدیگر دچار چالش می‌شوند و یک مثلث عشقی میان کارگردان، مدیر صحنه و بازیگر نقش اول زن، شرایط را پیچیده‌تر می‌کند. این نمایش تئاتر، تحت تاثیر رقابت‌ها و دشمنی‌های اعضا قرار می‌گیرد. درگیری‌های پشت صحنه، به جلوی صحنه منتقل می‌شود و به نظر می‌رسد که یک فاجعه‌ی هنری به وقوع خواهد پیوست.
نمایشنامه‌ی کم‌نظیر «مایکل فرین» در سال ۱۹۸۲ در لندن روی صحنه رفت، نقدهای مثبت فراوانی دریافت و اجرای آن برای پنج سال ادامه پیدا کرد. در سال ۱۹۸۳، سروصدای پشت صحنه در برادوی هم روی صحنه رفت و تماشاگران را مبهوت کرد. فیلم‌نامه‌ی نسخه‌ی سینمایی سال ۱۹۹۲ را «مارتی کَپلن» نوشت و اگرچه تلاش کرد به روح نمایشنامه وفادار باشد اما فیلم در گیشه چندان موفق ظاهر نشد. با گذر زمان اما فیلم بیشتر مورد توجه قرار گرفت و حالا از آن به نیکی یاد می‌شود.
۱۸- گلن‌گری گلن راس (Glengarry Glen Ross)
- سال انتشار: 1992
- کارگردان: جیمز فولی
- بازیگران: آل پاچینو، جک لمون، الک بالدوین، کوین اسپیسی، جاناتان پرایس
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 95 از ۱۰۰
یک شرکت معاملات ملکی در شیکاگو سعی می‌کند تا در بازار رقابتی حرفی برای گفتن داشته باشد و از رقبا پیشی بگیرد. چهار کارمند این شرکت به استراتژی‌های غیرقانونی و غیراخلاقی متوسل می‌شوند تا اخراج نشده و زندگی لوکس خود را ادامه دهند. آن‌ها می‌خواهند در معاملات بزرگ موفق باشند و جوایزی که این شرکت تعیین کرده است را بدست بیاورند اما در این میان فراموش کرده‌اند که اعمالشان و درگیری‌های درونی شرکت می‌تواند به سقوط همه منتهی شود.
این نمایشنامه‌ی برنده‌ی جایزه‌ی پولیتزرِ «دیوید ممت»، در سال ۱۹۸۳ در لندن روی صحنه رفت. این نمایشنامه جوایز دیگری هم بدست آورد و در کنار «بوفالوی آمریکایی»، معمولاً بهترین اثر دیوید ممت در نظر گرفته می‌شود. برای اقتباس سینمایی فیلم، ممت به عنوان فیلم‌نامه‌نویس انتخاب شد و او شخصیت «بلیک» (با بازی آلک بالدوین) را به قصه اضافه کرد. با وجود دریافت نقدهای مثبت و یک تیم بازیگری پرستاره، فیلم به یک شکست تجاری تبدیل شد اما همچنان از نظر بازیگری و فیلم‌نامه‌نویسی اثر کلاسیک قابل دفاعی است.
۱۹- وانیا در خیابان چهل و دوم (Vanya on 42nd Street)
- سال انتشار: 1994
- کارگردان: لویی مال
- بازیگران: جولیان مور، فوبی برند، لین کوئن، جرج گینز، جری مایر
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 89 از ۱۰۰
پروفسور بازنشسته، «الکساندر سِربریاکوف» با اعضای خانواده‌اش ملاقات می‌کند تا در رابطه با آینده‌ی زمین‌هایشان در حومه‌ی روسیه، به گفتگو بپردازد. او آدم محترم و موفقی بوده است، همسر جوان زیبایی به نام «یلنا» دارد و اطرافیانش همواره از او پشتیبانی کرده‌اند؛ با وجود این، احساس پوچی مطلق می‌کند. «ایوان» فرزند الکساندر از ازدواج قبلی‌اش است که وظیفه‌ی رسیدگی به زمین‌ها و املاک را برعهده دارد. او مردی افسرده است که ۱۰ سال قبل از ازدواج پدرش با یلنا، عاشق این دخترک بود و حالا او را در مقام مادر ناتنی‌اش می‌بیند. این حسرت‌ها ایوان را رها نمی‌کنند…
نمایشنامه‌ی «دایی وانیا» نوشته‌ی «آنتون چخوف» در سال ۱۸۹۸ منتشر شد و یک سال بعد در مسکو روی صحنه رفت. در سال ۱۹۹۴، دیوید ممت اقتباس تازه‌ای از این نمایشنامه ارائه داد و «آندره گرگوری» آن را به فیلم‌نامه تبدیل کرد. وانیا در خیابان چهل و دوم، آخرین ساخته‌ی لویی مال فقید است که در آن، تیم بازیگری، قصه را در تئاتر مخروبه‌ی خیابان چهل و دوم شهر نیویورک به صورت دسته‌جمعی می‌خوانند و خبری از آمادگی پیشین یا تغییر دکور نیست.
۲۰- تاکسی شیکاگو (Chicago Cab)
- سال انتشار: 1997
- کارگردان: مری سیبولسکی، جان تینتوری
- بازیگران: پال دیلان، مایکل ایرون‌ساید، جیلین اندرسون، جان کیوسک، جولیان مور
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 6.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 56 از ۱۰۰
یک راننده تاکسی بداخلاق در شب کریسمس، رویدادهای احساسی و عجیبی را تجربه می‌کند. مسافران او شامل این جنس آدم‌ها می‌شود: وکلا، محافظه‌کاران مسیحی، زوج‌های خطاکار، تاجران مست، خارجی‌زبان‌های عصبانی، خلافکاران خطرناک، یک قربانی تجاوز و البته چند انسان عادی که حرفهای خردمندانه‌ای می‌زنند.
این نمایشنامه‌ی «ویل کِرن» در سال ۱۹۹۲ در شیکاگو روی صحنه رفت و پنج سال بعد به فیلم‌نامه تبدیل شد. پال دیلان نقش راننده تاکسی بی‌نام را بازی می‌کند و تعدادی از ستارگان سرشناس سینما همچون جان کیوسک، مایکل ایرون‌ساید، جولیان مور، جیلیان اندرسون و غیره حضوری کوتاه و افتخاری دارند. تاکسی شیکاگو فیلم فوق‌العاده‌ای نیست اما اقتباس خوب و سرگرم‌کننده‌ای به حساب می‌آید.
۲۱- مهمانی ساحل روانی (Psycho Beach Party)
- سال انتشار: 2000
- کارگردان: رابرت لی کینگ
- بازیگران: لورن آمبروز، توماس گیبسون، ایمی آدامز، نیکولاس برندن
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 6 از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 56 از ۱۰۰
در اوایل دهه‌ی ۶۰ میلادی، «فلورنس چیکلت فورست» به اولین دختر موج‌سوار ساحل ملیبو تبدیل می‌شود اما از اختلال تجزیه‌ی هویت رنج می‌برد و گاهی بی‌دلیل غش می‌کند. همزمان، قتل‌های شنیعی در منطقه شروع به رخ دادن می‌کند و کاپیتان «مونیکا استارک» در حال بررسی این پرونده است. چیکلت، مادر کمال‌گرایش، یک مرد موج‌سوار و یک بازیگر زن فیلم‌های درجه دو از مظنونین اولیه‌ی این پرونده هستند.
نمایشنامه‌ی «گیجت دیوانه می‌شود» که یک پارودی از درام‌های روان‌شناختی، فیلم‌های ساحلی و اسلشر بود، در سال ۱۹۸۷ روی صحنه رفت. به دلیل مشکلات کپی رایت، نام فیلم به مهمانی ساحل روانی تغییر پیدا کرد و در سال ۲۰۰۰ اکران شد. «چارلز بوش»، نویسنده، کارگردان و بازیگر نقش اصلی نسخه‌ی تئاتر، برای فیلم نقش چیکلت را به لورن آمبروز سپرد و نقش کاراگاه پلیس را به قصه اضافه و در عوض آن را ایفا کرد. مهمانی ساحل روانی یک اثر «درجه ب» است که شاید ضعیف‌ترین فیلم این فهرست باشد اما طرفداران خاص خودش را دارد و اقتباس نسبتاً خوبی است، البته نباید آن را چندان جدی بگیرید.
۲۲- حشره (Bug)
- سال انتشار: 2006
- کارگردان: ویلیام فریدکین
- بازیگران: اشلی جاد، مایکل شنون، هری کانیک جونیور، لین کولینز
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 6.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 62 از ۱۰۰
«اَگنِس» پس از ناپدید شدن پسر ۱۰ ساله‌اش، همسر خلافکار و پرخاشگر خود را رها کرده و زندگی تازه‌ای را به عنوان خدمتکار آغاز می‌کند. او در یک مُتل قدیمی با «پیتر» آشنا می‌شود، یک سرباز سابق که همچون اگنس، تنها است و همین تنهایی آن‌ها را به یکدیگر نزدیک می‌کند. پیتر به اگنس می‌گوید که در دوران خدمت در ارتش، دولت ایالات متحده روی او آزمایشات بیولوژیکی انجام داده و کمی بعدتر، آن‌ها متوجه می‌شوند که اتاقشان مورد هجوم حشرات قرار گرفته است. گفتگوهای این دو در رابطه با تئوری‌های توطئه تا مشکلات شخصی و عاطفی باعث می‌شود تا به تدریج به مرز دیوانگی و جنون برسند.
نمایشنامه‌ی تحسین‌برانگیز «تریسی لتس» در سال ۱۹۹۶ در لندن روی صحنه رفت و آنجا هم مایکل شنون نقش پیتر را ایفا می‌کرد؛ این نمایش تئاتر در شیکاگو و نیویورک نیز اجرا شد و منتقدان آن را ستایش کردند. نسخه‌ی سینمایی را ویلیام فریدکین ساخته است که سینمادوستان او را با «جن‌گیر» می‌شناسند. حشره به آنچه سزاوارش بود، نرسید و تا حد زیادی مورد کم‌لطفی قرار گرفت اما فیلم تاثیرگذاری است که هر دو بازیگر اصلی آن می‌توانستند نامزد جایزه‌ی اسکار شوند.
۲۳- کارآگاه (Sleuth)
- سال انتشار: 2007
- کارگردان: کنت برانا
- بازیگران: مایکل کین، جود لا، هارولد پینتر
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 6.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 36 از ۱۰۰
«اندرو وایک» یک نویسنده‌ی سالخورده است که همسرش اخیراً او را ترک کرده تا با یک مرد جوان به نام «مایلو تیندل» باشد. وایک به قصد انتقام، مایلو را به خانه‌ی گران‌قیمت و پیشرفته‌اش دعوت می‌کند تا با ترتیب دادن یک سرقت دروغینِ جواهر، مایلو را به دام پلیس بیندازد. اما مایلو هم مهارت‌های خودش را دارد و در مقابل نقشه‌های اندرو ایستادگی می‌کند. آیا این رویدادها از ذهن خلاق اندرو بیرون آمده‌اند یا این بازی موش و گربه واقعاً در حال رخ دادن است؟
این نمایشنامه‌ی موفقِ «آنتونی شیفر» اولین بار در سال ۱۹۷۰ در برادوی روی صحنه رفت. دو سال بعد، او حق امتیاز ساخت نسخه‌ی سینمایی آن را به استودیوی «فاکس قرن بیستم» فروخت و «جوزف ال. منکیه‌ویچ» فیلم را با حضور لارنس الیویه و مایکل بین جلوی دوربین برد. جالب است بدانید که کین در آن فیلم، نقش مایلو تیندل یعنی شخصیت جوان قصه را ایفا می‌کرد و ۳۵ سال بعد، در اقتباس جدید برانا، در نقش اندرو وایک ظاهر شد. کارآگاه اگرچه بهترین ساخته‌ی کنت برانا نیست و چندان هم تحویل گرفته نشد اما قصه‌ی پرکشش و درگیرکننده‌ای دارد.
۲۴- لانه‌ی خرگوش (Rabbit Hole)
- سال انتشار: 2010
- کارگردان: جان کامرون میتچل
- بازیگران: نیکول کیدمن، آرون اکهارت، دایان ویست، ساندرا اوه
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7 از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 87 از ۱۰۰
«بِکا» و «هاوی» زوج موفقی هستند که زندگی خوبی را سپری می‌کنند اما با مرگ ناگهانی کودک خردسالشان همه چیز عوض می‌شود. آن‌ها در جلسات مشاوره شرکت می‌کنند اما نمی‌دانند چگونه باید این حادثه را فراموش کنند. بکا به تدریج به «جیسون» نزدیک می‌شود، نوجوانی بااستعداد اما منزوی که باعث‌وبانی مرگ فرزند ۴ ساله‌ی این خانواده است.
نمایشنامه‌ی برنده‌ی جایزه‌ی پولیتزرِ «دیوید لیندسی-آبیر» در سال ۲۰۰۶ در نیویورک روی صحنه رفت. جان کامرون میتچل پس از تماشای این نمایش تئاتر، حق امتیاز ساخت نسخه‌ی سینمایی لانه‌ی خرگوش را از لیندسی-آبیر دریافت کرد و در سال ۲۰۱۰، آن را با حضور نیکول کیدمن و آرون اکهارت ساخت. فیلم نقدهای مثبتی دریافت کرد و نامزد جوایز متعددی شد، از جمله نامزدی اسکار کیدمن برای بهترین بازیگر نقش اول زن.
۲۵- ونوس در پوست خز (Venus In Fur)
- سال انتشار: 2013
- کارگردان: رومن پولانسکی
- بازیگران: امانوئل سنیه، ماتیو آمالریک
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: 7.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 88 از ۱۰۰
نویسنده و کارگردان تئاتر، «توماس نواچک» قصد دارد تا رمان «ونوس در پوست خز» نوشته‌ی «لئوپولد فون زاخر-مازوخ» را روی صحنه ببرد اما نمی‌تواند بازیگر زن موردنظرش را پیدا کند و دیگر از جستجو خسته شده است. در یک شب بارانی، یک بازیگر زن جوان به نام «وندا جوردن» ناگهان از راه می‌رسد و از توماس درخواست می‌کند که برای این نقش تست بازیگری بدهد. توماس در نگاه اول اعتقاد چندانی به مهارت‌های بازیگری دخترک ندارد و او را مناسب نمی‌داند. در حین بازخوانی نمایشنامه، آن‌ها بیش از حد انتظار در دنیای قصه غرق و به همان شخصیت‌های قصه تبدیل می‌شوند.
نمایشنامه‌ی «دیوید آیوس» در سال ۲۰۱۰ در نیویورک روی صحنه رفت و اگرچه به توفیق چندانی دست نیافت اما در کشورهای دیگری همچون استرالیا، کانادا و لبنان به موفقیتی بزرگ تبدیل شد. رومن پولانسکی از آن فیلم‌سازانی است که می‌تواند یک فیلم ۹۰ دقیقه‌ای با حضور دو بازیگر بسازد و مخاطب لحظه‌ای احساس خستگی نکند. فضای فیلم به طور کلی تئاتری جلوه می‌کند و ماجراها تنها در یک لوکیشن رخ می‌دهد اما قدرت بازیگری امانوئل سنیه و ماتیو آمالریک در تمامی دقایق میخکوب‌کننده است.
منبع: Taste of Cinema
