۱۰ فیلم ترسناک که اگر آگورافوبیا (ترس از مکانهای شلوغ) دارید هرگز نباید ببینید
ترس و وحشت احساس طبیعی است که بسیاری از ما در طول زندگی بارها و بارها تجربه میکنیم. اما گاهی همین احساس طبیعی جنبهای بیمارگونه به خود میگیرد و فرد بیش از اندازهای که باید به آن واکنش نشان میدهد. به این حالت فوبیا میگویند که البته برای درمان آن هم راهحلهایی وجود دارد و با مراجعه به روانپزشک میتوان اختلال را به صورت مؤثری کنترل کرد. یکی از رایجترین انواع فوبیا، آگورافوبیا یا برزن هراسی است.
آگورافوبییکها معمولا منطقهی امنی را برای خودشان تشکیل میدهند و خروج از این منطقه و رویارویی با محیط و افراد غریبه آنها را دچار ترس و اضطراب میکند. مبتلایان به این نوع از فوبیا ترجیح میدهند زمان بیشتری را در خانه سپری کنند و از قرارگیری در فضاهای باز و شلوغ وحشت دارند.
سازندگان بسیاری از فیلمهای دلهرهآور از آگورافوبیا استفادهی ویژهای میکنند و با خلق شخصیتهایی که به این هراس دچار هستند، مخاطب را وادار میکنند که حس آنها را تجربه کند. وحشت این دسته از فیلمها از آن نوعی نیست که در آثار ترسناک رایج با آن روبهرو میشویم، در حقیقت در بسیاری از این فیلمها خبری از خونریزیهای بیحدوحصر و موجودات عجیب و چندشآور نیست، در عوض وحشتی را تجربه خواهید کرد که جنبههای روانشناختی دارد.
در این مقاله با ۱۰ فیلم که از طریق آگورافوبیا باعث ایجاد ترس و وحشت میشوند را با هم بررسی میکنیم؛ بنابراین اگر به این اختلال روانی دچار هستید، پیشنهاد میکنیم از خیر تماشای آنها بگذرید.
* توجه: آثار این فهرست بر اساس امتیاز IMDb مرتب شدند.
۱۰- ساعت گرگ (The Wolf Hour)
- سال انتشار: ۲۰۱۹
- کارگردان: آلیستر بنکس گریفین
- بازیگران: نائومی واتس، جنیفر ایلی، اموری کوئن، کلوین هریسون جونیور
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۵۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۴٫۹ از ۱۰
در حالی که بسیاری از گزینههای این فهرست از آگورافوبیا و عواقبش بهعنوان داستانی حاشیهای استفاده میکنند، این اختلال در ساعت گرگ، هستهی اصلی داستان را تشکیل میدهد و مخاطب را به مدت نزدیک دو ساعت با ترسهایی که یک شخصیت آگورافوبیک با آنها روبهرو میشود، همراه میکند.
جون (نائومی واتس) نویسندهی جوانی است که به اختلال آگورافوبیا دچار است. او در آپارتمانی در برانکس جنوبی به تنهایی زندگی میکند و این در حالی است که بیرون از خانه آشوبهای خیابانی گستردهای به راه افتاده و او باید با اضطراب ناشی از این حوادث کنار بیاید.
ساعت گرگ از ایدهی بسیار نخ نمایی استفاده میکند و مثل بسیاری از آثار این فهرست یک نویسنده را بهعنوان شخصیتی مردمگریز معرفی میکند. امتیاز راتن تومیتوز این فیلم ۵۰ است و از دوقطبی خبر میدهد که یا عاشق فیلم هستند و یا از آن متنفر. در هر صورت به لطف بازی باورپذیر و خوب نائومی واتس، افرادی که آگورافوبیا را در زندگیشان تجربه کردند، میتوانند ترسهای او را بهخوبی درک کنند و بر عملکرد تماشاییاش صحه بگذارند.
۹- مهاجران (The Lodgers)
- سال انتشار: ۲۰۱۷
- کارگردان: برایان اومالی
- بازیگران: شارلوت وگا، بیل میلنر، یوجین سیمون، دیوید بردلی
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۵۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۱ از ۱۰
این فیلم گوتیک ایرلندی در حوالی جنگ جهانی اول به وقوع میپیوندد و جنس خاصی از ترس و وحشت را به بیننده القا میکند که مشابه آن را در فیلمهایی مثل «ما همیشه در قلعه زندگی میکردیم» (We Have Always Lived In The Castle) نمیبینید.
ماجرا دربارهی خواهر و برادر دوقلویی است که منزوی از تمام مردم روستا در املاک آبا و اجدادیاشان به تنهایی زندگی میکنند. آنها با موجودی عجیب و شبح گونه روبهرو میشوند که تمام حرکاتشان را زیر نظر دارد و با سه قانون عجیب و غریبش حضورشان در دنیای بیرون را محدود و به نوعی آنها را در عمارت حبس کرده. تا اینکه یک کهنه سرباز ماجراجو به بچهها نزدیک میشود و سعی میکند به آنها برای خروج از انزوا کمک کند.
فضای فیلم در دوران استقلال نوظهور ایرلند اتفاق میافتد و با وجود داستان نسبتا آشنایش از عناصری استفاده میکند که آن را از بسیاری از آثار ژانر خانهی جنزده متمایز میکند. ریتم فیلم خوب و متوازن است و مخاطب در طول تماشای آن متوجه گذر زمان نمیشود. البته منتقدان به پایانبندی مهاجران ایراداتی وارد میکنند که یکی از علل نمرات پایین فیلم همین مورد است.
۸- سقوط کردن (The Falling)
- سال انتشار: ۲۰۱۴
- کارگردان: کارول مورلی
- بازیگران: میسی ویلیامز، مکسین پیک، مونیکا دولان، گرتا اسکاکی، متیو بینتون، فلورنس پیو
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۴ از ۱۰
آگورافوبیا در این فیلمِ رازآلود انگلیسی موضوع اصلی نیست اما بخشهای مهمی از داستان را شکل میدهد و بهعنوان یکی از اثرات جانبی در قربانیان تجاوز شناخته میشود.
ماجرا در دههی ۶۰ میلادی اتفاق میافتد و دربارهی دختر دبیرستانی به نام اَبی (فلورنس پیو) است که دچار مشکلات جسمی ناشناختهای است که باعث بیهوش شدن ناگهانی او میشود. اَبی که از واگیردار بودن بیماریاش هیچ اطلاعی ندارد به صورت اتفاقی وارد زندگی دوست صمیمیاش لیدیا (میسی ویلیامز) میشود و با برادر و مادر عجیب و غریبش ارتباط برقرار میکند.
سقوط کردن در طول ۱۲۰ دقیقه جزئیات تکاندهندهای را دربارهی مرگ و تجاوز بیان میکند و به آسیبهای روانی ناشی از تجاوز در قربانیان میپردازد؛ تجربیاتی که حتی با گذشت سالها هم با آنها میماند و جنبههای مختلف زندگیشان را متأثر میکند.
مادر لیدیا در سقوط کردن زن منزوی تصویر میشود که با آگورافوبیا دست و پنجه نرم میکند و تمایلی به خروج از منزل و ارتباط با غریبهها ندارد. با پیشرفت داستان متوجه میشویم زیر نقاب این زن مردمگریز، تجربهی ناخوشایندی از تعرض پنهانشده که علاوه بر خودش زندگی فرزندانش را هم تحت تأثیر قرار داده است.
۷- ما همیشه در قلعه زندگی میکردیم (We Have Always Lived In The Castle)
- سال انتشار: ۲۰۱۸
- کارگردان: استیسی پسن
- بازیگران: تیسا فارمیگا، الکساندرا داداریو، کریسپین گلاور، سباستین استن
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۶ از ۱۰
شرلی جکسن نویسندهای است که خودش هم از اختلالاتی شبیه مردم هراسی رنج میبرد و به همین دلیل هم رد پای آگورافوبیا را میتوان در بسیاری از آثارش دید. ما همیشه در قلعه زندگی میکردیم هم اقتباسی از کتابی به همین نام است و این اختلال در آن نقش مهمی ایفا میکند.
داستان دربارهی دو خواهر به نامهای مری کیت و کنستانس است که به همراه عمویشان در عمارتی عجیب زندگی میکنند. این خانواده به خاطر آسیب روحی ناشی از یک تراژدی خانوادگی، شش سال است که هیچ ارتباطی با بیرون از عمارت ندارند و از آگورافوبیا رنج میبرند.
مری کیت ادعا میکند که خانه را توسط جادوی ویژهای محافظت میکند و به همین دلیل هم محیط بیرون اصلا امن نیست. انزوای این خانواده ادامه دارد تا اینکه پسرعموی آنها چارلز وارد عمارت شده و برای خارج کردن کنستانس از این انزوا با خواهرش درگیر میشود.
ما همیشه در قلعه زندگی میکنیم بهعنوان یک تریلر مهجور موفق میشود جهانبینی شخصیتهای آگورافوبیک را با کمرنگ کردن مرز میان فانتزی و واقعیت به تصویر بکشد.مخاطب تا لحظهی آخر متوجه نمیشود جادوی مری کیت واقعیت دارد و بیرون از خانه اتفاقات بدی در کمین شخصیتهای داستان است یا در واقع سلاحی برای در انزوا نگهداشتن کنستانس و از بین بردن استقلال او است.
۶- زنی پشت پنجره (The Woman in the Window)
- سال انتشار: ۲۰۲۰
- کارگردان: جو رایت
- بازیگران: ایمی آدامز، جولیان مور، وایت راسل، گری اولدمن
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۲۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۷ از ۱۰
زنی پشت پنجره یکی از تازهترین آثاری است که در زمینهی آگورافوبیا ساخته شده است و با وجود تیم سازندهی قوی موفق نشد نظر مثبت بیشتر منتقدان و مخاطبان را جلب کند؛ علت این موضوع هم باورپذیر نبودن وقایع داستان بیان میشود.
ماجرا دربارهی روانشناسی افسرده است که به اختلال آگورافوبیا هم دچار میشود. او روزها را در آپارتمانش سپری میکند و تقریبا حساب زمان از دستش خارج شده. تا اینکه به صورت اتفاقی و از روی تفنن شروع به تماشای خانهی همسایهها میکند و در همین زمان شاهد اتفاقات عجیبی است که در خانهی یکی از همسایهها به وقوع میپیوندد.
این فیلم پس از پیشنمایش اولیهاش با بازخوردهای بهشدت منفی مواجه شد و هنوز به صورت رسمی اکران نشده است.
۵- مزاحم (Intruders)
- سال انتشار: ۲۰۱۵
- کارگردان: آدام شیندلر
- بازیگران: بث رایزگرف، روری کالکین، مارتین استار، جک کِسی
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۴۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۷ از ۱۰
مزاحم یک فیلم ترسناک جمع و جور است و آنطور که باید و شاید توجه مخاطبان و منتقدان را جلب نکرد اما فضای فیلم به گونهای است که ارزش یک بار تماشا را دارد و طرفداران ژانر ترسناک را راضی نگه میدارد.
ماجرا دربارهی زن جوانی به نام آنا (بث رایزگرف) است که از اختلال آگورافوبیا رنج میبرد و بیشتر زمانش را در خانه سپری میکند. تا اینکه یک شب چند سارق مسلح به خانهی او که به نوعی آستانهی امنش هم محسوب میشود، حمله میکنند اما آدم بدهای قصهی ما خبر ندارند که آنا علاوه بر آگورافوبیا به اختلالات روانی دیگری هم دچار است که میتواند اوضاع را برای آنها بسیار بغرنج کند.
از جمله نقاط قوت مزاحم میتوان به نقشآفرینی قوی بازیگرانی مثل بث رایزگرف و روری کالکین اشاره کرد. همچنین این فیلم ترسناک در ۹۰ دقیقه زمانش همهی تلاشش را برای ایجاد ترس و وحشتی از جنس فیلمهای اره میکند و اثر نسبتا تماشایی و غافلگیرکنندهای در این ژانر به محسوب میشود.
۴- شرلی (Shirley)
- سال انتشار: ۲۰۲۰
- کارگردان: جوزفین دکر
- بازیگران: الیزابت ماس، مایکل استولبرگ، اودسا یانگ، لوگان لرمن، ویکتوریا پدرتی، اورلاک کسیدی
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶٫۱ از ۱۰
کمی قبل که از فیلم «ما همیشه در قلعه زندگی میکردیم» (We Have Always Lived In The Castle) گفتیم و به نویسندهی منبع اقتباس شرلی جکسن اشاره کردیم. شرلی داستانی نیمه خیالی دربارهی بخشهایی از زندگی این نویسنده است.
شرلی جکسن نویسنده بعضی از معروفترین رمانهای جنایی از جمله «تسخیر شدگی خانه هیل» (The Haunting of Hill House) برعکس آنچه تصور میشد زنی مردمگریز بود که از اختلال آگورافوبیا رنج میبرد. در این فیلم روند نگارش یکی از داستانهایش به نام Hangsaman بررسی میشود.
ماجرا با ورود یک زوج جوان به عمارتِ عجیب و غریب نویسندهی معروف شرلی جکسن و همسرش پروفسور استنلی ادگار هیمن، بهعنوان مستاجر آغاز میشود. جکسن درگیر نوشتن تازهترین رمانش است اما ایدههایش ته کشیده و از آنجایی که به اختلال آگورافوبیا دچار است، تمایلی ندارد از منزل خارج شود. تا اینکه تصمیم میگیرد از زوج جوان داستان بهعنوان منبع الهام کتابش استفاده کند.
الیزابت ماس که در ادامه دربارهی بازی شگفت انگیزش در «مرد نامرئی» (Invisible Man) صحبت میکنیم، این بار در تجربهی یک شخصیت آگورافوبیکِ دیگر در نقش شرلی جکسن ظاهر شده است. ماس با هوشمندی تمام بین این دو شخصیت تمایز ایجاد کرده است؛ در این جا شرلی برعکس سیلویا زنی سرد، مرموز و تا اندازهای ترسناک است که انگار با اختلالی که به آن دچار شده مشکلی ندارد و برای درمان تلاش نمیکند.
۳- آخرین روزها (The Last Days)
- سال انتشار: ۲۰۱۳
- کارگردان: دیودی پاستور، الکس پاستور
- بازیگران: مارتا اتورا، کیم گوتیهرس، خوزه کرونادو، ایوان ماساگوئه
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶٫۱ از ۱۰
این تریلر اسپانیایی بیشتر در زمرهی آثار علمی- تخیلی قرار میگیرد اما قرابت آن با حوادثی که در جهان امروزی به وقوع میپیوندد، آخرین روزها را به فیلمی ترسناک تبدیل میکند که بیشباهت به اوضاع واحوالمان نیست.
ماجرا در یک جهان پسا آخرالزمانی اتفاق میافتد که در آن نوع حادی از آگورافوبیا شیوع پیدا کرده است و افرادی که بنا به هر دلیلی از پناهگاههایشان خارج شوند، دچار نوعی شوک شدید شده و میمیرند. در این میان پسر جوانی به نام مارک (کیم گوتیهرس) باید بدون اینکه از محیطهای سربسته خارج شود به دنبال معشوقهی گمشدهاش بگردد.
این فیلم اسپانیایی در سال ۲۰۱۳ ساخته شده و احتمالا در آن دوران به ذهن هیچ کس خطور نمیکرد که روزی جهان گرفتار ویروس کشندهای به نام کووید- ۱۹ شود که یکی از راههای جلوگیری از انتقال آن دچار شدن به آگورافوبیا و حبس شدن در منزل است!
به همین دلیل تماشای این فیلم در این روزها ترسناکتر و دلهرهآورتر از چیزی که باید به نظر میرسد و در بعضی از فلاشبکها مخاطب با واقعیت تلخ اپیدمی (که حالا برای ما خاطره است!) روبهرو میشود.
۲- میمون صفت (Copycat)
- سال انتشار: ۱۹۹۵
- کارگردان: جان امیل
- بازیگران: سیگورنی ویور، هالی هانتر، درموت مالرونی، ویلیام مک نامارا، ویل پاتون، جان روثمن
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶٫۶ از ۱۰
اکران موفق «سکوت برهها» (Silence of the Lambs) و توجه ویژهی منتقدان موجی را ایجاد کرد که به واسطهی آن فیلمهایی با مضمون قاتلین سریالی بیشازپیش دیده شدند. میمون صفت در ادامهی همین موج ساخته شد.
ماجرا دربارهی دکتر هلن هادسن (سیگورنی ویور) روانشناس جنایی است که دربارهی قاتلان سریالی تحقیقات گستردهای را انجام میدهد. او پس از اینکه توسط یکی از مراجعین سابقش مورد حمله قرار میگیرد، دچار اختلال آگورافوبیا میشود و ترجیح میدهد تمام وقتش را در خانهی تکنولوژیکش سپری کند.
تا اینکه به صورت تصادفی با پروندهی قاتلی به نام «میمون صفت» روبهرو میشود که جنایتهایش را با تقلید از قاتلان زنجیرهای معروفی مثل جفری دامر انجام میدهد. دکتر هادسن با وجود اختلال روانیاش تصمیم میگیرد به این پرونده ورود کند.
از آنجایی که هادسن به دلیل آگورافوبیا خانهنشین است، بیشتر صحنههای فیلم در آپارتمان مجلل و مجهز او در سانفرانسیسکو اتفاق میافتد و مخاطب میتواند تلاش یک شخصیت منزوی برای حل مشکلاتی که به صورت ناگهانی با آن روبهرو شده است را لمس کند.
۱- مرد نامرئی (The Invisible Man)
- سال انتشار: ۲۰۲۰
- کارگردان: لی ونل
- بازیگران: الیزابت ماس، الیور جکسون- کوهن، آلدیس هاج، استورم رید، هریت دایر، مایکل دورمن
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷٫۱ از ۱۰
الیزابت ماس در آخرین اقتباس از رمان مرد نامرئی اثر اچ. جی. ولز یکی از بهترین نقشآفرینیهای کارنامهی بازیگریاش را ارائه میدهد. بسیاری از منتقدان بازی تأثیرگذار او را از دلایلی موفقیت این فیلم ترسناک میدانند.
ماجرا دربارهی زن جوانی به نام سیلویا کاس (الیزابت ماس) است که پس از اینکه از رابطهی زناشویی سمیاش بیرون میآید به خانهی یکی از دوستان صمیمیاش پناه میبرد. آدریان همسرِ سیلویا یک فیزیکدان ثروتمند است که چند وقت پس از طرد شدن توسط سیلویا خودکشی میکند. اما مرگ آدریان پایان کابوسهای سیلویا نیست او حالا در قاموس یک موجود نامرئی بازگشته تا همسرش را هر طور که میتواند آزار دهد؛ از شکنجهی روحی و روانی سیلویا گرفته تا معرفی کردنش بهعنوان قاتل!
شخصیت سیلویا در مرد نامرئی نماد زنی آسیبدیده است که به دلیل تحمل شکنجههای روحی به آگورافوبیا دچار شده و پس از جدایی خودش را در خانه دوستش حبس میکند. ترس او از رویارویی با غریبهها به اندازهای است که تمایلی ندارد از خانه خارج شود.
یکی از اساسترین مشکلات افرادی که به آگورافوبیا دچار هستند، مواجه به با ترسهایی است که انسانهای عادی قادر به لمسشان نیستند و از رویارویی با آنها هیچ تصوری ندارند. حالا فکر کنید فردی که با این اختلال دست و پنجه نرم میکند با موجود نامرئی طرف است که هیچ کس او را نمیبیند و دربارهی اقدامات شرورانهاش هیچ ایدهای ندارد.
به عبارت دیگر شوهرِ نامرئی سیلویا تمثیلی از آگورافوبیا و احساس ناخوشایندی است که در مبتلایان به این اختلال ایجاد میشود. مرد نامرئی نمونهی درجه یکی از آثاری است که بر ایجاد وحشت از طریق جنبههای روانشناختی تاکید دارد و در این کار هم بسیار موفق عمل میکند.
منبع: screenrant