۱۰ فیلم برتر درباره‌ی برنامه‌نویسان بر اساس امتیاز IMDb
جهان کامپیوتری و حواشی مربوط به آن در هر دوره‌ای هیجان‌انگیز است و انسان‌های زیادی در سراسر دنیا به دنبال کشف رمز و رازهای آن هستند. با این اوصاف دور از انتظار نیست که فیلم‌هایی درباره‌ی برنامه‌نویسی از محبوب‌ترین آثار سینما باشند. فرقی نمی‌کند تماشای یک فیلم علمی- تخیلی درباره‌ی واقعیتِ شبیه‌سازی شده را انتخاب کنیم یا بیوگرافی تماشایی درباره‌ی مطرح‌ترین برنامه‌نویسان کامپیوتر، در هر صورت بسیاری از ما دوست داریم از این دنیای اسرارآمیز سر درآوریم.
صنعت سینما در چند سال اخیر با فیلم‌های ابرقهرمانی قبضه شده است اما هنوز هم آثاری با محوریت برنامه‌نویسی از پرطرفدارترین عناوین همه‌ی دوران به حساب می‌آیند. در دهه‌ی ۸۰ و ۹۰ میلادی فیلم‌های سایبرپانکی با هدف نمایش پیشرفت تکنولوژی در آینده رواج داشت که در سال‌های اخیر جایشان را به داستان‌های واقعی درباره‌ی هک دادند.
در این مقاله به سراغ معرفی ۱۰ فیلم با محوریت برنامه‌نویسی و برنامه‌نویسان کامپیوتر می‌رویم. فهرست پیشنهادی ما بر اساس امتیاز IMDb مرتب شده است.
۱۰- رکن پنجم (The Fifth Estate)
- سال انتشار: 2013
- کارگردان: بیل کاندن
- بازیگران: بندیکت کامبربچ، دانیل برول، آنتونی مکی، دیوید تیولیس، آلیسیا ویکاندر، استنلی توچی
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 35 از ۱۰۰
رکن پنجم فیلمی است که ادعا می‌کند بر اساس زندگی واقعی روزنامه‌نگار، فعال اجتماعی، برنامه‌نویس کامپیوتر و بنیانگذار وب‌سایت جنجالی ویکی‌لیکس جولین آسانژ ساخته شده است. پیش از پرداختن به داستان فیلم اجازه دهید کمی درباره‌ی تاریخچه‌ی ویکی‌لیکس و حوادثی که آن را تا این اندازه جنجالی کرد، صحبت کنیم.
جولین آسانژ یک روزنامه‌نگار استرالیایی و البته هکر موفقی است که در سال ۲۰۰۶ تصمیم گرفت برای دسترسی آزاد به اطلاعات محرمانه وب‌سایتی به نام ویکی‌لیکس را تاسیس کند. طراحی این سایت به گونه‌ای بود که همه‌ی کاربران از سراسر دنیا می‌توانستند اطلاعات محرمانه را به صورت ناشناس به اشتراک بگذارند.
آسانژ کم‌کم با افشای اسنادی درباره‌ی کشتارهای جمعی در کشورهای آفریقایی، دفع زباله‌های آلوده و آسیب‌های زیست‌محیطی جبران‌ناپذیر مورد توجه سیاستمداران قرار گرفت و وجه عمومی بسیار خوبی پیدا کرد. اما ماجرا از جایی پیچیده شد که اسناد محرمانه‌ای درباره‌ی اقدامات ایالات‌متحده‌ی آمریکا در افغانستان و عراق را منتشر کرد. همین حرکت کافی بود تا شخص آسانژ از سوی آمریکا و بسیاری از کشورهای دنیا تحت تعقیب قضایی قرار گیرد.
جولین آسانژ بالاخره پس از تعقیب و گریزهای فراوان به سفارت اکوادور در لندن پناهنده شد اما در سال ۲۰۱۹ توسط پلیس لندن بازداشت شد و در حال حاضر هم اطلاعات دقیقی از سرنوشت او در دست نیست.
با این مقدمه‌ی طولانی به سراغ فیلم رکن پنجم می‌رویم که ادعا می‌کند بخش‌هایی از زندگی واقعی آسانژِ ماجراجو را دست مایه داستان پر پیچ و خمش قرار داده است. در این فیلم نحوه‌ی شکل‌گیری ویکی‌لیکس و رویدادهای مهم زندگی بنیان گزارش بررسی می‌شود. البته تحریف‌های تاریخی زیادی در تار و پود قصه تنیده شده و محتوای آن مورد تایید شخص آسانژ قرار نگرفت؛ به همین دلیل هم با واکنش نه چندان مثبت منتقدان و مخاطبان مواجه شد و بسیاری معتقد بودند اگر برچسب «بر اساس یک داستان واقعی» را یدک نمی‌کشید، می‌توانست بسیار موفق‌تر عمل کند.
با همه‌ی این حواشی بازی بندیکت کامبربچ در نقش جولین آسانژ با تحسین‌های بین‌المللی مواجه شد. او که پیش‌تر با «بازی تقلید» (The Imitation Game) سابقه‌ی ایفای نقش برنامه‌نویسان کامپیوتر را داشته در این نقش جنجالی هم بسیار خوب ظاهر شده است.
۹- کارآموزی (The Internship)
- سال انتشار: 2013
- کارگردان: شاون لوی
- بازیگران: وینس وگن، اوون ویلسون، جان گودمن، رز بیرن، جوانا گارسیا، ویل فرل
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 35 از ۱۰۰
فیلم‌های مربوط به برنامه‌نویسان کامپیوتر بیش از حد جدی هستند اما در این جا با کمدی سروکار داریم که جنبه‌های بانمک زندگی آن‌ها را بررسی می‌کند. ماجرا درباره‌ی دو فروشنده‌ی قدیمی است که کسب و کارشان بعد از ورود دنیا به عصر دیجیتال با کسادی بی‌سابقه‌ای مواجه می‌شود. آن‌ها تصمیم می‌گیرند با شرکت در یک دوره‌ی تابستانی برنامه‌نویسی در شرکت گوگل، شغل تازه‌ای برای خودشان دست و پا کنند اما از آن جایی که چیزی زیادی از تکنولوژی نمی‌دانند و در عوض تا دلتان بخواهد کودن هستند، در مواجه با انسان‌های نابغه و سخت‌کوش موقعیت‌های بانمکی را رقم می‌زنند.
کارآموزی مثل صدها کمدی دیگر بر پایه‌ی تضاد عجیب و غریب میان دو گروه کاملا متفاوت، خرابکاری و به وجود آوردن موقعیت‌های احمقانه است؛ بنابراین انتظار تماشای یک اثر متفاوت را نداشته باشید و در عوض اگر به دنبال فیلم خنده‌دار و سرگرم‌کننده‌ای هستید، می‌توانید روی آن حساب کنید.
مورد بعدی که کارآموزی را برای عشاق تکنولوژی و برنامه‌نویسان کامپیوتر جذاب می‌کند، نشان دادن زیر و بم شرکت گوگل به واسطه‌ی دوره‌ی کارآموزی است و به نوعی یک فیلم تبلیغاتی به حساب می‌آید. در هر صورت فراموش نکنید کار کردن در گوگل یا حتی قدم زدن در بخش‌های مختلف آن برای بسیاری از مردم دنیا آرزو است و با این فیلم حداقل می‌توانند اندکی به فانتزی‌های ذهنی‌شان نزدیک شوند.
۸- اره‌ماهی (Swordfish)
- سال انتشار: 2001
- کارگردان: دامینیک سینا
- بازیگران: جان تراولتا، هیو جکمن، هلی بری، دان چیدل، وینی جونز
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 25 از ۱۰۰
اره‌ماهی به معنی واقعی کلمه ترکیبی از «ماتریکس» (The Matrix) و «یازده یار اوشن» (Ocean’s Eleven) است؛ مثل ماتریکس مملو از زیبایی‌شناسی سایبرپانکی، قهرمان‌ها و هکرهای چرم پوش و حتی رنگ سبزی است که بر فضای فیلم غالب است. از طرف دیگر با الهام از یازده یار اوشن سرقت دست جمعی از بانک را هدف قرار داده است. البته به اندازه‌ی هیچ‌کدام از این آثار بی‌نقص نیست و در عوض باگ‌های زیادی دارد که گاهی مخاطب را کلافه می‌کند.
جاسوس باهوشی به نام گابریل (جان تراولتا) نقشه‌ی سرقت ۹.۵ میلیارد دلار از بانک را طراحی می‌کند اما برای اینکه برنامه‌ریزی‌هایش بدون مشکل پیش برود به یک هکر چیره‌دست نیاز دارد. برای کار به سراغ استنلی (هیو جکمن) می‌رود که پیش‌تر به جرم هک کردن سیستم‌های امنیتی FBI دستگیر و به تازگی آزاد شده است.
اره‌ماهی یکی از بهترین فیلم‌های جهان درباره‌ی برنامه‌نویسان کامپیوتر و فرآیند هک نیست و همان‌طور که گفتیم ردپای تقلید از آثار مختلف را می‌توان به وضوح در آن دید. با این حال هنوز هم زیبایی‌شناسی‌های اواخر دهه‌ی نود میلادی در آن پیدا می‌شود و برای علاقه‌مندان به آن دوره تا اندازه‌ای تماشایی است.
۷- ترون (Tron)
- سال انتشار: 1982
- کارگردان: استیون لیزبرگر
- بازیگران: جف بریجز، دیوید وارنر، سیدنی مورگن، برنارد هاگز، جکسون باستویک، جری مارن
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 72 از ۱۰۰
ترون به دلایل مختلف نه تنها برای برنامه‌نویسان کامپیوتر بلکه در تاریخ سینما هم فیلم جذاب و تماشایی به حساب می‌آید؛ اولین و مهم‌ترین دلیل این است که در دوره‌ی خودش از اولین آثاری به حساب می‌آمد که به زندگی در دنیای ناشناخته‌ی کامپیوتری می‌پرداخت. همچنین باز هم از معدود فیلم‌هایی بود که از جلوه‌های ویژه‌ی کامپیوتری به صورت گسترده استفاده کرد و به همین دلیل هم از آثار پیشرو ژانر علمی- تخیلی است که راه را برای فیلم‌های مطرح دیگر هموار کرد.
ماجرا درباره‌ی کوین فلین برنامه‌نویس کامپیوتر و توسعه‌دهنده‌ی بازی‌های ویدیویی است که به صورت اتفاقی به دنیای خوش‌رنگ و لعاب برنامه‌ای که خودش نوشته وارد می‌شود و باید هر طوری که شده از این جهان عجیب و ناشناخته نجات یابد. در هر صورت اگر به فیلم‌های علمی- تخیلی و البته برنامه‌نویسی علاقه‌مندید، تماشای این فیلم جذاب و خاطره‌انگیز را به هیچ‌وجه از دست ندهید.
۶- بازی‌های جنگی (WarGames)
- سال انتشار: 1983
- کارگردان: جان بدهام
- بازیگران: متیو برودریک، الای شیدی، دابنی کلمن، جان وود
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 93 از ۱۰۰
بازی‌های جنگی در زمان اکرانش مورد توجه منتقدان قرار نگرفت ولی از آن جایی که بسیار پیشروتر از دوره‌ی خودش بود، در سال‌های بعد بیش‌تر و بیش‌تر دیده شد و مورد توجه مخاطبان قرار گرفت.
ماجرا درباره‌ی هکر نوجوانی است که از روی کنجکاوی و به صورت کاملا اتفاقی به ابررایانه‌های ارتش آمریکا که برای کنترل جنگ‌های هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گرفت، دسترسی پیدا می‌کند. این کنجکاوی دردسرهای زیادی برای خودش و همه‌ی مردم دنیا به وجود می‌آورد.
فیلم در آن دوران به خاطر محتوایش عجیب قلمداد می‌شد و بسیاری حتی تصور نمی‌کردند روزی هکرهای کم سن و سالی پیدا شوند که به راحتی باگ‌های بزرگ‌ترین سیستم‌های امنیتی شرکت‌های معروف دنیا را پیدا و با اقداماتشان مردم سراسر دنیا را تا چند روز با مشکلات جدی مواجه کنند!
جالب است بدانید متیو برودریک در همان سال‌ها فیلمی به نام «مرخصی فریس بولر» (Ferris Bueller’s Day Off) را بازی کرد که شباهت‌های زیادی به بازی‌های جنگی دارد و به نوعی داستان‌های موازی را دنبال می‌کنند. در آن فیلم هم نوجوانی به نام فریس بولر (با بازی متیو برودریک) حضور دارد که موفق می‌شود پایگاه داده مدرسه را هک کند.
۵- استیو جابز (Steve Jobs)
- سال انتشار: 2015
- کارگردان: دنی بویل
- بازیگران: مایکل فاسبندر، ست روگن، کیت وینسلت، جف دانیلز، مایکل استلبرگ
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 85 از ۱۰۰
استیو جابز یکی از دو فیلم بیوگرافی است که درباره‌ی بنیانگذار شرکت اپل ساخته شده است. فیلم‌نامه‌ی استیو جابز توسط آرون سورکین نوشته شده که سابقه‌ی نگارش «شبکه‌ی اجتماعی» (The Social Network) را هم در کارنامه دارد. با بررسی آثار او می‌توان به این نتیجه رسیده که به جای پرداختن به اختراعات انقلابی، علاقه‌ی ویژه‌ای به بررسی زندگی و شخصیت واقعی سوژه‌هایش دارد و از نشان دادن آن‌ها به عنوان یک انسان ناقص هیچ ابایی ندارد؛ این دقیقا همان دلیلی است که طرفداران سرسخت استیو جابز را حسابی عصبانی کرد.
در این که استیو جابز یکی از تاثیرگذارترین شخصیت‌های دنیا است و زندگی میلیون‌ها انسان را متحول کرد، هیچ شکی نیست. اینکه زندگی حرفه‌ای و سخت‌کوشی او الگوی جوانان باشد خیلی هم خوب است اما تامل در زندگی شخصی و باگ‌های رفتاری او خالی از لطف نیست که دنی بویل در استیو جابز از آن غافل نشده است.
در این فیلم در کنار نشان دادن تلاش‌های شبانه‌روزی استیو جابز، جنبه‌های تاریک‌تر شخصیت او هم بررسی می‌شود. بسیاری از همکاران سابق او و کارمندان اپل بارها در مصاحبه‌های مختلف جابز را شخص مغرور و متکبری معرفی کردند که با زیردستانش به تندی برخورد می‌کرد. بویل این وجه از شخصیت آقای جابز را به خوبی در فیلمش به تصویر کشیده است. البته همان‌طور که گفتیم با واکنش‌های بسیار تندی از جانب طرفدارانی که او را یک انسان کامل می‌دانستند، روبه‌رو شد.
فیلم به طور کلی سه بخش از زندگی استیو جابز را بررسی می‌کند؛ دوران جوانی و تلاش‌های او برای طراحی سیستم عامل مکینتاش، طراحی کامپیوترهای نکست و بازگشت دوباره‌ی او به اپل و عرضه آی مک. در سال ۲۰۱۳ فیلمی به نام «جابز» (Jobs) به کارگردانی جاشوا مایکل استرن ساخته شد اما استیو جابزِ دنی بویل به دلیل فضای واقعی‌ترش، فیلم بهتری از آب درآمد.
۴- شبکه‌ی اجتماعی (The Social Network)
- سال انتشار: 2010
- کارگردان: دیوید فینچر
- بازیگران: جسی آیزنبرگ، اندرو گارفیلد، جاستین تیمبرلیک، رونی مارا، آرمی همر، رشیدا جونز
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 96 از ۱۰۰
باز هم فیلم بیوگرافی دیگری درباره‌ی یکی از تاثیرگذارترین برنامه‌نویسان کامپیوتر که در حال حاضر در سراسر دنیا برای میلیون‌ها جوان الهام‌بخش است؛ مارک زاکربرگ بنیانگذار فیس‌بوک که در حال حاضر مالک بسیاری از پرطرفدارترین شبکه‌های اجتماعی دنیا از جمله اینستاگرام و واتساپ است.
شبکه‌ی اجتماعی به سال‌های تحصیل زاکربرگ در دانشگاه هاروارد و اتفاقاتی که به واسطه‌ی آن تصمیم گرفت یک وب‌سایت دوست‌یابی معمولی را به شبکه‌ی اجتماعی محبوبی به نام فیس‌بوک تبدیل کند، می‌پردازد.
فیس‌بوک از ایده‌ی اولیه‌ی دوقلوهای وینکلواس آغاز شد و در زمان انتشار این فیلم در سال ۲۰۱۰ بیش از ۵۰۰ میلیون کاربر در سراسر دنیا داشت. از آن جایی که در حال حاضر بیش از ۳ میلیارد کاربر از این شبکه‌ی اجتماعی استفاده می‌کنند، مخاطبان زیادی منتظر ساخت قسمت دوم شبکه‌ی اجتماعی و تماشای چگونگی روند رشد امپراتوری زاکربرگ هستند.
۳- دختری با خال‌کوبی اژدها (The Girl With The Dragon Tattoo)
- سال انتشار: 2011
- کارگردان: دیوید فینچر
- بازیگران: دنیل کریگ، رونی مارا، کریستوفر پلامر، استیون برکوف، رابین رایت، جولی ریچاردسون
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 86 از ۱۰۰
این بار هم دیوید فینچر و فیلم دیگری که به یک برنامه‌نویس کامپیوتر عجیب و غریب می‌پردازد. البته خال‌کوبی اژدها برخلاف شبکه‌ی اجتماعی بیوگرافی نیست و به سبک موردعلاقه‌ی این کارگردان یعنی ژانر دلهره‌آور و ماجراجویی نزدیک است.
ماجرا درباره‌ی روزنامه‌نگاری جسوری به نام میکائیل بلومکویست (دنیل کریگ) است که به خاطر کنجکاوی بیش از حد از کار برکنار می‌شود. در همین دوران است که یک میلیونر او را برای پیدا کردن سرنخی از گم شدن نوه‌ی برادرش استخدام می‌کند. میکائیل در این میان با دختر هکری به نام لیزبث (رونی مارا) آشنا می‌شود که بسیار چیره‌دست و باهوش است و می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای حل پرونده باشد.
ونی مارا در نقش لیزبث بازی شگفت‌انگیزی ارائه داد و گریم او آن‌قدر عجیب است که در نگاه اول تشخیص چهره‌اش بسیار دشوار است. مارا به خاطر بازی در این نقش نامزد جایزه‌ی اسکار شد و دختری با خال‌کوبی اژدها از بهترین فیلم‌های کارنامه‌ی او به حساب می‌آید.
در نهایت اگر به دنیای برنامه‌نویسان کامپیوتر علاقه‌مند هستید و دوست دارید زندگی آن‌ها را در فضایی نامعمول و هیجان‌انگیز تماشا کنید، تماشای این اثر جذاب دیوید فینچر را از دست ندهید.
۲- بازی تقلید (The Imitation Game)
- سال انتشار: 2014
- کارگردان: مورتن تیلدام
- بازیگران: بندیکت کامبربچ، کیرا نایتلی، متیو گود، مارک استرانگ، چارلز دنس، آلن لیچ
- امتیاز IMDb به فیلم: 8 از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 89 از ۱۰۰
بازی تقلید به عنوان یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های سال ۲۰۱۴ شناخته می‌شود و با ۸ نامزدی اسکار نشان داد به مذاق منتقدان حسابی خوش آمده است. این فیلم بیوگرافی به بازه‌های مختلف از زندگی ریاضی‌دان معروف و پدر علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی، آلن تورینگ می‌پردازد.
اگر آلن تورینگ نبود احتمالا برنامه‌نویسی به شکل امروزی وجود نداشت؛ بنابراین علوم کامپیوتر مدیون زحمات و ابداعات او است. در دوران جنگ جهانی دوم ارتش بریتانیا در آستانه‌ی شکست سنگینی از آلمان نازی قرار داشت؛ بنابراین گروهی از ریاضی‌دانان نابغه به رهبری آلن تورینگ را استخدام کرد تا روی روش‌های مختلفی برای شکستن کدهای ماشین رمزنگاری انیگما کار کنند.
نازی‌ها پیام‌های سری‌شان را با استفاده از کدهای ویژه‌ی این ماشین مخابره می‌کردند و دسترسی به اطلاعات آن پیروزی بزرگی برای ارتش بریتانیا به حساب می‌آمد. در بخشی از فیلم تلاش‌ها و چالش‌های تورینگ و گروهش برای حل این معما نمایش داده می‌شود و در بخش دیگری هم به سال‌های پایانی زندگی او و حوادث تلخی که منجر به مرگش می‌شود، پرداخته می‌شود.
در هر صورت اگر به فیلم‌هایی درباره‌ی زندگی برنامه نویسان کامپیوتر علاقه‌مندید، بازی تقلید یکی از متفاوت‌ترین گزینه‌های لیست است.
۱- ماتریکس (The Matrix)
- سال انتشار: 1999
- کارگردان: واچوفسکی‌ها
- بازیگران: کیانو ریوز، لارنس فیشبرن، کری-ان ماس، هوگو ویوینگ، جو پانتولیانو، گلوریا فاستر
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 88 از ۱۰۰
اما نوبتی هم باشد نوبت یکی از پیچیده‌ترین فیلم‌های سایبرپانکی و آثاری است برنامه نویسان کامپیوتر و علاقه‌مندان به این علم شیفته‌ی آن هستند. قسمت اول ماتریکس در سال ۱۹۹۹ منتشر شد و به دلیل داستان چند بعدی و پیچیده و البته جذابیت‌های بصری، خیلی زود مورد توجه مخاطبان و منتقدان قرار گرفت.
ماتریکس از آن فیلم‌های علمی- تخیلی است که حتی با تماشای چندباره‌ی آن هم بعید است از تمام جزئیات داستان سر درآورید و با پایان فیلم تعداد زیادی علامت سوال در سرتان رژه می‌رود اما اگر عاشق دنیای سایبرپانکی و علم کامپیوتر باشید حتما از تماشای آن لذت خواهید برد.
برنامه‌نویسی به نام توماس اندرسون که با نام مستعار نئو شناخته می‌شود هنگام فرآیند هک با پیغام عجیب ماتریکس مواجه و کم‌کم متوجه می‌شود اتفاقات عجیبی در دنیای اطرافش رخ می‌دهد. نئو مصرانه به دنبال پاسخ سوال‌هایش می‌گردد و ناگهان متوجه می‌شود در حقیقت دنیایی که با آن روبه‌رو است، دنیای شبیه‌سازی شده‌ای به نام ماتریکس است که توسط ماشین‌هایی هوشمند برنامه‌نویسی شده است!
ماتریکس در ژانر خودش به اندازه‌ای تاثیر گذار بود که بسیاری از المان‌های زیبایی‌شناسی آن از لباس‌های تمام چرم شخصیت‌های اصلی گرفته تا تاثیر رنگ سبز بر مرموز شدن فضا، در تاریخ سینما ماندگار شدند و تاثیر آن را می‌توان بر بسیاری از فیلم‌های همین فهرست دید.
در نهایت قسمت چهارم ماتریکس بعد از نزدیک دو دهه در اواخر سال ۲۰۲۱ اکران خواهد شد. بر اساس تریلر منتشر شده به نظر می‌رسد نئو چیزی از ماتریکس به یاد نمی‌آورد؛ بنابراین ممکن است بار دیگر به اصالت برنامه‌نویسی‌اش بازگردد.
منبع: screenrant
خیلی ممنون