۱۰ فیلم و سریال اقتباسی از کتاب «جزیره گنج» از بدترین تا بهترین
مدت‌ها قبل از اینکه جک اسپارو روی کشتی مروارید سیاه سرخوشانه اقیانوس‌ها را پشت سر بگذارد یا پیتر پن با کاپیتان هوک در نورلند دست و پنجه نرم کند، در سال ۱۸۸۳ رابرت لویی استیونسن با رمان «جزیره گنج» ماجراجویی‌های دزدان دریایی را در سطح وسیعی به محبوبیت رسانده بود. این کتاب داستان پسر یک مسافرخانه‌دار به نام جیم هاوکینز را روایت می‌کند که به یک گروه جوینده گنج می‌پیوندد که برای یافتن گنجی عظیم در یک جزیره به نام هیسپانیولا دل به دریا می‌زنند. جیم خود را در برابر خدمه‌ای از دزدان دریایی خشن به رهبری لانگ جان سیلور یک پا می‌بیند. «جزیره گنج» به عنوان اولین موفقیت بزرگ ادبی استیونسن (او بعدا به نوشتن رمان‌های محبوب «ربوده شده» و «مورد عجیب دکتر جکیل و آقای هاید» ادامه داد)، منبع اقتباس‌های فراوانی در انواع رسانه‌های تصویری شد. اما زمانی که رمان در سال ۱۹۴۴ به طور رسمی به مالکیت عمومی درآمد، حتی منبع الهام محبوب‌تری برای فیلم‌ها و بعدا سریال‌های تلویزیونی شد. در طول سال‌ها ده‌ها فیلم اقتباسی از کتاب «جزیره گنج» در سینما و تلویزیون ساخته شده است؛ از بازگویی‌های وفادارانه تا تفسیرهای ساده‌تر، در این مطلب ما ۱۰ مورد از بهترین‌های تمام دوران را نام بردیم.
۱۰. فیلم «جزیره گنج» (Treasure Island)
- محصول: ۱۹۷۲
- کارگردان: جان هاف
- بازیگران: اورسن ولز، کیم برفیلد، لیونل استندر
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵.۸ از ۱۰
در نسخه ۱۹۷۲ «جزیره گنج»، اورسن ولز در نقش لانگ جان سیلور شرور در کنار گروهی از بازیگران عمدتا اتریشی، اسپانیایی و ایتالیایی بازی کرد. این فیلم بر اساس فیلمنامه‌ای ساخته شده بود که ولز در دهه ۶۰ نوشت و در حالی که خالق فیلم مهم «همشهری کین» (Citizen Kane) هرگز به تحقق دیدگاه مورد نظرش حتی نزدیک هم نشد، تهیه‌کننده هری آلن تاورز، که در دوران فعالیت رادیویی ولز با او همکاری می‌کرد، تصمیم گرفت این ایده را بپذیرد و همکاری کند.
ولز نارضایتی خود را از این پروژه به سبک کلاسیک خودش نشان داد؛ دائما با کارگردان جان هاف درگیر بود، نام مستعار او دبلیو جیوز را به خاطر مشکلاتی که در بازنویسی‌ها داشت، انتخاب و ادعا کرد که صدایش بدون اجازه او دوبله شده است.
علی‌رغم درام پشت صحنه و نقدهای منفی منتقدان، فیلم اقتباسی جان هاف از کتاب «جزیره گنج» برای بسیاری از طرفداران رمان استیونسن لذت‌بخش است. این فیلم با امتیاز ۳.۱ در لترباکسد طرفداران زیادی دارد که بازی بحث‌برانگیز ولز را ستایش می‌کنند و فیلم را در واقع یکی از وفادارترین آثار به منبع اصلی می‌دانند.
۹. انیمیشن «سیاره گنج» (The Treasure Planet)
- محصول: ۱۹۸۲
- کارگردان: رومن پتکوف
- صداپیشه‌ها: –
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۱ از ۱۰
۲۰ سال قبل از ساخته شدن «سیاره گنج» دیزنی، شرکت بلغاری «استودیوی انیمیشن‌سازی سوفیا» اولین انیمیشن اقتباسی از داستان کلاسیک رابرت لویی استیونسن به نام «سیاره گنج» را عرضه کرد. رومن پتکوف کارگردان این فیلم که بعدها در ساخت تعدادی سریال انیمیشنی از جمله «آزمایشگاه دکستر» (Dexter’s Laborator) و «جانی براوو» (Johnny Bravo) همکاری داشت، از چند هنرمند بزرگ برای صداپیشگی دوبله انگلیسی فیلم خود استفاده کرد. هنرمندانی چون جو پری گیتاریست گروه اروسمیث (Aerosmith) و برایان کرانستون جوان در نقش فیلیپ.
انیمیشن «سیاره گنج» با موسیقی از گروه راک بلغاری به نام تانگرا و یک سبک انیمیشن نسبتا خام و ابتدایی، قطعا ساده‌ترین فیلم اقتباسی از کتاب «جزیره گنج» است. با این حال، سوررئالیسم علمی-تخیلی آن پیروانی وفادار دارد. شما نمی‌توانید فیلم را در هیچ سرویس پخشی پیدا کنید، اما خوشبختانه یکی از طرفداران واقعی کل این انیمیشن را در یوتیوب آپلود کرده است.
۸. سریال کوتاه «جزیره گنج» (Treasure Island)
- محصول: ۲۰۱۲
- سازنده: استیو بارون
- بازیگران: ادی ایزارد، الایژا وود، دونالد ساترلند
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۲ از ۱۰
یکی از جدیدترین اقتباس‌ها از رمان معروف، سریال کوتاه «جزیره گنج» در سال ۲۰۱۲ با بازی ادی ایزارد در نقش لانگ جان سیلور و الایژا وود در نقش بن گان است. این فیلم به کارگردانی استیو بارون که به خاطر کارگردانی موزیک‌ویدیوهایش شهرت دارد، ابتدا در بریتانیا منتشر و یک سال بعد دوباره در یکی از شبکه‌های بریتانیایی به نام پیک پخش شد.
«جزیره گنج» بارون به خاطر انحراف‌های گاه و بی‌گاه از رمان استیونسن بازخوردهای متفاوتی دریافت کرد، این در حالی است که بسیاری از منتقدان و مخاطبان مجذوب تصویر تا حدودی واقع‌گرایانه فیلم از دزدان دریایی شدند. بینندگان همچنین از بازی جذاب ایزارد و وود، توبی رگبو (جیم هاوکینز) و دونالد ساترلند (کاپیتان فلینت) تمجید کردند. «جزیره گنج» نامزد دو جایزه امی برای بهترین فیلمبرداری و بهترین طراحی لباس سریال کوتاه شد.
۷. فیلم «جزیره گنج» (Treasure Island)
- محصول: ۱۹۸۲
- کارگردان: ولادمیر وروبیوف
- بازیگران: اولگ بوریسوف، نیکولای کروکوف، فیودور استاکوو
- امتیاز متاریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
ظاهرا سال ۱۹۸۲ سال بزرگی برای اقتباس‌های «جزیره گنج» بود، چون شرکت سازنده روسی لنفیلم نیز در همان سال که فیلم انیمیشن بلغارستانی منتشر شده بود، یک فیلم لایو اکشن از «جزیره گنج» عرضه کرد. این فیلم تلویزیونی سه‌ونیم ساعته توسط ولادیمیر وروبیوف کارگردانی شد که نه تنها در نقش جورج مری دزد دریایی در فیلم بازی کرد و بدلکاری‌های این نقش را هم خودش انجام داد، بلکه پسرش کنستانتین را نیز برای بازی در نقش مکمل دیک جانسون به خدمت گرفت؛ جوان‌ترین دزد دریایی در خدمه لانگ جان سیلور.
شاید یکی از ناشناخته‌ترین اقتباس‌های «جزیره گنج»، همین نسخه ۱۹۸۲ باشد که طرفداران کم اما وفادار دارد. بسیاری از مخاطبان لحن مالیخولیایی فیلم را ستایش کرده‌اند و در عین حال جذب موسیقی و بازی بازیگران اصلی فیلم شده‌اند.
۶. فیلم «جزیره گنج» (Treasure Island)
- محصول: ۱۹۳۴
- کارگردان: ویکتور فلمینگ
- بازیگران: والاس بیری، جکی کوپر، لیونل باریمور
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
پس از اکران دو فیلم اقتباسی صامت از کتاب «جزیره گنج» در سال‌های ۱۹۱۸ و ۱۹۲۰، نسخه تصویری ۱۹۳۴ این داستان اولین اقتباس ناطق سینمایی بود. در این فیلم به کارگردانی ویکتور فلمینگ (که بیشتر به خاطر اقتباس‌های «بر باد رفته» (Gone with the Wind) و «جادوگر شهر آز» (Wizard of Oz) در سال ۱۹۳۹ شناخته می‌شود)، والاس بیری برنده جایزه اسکار در نقش لانگ جان سیلور، جکی کوپر بازیگر مشهور کودک در نقش جیم هاوکینز و لیونل باریمور، عموی بزرگ درو بریمور در نقش بیلی بونز مرموز بازی کردند.
«جزیره گنج» فلمینگ که پر از تصاویر جذاب از دریاهای آزاد، مبارزات شمشیر پر از اکشن، و فضای تقریبا عجیب و غریب ماجراجویی است، به عنوان اولین اقتباس محبوب از رمان کلاسیک دزدان دریایی از جایگاه مهمی برخوردار است. حتی نزدیک به ۱۰۰ سال بعد، بسیاری از آن به عنوان بهترین فیلم اقتباسی از کتاب «جزیره گنج» یاد می‌کنند. در حالی که کوپر در زندگی‌نامه خود ادعا می‌کرد که بازی خودش را دوست ندارد و کار کردن با بیری دشوار است، اجرای این دو بازیگر موفق شد اکثر طرفداران فیلم‌های مترو گلدوین مایر را راضی کند.
۵. فیلم «جزیره گنج» (Treasure Island)
- محصول: ۱۹۹۰
- کارگردان: فریزر کلارک هستون
- بازیگران: چارلز هستون، کریستین بیل، الیور رید
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
چارلز هستون و کریستین بیل ۱۵ ساله در نسخه ۱۹۹۰ «جزیره گنج» به ترتیب در نقش لانگ جان سیلور و جیم هاوکینز به ایفای نقش پرداختند، در حالی که الیور رید، کریستوفر لی و پیت پاستویت نیز در نقشهای مکمل ظاهر شدند. جالب اینجاست که فریزر کلارک هستون (پسر چارلز هستون) نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌کنندگی این فیلم را بر عهده داشت.
همکاری پدر و پسر هستون که دقیق‌ترین تفسیر از «جزیره گنج» شناخته می‌شود، دیالوگ‌هایی را مستقیما از رمان استیونسن به نمایش می‌گذارد و با وجود اینکه هنوز فیلمی کودکانه است، برخی از صحنه‌های خشن‌تر کتاب را نیز شامل می‌شود. هستون و بیل همچنین در نقشهای برجسته خود درخشیدند و بر خلاف بیری و کوپر، پس از اتمام پروژه دوستی ماندگاری داشتند، به طوری که بیل یکی از معدود افراد مشهوری بود که در سال ۲۰۰۸ در مراسم خاکسپاری هستون شرکت کرد.
۴. سریال «بادبان‌های سیاه» (Black Sails)
- محصول: ۲۰۱۴-۲۰۱۷
- سازنده: جاناتان استاینبرگ، رابرت لوین
- بازیگران: توبی استفنز، ری استیونسون، هنا نیو
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۲ از ۱۰
سریال «بادبان‌های سیاه» که به عنوان پیش‌درآمد «جزیره گنج» ساخته شده است، ۲۰ سال قبل از رویدادهای رمان اتفاق می‌افتد. این سریال تلویزیونی در کیپ تاون آفریقای جنوبی فیلمبرداری شد و توبی استفنز در نقش کاپیتان فلینت، لوک آرنولد در نقش لانگ جان سیلور و تام هاپر در نقش بیلی بونز بازی کردند. آن بانی (کلارا پاجت) و ریش‌سیاه (ری استیونسن) نیز در نقش دزدان دریایی در این سریال حضور داشتند.
جاناتان استاینبرگ و رابرت لوین، خالقان این سریال، متعهد شدند تا آنجایی که می‌توانند با کمک ۳۰۰ خدمه برای ساخت تنها یک کشتی جزئیات بیشتری را برای داستانشان فراهم کنند. این فداکاری برای خلق یک اثر به ثمر نشست و مجموعه برنده سه جایزه امی شد؛ دو جایزه برای صدا و یکی برای جلوه‌های ویژه بصری. در حالی که تقریبا یک فصل طول کشید تا سریال واقعا به محبوبیت برسد، لحن تیره و خشن آن در نهایت به موفقیت بزرگ در بین بینندگان کمک کرد و سریالی تماشایی بوجود آمد که حتی کسانی که از طرفداران «جزیره گنج» نبودند هم می‌توانستند از آن لذت ببرند.
۳. انیمیشن «سیاره گنج» (Treasure Planet)
- محصول: ۲۰۰۲
- کارگردان: ران کلمنتس
- صداپیشه‌ها: جوزف گوردن لویت، برایان مری، اما تامپسون
- امتیاز متاکریتیک: ۶۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
در انیمیشن «سیاره گنج» دیزنی، کشتی‌های فضاپیما، سلاح‌های لیزری و روبات‌ها و حیوانات انسان‌نما جایگزین بسیاری از شخصیت‌ها و عناصر اصلی «جزیره گنج» می‌شوند. بازیگران درخشان شامل جوزف گوردون لویت، برایان موری، دیوید هاید پیرس، مارتین شورت و اما تامپسون صداپیشگی شخصیت‌ها را برعهده دارند.
در حالی که «سیاره گنج» در واقع سومین فیلم اقتباسی علمی-تخیلی از کتاب «جزیره گنج» پس از انیمیشن بلغارستانی محصول ۱۹۸۲ و سریال کوتاه لایو اکشن فضایی ایتالیایی «جزیره گنج» در سال ۱۹۸۷ بود، بدون شک محبوب‌ترین و جاه‌طلبانه‌ترین بازگویی فضایی از کتاب ماجراجویانه قرن نوزدهم است.
«سیاره گنج» با وجود اینکه ۱۱۰ میلیون دلار در باکس آفیس به دست آورد، در گیشه شکست خورد، زیرا بودجه ۱۴۰ میلیون دلاری آن را به گران‌ترین انیمیشن سنتی تاریخ تبدیل کرد. با این حال، این فیلم استیم‌پانکی به یک کلاسیک کالت تبدیل شد و سبک انیمیشن زیبا و برداشت آزاد از رمان «جزیره گنج»، آن را به یکی از دست کم گرفته‌شده‌ترین فیلم‌های دیزنی در تمام دوران تبدیل کرد. این فیلم نامزدی جایزه اسکار بهترین انیمیشن بلند را دریافت کرد و در مقابل فیلم «شهر ارواح» (Spirited Away) اثر هایائو میازاکی شکست خورد.
۲. فیلم «جزیره گنج ماپت‌ها» (Muppet Treasure Island)
- محصول: ۱۹۹۶
- کارگردان: برایان هنسون
- صداپیشه‌ها: دیو گوئلز، تیم کوری، کوین بیشاپ
- امتیاز متاکریتیک: ۶۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۹ از ۱۰
«جزیره گنج ماپت‌ها» پنجمین فیلم «ماپت‌ها» (Muppets) بود که تیم کوری و کوین بیشاپ نقشهای کلیدی لانگ جان سیلور و جیم هاوکینز را در آن ایفا کردند و بقیه (به جز بیلی کانولی در نقش دزد دریایی بیلی بونز و جنیفر ساندرز به عنوان مسافرخانه‌دار سارا بلوریج) نقشهای عروسکی داشتند. این فیلم با صحنه‌های اکشن هیجان‌انگیز، قطعات کمدی کلاسیک مبتنی بر ماپت، و موسیقی ساخته‌شده توسط هانس زیمر افسانه‌ای، دومین اقتباس ادبی با بازی ماپت‌ها پس از فیلم «سرود کریسمس ماپت‌ها» (Muppet Christmas Carol) در سال ۱۹۹۲ بود.
«جزیره گنج ماپت‌ها» با درآمد ۳۴.۳ میلیون دلاری و بودجه ۳۱ میلیون دلاری، موفقیت متوسطی در گیشه داشت. این فیلم طرفداران بسیار جدی دارد که آن را در زمره بهترین فیلم‌های ماپت می‌دانند. این فیلم که با قطعات موسیقایی جذاب و لحنی دل‌پذیر که حس متمایز ماپت را به یک داستان آشنا می‌آورد و به لطف بازی کری و بیشاپ (که برای اولین نقش سینمایی خود نامزد چندین جایزه بازیگر جوان شد) در میان عناوین مشابه می‌درخشد.
۱. فیلم «جزیره گنج» (Treasure Island)
- محصول: ۱۹۵۰
- کارگردان: بایرون هاسکین
- بازیگران: بابی دریسکال، رابرت نیوتن، بازیل سیدنی
- امتیاز متاکریتیک: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۹ از ۱۰
این فیلم «جزیره گنج» با بازی رابرت نیوتن در نقش لانگ جان سیلور و بابی دریسکال بازیگر کودک سرشناس در نقش جیم هاوکینز، اولین فیلم اقتباسی لایو اکشن دیزنی و اولین فیلم اقتباسی از کتاب «جزیره گنج» بود که به صورت رنگی فیلمبرداری شد. فیلم به قدری موفقیت‌آمیز بود که یک دنباله به نام «لانگ جان سیلور» (Long John Silver) و یک مجموعه تلویزیونی به نام «ماجراهای لانگ جان سیلور» (The Adventures of Long John Silver) بعدها برای آن ساخته شد و نیوتن در هر دو نقش خود را دوباره تکرار کرد.
«جزیره گنج» که عمدتا در بریتانیا فیلمبرداری شد، ششمین فیلم پرطرفدار باکس آفیس بریتانیا در سال ۱۹۵۰ بود که مجموعا ۴.۱ میلیون دلار فروش داشت. این فیلم که به‌خاطر مجموعه‌های فوق‌العاده‌اش و عملکرد قدرتمند نیوتن قابل توجه است، به‌طور گسترده به عنوان اولین فیلم دزد دریایی اثبات‌شده و واقعی در نظر گرفته می‌شود. فیلمی که باعث خلق چندین اثر ماجراجویی در دریاهای آزاد شد، که مهم‌ترین آن‌ها فرنچایز «دزدان دریایی کارائیب» (Pirates of the Caribbean) بود.
منبع: Movieweb
