بهترین کتابهای جان مکسول کوتسی؛ نویسنده رمان «در انتظار بربرها»
اگر به دنبال ادبیاتی هستید که ذهن شما را به چالش بکشاند، بهترین کتابهای جان مکسول کوتسی با پرسشهای بنیادیاش درباره زندگی، انتخابی بینظیر خواهند بود.جان مکسول کوتسی (John Maxwell Coetzee) یکی از بهترین نویسندگان معاصر جهان و برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۰۳، نویسندهای است که با آثار تأثیرگذار خود توانسته مرزهای ادبیات داستانی را گسترش دهد. او با نثری ساده اما عمیق، موضوعات پیچیدهای همچون استعمار، هویت، اخلاق، و تنشهای انسانی را به تصویر میکشد. در این مقاله، به معرفی و بررسی پنج کتاب برجسته از او میپردازیم.
جان مکسول کوتسی؛ روایتگر تنشهای انسانی و جهانی
۱. آقای فو (Foe)
- سال انتشار: ۱۹۸۶
- امتیاز گودریدز: ۳.۴ از ۵
آقای فو بازخوانی رمانی کلاسیک از ادبیات انگلیسی، یعنی رابینسون کروزوئه اثر دانیل دفو است. کوتسی در این اثر به بازاندیشی در نقش داستانسرا و حذف صداهای حاشیهای میپردازد.
با همان شدت و بینشی که در «در انتظار بربرها» به کار برد، او داستان رابینسون کروزوئه را بازآفرینی میکند و توجه ما را به اغواگری و استبداد ذات داستانپردازی جلب میکند.
در سال ۱۷۲۰، زنی به نام سوزان بارتون که اخیراً از یک جزیره متروک نجات یافته است، به نویسنده مشهور، دنیل فو، مراجعه میکند. او میخواهد که فو داستان زندگیاش و مردی مرموز به نام کروزو که نجاتدهنده، همراه، ارباب و گاهی معشوقهاش بوده است را روایت کند. کروزو مرده است و خدمتکارش، فرایدی، قادر به سخن گفتن نیست. در حالی که بارتون تلاش میکند حقیقت را روایت کند، او ناخواسته کروزو را به یک اختراع ذهنی تبدیل میکند. همانگونه که بارتون در این کتاب داستان را بازگو میکند، مانند خود کوتسی، داستانهایی که گمان میکردیم میشناسیم، عمقی فریبنده، زیبا و غیرمنتظره پیدا میکنند.
این کتاب بازخوانی هوشمندانهای از استعمار و سکوت تاریخی افراد حاشیهای است. کوتسی با زیر سوال بردن روایتهای سنتی، مخاطب را به فکر فرو میبرد که چرا و چه کسانی از تاریخ حذف شدهاند. کوتسی در آقای فو نه تنها ساختار داستانسرایی را نقد میکند، بلکه به تحلیل نابرابریهای قدرت در روایت تاریخ میپردازد. او با زیر سوال بردن روایتهای رسمی، مخاطب را به بازاندیشی در معنا و حقیقت داستانسرایی دعوت میکند.
۲. در انتظار بربرها (Waiting for the Barbarians)
- سال انتشار: ۱۹۸۰
- امتیاز گودریدز: ۳.۹ از ۵
«در انتظار بربرها» در سال ۱۹۸۰ منتشر شد و یکی از شناختهشدهترین آثار کوتسی است. این کتاب، نمایشی از خشونت و ظلم در جوامع استعماری و مکانیزمهای سرکوب است. یک دادرس، بیآنکه به جنگ در حال وقوع با بربرها توجه کند، سالیان سال با وفاداری به امپراتوری خدمت کرده است و مسئولیت امور یک سکونتگاه کوچک مرزی را بر عهده دارد. اما با ورود متخصصان بازجویی، او شاهد رفتار ظالمانه و ناعادلانه امپراتوری با اسیران جنگی میشود. با تأثیر از همدردی با قربانیان، او دست به اقدامی شجاعانه و احساسی میزند که او را دشمن دولت میسازد.
در انتظار بربرها یک تمثیل تکاندهنده درباره جنگ بین ستمگر و ستمدیده است. دادرس نه تنها مردی است که با بحران وجدان در زمانهای دوردست مواجه است، بلکه شرایط او بازتابی است از وضعیت تمام کسانی که با همکاری ناخوشایند خود با رژیمهایی که عدالت و انسانیت را نادیده میگیرند.
در انتظار بربرها تمثیلی قدرتمند از استعمار و مکانیزمهای سرکوب قدرت است. این کتاب توانسته جایگاهی ویژه در ادبیات سیاسی پیدا کند و مورد تحسین منتقدان قرار گیرد. کوتسی در این اثر با استفاده از زبانی شاعرانه، به نقد سیستمهای سیاسی سرکوبگر میپردازد. او نشان میدهد که چگونه ترس و بیاعتمادی میتواند جوامع را به سمت خشونت سوق دهد.
جالب است بدانید عنوان کتاب از شعری از کنستانتین کاوافی الهام گرفته شده است. علاوه بر آن یک اقتباس اپرایی و یک اقتباس سینمایی برجسته با بازی جانی دپ دارد.
۳. یادداشتهای سال بد (Diary of a Bad Year)
- سال انتشار: ۲۰۰۷
- امتیاز گودریدز: ۳.۶ از ۵
این رمان در سال ۲۰۰۷ یکی از آثار تجربی و نوآورانه و از جمله بهترین کتابهای جان مکسول کوتسی شد که به بررسی موضوعات فلسفی، سیاسی و اخلاقی میپردازد. کتاب درباره نویسندهای است که دیدگاههای خود را درباره موضوعات مختلف از جمله سیاست، اخلاق و زندگی روزمره در قالب مقالاتی کوتاه مینویسد. در عین حال، داستان زندگی شخصی او و رابطهاش با زنی جوان نیز روایت میشود.
سنیور سی (Senor C)، نویسندهای سالخورده، مأمور شده است مجموعهای از مقالات با عنوان «نظرات قاطع» بنویسد. پس از استخدام یک تایپیست جوان و زیبا به نام آنیا، این دو رابطهای را آغاز میکنند که تأثیر عمیقی بر زندگیشان خواهد داشت، بهویژه وقتی آلن، معشوق ناکارآمد آنیا، به حساب بانکی سنیور سی چشم میدوزد. روایت از زبان این سه شخصیت بهطور همزمان، روشی کاملاً جدید برای داستانگویی خلق میکند که نتیجهاش رمانی درگیرکننده، استدلالی و تأثیرگذار است.
یادداشتهای سال بد نمونه بارزی از توانایی کوتسی در ترکیب موضوعات فلسفی و سیاسی با داستانسرایی است. این کتاب ساختاری منحصربهفرد دارد که خواننده را به چالش میکشد. با استفاده از ساختاری چندلایه، کوتسی به بررسی تنشهای میان دیدگاههای فردی و جهانی میپردازد. این کتاب به خوبی نشان میدهد که چگونه ادبیات میتواند ابزاری برای تحلیل موضوعات پیچیده اجتماعی باشد.
۴. زندگی و زمانه مایکل کِی (Life & Times of Michael K)
- سال انتشار: ۱۹۸۳
- امتیاز گودریدز: ۳.۸ از ۵
جایزه بوکر از آن این کتاب در سال ۱۹۸۳ شد و به عنوان یکی از بهترین کتابهای جان مکسول کوتسی، افتخاری برای وی به ارمغان آورد.
در آفریقای جنوبیای که گرفتار جنگ داخلی است، مایکل کی سفری را آغاز میکند تا مادرش را به خانه روستاییاش بازگرداند. پس از مرگ مادر، مایکل در دنیایی بینظم و پر از ارتشهای خشن سرگردان تنها میماند. او که به اسارت گرفته شده است، نمیتواند محدودیت را تحمل کند و فرار میکند، مصمم به اینکه با عزت زندگی کند. او در جستجوی آرامش به طبیعت پناه میبرد.
رمان زندگی و زمانه مایکل کی به جوهره تجربه انسانی میپردازد: نیاز به داشتن دیدی پاک و شفاف، یک زندگی درونی و معنوی و البته اتصال به جهانی که در آن زندگی میکنیم.
این رمان یکی از قدرتمندترین آثار کوتسی در تحلیل مسائل انسانی است. این کتاب به موضوعاتی همچون معنا و هدف زندگی، نابرابری اجتماعی و تأثیر جنگ بر زندگی انسانها میپردازد. وی در این اثر با استفاده از شخصیت مایکل کِی، تصویری از انسان معاصر ارائه میدهد که در مواجهه با شرایط دشوار، به دنبال حفظ کرامت و آزادی است.
۵. تابستان زندگی (Summertime)
- سال انتشار: ۲۰۰۹
- امتیاز گودریدز: ۳.۷ از ۵
این کتاب در سال ۲۰۰۹ منتشر شد و بخش سوم از سهگانه خودزندگینامهای کوتسی است.
رمان تابستان زندگی اثری نوآورانه و الهامبخش است که به جی. ام. کوتسی اجازه میدهد زندگی خود را با نگاهی منتقدانه و بدون ملاحظه بررسی کند و کشمکشهای اخلاقی دردناک و تلاشهایش برای درک معنای مراقبت از دیگران را آشکار کند.
یک زندگینامهنویس جوان انگلیسی در حال تحقیق برای نوشتن کتابی درباره نویسنده فقید، جان کوتسی است و بر دوران سیسالگی او تمرکز دارد؛ زمانی که کوتسی در یک کلبه قدیمی در حومه کیپتاون با پدرش زندگی میکرد. زندگینامهنویس پنج نفر از نزدیکان کوتسی که او را بهخوبی میشناختند، از جمله زنی که با او رابطهای عاشقانه داشت، مصاحبه میکند. این روایتها تصویری از مردی کتابخوان و منزوی ارائه میدهد که در برقراری ارتباطات معنادار با اطرافیانش دچار مشکل بود. تابستان زندگی اثری پرجاذبه، شفاف و گاه طنزآمیز است که یکی از نویسندگان برجسته معاصر خلق کرده است.
این کتاب، از لحاظ ساختاری و محتوایی یکی از آثار خاص کوتسی است. وی در این اثر با ترکیب واقعیت و تخیل، مرزهای زندگینامهنویسی را گسترش داده است. او با استفاده از روایتهای چندگانه، به بررسی مفهوم حقیقت و داستانسرایی میپردازد.
سخن آخر
جان مکسول کوتسی، رماننویس، منتقد و مترجم مشهور و دو بار برنده جایزه بوکر و البته برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۰۳ با آثار برجسته و متفاوت خود، توانست به یکی از مهمترین نویسندگان معاصر تبدیل شود. نگاه عمیق قلم او به موضوعات انسانی و اجتماعی، خوانندگان را به تأمل در زندگی و هویت دعوت میکند.
منبع: دیجیکالا مگ