۷۰ عکس برتر تلسکوپ فضایی هابل را یک‌جا ببینید
تلسکوپ فضایی قدرتمند و کهنه‌کار هابل این روزها ۳۲ ساله شده است. این رصدخانه‌ی بزرگ نجومی که در ۲۴ آوریل ۱۹۹۰ (۴ اردیبهشت ۱۳۶۹) پرتاب شد، تا کنون از اجرام بی‌نظیری در اعماق کیهان عکس گرفته و مجموعه‌ی وسیعی از تصاویر حیرت‌انگیز را در اختیار ما قرار داده است. انتخاب بهترین تصاویر از میان انبوه تصاویر ارزشمند هابل کار دشواری است اما در این‌جا به مناسبت ۳۲ سالگی هابل، برخی از مهم‌ترین تصاویر نمادین این رصدخانه‌ی فضایی را قرار داده‌ایم تا به ۷۰ عکس شاخص تلسکوپ هابل نگاهی کلی داشته باشید.
هرچند جیمز وب با رصد در طیف فروسرخ، چشم ما را به بسیاری از نادیدنی‌های کیهان باز خواهد کرد اما تلسکوپ ارزشمند هابل همچنان قرار است با تصاویر خود ما را شگفت‌زده کند. از دنباله‌دارها گرفته تا کهکشان‌های دوردست و بسیاری از اجرام فضایی دیگر، گزینه‌های درخشانی هستند که توسط تلسکوپ هابل در ژرفای فضا رصد شده‌اند و این ابزار علمی قدرتمند از آن‌ها عکس گرفته است.
اَبَرحباب هابل
Credit: NASA, ESA, V. Ksoll and D. Gouliermis (Universität Heidelberg), et al.; Processing: Gladys Kober (NASA/Catholic University of America)
در این عکس ابرحباب از تلسکوپ هابل، ابرهای پر از گاز و یک «اَبَرحباب عجیب» دیده می‌شوند. سحابی یا ابر گازی معروف به N44 در کهکشانی نزدیک به نام «ابر ماژلانی بزرگ» (Large Magellanic Cloud) قرار دارد. در این تصویر گاز هیدروژن را می‌بینید که در تاریکی می‌درخشد، همراه با خطوط تاریک غبار و همچنین ستارگانی که در رده‌های سنی متفاوت و در ساختاری پیچیده قرار دارند. این مجموعه تقریبا ۱۷۰ هزار سال نوری از زمین فاصله دارد.
نخستین نور
Credit: Left: E. Persson/Las Campanas Observatory/Observatories of the Carnegie Institution of Washington; Right: NASA/ESA/STScI
پیش از اینکه هابل بتواند عکس‌های باورنکردنی از کیهان ثبت کند، درست مانند کاری که اکنون تلسکوپ جیمز وب در حال انجام آن است، نخستین کار تلسکوپ این بود که ابزارهای خود را آزمایش کند و مطمئن شود که همه چیز درست کار می‌کند. در سمت راست، نخستین عکس گرفته شده توسط تلسکوپ هابل است و روی ستاره‌ی HD96755 از قدر ۸.۵ در خوشه‌ی ستاره‌ای NGC 3532 متمرکز شده است. در سمت چپ هم تصویری از همان بخش آسمان است که توسط یک تلسکوپ زمینی گرفته شده است.
این عکس تلسکوپ هابل که با استفاده از دوربین سیاره‌ای میدان گسترده‌ی هابل گرفته شده و در ۲۰ می ۱۹۹۰ (۳۰ اردیبهشت) منتشر شد، دید بهتر هابل را در مقایسه با رصدخانه‌های روی زمین نشان می‌دهد که در آن‌ها جو زمین می‌تواند دید تلسکوپ را مسدود کند. این هدف اولیه همچنین برای کمک به فوکوس کردن تلسکوپ درنظر گرفته شده بود.
ناسا در بیانیه‌ای گفته بود: «حتی با درنظر گرفتن انحراف در آینه‌ی هابل، تصویر تلسکوپ فضایی (سمت راست) وضوح بیشتری نسبت به آنچه که به‌طور کلی با رصدهای زمینی امکان‌پذیر بود، ارائه می‌کند.»
شمشیر ستاره‌ای
Credit: ESA/Hubble & NASA, B. Nisini
به‌نظر می‌رسد که یک شمشیر شعله‌ور آبی در یک عکس تازه که توسط تلسکوپ هابل گرفته شده است، قلب کیهانی غول‌پیکری را سوراخ می‌کند.
این «شمشیر» از جت‌های دوقلوی گاز بسیار داغ و یونیزه تشکیل شده است که از قطب‌های مخالف یک ستاره‌ی تازه متولد شده به نام IRAS 05491+0247 به فضا پرتاب می‌شوند. به گفته‌ی اعضای تیم هابل، قلب در این عکس در حقیقت ابری از گاز و گردوغبار است که پیش‌ستاره را دربر گرفته است.
این برهم‌کنش چشمگیر میان جت‌ها و ابرها، یک منظرهی آسمانی تماشایی را ایجاد می‌کند که به نام «شیء هربیگ-هارو» (Herbig-Haro Object) شناخته می‌شود. آنچه در این‌جا توسط هابل تصویربرداری شده است HH111 نام دارد که در فاصله‌ی ۱۳۰۰ سال نوری از زمین و در صورت فلکی «شکارچی» (Orion) یا «جبار» قرار گرفته است.
سحابی خرچنگ جنوبی
Credit: NASA/ESA/STScI
تیم هابل این عکس از «سحابی خرچنگ جنوبی» (Southern Crab Nebula) به شکل ساعت شنی را به مناسبت بیست‌ونهمین سالگرد آغاز به کار خود و در سال ۲۰۱۹ منتشر کرد. با سحابی خرچنگ موجود در صورت فلکی «ثور» (Taurus) یا «گاو» اشتباه گرفت. سحابی خرچنگ جنوبی ساختار متقارن زیبایی است که توسط یک منظومه‌ی ستاره‌ای دوتایی ناهموار ایجاد شده است. در این منظومه یکی از ستاره‌ها قبلا منفجر شده و به یک کوتوله‌ی سفید تبدیل شده است.
سحابی میگو
Credit: NASA, ESA, and J. Tan (Chalmers University of Technology); Processing; Gladys Kober (NASA/Catholic University of America)
تلسکوپ فضایی هابل نمایی خیره‌کننده از سحابی میگو را که در اعماق فضا شناور است، ثبت کرده است.
سحابی «میگو» (Prawn) که به‌طور رسمی با نام IC 4628 شناخته می‌شود، یک سحابی نشری است که در فاصله‌ی ۶۰۰۰ سال نوری از زمین، در صورت فلکی عقرب قرار دارد. سحابی‌ها یا ابرهای گاز وغبار میان‌ستاره‌ای به‌دنبال انفجارهای عظیم ستاره‌ای شکل می‌گیرند. به نوبه‌ی خود، این ماده‌ی میان‌ستاره‌ای به ستارگان جدید حیات می‌بخشد.
IC 4628 با گستردگی بیش از ۲۵۰ سال نوری، یک مهدکودک ستاره‌ای عظیم است که در آن ستارگان جدید در حال شکل‌گیری هستند. دانشمندان آن را به‌عنوان یک سحابی نشری (گسیلی) طبقه‌بندی می‌کنند زیرا گاز آن توسط تابش ستارگان مجاور انرژی گرفته یا یونیزه شده است. طبق اعلام ناسا، در سحابی میگو طی این فرآیند الکترون‌هایی تولید می‌شود که انرژی جذب شده را به شکل نور فروسرخ دوباره ساطع می‌کنند.
میدان دید فراژرف هابل
Credit: NASA/ESA/Hubble/STScI
یکی از مشهورترین تصاویر هابل مربوط به میدان دید فراژرف این تلسکوپ است که انبوهی از دورترین کهکشان‌های مشاهده شده را در خود ثبت کرده است. این تصویر روی بخشی از آسمان زوم کرده که شامل حدود ۱۰ هزار کهکشان است که تا ۱۰ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارند. ستاره‌شناسان این تصاویر را برای نگاه کردن به گذشته و مطالعه‌ی منشأ و تکامل کیهان استفاده می‌کنند.
میدان میراث هابل
Credit: NASA, ESA, University of California, University of Conneticut, Leiden University, University of Geneva
چندین سال پس از ثبت تصویر فراژرف، هابل در بیست‌ونهمین سال فعالیتش بار دیگر یک شاهکار خیره‌کننده خلق کرد. این عکس تلسکوپ هابل که «میدان میراث هابل» (Hubble Legacy Field) نام دارد، نگاهی عمیق به ۱۳.۳ میلیارد سال پیش دارد و حدود ۲۶۵ هزار کهکشان را به تصویر می‌کشد.
سحابی پرده
Credit: NASA, ESA, Hubble Heritage Team
«سحابی پرده» (Veil Nebula) یک بقایای ابرنواختری بزرگ است که در فاصله‌ی ۲۱۰۰ سال نوری از زمین در صورت فلکی «قو» (Cygnus) یا «دجاجه» قرار گرفته است. همچنین یکی از عظیم‌ترین و درخشان‌ترین منابع پرتو ایکس در آسمان است و گستردگی آن حدود ۱۱۰ سال نوری برآورد شده است.
ستاره‌شناسان بر این باورند که سحابی پرده یا حجاب زمانی ایجاد شده است که ستاره‌ای با جرم ۲۰ برابر خورشید در حدود ۸۰۰۰ سال پیش منفجر شد و باد ستاره‌ای حاصل، چنین شکلی را به ابر داد. تیم هابل این عکس را برای نخستین بار در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ (۲ مهر ۱۳۹۴ خورشیدی) منتشر کرد.
سحابی پروانه
Credit: NASA, ESA, and the Hubble SM4 ERO Team
هابل در سال ۲۰۰۹ سحابی دوقطبی NGC 6302 معروف به «سحابی پروانه» (Butterfly Nebula) یا سحابی حشره را که با استفاده از دوربین میدان گسترده‌ی ۳ جدید خود در صورت فلکی «عقرب» (Scorpius) مشاهده کرد.
فضانوردان ناسا این دوربین جدید را در طول یک سال مأموریت خدماتی در همان سال نصب کردند و این عکس تلسکوپ هابل یکی از نخستین تصاویری بود که هابل با ابزار جدید از اعماق فضا گرفت.
NGC 6891
Credit: NASA, ESA, A. Hajian (University of Waterloo), H. Bond (Pennsylvania State University), and B. Balick (University of Washington); Processing: Gladys Kober (NASA/Catholic University of America)
NGC 6891 در این عکس از تلسکوپ فضایی هابل به‌خوبی می‌درخشد و این رصدخانه به دانشمندان کمک می‌کند تا درباره‌ی چگونگی و تکامل این نوع ابرهای گازی بیشتر بیاموزند.
ستاره‌شناسان NGC 6891 را «سحابی سیاره‌ای» (Planetary Nebula) می‌نامند. اصطلاحی که از شناسایی اشتباه آن‌ها به‌عنوان سیاره، در زمانی که فناوری تلسکوپ در مراحل ابتدایی خود بود، ناشی می‌شود. امروزه می‌دانیم که چنین سحابی‌هایی پس از خروج گازهای ستاره‌ای کوچک‌تر در اواخر عمرشان شکل می‌گیرند.
سحابی سر میمون
Credit: NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
این منظرهی پرزرق‌وبرق از اعماق فضا توسط هابل، مجموعه‌ای از گاز و گردوغبار ستاره‌ها را به نمایش می‌گذارد که به سحابی سر میمون (Monkey Head Nebula) معروف است و همچنین با نام‌های به NGC 2174 و Sharpless Sh2-25 هم شناخته می‌شود.
سر میمون منطقه‌ای غنی از نظر شکل‌گیری ستاره‌های جدید است. در فاصله‌ی ۶۴۰۰ سال نوری از زمین در صورت فلکی جبار قرار دارد. این تصویر ۳ آوریل ۲۰۱۵ (۱۴ فروردین ۱۳۹۴) در بیست‌وچهارمین سالگرد فعالیت هابل منتشر شد.
ستون‌های آفرینش (۲۰۲۰)
Credit: NASA, ESA/Hubble and the Hubble Heritage Team
در سال ۲۰۲۰ دانشمندان هابل یکی از نمادین‌ترین تصاویر گرفته شده توسط تلسکوپ فضایی هابل را بازبینی کردند و جزئیات باورنکردنی را در نور فروسرخ نشان دادند. این تصویر که در سحابی عقاب قرار دارد و «ستون‌های آفرینش» (Pillars of Creation) نامیده می‌شود، در سال ۱۹۹۵ میلادی توسط هابل گرفته شده است. ویژگی‌های خرطوم-مانند در این تصویر نمادین هابل، مناطق ستاره‌زایی هستند که از ساختارهای باورنکردنی و یکپارچه از غبار و گاز میان‌ستاره‌ای تشکیل شده‌اند.
ستون‌های آفرینش (اصلی)
Credit: ASA, ESA/Hubble and the Hubble Heritage Team
یکی از معروف‌ترین عکس های تلسکوپ هابل سه پیکره‌ی عظیم از گاز و گردوغبار کیهانی به نام ستون‌های آفرینش را نشان می‌دهد. این ساختار که رسما «مسیه ۱۶» (M16) نامگذاری شده است، بخشی از سحابی بزرگ‌تر عقاب است.
هابل تصویر اصلی را در سال ۱۹۹۵ گرفت و ۲۰ سال بعد دوباره با دوربین جدید از آن عکس‌برداری کرد. این نسخه از تصویر برای بیست‌وپنجمین سالگرد هابل در سال ۲۰۱۵ منتشر شد.
یک روح در فضا
Credit: NASA, ESAHubble and the Hubble Heritage Team
در این تصویر از تلسکوپ فضایی هابل که ناسا ۲۸ اکتبر ۲۰۱۹ (۶ آبان ۱۳۹۸) درست در زمان هالووین منتشر کرد، چهره‌ای وحشتناک با چشمان درخشان در اعماق فضا خیره می‌شود.
چشم‌های نافذ این چهره‌ی فضایی خزنده، در حقیقت هسته‌های درخشان دو کهکشان دوردست در وسط یک برخورد روبه‌رو هستند و توسط ترکیبی از ستارگان از قرص‌های کهکشانی مرتبط دربر گرفته شده‌اند.
سحابی اسپیروگراف (چرخ‌نگار)
Credit: NASA/ESA/Hubble/STScI/AURA
این جواهر کیهانی سحابی سیاره‌ای IC 418 است که به‌عنوان «سحابی اسپیروگراف» (Spirograph Nebula) هم شناخته می‌شود. سحابی اسپیروگراف که در فاصله‌ی ۲۰۰۰ سال نوری از زمین در صورت فلکی «خرگوش» (Lepus) قرار دارد، بافت‌های جالبی را در درخشش بنفش و نارنجی خود به نمایش می‌گذارد. تیم علمی هابل این تصویر از سحابی را ۷ سپتامبر ۲۰۰۰ (۱۷ شهریور ۱۳۷۹) منتشر کرد.
کهکشان گرداب
Credit: NASA/ESA/S. Beckwith/Hubble Heritage Team/STScI/AURA
در این تصویر هابل، به‌نظر می‌رسد که «کهکشان گرداب» (Whirlpool Galaxy) یا NGC 5194 یکی از بازوهای بلند و مارپیچی خود را دور همدم کهکشانی کوجک‌تر خود NGX 5195 می‌پیچد. آن کهکشان کوچک و زرد مایل به راست هم یک کهکشان کوتوله است.
اگرچه ممکن است به‌نظر برسد که NGC 5195 دم همراه بزرگ‌تر خود را می‌کشد اما این فقط از نگاه ناظر زمینی است و در واقعیت چنین نیست. این عکس پانزدهمین سالگرد تلسکوپ هابل بود که در ۲۵ آوریل ۲۰۰۵ منتشر شد.
حلقه‌ی اینشتین
Credit: ESA/Hubble & NASA, T. Treu Acknowledgment: J. Schmidt
تصویری که توسط تلسکوپ فضایی هابل ثبت شده است، حلقه‌ی اینشتین را نشان می‌دهد که نور اعماق کیهان را بزرگ‌نمایی می‌کند. در این تصویر دو کهکشان در فاصله‌ی حدود ۳.۴ میلیارد سال نوری از زمین، نور یک کهکشان حتی دورتر را در پشت خود منحرف و دچار اعوجاج می‌کنند.
الگوی حاصل که توسط آلبرت اینشتین در سال ۱۹۱۵ پیش‌بینی شد، شش نقطه‌ی نورانی را نشان می‌دهد که دو نقطه در مرکز و چهار نقطه در اطراف حلقه‌ای از نور تحریف شده قرار گرفته‌اند. با این وجود، این نقاط درخشان از شش کهکشان نمی‌آیند بلکه از سه کهکشان به رسیده‌اند. دو کهکشان در مرکز حلقه و سومی یک اختروش دوردست که نور آن چنان خمیده شده است که به‌نظر می‌رسد چهار تا است.
سحابی خرچنگ
Credit: NASA/ESA/Hubble
این تصویر موزاییکی رنگارنگ «سحابی خرچنگ» (Crab Nebula) یا NGC 1952 یکی از بزرگ‌ترین تصاویری است که تلسکوپ فضایی هابل تا کنون موفق به ثبت آن شده است. سحابی خرچنگ یک بقایای ابرنواختری است که حدود ۶ سال نوری وسعت دارد.
این سحابی در فاصله‌ی حدود ۶۵۰۰ سال نوری از زمین در صورت فلکی ثور قرار دارد و به اندازه‌ی کافی روشن است که بتوان از زمین آن را با دوربین دوچشمی دید.
کهکشان سمبررو
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
نمای لبه‌ای از کهکشان NGC 4594 که به نام «کهکشان سمبررو» (Sombrero Galaxy) هم شناخته می‌شود، یک هسته‌ی سفید درخشان را نشان می‌دهد که توسط خطوط غبار ضخیم احاطه شده است. این تصویر که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، یکی از بزرگ‌ترین موزاییک‌هایی است که تا کنون در رصدهای هابل جمع‌آوری شده است. سمبررو نوعی کلاه پهن و آفتابگیر سنتی مکزیکی است.
یک تاج گل آسمانی
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage (STScI/AURA)-Hubble/Europe Collab
این تصویر که توسط تلسکوپ فضایی هابل در سال ۲۰۱۳ گرفته شده است، ستاره‌ی متغیر قیفاووسی «آراس کشتی‌دُم» (RS Puppis) را نشان می‌دهد که به‌طور متناوب طی یک چرخه‌ی شش هفته‌ای پرنور و کم‌نور می‌شود.
سحابی مرداب
Credit: NASA/ESA/STScl
تلسکوپ فضایی هابل برای جشن گرفتن بیست‌وهشتمین سالگرد خود در فضا، این تصویر را از «سحابی مرداب» (Lagoon Nebula) گرفت. این سحابی در فاصله‌ی ۴۰۰۰ سال نوری از ما، ۵۵ سال نوری عرض و ۲۰ سال نوری ارتفاع دارد.
این تصویر تنها بخش کوچکی از این منطقه‌ی آشفته‌ی ستاره‌زایی را نشان می‌دهد که حدود ۴ سال نوری گستردگی دارد. این مشاهدات توسط دوربین میدان گسترده‌ی ۳ هابل بین ۱۲ و ۱۸ فوریه‌ی ۲۰۱۸ (۲۳ تا ۲۹ بهمن ۱۳۹۶) گرفته شده است.
جسم هوگ
Credit: NASA/ESA, Processing: Benoit Blanco
«جسم هوگ» (Hoag’s Object) با حلقه‌ای کاملا متقارن که دور کره‌ی سرخ ستاره‌ها می‌چرخد، یکی از زیباترین اسرار کیهان است. این کهکشان حلقه‌ای-شکل نادری است که وسعت آن حدود ۱۰۰ هزار سال نوری (کمی بزرگ‌تر از کهکشان راه شیری) است و در فاصله‌ی ۶۰۰ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد.
در این تصویر از جرم شگفت‌آور و عجیب که توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده و توسط ژئوفیزیکدان «بنوا بلانکو» (Benoit Blanco) در سال ۲۰۱۹ پردازش شده است، حلقه‌ی درخشانی از میلیاردها ستاره‌ی آبی یک دایره‌ی کامل را اطراف یک کره‌ی بسیار کوچک‌تر و متراکم‌تر از ستاره‌های قرمز تشکیل می‌دهد.
در شکاف تاریک میان دو حلقه‌ی ستاره‌ای هم، یک کهکشان حلقه‌ای دیگر، بسیار بسیار دورتر از کهکشان جسم هوگ، به هابل سلام می‌کند!
سحابی حباب
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team
سحابی بزرگ و گرد NGC 7635 که به‌درستی «سحابی حباب» (Bubble Nebula) نامیده می‌شود، در صورت فلکی قیفاووس در فاصله‌ی ۸۰۰۰ سال نوری از زمین شناور است.
تیم هابل این تصویر از سحابی حباب را برای حشن گرفتن بیست‌وششمین سالگرد تلسکوپ هابل در سال ۲۰۱۶ منتشر کرد.
دو کهکشان مارپیچی
Credit: NASA/ESA/STScI/M. Mutchler
در جشن بیست‌وهفتمین سالگرد پرتاب هابل در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶ خورشیدی) ستاره‌شناسان از این تلسکوپ افسانه‌ای برای گرفتن پرتره‌ای از یک جفت کهکشان مارپیچی خیره‌کننده استفاده کردند. کهکشان لبه‌دار NGC 4302 و کهکشان کج‌شده NGC 4298 نام دارد.
کهکشان غول‌پیکر UGC 2885
Credit: NASA/ESA/B. Holwerda (University of Louisville)
این تصویر جدید از تلسکوپ فضایی هابل، کهکشان عظیم UGC 2885 را نشان می‌دهد که ممکن است بزرگ‌ترین کهکشان شناخته شده در جهان محلی ما باشد.
UGX 2885 که در فاصله‌ی ۲۳۲ میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی «برساوش» (Perseus) قرار دارد، تقریبا ۲.۵ برابر عرض کهکشان راه شیری است و ۱۰ برابر ستارگان بیشتری دارد. با این وجود، این کهکشان نسبتا ساکت است و ستارگان جدید تنها با نیمی از سرعت تشکیل ستارگان در راه شیری، در آن شکل می‌گیرند.
ابل ۲۷۴۴
Credit: NASA/ESA/STScI/J. Lotz/M. Mountain/A. Koekemoer
این تصویر با نوردهی طولانی تلسکوپ فضایی هابل از خوشه‌ی کهکشانی عظیم «ابل ۲۷۴۴» (Abell 2744) ژرف‌ترین تصویری است که تا کنون از هر خوشه‌ی کهکشانی تهیه شده است. برخی از کم‌نورترین و جوان‌ترین کهکشان‌هایی که تا کنون در فضا شناسایی شده‌اند را نشان می‌دهد.
سحابی رتیل
Credit: NASA/ESA/E. Sabbi (STScI)
این تصویر هابل یک جرم خزنده‌ی کیهانی به نام «سحابی رتیل» (Tarantula Nebula) را در طیف الکترومغناطیسی فروسرخ نشان می‌دهد. این منطقه پر از خوشه‌های ستاره‌ای، گاز درخشان و غبار غلیظ تیره است. تصویر در ۹ جولای ۲۰۱۴ (۱۸ تیر ۱۳۹۳) منتشر شده است.
آرپ ۲۷۳
Credit: NASA/ESA,/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
در این تصویر از تلسکوپ فضایی هابل ناسا، یک کهکشان مارپیچی گرداب-مانند با کشش گرانشی یک همسایه منحرف شده است.
این عکس از تلسکوپ هابل برای تولد ۲۱ سالگی رصدخانه در سال ۲۰۱۱ منتشر شد. این تصویر یک جفت کهکشان در حال برهم‌کنش به نام آرپ ۲۷۳ را نشان می‌دهد.
کهکشان مارپیچی بزرگ در بالا به نام UGC 1810 شناخته می‌شود. توسط نیروهای گرانشی جزرومدی (مشابه اثر ماه روی زمین) از همراه خود کهکشان کوچک‌تر UGC 1813 جدا می‌شود.
سحابی سر اسب
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team (AURA/STScI)
این تصویر هابل که ۱۹ آوریل ۲۰۱۳ (۳۰ فروردین ۱۳۹۲) به مناسبت جشن بیست‌وسومین سالگرد تلسکوپ در مدار تهیه و منتشر شده است، بخشی از آسمان را در صورت فلکی جبار (شکارچی) نشان می‌دهد.
سحابی «سر اسب» (Horsehead Nebula) که به نام «برنارد ۳۳» (Barnard 33) هم شناخته می‌شود مانند یک اسب دریایی غول‌پیکر از امواج آشفته‌ی گاز و غبار کیهانی برخاسته است.
سحابی حلقه
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage (STScI/AURA)
این نمای نزدیک در نور مرئی که توسط تلسکوپ فضایی هابل ناسا در ۲۳ می ۲۰۱۳ (۲ خرداد ۱۳۹۲) منتشر شده است، جزئیات تازه‌ای از سحابی حلقه را نشان می‌دهد، این جرم طوری به سمت زمین متمایل شده است که باعث می‌شود ستاره‌شناسان حلقه را از روبه‌رو ببینند.
مشاهدات هابل نشان می‌دهد که شکل سحابی پیچیده‌تر از چیزی است که ستاره‌شناسان تصور می‌کردند. گاز آبی در مرکز سحابی در واقع ساختاری به شکل توپ راگبی است که مواد قرمز دونات-شکل را سوراخ می‌کند.
NGC 2936
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
این تصویر منتشر شده در ۲۰ جولای ۲۰۱۳ (۲۹ تیر ۱۳۹۲) برهم‌کنش دو کهکشان را نشان می‌دهد. NGC 2936 که زمانی یک کهکشان مارپیچی استاندارد بود و NGC 2937 یک کهکشان بیضوی کوچک‌تر است. این اجرام در این تصویر شباهت زیادی به یک پنگوئن دارند که از تخم خود محافظت می‌کند.
حرکت کرم ابریشم
Credit: NASA/ESA/N. Smith/Hubble Heritage Team/STScI/AURA/NOAO/NSF
این تصویر خیره‌کننده‌ی هابل، ابر کوچکی به نام «گلبول بوک» (Bok Globule) را نشان می‌دهد که دانشمندان به آن لقب «کاترپیلار» (Caterpillar) یا کرم ابریشم داده‌اند چون مانند کرم ابریشمی است که به سوی خوردن غذا می‌رود. لبه‌ی درخشان آن نشان می‌دهد که توسط داغ‌ترین ستارگان این خوشه فتویونیزه می‌شود.
این فرضیه وجود دارد که ستارگان ممکن است درون چنین پیله‌های غبارآلودی شکل بگیرند. بخش بالایی سحابی «سوراخ کلید» (Keyhole Nebula) شاخص‌ترین ویژگی قرار گرفته درون صورت فلکی «شاه‌تخته» (Carina) در سمت چپ تصویر جای گرفته است. یکی دیگر از گلبول‌های بوک هم در پیش‌زمینه دیده می‌شود.
شارپلس ۲-۱۰۶
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
منطقه‌ی ستاره‌ساز دوقطبی «شارپلس ۲-۱۰۶» (Sharpless 2-106) در این منظرهی جذاب تلسکوپ فضایی هابل، شبیه یک فرشته‌ی برفی آسمانی و سر به فلک کشیده است. بال‌های کشیده شده‌ی سحابی اثر متضاد گرما و حرکت را در پس‌زمینه‌ی یک محیط سردتر نشان می‌دهند.
لپه‌ها (بخش‌های) دوقلوی گاز فوق داغ که در این تصویر به رنگ آبی می‌درخشند، از ستاره‌ی مرکزی به سمت بیرون کشیده می‌شوند. این گاز داغ، بال فرشته را ایجاد می‌کند. حلقه‌ای از گاز و غبار که دور ستاره می‌چرخد هم مانند یک کمربند عمل می‌کند و سحابی در حال انبساط را به شکل «ساعت شنی» درمی‌آورد. این تصویر در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۱ (۲۴ آذر ۱۳۹۰) منتشر شد.
سحابی گردنبند
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
«سحابی گردنبند» (Necklace Nebula) در فاصله‌ی ۱۵۰۰۰ سال نوری از ما در صورت فلکی «پیکان» (Sagitta) قرار دارد. این تصویر ترکیبی در ۲ جولای ۲۰۱۱ (۱۱ تیر ۱۳۹۰) توسط دوربین میدان باز ۳ تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده است.
سحابی سیاره‌نمای دوقطبی PN Hb 12
Credit: NASA/ESA/Josh Barrington
این تصویر نمونه‌ای از یک سحابی سیاره‌نمای دوقطبی است. این جرم که به هابل ۱۲ معروف است و با نام PN G111.8-02.8 هم شناخته می‌شود، در صورت فلکی «ذات‌الکرسی» (Cassiopeia) قرار دارد.
شکل چشمگیر این سحابی که یادآور پروانه یا ساعت شنی است، زمانی شکل گرفت که ستاره‌ای شبیه به خورشید به پایان عمر خود نزدیک شد و لایه‌های بیرونی خود را به فضای اطراف پرتاب کرد. برای سحابی‌های دوقطبی، این ماده به سمت قطب‌های ستاره‌ی پیر هدایت می‌شود و ساختار متمایز دو لپه‌ای را ایجاد می‌کند.
کهکشان سیگار
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
توده‌هایی از انفجار هیدروژنی درخشان از مرکز جرم «مسیه ۸۲» (M82) کهکشان معروفی را شکل داده‌اند که به نام «کهکشان سیگار» (Cigar Galaxy) هم شناخته می‌شود و در حال تشکیل پرسرعت ستاره‌هاست.
این تصویر موزاییکی متشکل از شش تصویر که در سال ۲۰۰۶ توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شد، واضح‌ترین تصویری است که تا کنون از کل این کهکشان ثبت شده است.
LHA 120-N150
Credit: ESA/NASA/Hubble/I. Stephens
این تصویر تلسکوپ فضایی هابل یک مهد کودک ستاره‌ای را در اطراف سحابی رتیل نشان می‌دهد. این ابر فضایی صورتی درخشان که با نام LHA 120-N 150 شناخته می‌شود، در فاصله‌ی بیش از ۱۶۰ هزار سال نوری از زمین در ابر ماژلانی بزرگ، کهکشان کوتوله‌ی قمر راه شیری، قرار دارد.
دانشمندان هابل اعلام کردند که این سحابی رنگارنگ منطقه‌ای سرشار از شکل‌گیری ستاره‌های تازه و دارای چگالی فوق‌العاده بالایی از ستارگان پرجرم است. ستاره‌شناسان امیدوارند که با مطالعه‌ی این جرم، درباره‌ی محیط‌هایی که ستاره‌ها در آن‌ها شکل می‌گیرند، بیشتر بیاموزند.
کرم ابریشم کیهانی
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)/IPHAS)
این توده به شکل کرم ابریشم که IRAS 20324+4057 نامیده می‌شود، یک پیش‌ستاره در مراحل اولیه‌ی تکامل است و هنوز در حال جمع‌آوری مواد از یک بسته‌ی گازی است که اطراف آن قرار دارد.
هربیگ-هارو ۱۱۰
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
«هربیگ-هارو ۱۱۰» (Herbig-Haro 110) به‌نوعی یک آبفشان گاز داغ از یک ستاره‌ی تازه متولد شده است که به سمت هسته‌ی متراکم ابری از هیدروژن مولکولی پاشیده و کمانه کرده است. این تصویر، ترکیبی از داده‌های گرفته شده در سال های ۲۰۰۴، ۲۰۰۵ و ۲۰۱۱ است و در ۳ جولای ۲۰۱۲ (۱۳ تیر ۱۳۹۱) منتشر شد.
NGC 524
Credit: NASA/ESA
همان‌طور که در این تصویر فضایی جذاب دیده می‌شود، این گرداب کیهانی خیره‌کننده مرکز کهکشان NGC 524 است. این کهکشان در صورت فلکی «حوت» (Pisces) و در فاصله‌ی ۹۰ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد.
NGC 524 یک کهکشان عدسی-شکل با بازوهای مارپیچی پیچیده است که در عکسی که ۲۲ جولای ۲۰۱۳ (۳۰ تیر ۱۳۹۲) توسط تلسکوپ فضایی هابل منتشر شد، ثبت شده‌اند.
دنباله دار ۲I/بوریسوف
Credit: NASA/ESA/D. Jewitt (UCLA)
تلسکوپ فضایی هابل این منظره از جرم میان‌ستاره‌ای «بوریسوف» (۲I/Borisov) را در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۹ (۲۰ مهر ۱۳۹۸) ثبت کرد.
پاشش ستاره‌ای
Credit: ESA/Hubble & NASA, A. Milone, G. Gilmore
در ۲۰ دسامبر ۲۰۲۱ (۲۹ آذر ۱۴۰۰) تیم تلسکوپ فضایی هابل تصویری را منتشر کرد که توسط این رصدخانه‌ی نمادین هنگامی که به صورت فلکی «ماهی زرین» یا «دورادو» (Dorado) در آسمان جنوبی نگاه می‌کرد، گرفته شده بود. اخترشناسان از این تجمع ستاره‌ای با عنوان NGC 1755 یاد می‌کنند.
دنباله‌دار ISON
Credit: NASA/ESA/J.Y. Li (Planetary Science Institute)/Hubble Comet ISON Imaging Science Team
این تصویر تلسکوپ فضایی هابل از دنباله‌دار ISON یا C/2012 S1 در ۱۰ آوریل ۲۰۱۳ (۲۱ فروردین ۱۳۹۲) گرفته شد؛ زمانی که این دنباله‌دار کمی نزدیک‌تر از مدار مشتری در فاصله ۶۲۰ میلیون کیلومتری از خورشید (۳۶۴ میلیون کیلومتری از زمین) قرار داشت.
سیارکی با شش دم
Credit: NASA/ESA/Hubble
این جرم که P/2013 P5 نام دارد، اولین جرم در کمربند سیارکی است که با دم‌های متعدد دیده می‌شود. به‌نظر می‌رسد این دم‌ها در فاصله‌ی زمانی بین تصاویر اولیه‌ی گرفته شده توسط هابل در ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۳ (۱۹ شهریور ۱۳۹۲) و مشاهده‌ی دوم در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۳ (۱ مهر ۱۳۹۲) چرخیده‌اند.
NGC 772
Credit: NASA/ESA/Hubble/A. Seth et al
کهکشان مارپیچی NGC 772 که در تصویری از تلسکوپ فضایی هابل در سال ۲۰۱۹ دیده می‌شود، با بازوهای مارپیچی، هسته‌ی درخشان و خطوط گرد و غبار تاریک، شباهت‌های چشمگیری به کهکشان راه شیری دارد که ما آن را خانه می‌نامیم.
اما چند تفاوت اساسی بین NGC 772 و کهکشان راه شیری وجود دارد. برای مثال، NGC 772 برخلاف آنچه در مرکز کهکشان راه شیری امتداد دارد، فاقد آن نوع ساختار میله‌ای ستارگان است.
NGC 772 به‌عنوان یک کهکشان مارپیچی غیرمعمول طبقه‌بندی می‌شود، به این معنی که طبق گفته‌ی ناسا، از نظر اندازه، شکل یا ترکیب تا حدودی عجیب است. این کهکشان که در فاصله‌ی ۱۳۰ میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی «حمل» (Aries) قرار دارد، تقریبا دو برابر کهکشان راه شیری است.
فروپاشی سیارک
Credit: NASA/ESA/D. Jewitt (UCLA)
این مجموعه تصاویر، سیارک P/2013 R3 را نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۳ توسط تلسکوپ فضایی هابل مشاهده شد. این اولین بار است که چنین جرمی با این نوع ازهم‌گسیختگی دیده می‌شود. این تصویر در ۶ مارس ۲۰۱۴ (۱۵ اسفند ۱۳۹۲) منتشر شد.
سیاره‌ی سرخ
Credit: NASA/ESA/STScI
تلسکوپ فضایی هابل این منظرهی شفاف از مریخ و دو قمر آن فوبوس و دیموس را در جولای ۲۰۱۸ (تیر ۱۳۹۷) و زمانی ثبت کرد که یک طوفان گردوغبار عظیم هنوز در سطح سیاره در حال وقوع بود.
چند روز بعد، سیاره‌ی سرخ به مقابله رسید یعنی زمانی که به مرکز زمین، در نقطه‌ی مقابل خورشید قرار گرفت. این نزدیک‌ترین فاصله‌ی این سیاره به زمین از سال ۲۰۰۳ بوده است.
گنجینه‌های پنهان هابل
Credit: NASA/ESA/Josh Lake
یک معلم نجوم در کانکتیکات هنگام کاوش در «گنجینه‌های پنهان» (Hidden Treasures) تلسکوپ فضایی هابل، نمایی خیره‌کننده از یکی از کهکشان‌های قمر راه شیری را کشف کرد.
این عکس تلسکوپ هابل که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، یک مهدکودک جذاب ستارگان را نشان می‌دهد که با خطوط گردوغبار تاریک پوشیده شده است در ابر ماژلانی بزرگ در فاصله ۲۰۰ هزار سال نوری از زمین قرار دارد.
این تصویر در آرشیو تلسکوپ هابل توسط «جاش لیک» (Josh Lake) معلم نجوم یک دبیرستان در پامفرت و به‌عنوان بخشی از مسابقه‌ی «گنجینه‌های پنهان» هابل که طرفداران فضایی را برای یافتن تصاویر دیده نشده به چالش کشید، شناسایی شد.
مسیه ۷۷
Credit: Andre van der Hoeven/NASA/ESA
«آندره ون در هوون» (Andre van der Hoeven) هم با این تصویر از کهکشان مارپیچی «مسیه ۷۷» (Messier 77) در مسابقه‌ی «گنجینه‌های پنهان» هابل در جایگاه دوم قرار گرفت. این تصویر از ترکیب مجموعه‌ای از داده‌ها از ابزارهای جداگانه‌ی هابل را در یک تصویر شگفت‌انگیز ساخته شده است.
ابل ۵۲۰
Credit: NASA/ESA/CFHT/CXO/M.J. Jee (University of California, Davis)/A. Mahdavi (San Francisco State University)
این تصویر فضایی چشم‌نواز، توزیع ماده‌ی تاریک، کهکشان‌ها و گاز داغ را در هسته‌ی خوشه‌ی کهکشانی Abell 520 که از برخورد شدید خوشه‌های کهکشانی عظیم تشکیل شده است، نشان می‌دهد.
این تصویر با رنگ طبیعی کهکشان‌ها با همکاری تلسکوپ فضایی هابل ناسا و با تلسکوپ کانادا-فرانسه-هاوایی در جزایر هاوایی گرفته شده است. در این تصویر نقشه‌هایی با رنگ کاذب وجود دارد که شدت نور ستاره، گاز داغ و ماده‌ی تاریک در خوشه را نشان می‌دهد.
قنطورس اِی
Credit: NASA/ESA/STScI/AURA/R. O’Connell (Univ. of Virginia)/WFC3 Scientific Oversight Committee
به گفته‌ی آژانس فضایی اروپا این تصویر هابل جزئیاتی از کهکشان «قنطورس ای» (Centaurus A) را نشان می‌دهد که قبلا هرگز دیده نشده بود. این تصویر ترکیبی است و ویژگی‌هایی را در طیف مرئی، فرابنفش و فروسرخ نزدیک به تصویر می‌کشد.
گرداب فروسرخ
Credit: NASA/ESA/M. Regan/B. Whitmore/R. Chandar (University of Toledo)/S. Beckwith/Hubble Heritage Team/STScI/AURA
کهکشان گرداب که با نام کهکشان مارپیچی M51 هم شناخته می‌شود، وقتی در طیف فروسرخ نزدیک توسط تلسکوپ فضایی هابل دیده می‌شود، ظاهر تازه‌ای به خود می‌گیرد. با حذف بیشتر نور ستارگان، این تصویر نمای واضحی از ساختار غباری این کهکشان را ارائه می‌دهد.
هانیز وورورپ
Credit: NASA/ESA/W. Keel (University of Alabama)/Galaxy Zoo Team
در این تصویر توسط تلسکوپ فضایی هابل ناسا، به‌نظر می‌رسد که یک حباب گاز غیرعادی و سبز شبح-مانند در نزدیکی یک کهکشان مارپیچی با ظاهر عادی شناور است.
مسیه ۶۹
Credit: ESA/NASA/Hubble
این تصویر تماشایی خوشه‌ی ستاره‌ای کروی «مسیه ۶۹» (Messier 69) را نشان می‌دهد که توسط تلسکوپ هابل در ۱ اکتبر ۲۰۱۲ (۱۰ مهر ۱۳۹۱) منتشر شد.
NGC 4634
Credit: ESA/NASA/Hubble
تلسکوپ فضایی هابل تصویری واضح از NGC 4634، تهیه کرده است. این کهکشان مارپیچی از نگاه زمین دقیقا به پهلو دیده می‌شود. عکس جذاب تلسکوپ هابل این کهکشان در ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۲ (۲۷ شهریور ۱۳۹۱) منتشر شد.
مسیه ۱۰۶
Credit: ESA/NASA/Hubble
این تصویر ترکیبی از رصدهای هابل از کهکشان مارپیچی مسیه ۱۰۶ با داده‌های اضافی ثبت شده توسط ستاره‌شناسان آماتور «رابرت گندلر» (Robert Gendler) و «جی گابانی» (Jay GaBany) است. این کهکشان حدود ۲۰ میلیون سال نوری از ما فاصله دارد و یک سیاهچاله‌ی مرکزی غول پیکر را در خود جای داده است.
NGC 2008
Credit: NASA/ESA/Hubble/A. Bellini
کهکشان مارپیچی NGC 2008 شاخک‌های کهکشانی درخشان خود را در این عکس جدید از تلسکوپ فضایی هابل به نمایش می گذارد. این کهکشان که ابتدا در سال ۱۸۳۴ توسط اخترشناس «جان هرشل» (John Herschel) کشف شد، در فاصله‌ی ۴۲۵ میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی جنوبی «پیکتور» (Pictor) یا «نقاش» قرار دارد.
ناسا در بیانیه‌ای اعلام کرد که NGC 2008 به‌عنوان یک نوع کهکشان Sc طبقه‌بندی می‌شود، به این معنی که یک کهکشان مارپیچی با «برآمدگی مرکزی نسبتا کوچک و بازوهای مارپیچی بازتر» است.
کهکشان‌های مارپیچی با برآمدگی‌های مرکزی بزرگ‌تر، بازوهای محکم‌تری دارند و به عنوان کهکشان‌های Sa طبقه‌بندی می‌شوند، در حالی که کهکشان‌های میانی به‌عنوان نوع Sb طبقه‌بندی می‌شوند.
شبح ذات‌الکرسی
Credit: ESA/Hubble/NASA
«شبح ذات‌الکرسی» (Ghost of Cassiopeia) ابری از گاز و غبار است که به آرامی فرسایش می یابد و در این عکس ترسناک که توسط تلسکوپ فضایی هابل در سال ۲۰۱۸ گرفته شد، مه درخشانی را تشکیل داده است.
این سحابی شبح-مانند که به نام IC 63 شناخته می‌شود، حدود ۵۵۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. IC 63 تابش هیدروژن-آلفا ساطع می‌کند و همچنین نور آبی سرد ستاره‌ی قدرتمند «گاما-ذات‌الکرسی» (Gamma Cassiopeiae) را بازتاب می‌دهد. این سحابی حدود ۰.۳۱ سال نوری ارتفاع و ۰.۲۳ سال نوری عرض دارد.
NGC 1022
Credit: ESA/NASA/Hubble/A. Seth
کهکشان مارپیچی میله‌ای NGC 1022 در این منظره از تلسکوپ فضایی هابل، که ناسا در ژانویه ۲۰۲۰ (دی ۱۳۹۹) منتشر کرد، گره‌های غبار تیره و قرمز خود را به رخ می‌کشد. در حالی که اکثر کهکشان‌های مارپیچی میله‌ای دارای نوار واضحی از ستاره‌ها در مرکز خود هستند، تشخیص نوار درون NGC 1022 کمی دشوارتر است.
برای تشخیص این ویژگی ضعیف، به دنبال بازوهای چرخشی باشید که از دو انتهای کهکشان بیرون می‌آیند. هابل این عکس از NGC 1022 را به‌عنوان بخشی از مطالعه روی سیاهچاله‌هایی که در مرکز اکثر (اگر نه همه) کهکشان‌های مارپیچی مانند این قرار دارند، ثبت کرده است.
رژه‌ی قمرهای مشتری
Credit: NASA/ESA/Hubble Heritage Team
در سال ۲۰۱۳، تلسکوپ فضایی هابل ناسا سه قمر مشتری را در حال رژه بر روی قرص این سیاره‌ی عظیم ثبت کرد، منظرهی خیره‌کننده‌ای که هر ۱۰ سال، یک یا دو بار اتفاق می‌افتد.
پیوند نادر سه قمر در مشتری، که هابل در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۳ (۵ بهمن ۱۳۹۱) شاهد آن بود، شامل آیو، کالیستو و اروپا بود که سه قمر از چهار قمر گالیله‌ای غول گازی منظومه‌ی شمسی محسوب می‌شوند و به افتخار ستاره‌شناس مشهور، گالیلو گالیله که در اوایل قرن هفدهم آن‌ها را کشف کرد، نامگذاری شده‌اند.
جزئیات مشتری
Credit: NASA, ESA, A. Simon (Goddard Space Flight Center), and M. H. Wong (University of California, Berkeley) and the OPAL team.
این یکی از جدیدترین تصاویر از مشتری است که توسط تلسکوپ فضایی هابل در ۲۵ آگوست ۲۰۲۰ (۴ شهریور ۱۳۹۹) گرفته شده است، زمانی که این سیاره در فاصله‌ی ۶۵۳ میلیون کیلومتری از زمین قرار داشت.
نمای شفاف هابل از سیاره‌ی مشتری (هرمز) گزارش آب‌وهوای به‌روز شده‌ای را درباره‌ی جو متلاطم این سیاره‌ی غول‌پیکر به محققان ارائه می‌دهد، از جمله یک طوفان جدید قابل توجه و تغییر رنگ دوباره‌ی همتای لکه‌ی سرخ بزرگ. در این تصویر همچنین اروپا، قمر یخی مشتری دیده می‌شود.
مسیه ۸۳
Credit: NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
این عکس تلسکوپ فضایی هابل زیبایی کامل کهکشان مارپیچی M83 را در موزاییکی از عکس‌های زیادی که به هم چسبیده‌اند، نشان می‌دهد.
رنگ های سرخابی و آبی نشان‌دهنده‌ی مناطق ستاره‌ساز هستند. M83 که به‌عنوان «فرفره‌ی جنوبی» (Southern Pinwheel) هم شناخته می‌شود، در فاصله‌ی ۱۵ میلیون سال نوری از ما و در صورت فلکی «مار باریک» (Hydra) قرار دارد. هابل این تصویر را در ژانویه ۲۰۱۴ (دی ۱۳۹۲) منتشر کرد.
دورترین ستاره
Credit: Science: NASA, ESA, Brian Welch (JHU), Dan Coe (STScI); Image processing: NASA, ESA, Alyssa Pagan (STScI)
در مارس ۲۰۲۲ (فروردین ۱۴۰۱) هابل موفق به ثبت دورترین ستاره‌ای شد که تا کنون رصد کرده است. این ستاره‌ی واحد در ۱ میلیارد سال پس از مهبانگ (Big Bang) شکل گرفته است و ۱۲.۹ میلیارد سال طول کشیده تا نور آن به زمین برسد. به گفته‌ی ناسا این کشف با بهره‌گیری از لنز گرانشی که نسبیت عام اینشتین آن را پیش‌بینی می‌کند، ممکن شده است.
پرده‌ی نگارین تولد فروزان ستاره
Credit: NASA, ESA, and STScI
این عکس یکی از فتوژنیک‌ترین نمونه‌های تصاویری است که تلسکوپ هابل در طول عمر بیش از ۳۰ ساله‌ی خود از مهدکودک‌های ستاره‌ای آشفته مشاهده کرده است.
این پرتره، سحابی غول‌پیکر NGC 2014 و همسایه‌ی آن NGC 2020 را نشان می دهد که با هم بخشی از یک منطقه‌ی ستاره‌ساز گسترده در ابر ماژلانی بزرگ و فاصله‌ی تقریبی ۱۶۳ هزار سال نوری از ما را تشکیل می‌دهند.
کهکشان‌های آنتنی
Credit: ESA/Hubble & NASA
این بهترین تصویری است که از «کهکشان‌های آنتنی» (Antennae Galaxies) یا «دوشاخک» ثبت شده است. هابل پیش از این دو بار تصاویری از این کهکشان‌های تماشایی منتشر کرده بود: یک بار در سال ۱۹۹۷ با استفاده از دوربین رصدهای میدان گسترده و سیاره‌ای ۲ خود (WFPC2) و بار دیگر در سال ۲۰۰۶ با کمک دوربین پیشرفته‌ی نقشه‌برداری (ACS). هر بار تصاویر هابل از این مجموعه بهتر از قبل بوده است و آخرین آن‌ها در سال ۲۰۰۹ صورت گرفت.
این کهکشان‌ها که با نام‌های NGC 4038 و NGC 4039 نیز شناخته می‌شوند، در یک هم‌آغوشی مرگبار محبوس شده‌اند. برخلاف کهکشان‌های مارپیچی معمولی و آرام مانند راه شیری، این جفت در چند صد میلیون سال گذشته با یکدیگر برخورد کرده‌اند.
این برخورد به حدی شدید بوده است که ستارگان از کهکشان‌های میزبان خود جدا شده‌اند تا یک جریان کمانی بین این دو کهکشان ایجاد کنند. در تصاویر میدان باز هابل، دلیل نامگذاری آن‌ها مشخص می‌شود چون ستاره‌های پرتاب شده به دوردست و جریان‌های گاز به فضا کشیده می‌شوند و دم‌های جزر و مدی بلندی ایجاد می‌کنند که مشابه آنتن هستند.
این عکس تلسکوپ هابل با استفاده از مشاهدات مرئی و فروسرخ نزدیک دوربین میدان گسترده‌ی ۳ (WFC3) هابل همراه با برخی از مشاهدات قبلی منتشر شده از دوربین پیشرفته‌ی نقشه‌برداری (ACS) آن ثبت شده است.
هیولای مغناطیسی
Credit: NASA, ESA and Andy Fabian (University of Cambridge, UK)
این عکس خیره‌کننده از NGC 1275 با استفاده از دوربین پیشرفته‌ی نقشه‌بردار تلسکوپ فضایی هابل در جولای و آگوست ۲۰۰۶ (تیر و مرداد ۱۳۹۵) گرفته شده است و جزئیات و وضوح شگفت‌انگیزی از ساختارهای رشته‌ای شکننده ارائه می‌دهد که به صورت یک ساختار توری مایل به قرمز در اطراف مرکز درخشان کهکشان NGC 1275 دیده می‌شوند.
این رشته ها با وجود احاطه شدن توسط گازی حدود ۵۵ میلیون درجه‌ی سانتی‌گراد، سرد هستند. آن‌ها در یک میدان مغناطیسی معلق شده‌اند که ساختار آن‌ها را حفظ می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه انرژی از سیاهچاله‌ی مرکزی به گاز اطراف منتقل می‌شود.
این اولین باری است که اخترشناسان توانسته‌اند رشته‌های منفرد تشکیل‌دهنده‌ی چنین رشته‌هایی را تا این حد متمایز بررسی کنند. به طرز شگفت‌انگیزی، آن‌ها رشته‌هایی را با عرض تنها ۲۰۰ سال نوری تشخیص دادند. در مقابل، رشته‌هایی که در این‌جا دیده می‌شوند، می‌توانند فاصله‌ای به طول ۲۰۰ هزار سال نوری داشته باشند. کل تصویر هم تقریبا ۲۶۰ هزار سال نوری وسعت دارد.
جدیدترین پرتره‌ی زحل
Credit: NASA, ESA, A. Simon (Goddard Space Flight Center), and M.H. Wong (University of California, Berkeley)
دوربین میدان گسترده‌ی هابل در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۹ (۳۰ خرداد ۱۳۹۸) زحل را رصد کرد، در حالی که این سیاره در این سال نزدیک‌ترین فاصله‌ی خود را با زمین داشت که تقریبا ۱.۳۶ میلیارد کیلومتر بود.
مارپیچ ها و ابرنواخترها
Credit: ESA/Hubble & NASA, A. Riess (STScl/JHU)
این عکس خیره‌کننده از هابل کهکشان باشکوه NGC 1015 را نشان می‌دهد که در صورت فلکی «قیطس» (Cetus) یا «نهنگ» (Whale) در فاصله‌ی ۱۱۸ میلیون سال نوری از زمین یافت شده است. در این تصویر، NGC 1015 را از روبه‌رو می‌بینیم، با بازوهای چرخان متقارن و زیبا و برآمدگی مرکزی روشن، صحنه‌ای شبیه به نوعی آتش‌بازی (چرخ کاترین) ایجاد می‌کند.
در سال ۲۰۰۹، یک ابرنواختر نوع Ia به نام SN 2009ig در کهکشان NGC 1015 مشاهده شد که در این عکس یکی از نقاط درخشان در سمت راست بالای مرکز کهکشان است. این نوع ابرنواخترها بسیار مهم هستند زیرا همه‌ی آن‌ها در اثر انفجار کوتوله‌های سفیدی که ستاره‌های همدم دارند، ایجاد می‌شوند و همیشه با روشنایی یکسان ۵ میلیارد برابر روشن‌تر از خورشید، به اوج خود می‌رسند. دانستن درخشندگی واقعی این رویدادها، و مقایسه‌ی آن با درخشندگی ظاهری، به ستاره‌شناسان فرصتی منحصربه‌فرد برای اندازه‌گیری فواصل کیهانی می‌دهد.
بازتاب طولانی و تماشایی انفجار
Credit: NASA, ESA, and The Hubble Heritage Team (AURA/STScI)
تازه‌ترین عکس تلسکوپ فضایی هابل از ستاره‌ی «وی۸۳۸ تک‌شاخ» (V838 Monocerotis) یا به اختصار V838 Mon تغییرات چشمگیری را در روشنایی ساختارهای ابر غبارآلود اطراف نشان می‌دهد. این اثر که پژواک نوری نام دارد، نسبت به زمانی که ستاره به طور ناگهانی برای چندین هفته در اوایل سال ۲۰۰۲ درخشید، الگوهای غباری را که قبلا دیده نشده بود، آشکار می‌کند. این تصویر در ۳ فوریه ۲۰۰۵ (۱۵ بهمن ۱۳۸۳) ثبت شده است.
چشم شاه‌تخته
Credit: NASA, ESA and STScI
در جشن سی‌ویکمین سالگرد پرتاب تلسکوپ فضایی هابل، ستاره‌شناسان این رصدخانه‌ی مشهور را به سمت یکی از درخشان‌ترین ستارگان مشاهده شده در کهکشان ما نشانه گرفتند تا زیبایی آن را دوباره به تصویر بکشند.
ستاره‌ی غول‌پیکری که در این سالگرد تلسکوپ فضایی هابل نشان داده شده است، برای جلوگیری از نابود شدن خود، جنگی بین گرانش و تشعشع به راه انداخته است. این ستاره که «ای‌جی شاه‌تخته» (AG Carinae)
نام دارد، توسط یک پوسته‌ی در حال گسترش از گاز و غبار دربر گرفته شده است. عرض این سحابی حدود ۵ سال نوری است که با فاصله‌ی ما تا نزدیک‌ترین ستاره به منظومه‌ی شمسی، یعنی آلفا قنطورس برابری می‌کند.
عکس کاور: تلسکوپ فضایی هابل در مدار زمین
Credit: Getty Images/NASA/Dima_zel
حیرت انگیز بود یک ساعت وقت بیشتر نگرفت مطالعه و تماشای زحمت سالیان
واقعا جالبه این همه خلقط خدا که درهرستاره پرازعلوم مخطلفه واین همه علوم مختلف کنارهم چه منظره های زیبایی که بانظم عالی درست شده شگفتاوره
عالی خسته نباشین
بسیار، مقاله خوب و مفیدی بود
پاینده باشید.
من فکر میکنم ما داخل یک چیزی زندگی می کنیم و کره زمین شاید یک سلول باشه کاش بشه راز خلقت فهمید که چرا آنقدر بزرگه
چند سالته ؟
درود بر شما خیلی زیبا بود. تبارک الله احسن الخالقین