۱۳ اژدهای برتر سینما؛ از سیسو در «رایا و آخرین اژدها» تا اسماگ در «هابیت»

اژدها موجودی است که در افسانه‌ها زندگی کرده و برگرفته از تخیلات انسان‌هاست، اما نمی‌توان اهمیت آن را در فرهنگ‌های سرتاسر جهان انکار کرد چرا که تقریبا هر فرهنگی در جهان، شکلی از اژدها را خلق کرده است و در واقع این موجودات هزاران هزار سال است که به عنوان خدایان، شیاطین، هیولاها و مراقبان در روح و روان ما جا خوش کرده‌اند.

پیشینیان ما این موجودات خارق‌العاده را به واسطه‌ی استفاده از چوب، سنگ، تصویرسازی و نمایش عروسکی به تصویر کشیده‌اند، اما برای جان بخشیدن به این موجودات افسانه‌ای، هیچ چیز بهتر از ساخت فیلم نیست.

• ۳۰ آهنگساز برتر سینما؛ یک قطعه‌ی دوست‌داشتنی از هر کدام بشنوید
• ۱۰ شخصیت برتر سینما که با گرافیک کامپیوتری (CG) ساخته شده‌اند
• ۱۰ فیلم ترسناک برتر سینمای اروپا که احتمالا ندیده‌اید

فیلم‌سازان از همان زمانی که صنعت فیلم‌سازی تازه جان گرفته بود، اژدهایان را از طریق جلوه‌های ویژه ابتدایی بر روی پرده‌ی نقره‌ای سینما زنده کردند. اما پیشرفت‌های رخ داده در فناوری، رسیدن به این آرزو را برای ما آسان‌تر نموده است هر چند جان بخشیدن به برخی از این موجودات کار چندان ساده‌ای نیست. لذا ما در اینجا می‌خواهیم به ۱۳ مورد از بهترین اژدهایانی که بر روی صفحه‌ی تلویزیون ظاهر شده‌اند اشاره نماییم. البته به یاد داشته باشید که ما در این مطلب فقط می‌خواهیم به اژدهایانی که در تلویزیون ظاهر شده‌اند اشاره کنیم.

۱۳. سیسو – رایا و آخرین اژدها (Raya and the Last Dragon)

• کارگردان: پاول بریگز
• بازیگران: کسی استیل، آکوافینا
• تاریخ انتشار: 2021
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.۳ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 75 از ۱۰۰

قطعا بسیاری از انیمیشن‌هایی که به طور سنتی رندر می‌شوند، بسیار گویاتر و زنده‌تر از انیمیشن‌های کامپیوتری امروزی به نظر می‌رسند، با این حال گویا استودیوی دیزنی اصرار دارد انیمیشن‌های دو بعدی را به فراموشی بسپارد و از انیمیشن‌های سه بعدی کامپیوتری استفاده نماید که بی‌روح و خشک هستند. بنابراین نمی‌توان گفت که تکنیک‌های سنتی سبب شده‌اند که انیمیشن «رایا و آخرین اژدها» تا به این حد چشمگیر باشد. شاید یکی از دلایل درخشش این انیمیشن، دیالوگ‌های سیسو بود که بسیار جالب و طنزآمیز به نظر می‌رسیدند.

با این اوصاف، اژدهایان انیمیشن رایا از آن نوع اژدهایانی هستند که معمولا آن‌قدرها در یک فیلم تلویزیونی به چشم نمی‌آیند اما همین اژدهایان یعنی سیسو و هم نوعانش که برگرفته از سنت‌های ناگا در فرهنگ آسیای جنوب شرقی هستند و به عنصر آب گره خورده‌اند، شمایل نادر و جادویی منحصربه‌فردی دارند که جلوهای بی‌نظیر به این انیمیشن بخشیده و. حرکت سیسو هم در آب و هم در خارج از آن، کیفیت داستان را دو صد چندان کرده است. اگرچه بهتر بود دیزنی برای ساخت چنین انیمیشنی به سنت‌های خود بازمی‌گشت و از هنر انیمیشن دو بعدی استفاده می‌نمود. در آن صورت قطعا می‌شد از طرح‌های بهتر و دلچسبتری استفاده نمود که تکراری نباشند.

۱۲. شاخدم مجاری – هری پاتر و جام آتش (Harry Potter and the Goblet of Fire)

• کارگردان: مایک نیوول
• بازیگران: دنیل ردکلیف، روبرت گرینت، دیوید تننت
• تاریخ انتشار: 2005
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.۷ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 88 از ۱۰۰

تعداد اژدهایانی که در صفحات کتاب‌های دنیای جادوگری هری پاتر ذکر شده‌اند، بیشتر از آن‌هایی است که در فیلم مشاهده نمودیم. شاخدم مجاری «هری پاتر و جام آتش» و اژدهای جادوگر، گرینگوتز در «هری پاتر و یادگاران مرگ: قسمت ۲» دو نمونه از اژدهایان ذکر شده در سری فیلم‌های «هری پاتر» هستند.

البته اگر بخواهیم این دو اژدها را با هم مقایسه کنیم شاخدم پیروز می‌شود. او در فیلم، شمایل بهتری داشت و طراحی‌اش نیز بهتر از اژدهای جادوگر، گرینگوتز بود. درگیری او با هری، یکی از سکانس‌های اکشن فوق‌العاده‌ی فیلم را تشکیل داد که تصاویر کلاسیکی از یک اژدهای قدرتمند را به مخاطب یادآوری می‌نمود. اما در پایان مشخص شد که این فقط رقابت بین دانشگاهی است، نه یک تهدید جدی. بنابراین این فیلم به وضوح نشان داد که شاخدم یکی از موجودات دنیای جادوگری است که توضیحات نسبتا دقیقی در کتاب‌ها در مورد آن ارائه شده اما تاکنون توسط فیلم‌سازان زیادی نادیده گرفته شده است.

۱۱. فالکور – داستان بی‌پایان (The NeverEnding Story)

• کارگردان: ولفگانگ پترسون
• بازیگران: نو هاتاوی، برت آلیور، توماس هیل
• تاریخ انتشار: 1984
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.۴ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 88 از ۱۰۰

اژدهای شانس چیست و چه تفاوتی با دیگر اژدهایان دارد؟ شاید این نوع اژدها بیشتر از ویژگی‌های یک سگ برخوردار باشد. فالکور با خز پوشیده شده و یک پوزه و دو گوش بامزه دارد که دوست دارید لمسش کنید، بنابراین او بیشتر شبیه یک لابرادور آلبینو با یک گردن دراز است تا یک اژدها. وقتی که مخاطب متوجه می‌شود نویسنده‌ی داستان، مایکل اند در هنگام اقتباس از رمان نمی‌خواست این کاراکتر را در فیلم بگنجاند واقعا تعجب می‌کند.

با توجه به جذابیت بی‌حد و حصر این کاراکتر در تمام طول فیلم، به وضوح می‌توان مشاهده نمود که تعداد صحنه‌هایی که در آن‌ها فالکور حضور دارد بسیار اندک هستند. در حقیقت سکانس‌های اختصاص داده شده به موجودات دیگر بسیار چشمگیرتر و تخیلی‌تر به نظر می‌رسیدند. با این حال، بازی گردانی فالکور فوق‌العاده تحسین برانگیز است و اگرچه او یک شخصیت محوری به حساب نمی‌آید و بدان توجهی نمی‌شود، اما توانست در طول داستان حضوری غیرقابل وصف را از خود به یادگار بگذارد.

۱۰. بی‌دندان – چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم (How to Train Your Dragon series)

• کارگردان: کریس سندرز
• بازیگران: جی باروشل، آمریکا فررا، جرارد باتلر
• تاریخ انتشار: 2010
• امتیاز IMDb به فیلم: 1 از  ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 99 از ۱۰۰

سری فیلم‌های «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» یکی از آن دست فیلم‌های دوست داشتنی‌ای هستند که مخاطب بی‌صبرانه به انتظار دیدنشان می‌نشیند. مانند رایا، این انیمیشن نیز تلاش نموده تا مخاطبان جوان را هدف قرار دهد. موجودات رنگارنگ و خنده‌دار زیادی در این فرنچایز به چشم می‌خورند، اما اکثر آن‌ها فاقد معیارهایی مد نظر ما برای گنجانده شدن در این لیست هستند.

اما بی‌دندان یکی از معدود مواردی است که توانسته به خوبی با معیارهای مد نظر ما مطابقت یابد. اگرچه او کوتاه قد است و همواره چمباتمه زده، اما هنوز هم ترکیبی مناسبی و به یاد ماندنی از گربه، پرنده و مار را به مخاطب نشان می‌دهد. مهم‌تر از همه، او ویژگی‌هایی دارد که کاراکترش را جذاب می‌سازند. حالت‌ها و زبان بدن او نمونه‌ای تقریبا بی‌نقص از موجودی را به تصویر می‌کشند که بدون بیان هیچ دیالوگی هم دوست داشتنی است و ارتباط بین بی‌دندان و هیکاپ، به ویژه در فیلم اول، سبب می‌شود که مضمون داستانی فیلم برای مخاطب لذت‌بخش باشد.

۹. فافنیر – نیبه لونگ‌ها (Die Nibelungen)

• کارگردان: فریتس لانگ
• بازیگران: پال ریختر، تئودور لوس، برنهارد گوتزکه
• تاریخ انتشار: 1924
• امتیاز IMDb به فیلم: 8.۱ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 90 از ۱۰۰

یکی از خشن‌ترین اژدهایان اساطیری، فافنیر، از چرخه ولسونگ نورس است. او که به عنوان پدر اژدهای فانتزی مدرن در نظر گرفته می‌شود، از وجود بسیاری از ویژگی‌های کهن الگوی داستانی همچون: روح بدخواه، دانستن مکان انبوهی از گنج‌ها، حیله گری و خطرناک بودن و کشته شدن در رویارویی با قهرمانی شمشیر به دست بهره می‌برد. اژدهای حماسی فیلم «نیبه لونگ‌ها» محصول سال ۱۹۲۴، فافنیر نام دارد، اگرچه این اژدها همچون پیشینیان خود تهدید بزرگی محسوب نمی‌شود. در حقیقت مخلوق ساخته شده به دست فریتس لانگ در این فیلم حماسی، اژدهایی مرتبط با چرخه ولسونگ است که هیبت چندان مهیبی ندارد

در حقیقت در آن زمان جلوه‌های ویژه آن‌قدرها پیشرفته نبودند که بتوانند اژدهای لانگ را به خوبی به تصویر بکشند. اما با همه‌ی این تفاصیل، فافنیر در زمان خود یک دستاورد خارق‌العاده قلمداد می‌شد. این عروسک خیمه ‌شب‌بازی ۶۰ فوتی، به کمک بیست و چهار تکنیسینی خلق شد که مجبور بودند برای تقلید حرکات او آب بنوشند، راه بروند و آتش را از دهان این مخلوق بیرون بدهند. البته قطعا این اژدها به چشمان بیننده‌ی مدرن خوش نمی‌آید، اما می‌توان اعتراف کرد که فافنیر طراحی منحصربه‌فردی دارد و صحنه‌های جذابی را نیز از خود به یادگار گذاشته است.

۸. دراگون – ارباب صفحه‌ها (The Pagemaster)

• کارگردان: جو جانستون
• بازیگران: مکالی کالکین، کریستوفر لوید، مل هاریس
• تاریخ انتشار: 1994
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.۱ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 21 از ۱۰۰

«ارباب صفحه‌ها» به دیگر فیلم‌های انیمیشنی غیر دیزنی اوایل دهه ۹۰ شبیه نیست. تولید این فیلم برای دست‌اندرکارانش فوق‌العاده پردردسر بود و در آخر هم فیلمی نه چندان جذاب با آهنگ‌های وحشتناک ساخته شد. اما در نهایت این انیمیشن می‌تواند برای کودکانی که به تماشایش نشستند نوستالژیک محسوب شود زیرا می‌توان گفت که «ارباب صفحه‌ها» باعث شد که گرفتن کارت کتابخانه هیجان انگیز به نظر برسد و یک اژدهای جذاب نیز در فیلم حضور داشت که می‌توانست کودکان را به سمت فیلم جذب نماید.

اژدها آخرین مانع موجود بر سر راه مکالی کالکین در راهروی خروجی کتابخانه بود و به طرز ماهرانه‌ای در طول داستان، صحبت‌هایی درباره‌ی او گفته شده بود. جلوه‌های صوتی و تصویری‌ای که سبب خلق این اژدها شده‌اند چندان جالب به نظر نمی‌رسند اما ظاهر نهایی این اژدها برای کودکان آن زمان رضایت‌بخش بود. طراحی آن کاملا کلاسیک است و کالکین نیز از روشی هوشمندانه برای غلبه بر او استفاده می‌کند. اگر این فیلم از جلوه‌های ویژه و صحنه‌هایی نظیر فیلم‌های کنونی بهره می‌برد قطعا در مرتبه‌ی بالاتری قرار می‌گرفت.

۷. ورمیترکس پژوراتیو – اژدها کش (Dragonslayer)

• کارگردان: متیو رابینز
• بازیگران: پیتر مک نیکول، کاتلین کلارکه، پیتر ایر
• تاریخ انتشار: 1981
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.۶ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 88 از ۱۰۰

آیا تا به حال چنین نامی برای یک اژدها به گوشتان خورده است؟ این فیلم که محصول مشترک دیزنی و پارامونت به حساب می‌آید و در سال ۱۹۸۱ ساخته شد در آن زمان نتوانست در باکس آفیس خوش بدرخشد و چندان مورد توجه قرار نگرفت اما مارمولک وحشی آن توانست بسیاری از مخاطبان را به سوی خود جلب کند.

برای طرفداران انیمیشن‌های استاپ موشن، ورمیترکس به عنوان ترکیبی از استاپ موشن و نمایش عروسکی میله‌ای کنترل شده جذابیت دو صد چندانی داشت. نتیجه‌ی به کار گیری این تکنیک‌ها خارق‌العاده بود. ورمیترکس همانند خفاشی در غار خود می‌خزید و به طرز لذت بخشی وحشتناک به نظر می‌رسید. پرواز و اوج گیری این اژدها نیز جذاب و چشمگیر بود و می‌توان آن را در زمان خودش منحصربه‌فرد دانست.

۶. تارو – هفتمین سفر سندباد (The 7th Voyage of Sinbad)

• کارگردان: نتین اچ جوران
• بازیگران: کروین متیوس، تورین تاچر، ریچارد ایر
• تاریخ انتشار: 1958
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.۱ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 100 از ۱۰۰

اندکی تعجب آور است که چرا ری هریهاوزن، اژدهایان بیشتری را خلق نکرد. او زمان زیادی را در ژانر فانتزی سپری نمود و دایناسورهایی که او در موارد متعدد خلق کرد بسیار شبیه به هم هستند، اما او فقط دو اژدهای انیمیشنی را در طول زندگی حرفه‌ای خود آفرید که یکی از آن‌ها، تارو در «هفتمین سفر سندباد» و دیگری هیدرا در «جیسون و آرگونوت‌ها» است. شاید جیسون فیلم بهتری باشد، اما وقتی صحبت از اژدها شود، قطعا تارو به هیدرا ترجیح داده می‌شود. چراکه تارو از همان طرح کلاسیک اژدهایان بدون بال که از طریق استاپ موشن جان گرفته‌اند پیروی می‌کند.

تارو یک عروسک نسبتا بزرگ سه فوتی است که خلق و خوی چندان مطلوبی ندارد و اندکی بد اخلاق به نظر می‌رسد. برخی از طرفداران این هیولا برای سیکلوپ که باید در برابر این هیولای آتشین ایستادگی کنند احساس تاسف می‌کردند. در حقیقت می‌توان گفت که تارو در زمان خودش یک هیولای ناب به حساب می‌آمد و توانست مخاطبین را مجذوب خود کند.

۵. کینگ گیدورا – فرنچایز گودزیلا (Godzilla franchise)

• کارگردان: ایشیرو هوندا
• بازیگران: آکیرا تاکارادا
• تاریخ انتشار: 1954
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.۵ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 93 از ۱۰۰

در این فیلم، پوشش گودزیلا از ویژگی‌های اژدها مانندی برخوردار بود، اما او که پادشاه هیولاها به حساب می‌آمد یک دایناسور بود نه یک اژدها. در حقیقت او دایناسوری است که دشمن شماره‌ی یکش کسی نیست جز کینگ گیدورا، یک اژدهای طلایی سه سر که از دهانش رعد و برق بیرون می‌زند. گیدورا با الهام از یاماتو نو اوراچی اساطیری ژاپنی که مهاجمی از کهکشان‌های دور دست است و به نوعی، سلاح مهندسی ژنتیک شده مسافران زمان به حساب می‌آید و موجودی چند بعدیست ساخته شده است. اما او و گودزیلا به هیچ وجه با هم کنار نمی‌آیند. بنابراین درگیری‌های بین این دو کاراکتر یکی از سرگرم‌کننده‌ترین و جذاب‌ترین نبردها را خلق نموده که تا کنون کسی نتوانسته صحنه‌هایی همچون این صحنه‌ها را خلق کند.

۴. اسماگ – سه‌گانه هابیت (The Hobbit Trilogy)

• کارگردان: پیتر جکسون
• بازیگران: مارتین فریمن، ایان مک کلن، اندی سرکیس
• تاریخ انتشار: 2012
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.۸ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 64 از ۱۰۰

قطعا می‌توان در رابطه با «سه‌گانه هابیت» انتقادات زیادی را بر زبان آورد، به خصوص در مورد فیلم دوم و سوم، اما می‌توان به جرات گفت که پیتر جکسون در هنگام طراحی کاراکتر اسماگ، راه درستی را در پیش گرفته بود. او یک اژدهای تمام عیار کلاسیک را در ابعادی مهیب خلق نمود که چهرهای حیله گرانه و مرموز داشت. بنابراین هر چقدر هم که در این فیلم در رابطه با درگیری با کوتوله‌ها زیاده‌روی شده باشد، مکالمه‌ی اسماگ با بیلبو بگینز یکی از سکانس‌های درخشان آن محسوب می‌شود.

در حقیقت بهتر است این‌طور بگوییم که این فیلم اسماگ را به شخصیتی ترسناک‌تر از آنچه در کتاب ذکر شده تبدیل نمود و در نهایت ویژگی‌های کودکانه‌ی این کاراکتر را از او گرفت. در واقع اگر برخی حرکات ضعیف او در این فرنچایز مانند صحنه‌ی پایانی فیلم دوم و یا سکانس حمله‌ی او به لیک تاون در فیلم سوم را نادیده بگیریم باید بگوییم که در مجموع این اژدها یک اژدهای منحصربه‌فرد است.

۳. هاکو – شهر اشباح (Spirited Away)

• کارگردان: هایائو میازاکی
• بازیگران: رومی هیراگی، ماری ناتسوکی، میو ایرینو
• تاریخ انتشار: 2001
• امتیاز IMDb به فیلم: 8.۶ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 97 از ۱۰۰

«شهر اشباح» را می‌توان یکی از بهترین فیلم‌های هایائو میازاکی دانست که از وجود اژدهای منحصربه‌فردی بهره می‌برد. هاکو که شمایلی انسانی دارد، راحت‌تر می‌تواند با چیهیرو و دیگر اعضای گروه او ارتباط برقرار کند. اما چیزی که واقعا «شهر اشباح» را متمایز می‌سازد این است که اژدهای موجود در این فیلم، اژدهایی متمایز با خصوصیات باور نکردنی است. البته هاکو هیچ ویژگی خاصی ندارد. در واقع او پسری جدی است و وقتی شکل اژدها به خود می‌گیرد، می‌تواند چهره‌ای مرموز و دلهره‌آور داشته باشد.

مشاهده‌ی اینکه چنین جانور قدرتمندی به واسطه‌ی جادو کشته شود می‌تواند برای مخاطب بسیار ناراحت کننده باشد. اما وقتی هاکو به دور خود می‌چرخد، به کمک سن می‌آید و در آسمان اوج می‌گیرد، داستان فیلم بیش از پیش جذاب می‌شود. واقعا نمی‌توان تصور کرد که تا به حال تصویر دقیق‌تری از یک اژدهای ژاپنی روی صفحه نمایش خلق شده باشد. در حقیقت طرح‌های رنگی بامزه و چرخش و حرکت مارپیچ اژدها، این توهم را در مخاطب به وجود می‌آورد که او واقعا زنده است.

۲. موشو – مولان (Mulan)

• کارگردان: نیکی کارو
• بازیگران: لیو ییفئی، دانی ین، یوسون آن
• تاریخ انتشار: 2020
• امتیاز IMDb به فیلم:
• امتیاز راتن تومیتوز: 73 از ۱۰۰

داستان موشو، اژدهای سنگی بزرگی که اجداد مولان قصد دارند او را به کمک مولان بفرستند، داستانی فوق‌العاده جالب به نظر می‌رسد اما در نهایت ما شاهد اژدهای چندان چشمگیری نیستیم که نشان می‌دهد اندازه‌ی یک اژدها معرف آن نیست. نقشه‌های او، مولان و ارتش او را به دردسر بزرگی می‌اندازند و مسیر داستان را تغییر می‌دهند. در حقیقت می‌توان او را موجودی خودخواه دانست که نتوانسته به نگهبانی واقعی برای حمایت از مولان تبدیل شود.

اگر قرار بود لیستی از کاراکترهای جذاب دیزنی را ارائه دهیم قطعا، موشو در رتبه بالایی قرار می‌گرفت. چراکه تاثیری که بر داستان می‌گذارد توانسته او را تاحدی متمایز نماید. با این حال، موشو به تنهایی چندان جذاب نیست و در کنار شریک و همدستش، کری کی توانسته یکی از بهترین انیمیشن‌های دیزنی را خلق نماید.

۱. مالیفیسنت – زیبای خفته (Sleeping Beauty)

• کارگردان: کلاید جرونیمی
• بازیگران: مری کاستا، بیل شرلی، النور آدلی
• تاریخ انتشار: 1959
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.۳ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: 85 از ۱۰۰

این فیلم انیمیشنی محصول سال ۱۹۵۹ توانسته جایگاه اول را در لیست ما به خود اختصاص دهد. سایر اژدهایان این لیست ممکن است زمان بیشتری را بر روی صفحه نمایش گذرانده باشند، سکانس‌های اکشن دقیق‌تری را به نمایش گذاشته باشند و از قدرت بیشتری برخوردار باشند اما کدام‌یک از اژدهایان این لیست از تمام قدرت‌های جهنمی خود برای داشتن نفسی آتشین استفاده نموده است؟ دگرگونی مالیفیسنت در فیلم «زیبای خفته» توانسته سبب خلق یکی از تاثیرگذارترین فیلم‌های انیمیشنی‌ای شود که تا به امروز ساخته شده است.

مالیفیسنت به عنوان یک اژدها، ظاهری ظریف شبیه به یک پری دارد و در طرح رنگی او از رنگ‌های سیاه و بنفش استفاده شده و آتش سبز فروزانش به او ظاهری جذاب‌تر بخشیده است. به علاوه نبرد او با شاهزاده فیلیپ که نبرد چنگ و دندان در برابر شمشیر است سبب گردیده که داستان فیلم جذاب‌تر نیز شود. همین ویژگی‌ها باعث شده که این فیلم بتواند در لیست ما چنین جایگاه بالایی را به خود اختصاص دهد.

منبع: collider