۱۰ بازی سایبرپانک برتر تاریخ
سایبرپانک یکی از معروفترین و محبوبترین زیر ژانرهای آثار علمی تخیلی است که در این سالها توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. ژانری که غالبا در پاد آرمانشهرهایی جریان دارد که در آن جوامع از هم پاشیده شده و اختلاف طبقاتی بیداد میکند و همهچیز بر تسلط و تحکم تکنولوژی درآمده است. سالهای زیادی است که آثار علمی تخیلی و در اینجا بهصورت مشخص آثار زیر ژانر سایبرپانک در ادبیات و در سینما جای خود را پیدا کردهاند و آثاری بهیادماندنی برای مخاطبان به یادگار گذاشتهاند. اگرچه، اکنونکه نزدیک به انتشار بازی سایبرپانک ۲۰۷۷ هستیم، توجه طرفداران بازیهای ویدیویی به این ژانر بیشتر شده اما حضور این آثار در دنیای بازیهای ویدیویی به مدتها قبل بازمیگردد. به همین خاطر، اکنون که در آستانهی انتشار بازی سایبرپانک ۲۰۷۷ هستیم، تصمیم گرفتیم تا به تعدادی از بهترین بازیهای ژانر سایبرپانک در تاریخ بازیها بپردازیم.
آثاری که به شیوههای مختلفی از ویژگیهای ثابت و شناختهشدهی این ژانر بهره میبرند. این بازیها نهتنها تجربهی سرگرمکنندهای را برای شما رقم میزنند، بلکه برخی از آنها در طول تاریخ اثرگذاری بسیاری روی بازیهای پس از خود و بهخصوص آثار ژانر سایبرپانک داشتهاند. بد نیست که قبل از عرضه بازی سایبرپانک ۲۰۷۷ نگاهی به این آثار داشته باشیم.
۱۰. بازی Syndicate
سالها قبل از اینکه ریبوت بازی Syndicate توسط استودیو Starbreeze ساخته و در قالب یک بازی شوتر اول شخص در سال ۲۰۱۲ منتشر شود، Syndicate اثری در ژانر استراتژی بود که توسط استودیو Bullfrog ساخته شده بود. استودیو معروفی که بازیهایی نظیر Dungeon Keeper و Magic Carpet را هم در کارنامهی خود میدید. بازی، کنترل جوخهای متشکل از ۴ سایبورگ را در اختیار شما قرار میدهد و آنها را بهسوی مناطق و رقبای مختلفی میفرستد تا منابع آنها را بدزدند، کارکنان آنها را بربایند یا ویرانگریهای مختلفی انجام دهند تا در نهایت مناطق بیشتری را زیر سلطهی خود آورند و در اختیار شما بگذارند.
گیمپلی تاکتیکی و عمیق بازی Syndicate همچنان تازه مانده است. در زمان خود، روایت داستان سادهاش هم در واقع از برخی از آثار مشابه جلوتر بود. این بازی شما را در نقش قهرمانی خوب و درستکار قرار نمیدهد، بلکه شخصیتها افرادی نهچندان درستکار و ماهر و متخصص در امور جنگی هستند که حاضرند برای انجام هدفشان هر کاری را انجام دهند. اکنونکه پس از دو دهه از عرضهی این بازی که در سال ۱۹۹۳ منتشر شد، سپری شده است، بازی Syndicate همچنان یکی از تأثیرگذارترین بازیهای سایبرپانکی بهحساب میآید و حتی میتوانیم بگوییم هنوز بازی کردن آن سرگرمکننده است.
۹. بازی Shadowrun Returns
وقتی بازیShadowrun در سال ۱۹۹۳ برای کنسول SNES منتشر شد، سروصدای بسیاری ایجاد کرد و به یکی از مهمترین بازیهای نقشآفرینی زمان خودش و همینطور یکی از مهمترین بازیها با مضامین سایبرپانکی تبدیل شد. متأسفانه حق امتیاز ساخت بازی باعث شد تا مدتی اتفاق جذابی دربارهی این اثر رخ ندهد. در سال ۲۰۰۷ مایکروسافت یک ریبوت از این بازی با محور بخش چندنفره خلق کرد اما آن اثر فاقد ویژگیهایی بود که نسخهی اصلی را غنی و شگفتانگیز کرده بود و نتوانست چندان موفق شود. با این وجود، در سال ۲۰۱۲ یک استودیو مستقل به نام Harebrained Schemes با راهاندازی یک کمپین کیکاستارتر تصمیم گرفت تا دوباره این بازی را بهصورت شایسته احیا کند. نتیجهی کار، خلق یک بازی نقشآفرینی ایزومتریک (از بالا به پایین) به نام Shadowrun Returns بود که هوشمندانه از ویژگیهای بازی اصلی استفاده کرده بود و درعینحال توانسته بود که مسیر خودش را ترسیم کند که به بازیکنان اجازه میداد مسیر بازی و پایان آن را با انتخابهای خود تعیین کنند.
میتوانستید تعیین کنید که یک ارک دانا باشید که هر موقعیت دشواری را با سخنانش پشت سر میگذارد یا حتی یک الف هکر باشید که در زبان نبرد و نزاع از پس خود بربیاید. بازی Shadowrun Returns ویژگیهایی دارد که قطعاً میتواند برای دوستداران دی اند دی (دانجن اند دراگونز) بسیار هیجانانگیز باشد و قادر است آنها را در قالب این بازی به خلق داستانها و شخصیتهای خود ترغیب کند.
استودیو مستقل Harebrained Schemes با ساخت بازی Shadowrun Returns نهتنها خاطره اثر اصلی را زنده کرد بلکه توانست با شایستگی در مرکز توجه قرار گیرد. دو گسترشدهنده هم با نامهای Dragonfall و Hong Kong برای این بازی منتشر شدهاند که محتوای بازی اصلی را بهشدت گسترش دادند و آن را غنیتر کردند. همهی اینها کافی است تا این بازی را در لیست بهترین بازیهای ژانر سایبرپانک قرار دهیم.
۸. بازی Observer
بازی Observer یکی از تازهترین بازیهای این لیست است. اگر بخواهیم نسبت به آثار سایبرپانکی دیگر لیست حساب کنیم، رویکرد Observer کمی منحصربهفرد است زیرا از المانهای رایجی مثل شهرهای ازهمگسیخته و نورهای نئونی در سراسر شهر برای روایت قصهاش استفاده نکرده است. در عوض، بازی Observer دربارهی تنگناهراسی (کلاستروفوبیا) است و در مجمعی آپارتمانی که در حال فروپاشی است، جریان دارد. در حالی که به دنبال پسر گمشدهی خود و همچنین یک توطئهی شرکتی و سازمانیافته میگردید، هیولاهای جسم و ذهنتان در انتظارتان هستند. بازی پر از ترسهای ناگهانی و لحظهای، غافلگیریهای داستانی و ست پیسها ترسناک است.
بازی Observer یکی از بهترین گزینههای برای علاقهمندان به دو ژانر ترسناک و علمی تخیلی است. همچنین Rutger Hauer، بازیگر فقید سینما که در نقش روی بتی در فیلم بلید رانر ایفای نقش کرده بود، در این بازی بهجای شخصیت اصلی صداپیشگی کرده است. این بازی اولین بار در سال ۲۰۱۷ برای پلیاستیشن ۴ و ایکس باکس وان و ۲ سال بعد برای نینتندو سوییچ منتشر شد اما بهتازگی نسخهی بهبودیافته و نسل بعدی آن برای کنسولهای پلیاستیشن ۵ و ایکس باکس سری ایکس/ اس منتشر شده است.
۷. بازی Invisible, Inc
این واقعیت را بهراحتی میتوان دربارهی استودیو Klei Entertainment گفت که آنها هیچگاه عنوانی مشابه را دو بار نمیسازند. بعد از اینکه بازیکنان با بازی جذاب و هیجانانگیز Mark of the Ninja سرگرم شده بودند و یک تجربهی واقعا نینجایی را پشت سر گذاشتند، این استودیو فضای بازی بعدی خود را بهکل عوض کرد و با ساخت بازی Don’t Starve اثری مهم با محوریت بقا خلق کرد. پس از آن، دوباره ریسکی دیگری توسط Klei Entertainment انجام شد و آنها بازیکنان را به جهانی سایبرپانکی در سال ۲۰۷۴ بردند. آنها با خلق عنوانی به نام Invisible, Inc فضای کاملا جدیدی را تجربه کردند. Invisible, Inc. ترکیبی از مبارزات استراتژیک و چالشبرانگیز سری XCOM و همینطور مضامین بنیادی بازی Syndicate است و از آنها الهام گرفته.
بازی Invisible, Inc توانست بهراحتی نام خود را بهعنوان یک بازی روگلایک استراتژی در ذهن مخاطبانش حک کند و لحظات خاصی را برای آنها رقم بزند. شما در نقش عضوی از یک آژانس اطلاعاتی خصوصی، باید تیمی از جاسوسان، هکرها و… را شکل دهید و به جهنمی برای شرکتهای حریصی که کنترل جهان را در اختیار دارند، تبدیل شوید. به لطف طراحی هنری زیبا بازی و گیمپلی تاکتیکی رضایتبخش آن، بازی Invisible Inc. قطعا یکی از بازیهای خاص و خشنودکننده برای دوستداران بازیهای استراتژی و علمی تخیلی است.
۶. بازی Transistor
این روزها استودیو خلاق سوپرجاینت با بازی هیدیس بسیار روی زبانها افتاده و توانسته موفقیتهای زیادی را کسب کند اما این اولین مرتبهای نبود که سوپرجاینت با بازیهایش گیمرها را شیفتهی خود کرده است. بعد از موفقیت با ساخت بازی مستقل Bastion، آنها دنیای فانتزی را برای مدتی کنار گذاشتند و با اثر جدید خود یعنی Transistor به خلق یک بازی جدید با محوریت ژانر علمی تخیلی پرداختند که توانست حتی بیش از پیش برای آنها موفقیتآمیز باشد. Transistor یک بازی فوقالعاده با زاویه دید از بالا به پایین است. شما در نقش شخصیتی به نام Red بازی میکنید که در جهان آیندهنگرانهی شهر خیالی Cloudbank به ماجرای خود ادامه میدهد و با شمشیر غولآسایش در مقابل تهدیدها ایستادگی میکند.
قصهگویی مرموز و معمایی در کنار سیستم نبردهای تاکتیکی بازی و همینطور ویژگیهای بزرگ و برجستهی دیگری مثل طراحی هنری و موسیقیهای بازی همگی دست در دست هم دادهاند تا تجربهی این بازی را بهیادماندنی سازند. این بازی قطعا یکی از بهترین ساختههای سوپرجاینت است که بهراحتی شایستگی حضور در میان بهترین بازیهای ژانر سایبرپانک را دارد.
۵. بازی Far Cry 3: Blood Dragon
فارکرای ۳ همیشه با بازی اصلی و بهویژه شخصیت واس در خاطر بازیکنان مانده است که میتوان گفت کاملاً هم طبیعی است. با این حال، از آن سمت، بازی Far Cry 3: Blood Dragon اثری غیرمنتظره بود که توانست با حال و هوای خاصش و ایجاد فضای دههی ۸۰ میلادی کار خود را بهخوبی و به شکل متفاوتی انجام دهد. اشارههای بسیار خوب از آثار معروف مختلفی از ترمیناتور گرفته تا بازیهای ۸ بیتی همه در این دی ال سی مستقل بهخوبی قرار داده شده و همین باعث شده تا این بتواند فرهنگعامهی دههی ۸۰ میلادی را به شکل جالبی به مخاطب خود برساند. با این حال، قضیه به چیزی بیشتر از اشارههای ساده نوستالژی مربوط است.
بازی بهصورت عجیبی سرگرمکننده است و با حفظ ساختار گیمپلی فارکرای ۳ و ویژگیهای خاص خود توانسته تجربهی متفاوت و جالبی را رقم بزند. فارکرای ۳ بلاد دراگون شاید یک داستان معمول و آشنا در میان آثار ژانر سایبرپانک نباشد و کمی با انتظاراتمان از ژانر تفاوت داشته باشد، اما اثر سرگرمکنندهای است که با حس جالب بیخیالیاش و وسواسی که به نورهای نئونی آثار علمی تخیلی دارد، میتواند برای ما کافی باشد تا آن را در این لیست قرار دهیم.
۴. بازی System Shock 2
آه، بله، یک هکر قهرمان که در مقابل یک هوش مصنوعی باهوش خودشیفته و نسلکش قرار میگیرد. یک داستان کلاسیک به قدمت تاریخ. بازی System Shock 2 به علت غنی بودنش یک اثر کلاسیک است که اتمسفری مرعوبکننده و داستانی گیرا دارد. اگرچه System Shock 2 به نظر میرسد بیش از اینکه یک اثر در ژانر سایبرپانک باشد، بهصورت دقیقتر اثری در فضای ژانر علمی تخیلی و ترسناک است که بیشتر به فیلمهایی همچون Alien و The Things شباهت دارد اما تمرکز بازی روی هک و تقویت بدن بهوسیلهی تجهیزات سایبری و چنین تکنولوژیهایی عجیب و پیشرفتهای آن را در اشتراک با ژانر سایبرپانک قرار میدهد.
به هر حال، بازی System Shock 2 اثر بسیار مهم و منحصربهفردی است که میتواند برای دوستداران چنین آثاری بسیار انتخاب خاص و ویژهای باشد و بهصورت کلی طرفداران بازیهایی ویدیویی را شیفتهی خود کند. بهراحتی میتوانیم این اثر را در لیست بهترین بازیهای ژانر سایبرپانک قرار دهیم.
۳. بازی Shadowrun
هرچند در رتبههای قبلی به Shadowrun Returns اشاره کردیم، اما اکنون باید به اصل کار بپردازیم. بازی Shadowrun یک اثر نقشآفرینی پیچیده و گیرا است که برای SNES منتشر شد و حکم معرفی کنندهی ژانر سایبرپانک در بازیهای ویدیویی را برای بسیاری از گیمرها ایفا کرد. وقایع بازی در سال ۲۰۵۰ رخ میدهد و ماجرای پسر جذابی به نام جیک آرمیتاژ را دنبال میکند که حافظهی خود را پس از یک تلاش برای سوءقصد از دست داده و اکنون در پی بازیابی آن است. این بازی بر اساس یک بازی رومیزی مشابه و با همین نام ساخته شده است. Shadowrun با ادغام دو ژانر فانتزی و علمی تخیلی یکی از منحصربهفردترین نقشآفرینیهای تاریخ و یکی از بهترین آثار دوران خود لقب میگیرد.
با توجه به امروزیتر بودن، شاید درک چرایی فوقالعاده بودن این اثر با تجربهی بازی Shadowrun Returns راحتتر باشد ولی از آنسو بههیچوجه نمیتوان اهمیت و تأثیری را که Shadowrun روی این ژانر و برخی از بازیهای ویدیویی دیگر گذاشت، منکر شد و بهسادگی از آن عبور کرد. این بازی بسیاری از اصول شناختهشده و معروف این ژانر و هرچه را از آن انتظار داریم، به شکلی فوقالعاده ارائه میدهد. از همین رو بهراحتی میتوان آن را در میان بهترین بازیهای ژانر سایبرپانک قرار داد.
۲. بازی Snatcher
یک بازی در ژانر سایبرپانک با دستپخت هیدئو کوجیما از آن ترکیبهای هیجانانگیز و جذابی است که میتواند برای هر فردی جالبتوجه باشد. خوشبختانه این شانس را داشتهایم که چنین اثری ساخته شده است. در سالهای بین ساخت متال گیر و متال گیر سالید، هیدئو کوجیما روی دو بازی اول شخص ماجرایی به نام Policenauts و Snatcher کار کرد. آن بازی دوم، اثری مهم و اساسی هم برای ژانر سایبرپانک و هم بهصورت کلی برای بازیهای ماجرایی است. بازی Snatcher ماجرای کارآگاهی به اسم گیلیان سید را دنبال میکند که به دنبال گروهی اندروید به نام اسنچر است که مردم را به قتل میرسانند و جای آنها را تصاحب میکنند.
هرچند به خاطر علاقهی کوجیما به سینما شاید شباهتها و الهامات گرفتهشده از فیلم بلید رانر بسیار زیاد و برای بعضیها واضح باشد اما بههرحال Snatcher یکی از اولین بازیهای ویدیویی تاریخ بود که با یک داستان آیندهنگرانه و با چاشنی داستان پارانویایی خود، نشان میداد که چه ویژگیهایی این ژانر را جذاب کرده و آن را موردتوجه عدهی زیادی قرار داده است. همچنین Snatcher برای یک بازی در آن زمان بهطور غیرمنتظرهای دارای خشونت، برهنگی، مضامین بزرگسالانه و… بود که آن را متفاوت میکرد. علاقهی کوجیما به استفاده از المانهای علمی تخیلی در روایت داستانهایش مشهود است. همهی اینها باعث میشود که بازی Snatcher را بهعنوان یکی از بهترین بازیهای ژانر سایبرپانک خطاب کنیم.
۱. Deus Ex
وقتی به ژانر سایبرپانک در بازیهای ویدیویی فکر میکنیم، احتمالا اولین نامی که به ذهنمان خطور میکند، نام Deus Ex است. Deus Ex نهتنها یکی از قدیمیترین، بلکه یکی از بهترین نمونهها در این زمینه بهحساب میآید. بازی Deus Ex هر آنچه از ژانر سایبرپانک و الگوهای معروف و شناختهشدهاش انتظار داشته باشید، در خود جای داده و آن را در قالب یک بازی ویدیویی فوقالعاده به مخاطبانش ارائه کرده است. این یک واقعیت است که اولین نسخهی سری Deus Ex یکی از تأثیرگذارترین بازیهای ویدیویی تاریخ است که حتی تأثیر آن در آثار امروزی همچون سایبرپانک ۲۰۷۷ هم دیده میشود.
اثری که به نظر میرسد در تلاش است برخی از ویژگیهای بازی Deus Ex را گسترش دهد و آن را به تکامل برساند. بهعنوان یک بازی نقشآفرینی و شوتر اول شخص که المانهای مخفیکاری هم در خود دارد، Deus Ex مسیری را برای بازیها و توسعهدهندگان پس از خودش ترسیم کرد تا آنها بتوانند به بازیکنان خود اجازه دهند تا از طریق درختهای مهارت و تصمیمهای تاکتیکی در لحظهلحظهی بازی، تجربهی منحصربهفرد و انعطافپذیری را خلق کنند. شما میتوانید در تمام بازی به کشتن دشمنانتان بپردازید یا با مخفیکاری راه خود را در پیش بگیرید و حتی میتوانید در طول بازی یک دشمن را هم نکشید. شاید امروزه با بازیهایی مثل دیسآنرد یا حتی متال گیر سالید ۵ چنین اتفاقات و آزادی عملهای عظیمی چندان عجیب نباشد و به موردی عادی تبدیل شده باشد اما در سال ۲۰۰۰ چنین طرحی برای یک بازی اول شخص نقشآفرینی واقعا انقلابی بود.
نسخهی اصلی این اثر با نوآوریهای خود در زمینهی پیشرفت و پیشبرد مسیر شخصیتها و همینطور سیستمهای ایمرسیو بازی و داستان گیرا و سرشار از المانهای سایبرپانکیاش، تأثیر عظیمی را از خود به جای گذاشت. با این اوصاف، دشوار نیست که بازی Deus Ex را در جایگاه اول بهترین بازیهای ژانر سایبرپانک قرار دهیم.
بازیهایی که شایستگی حضور در لیست را داشتند
مشخصا در لیست دهتایی از برترین آثار این ژانر نمیتوان به همهی آثار برجسته اشاره کرد و طبیعی است که برخی از این آثار از قلم بیفتند. به همین خاطر بد نیست به چند نام احتمالی دیگری که شایستگی زیادی داشتند، اشاره کنیم. البته همچنان هم آثار ریز و درشتی در این ژانر وجود دارند که میتوانند ارزش بررسی داشته باشند.
بازی Gunpoint
یک بازی مستقل عالی از تام فرانسیس، یکی از نویسندههای سابق سایت PC Gamer، که روی مخفیکاری تمرکز دارد. این یک ماجراجویی کوتاه، سرگرمکننده و چالشبرانگیز است که شما را وارد دنیای جاسوسی میکند. این بازی در سال ۲۰۱۳ برای کامپیوترهای شخصی عرضه شد.
بازی VA-11 Hall-A: A Cyberpunk Bartending Simulator
کافی است نگاهی به نام این بازی بیندازید تا بهراحتی متوجه شوید که چرا به آن اشاره میکنیم. شما که متصدی یک بار هستید، برای مشتریهایتان نوشیدنی مهیا میکنید و گوشهایتان را آمادهی شنیدن سخنان و مشکلهایشان میکنید. اگر میخواهید یک بازی و ماجرای جالب سایبرپانکی و البته کمتر خشونتآمیز را تجربه کنید، احتمالا VA-11 Hall-A بتواند انتخاب خوبی باشد.
بازی Syndicate
به نسخهی اصلی و اهمیت و تأثیرش اشارهای کردیم و اگرچه این نسخهی جدید به نسخهی اصلی نمیرسد و نمیتواند عمق استراتژی یا تأثیرگذاری آن را داشته باشد اما با همهی این وجود، همچنان یک بازی با محوریت تیراندازی و هک سرگرمکنندهای است که میتواند برای طرفدارانش جالب باشد.
بازی E.Y.E. Divine Cybermancy
هرچه کمتر دربارهی این اثر عجیب که در ژانر شوتر/ نقشآفرینی ساخته شده، سخن بگوییم، بهتر است زیرا بهترین حالت این است که خودتان آن را تجربه کنید. اگر به دنبال دنیاهای عجیب و یک بازی جالب و هیجانانگیز هستید که البته مشکلاتی هم دارد، این بازی با فضای خاصش همان گزینهی مدنظر است.
بازی Technobabylon
یک بازی هوشمندانه در شمایل بازیهای اشاره و کلیک کلاسیک معروفی مثل Escape from Monkey Island است که البته مشخصا روی دنیای سایبرپانکی غنی و شخصیتهای با پرداخت بسیار خوب تمرکز دارد.
بازی Ghostrunner
بازی Ghostrunner که چندی پیش عرضه شد، یک بازی سایبرپانکی اکشن پرجنبوجوش و جذاب است که میتواند با فضای جالب و خاص خود و گرافیک بالا و اکشن هیجانانگیزش شما را درگیر خود کند. این بازی جدیدترین بازی عرضه شده در این لیست است.
این لیست باتوجه به مطلبی از سایت گیماینفورمر جمعآوری و نوشته شده است.
پس بازی بالدرز گیت چی؟!
:/