فیلم‌های اکشن نامتعارفی که تنها هدفشان سرگرمی مخاطب نیست

امیرحسین صادقی ماشک

۱۰ دی ۱۴۰۲ | ۲۱:۵۷ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۹ دقیقه

فیلم‌های هنری درخشان مخفی‌شده در فیلم‌ اکشن. در حالی‌که می‌شود بعضی فیلم‌ها را «فیلم‌های هنری» نامید، این واژه مانند واژه‌ی درام، کمدی یا ترسناک، یک ژانر نیست. «فیلم‌ هنری» می‌تواند گاهی یک ژانر باشد، اما بیشتر به نظر می‌رسد که این واژه توصیف‌کننده‌ی نوع خاصی از فیلم‌ها باشد که متناسب با سبک و مضمون‌های کلی خاص دسته‌بندی شده‌اند. فیلم‌های هنری به طور معمول، مستقل ساخته می‌شوند و بیش‌تر محتوای درونی دارند تا بیرونی. یکی دیگر از نشانه‌های این فیلم‌ها، متفاوت بودن آن‌ها در راستای شخصی‌بودن و گاهی تجربی‌بودن آن‌ها است.

در هر صورت، چه به عنوان یک ژانر و چه به عنوان چیزی دیگر، «فیلم هنری» می‌تواند با تمام ژانرهای دیگر ترکیب شود، تا به طور مثال، به شما فیلم‌ هنری درام یا فیلم هنری ترسناک ارائه دهد. در حالی‌که به نظر می‌رسد فیلم‌های هنری ممکن است دنیای مخصوص خودشان را داشته باشند و از سایر ژانرها، مثل اکشن، بسیار متفاوت باشند، بسیار ممکن است که فیلم‌های هنری اکشن ساخته شوند؛ فیلم‌های هنری و خاص که به طور همزمان هیجان اکشن را هم به شما منتقل می‌کنند. در ادامه فیلم‌های کمیابی را معرفی کرده‌ایم که نمونه‌هایی موفق از فیلم‌های هنری اکشن هستند.

۱۰. اولدبوی (Oldboy)

کارگردان: پارک چان-ووک
بازیگران: چوی مین-شیک، یو چی-ته
محصول: کره‌ی جنوبی
سال تولید: ۲۰۰۳
امتیاز راتن تومیتوز: ۸۳ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک: ۷۸ از ۱۰۰

«اولدبوی»، صحنه‌های اکشن کمی دارد، اما همیشه سرعت بالای خود را حفظ می‌کند و به عنوان یکی از بهترین و به یادماندنی‌ترین فیلم‌های جنایی-رازآلود قرن اخیر سینما شناخته می‌شود. هنگامی که این فیلم انتقام‌جویانه، درباره‌ی مردی که به دنبال کسی است که برای ۱۵ سال او را زندانی کرده، تصمیم می‌گیرد تبدیل به فیلمی خشن شود، به خوبی موفق می‌تواند چنین کند.

یکی از به‌یادماندنی‌ترین صحنه‌های فیلم، پلان-سکانسی طولانی از شخصیت اصلی در یک راهرو است؛ مرد به تنهایی با هر وسیله‌ای که پیدا می‌کند، راه خود را از میان تعداد زیادی از دشمنان باز می‌کند و تن‌به‌تن با همه می‌جنگد. «اولدبوی»، باتشکر از سبک بصری برجسته‌ی خود و چگونگی اجرای فیلم‌برداری، بی‌شک یک فیلم هنری است، اگرچه سرعت بالایی دارد، هیجان‌آور است و رمز و رازها یکی پس از دیگری در فیلم ظهور می‌کنند. این فیلم یکی از پرمخاطب‌ترین فیلم‌های هنری-اکشن سینما است.

۹. استاد بزرگ (The Grandmaster)

کارگردان: وونگ کار وای
بازیگران: تونی لیانگ، چانگ زئی
محصول: هنگ کنگ
سال تولید: ۲۰۱۳
امتیاز راتن تومیتوز: ۷۹ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک: ۷۳ از ۱۰۰

کارگردان‌های کمی هستند که توانسته باشند در زمینه‌ی فیلم‌های هنری، به مرتبه‌ای برسند که وونگ کار-وای به آن رسیده‌است. او کسی است که در تمام فیلم‌هایش مشخصه‌هایی مخصوص به خود دارد، مشخصه‌هایی که آن‌ها را از سایر فیلم‌ها متمایز می‌کند. خیلی از فیلم‌های او، در ژانرهای جنایی، درام و عاشقانه هستند. او فیلم‌های زیادی ساخته است که بتوان نام آن‌ها را اکشن گذاشت؛ از جمله «خاکسترهای زمان» (Ashes of Time) محصول سال ۱۹۹۴ و «استاد بزرگ».

«استاد بزرگ»، هم‌چنان سبک هنری متفاوت کار وای را حفظ کرده‌است و با این‌حال، داستانی بحث برانگیزتر از سایر آثار او را روایت می‌کند؛ داستان زندگی استاد هنرهای رزمی‌ای به نام آی‌پی من (IP Man). فیلم کار وای، سبک امپرسیونیستی بیشتری نسبت به سری فیلم‌ها «آی‌پی من»، فیلم‌هایی که درباره‌ی همین شخصیت تاریخی ساخته شده‌اند، دارد و همین نکته باعث شده‌است که «استاد بزرگ» فیلمی ترکیب‌شده از اکشن و هنر باشد.

۲۱ فیلم اکشن برتر قرن ۲۱؛ از بدترین به بهترین

۸. لئون حرفه‌ای (Léon: The Professional)

کارگردان: لوک بسون
بازیگران: ژان رنو، ناتالی پورتمن
محصول: فرانسه
سال تولید: ۱۹۹۴
امتیاز راتن تومیتوز: ۷۴ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک: ۶۴ از ۱۰۰

یکی از فیلم‌های کلاسیک زیادی که سال ۱۹۹۴ منتشر شدند، «لئون حرفه‌ای» بود. از این فیلم به عنوان بهترین اثر لوک بسون یاد می‌شود و البته نخستین نقش‌آفرینی سینمایی ناتالی پورتمن در این فیلم هم درخشان است. پورتمن نقش دختر نوجوانی را بازی می‌کند که بعد از به قتل رسیدن تمام خانواده‌اش، هیچکس را ندارد و در نهایت با یک آدمکش تنها که او را آموزش می‌دهد تا بتواند انتقام خود را بگیرد، هم‌خانه می‌شود.

داستان جذاب است، اما تاثیر می‌گذارد چون کارگردان توانسته به مخاطب بقبولاند که تمام وقایع فیلم، در بستر واقعیت رخ می‌دهند و یکی از بزرگ‌ترین کمک‌های کارگردان برای به انجام رساندن این نکته، بازی چشم‌نواز گری اولدمن است. شاید بتوان گفت که این فیلم باورپذیرتر از تمام فیلم‌های اکشن هنری دیگری است که در این لیست آمده‌اند و این تنها یکی از دلایل شهرت بین‌المللی این فیلم است.

۷. مزد ترس (The Wages of Fear)

کارگردان: آنری-ژرژ کلوزو
بازیگران: ایو مونتان، چارلز واتل
محصول: فرانسه
سال تولید: ۱۹۵۳
امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک: ۸۵ از ۱۰۰

به طور معمول، انتخاب ابن‌که نسخه‌ای اصلی یک فیلم بهتر است یا نسخه‌ی بازسازی‌شده، کاری آسان است و معمولا هم نسخه‌ی اصلی بهتر است، اما چنین حرفی را نمی‌شود درباره‌ی این دو فیلم زد. نسخه‌ی اصلی «مزد ترس» را کلوزو سال ۱۹۵۳ ساخت و نسخه‌ی بازسازی‌شده‌ی آن را فریدکین سال ۱۹۷۷ با نام «جادوگر» (Sorcerer) و هر دو نسخه دوست‌داشتنی هستند. می‌شود مدت‌ها درباره‌ی درخشش این دو فیلم در زمینه‌ی فیلم‌های هنری-اکشن بحث کرد؛ فیلم‌های روایت‌گر که هر لحظه سرعت آن‌ها بیشتر می شود.

هر دو فیلم داستان گروهی از مردهای درمانده را روایت می‌کنند که قبول می‌کنند موادی به شدت خطرناک و اشتعال‌زا را از جاده‌ی پر پیچ و خم عبور دهند. با مدت زمان بیشتر و سرعت کم‌تر، نسبت به «جادوگر»، «مزد ترس» بهتر با چهارچوب‌های فیلم‌های هنری-اکشن هم‌خوانی دارد، با این‌حال هرکسی که به سرعت بیشتری نیاز دارد، می‌تواند « جادوگر» را ببیند.

۶. قطار افسارگسیخته (Runaway Train)

کارگردان: آندری کونچالفسکی
بازیگران: جان ویت، اریک رابرتز
محصول: آمریکا
سال تولید: ۱۹۸۵
امتیاز راتن تومیتوز: ۸۳ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک: ۶۷ از ۱۰۰

متناسب با اسم خود، «قطار افسارگسیخته» فیلمی است درباره‌ی قطاری که نمی‌شود آن را کنترل کرد و بخش زیادی از این فیلم دو ساعته درباره‌ی همین است. داستان درباره‌ی دو مجرم است که توانسته‌اند با جسارت از زندان فرار کنند و حالا سوار یک قطار می‌شوند تا فرار خود را با خیال راحت ادامه دهند، اما بعد از سوار شدن، وارد چالش جدیدی می‌شوند و حالا باید برای بقا، با قطاری که از کنترل خارج شده‌است، بجنگند.

این فیلم فضای جذابی دارد، فضایی که هوای برفی و سرد، آن را مهیج‌تر کرده‌است. انتخاب بازیگران این فیلم هوشمندانه صورت گرفته‌است؛ دو بازیگر که تجربه‌ی کار در آثار اکشن را داشتند و توانستند نقش‌آفرینی‌های درخشانی از خود ارائه دهند. از یک فیلم اکشن به جز تلاش برای بقا چه می‌خواهید؟

۵. گوست داگ: سلوک سامورایی (ghost dog:The Way of the Samurai)

کارگردان: جیم جارموش
بازیگران: فارست ویتاکر، کامیل وینبوش
محصول: آمریکا
سال تولید: ۱۹۹۹
امتیاز راتن تومیتوز: ۸۴ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک: ۶۸ از ۱۰۰

نام جیم جارموش به طور معمول در کنار ژانر اکشن دیده نمی‌شود، چرا که او به دنبال ساخت فیلم‌های دراماتیک و مطالعات شخصیتی است. فیلم‌های او حتی چیزی هستند که می‌توان نقطه‌ی مقابل اکشن دانست. جیم جارموش اما، همواره فیلم هنری می‌سازد؛ از فیلم‌ هنری- ترسناک «تنها عاشقان زنده می‌مانند» (Only Lovers Left Alive) گرفته تا فیلم هنری-اکشن «گوست داگ: سلوک سامورایی». او در فیلم‌های خود، سبک مخصوص خودش را به شیوه‌های جذاب با ژانرها ترکیب می‌کند. در این فیلم، داستان حول محور آدم‌کشی سیاه‌پوست، با بازی فارست ویتاکر، می‌گردد که روش زندگی خود را از روش‌های کهن سامورایی‌ها برداشته‌است و داستان زمانی جذاب می‌شود که او درمی‌یابد یک گروه خلافکار، قصد دارند او را به قتل برسانند.

۱۰ کارگردان بزرگ سینما که در موسیقی ذوق خوبی دارند

۴. نشان‌‌شده برای کشتن (Branded to Kill)

کارگردان: سیجون سوزوکی
بازیگران: جو شیشیدو، کوجی نانبارا
محصول: ژاپن
سال تولید: ۱۹۶۷
امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰

نام این فیلم باعث می‌شود که روی کاغذ، فیلم ساده‌ای به نظر بیاید، به خصوص برای هرکسی که، به خوبی، ژانر یاکوزا، فیلم‌های گانگستری ژاپنی، را بشناسد. فیلم، داستان زندگی یک آدم‌کش، بعد از خراب کردن یک ماموریت را روایت می‌کند. آدمکش درمی‌یابد که خودش توسط آدم‌کشی دیگر تحت تعقیب قرار گرفته‌ و قراراست توسط او تنبیه شود؛ تنبیهی که با مرگ خاتمه می‌یابد. آن‌چه این فیلم را ، به طور مناسبی پیچیده‌تر می‌کند، سبک هرج و مرج‌گونه و تکان‌دهنده‌ی آن است. سبکی مخصوص سیجون سوزوکی که فیلم‌های یاکوزایی دیگری را هم کارگردانی کرده‌است. سبک او خیره‌کننده، عجیب، هنری و هم‌چنین سرگرم‌کننده است و همین ویژگی‌ها، فیلم‌های او را تاثیرگذارتر از سایرین می‌کنند.

۳. سرباز (The Soldier)

کارگردان: جیمز گلیکنهاوس
بازیگران: کن وال، کلاوس کینسکی
محصول: آمریکا
سال تولید: ۱۹۸۲
امتیاز راتن تومیتوز: ۲۱ از ۱۰۰

افراد کمی هستند که «سرباز» را از بهترین فیلم‌های اکشن تاریخ بدانند، اما در واقع فقط همان افراد اندک هستند که به درستی این فیلم را درک کرده‌اند. این فیلم یکی از قدرنادیده‌ترین فیلم‌های اکشن دهه‌ی ۸۰ میلادی است؛ فیلمی بدون تعارف، دقیق و کمی خارج از عرف درباره‌ی مامور توقف‌ناپذیری که با نام سرباز شناخته می‌شود و فرستاده شده‌‌است تا جلوی گروهی از تروریست‌هایی که تهدید کرده‌اند از بمب پلوتونیومی استفاده خواهند کرد را بگیرد. بعضی از صحنه‌های اکشن این فیلم به شدت احمقانه می‌شوند و بااین‌حال به دنبال سبک عجیب و غریب‌اش می‌تواند بیش از این دوست داشته شود.

۲. ال ماریاچی (El Mariachi)

کارگردان: رابرت رودریگز
بازیگران: آکارلوس گالاردو، کنسلو کومز
محصول: آمریکا
سال تولید: ۱۹۹۲
امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک: ۷۳ از ۱۰۰

رابرت رودریگز با فیلم کم‌هزینه‌ی «ال ماریاچی» درخشش کم‌نظیری در جهان سینما پیدا کرد. یک فیلم اکشن که او خودش کارگردانی، نویسندگی، تهیه‌کنندگی، تدوین و فیلم‌برداری آن را برعهده داشت. اگرچه این فیلم از سایر فیلم‌هایی که او بعدتر ساخت، کم‌هزینه‌تر بود و تنها ۷۰۰۰ دلار بودجه صرف آن شد، هنوز یکی از هیجان‌انگیزترین و اکشن‌ترین فیلم‌های او است.

«ال ماریاچی» درباره‌ی مردی است که با کسی دیگر اشتباه گرفته می‌شود و درمی‌یابد که توسط یک کارتل موادمخدر و زیردستانش تحت تعقیب قرار گرفته‌است. این فیلم هیجان‌انگیز و موفق بود، چرا که سبک فیلم‌سازی مستقل رودریگز با استایل و اطمینان تصویری او، در آن، با هم، ترکیب شده‌اند و «ال ماریاچی» را تبدیل به یکی از بهترین نخستین فیلم‌های دهه‌ی ۹۰ میلادی کرده‌اند. یک فیلم اکشن کم‌هزینه، چیزی که به راحتی پیدا نمی‌شود.

فیلم سینمایی دسپرادو اثر رابرت رودریگوئز

مشاهده کالا

۱. رانندگی (Drive)

کارگردان: نیکلاس ویندینگ رفن
بازیگران: رایان گاسلینگ، کری مولیگان
محصول: آمریکا
سال تولید: ۲۰۱۱
امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک: ۷۹ از ۱۰۰

«رانندگی»، یکی دیگر از مثال‌های موفق فیلم‌های هنری-اکشن است. این فیلم در زمینه‌ی اکشن کمی آرام‌تر از سایرین است، جز در لحظاتی که می‌خواهد خشن باشد. چند صحنه‌ی تعقیب و گریز ماشین درخشان هم در این فیلم وجود دارد که همه‌چیز را هیجان‌انگیزتر می‌کند. این فیلم داستان یک مرد تنها که مسئول رانندگی و فراری دادن مجرمین از صحنه‌ی جرم است و زندگی تنهای او را روایت می‌کند و به این نکته می‌پردازد که چگونه زندگی او وقتی درمی‌یابد عاشق یکی از همسایه‌هایش شده‌است، دست‌خوش تغییر می‌شود. درست در همین لحظه است که او درگیر کار دیگری می‌شود که زندگی او را در معرض خطر قرار می‌دهد. «رانندگی»، به عنوان یک فیلم نئو-نوآر به خوبی عمل می‌کند و با تشکر از نگاه هنری کارگردان و انتخاب موسیقی درخشان و ریتم آرام از عمد انتخاب‌شده‌ی آن، می‌تواند خیره‌کننده باشد. «رانندگی» فیلمی است لذت‌بخش و این یکی از اصلی‌ترین دلایل حضور او در رتبه‌ی نخست این فهرست است. بهترین فیلم اکشن به انتخاب شما کدام است؟