بهترین انیمیشنهای فانتزی تاریخ؛ از «زیبای خفته» تا «شهر اشباح»
از زمانی که «ماجراهای شاهزاده احمد» (۱۹۲۶) روی پرده رفت تا به امروز، انیمیشنهای فانتزی همواره طرفداران متعددی داشتهاند و تعدادی از بهترین آثار سینمایی دهههای اخیر به این ژانر تعلق دارد. مدیوم انیمیشن نمونهی مشابهی ندارد، به این دلیل که به هنرمندان فرصت میدهد تا بدون حد و مرز، عجیبترین ایدههای خود را به واقعیت تبدیل کنند. این آزادی کمک کرده است تا انیمیشنهای فانتزی درخشانی تولید شوند، فیلمهایی که باعث میشوند به دنیاهایی جادویی قدم بگذارید و احساسات تازهای را تجربه کنید.
انیمیشنهای فانتزی به مسیرهای متفاوتی میروند اما میتوان شباهتهایی هم میان آنها پیدا کرد. برای مثال، اغلب از نظر بصری چشمگیر هستند و جهانی را به نمایش میگذارند که با شگفتیها پیوند خورده است. در این دنیاها، موجودات اساطیری قدم میزنند، شخصیتها وارد یک ماجراجویی حماسی میشوند و معمولا شاهد چند پیام اخلاقی مهم هستیم که شنیدن آنها برای کودکان ضروری است.
۳۰- روبی گیلمن، کراکن نوجوان (Ruby Gillman, Teenage Kraken)
- سال اکران: ۲۰۲۳
- کارگردان: کیرک دمیکو
- صداپیشگان: لانا کاندر، تونی کولت، انی مورفی، کولمن دومینگو، جین فوندا، سم ریچاردسون، ویل فورته
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۶ از ۱۰۰
به «روبی گیلمن، کراکن نوجوان» انتقادات زیادی وارد است و مشکلات آن را نمیتوان نادیده گرفت اما به عنوان یک اثر فانتزی کودکانه قابل قبول است و ارزش یک بار تماشا را دارد. روبی گیلمن، یک دختر نوجوان خجالتی است که میخواهد مثل همسنوسالهایش به مدرسه برود، دوستان خوبی داشته باشد و نوجوانیاش را عادی سپری کند. این کار راحتی نیست، زیرا مادرش به او اجازه نمیدهد که همراه با بچههای دیگر مدرسه به دریا برود. روبی یک روز دستورات مادر را نادیده میگیرد و به دریا قدم میگذارد تا متوجه شود که یک کراکن (هیولای دریایی افسانهای) است و مادربزرگش هم در حقیقت ملکهی سلحشور هفت دریا به حساب میآید.
حالا روبی باید با این حقیقت کنار بیاید و از قدرتهای خود برای محافظت از دیگران در برابر پریهای دریایی شیطانی استفاده کند. «روبی گیلمن، کراکن نوجوان» اثری ماجراجویانه دربارهی نوجوانی و بلوغ است و طراحی شخصیتها را باید نقطهعطف آن بدانیم. توسعهی این پروژه سالها طول کشید و دریم ورکس حساب ویژهای روی آن باز کرده بود اما به فروش خوبی در گیشه نرسید و بازخوردهای مثبتی هم از طرفداران دریافت کند. گذر زمان اما شاید با «روبی گیلمن، کراکن نوجوان» مهربان باشد و در آینده به یک فیلم کالت تبدیل شود.
۲۹- راز کلز (The Secret of Kells)
- سال اکران: ۲۰۰۹
- کارگردان: تام مور
- صداپیشگان: ایوان مکگوئر، مایکل مکگراث، برندن گلیسون، میک لالی، لیام هوریکان
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۰ از ۱۰۰
کارتون سالون (Cartoon Saloon) یکی از معدود استودیوهای انیمیشنسازی مدرن است که منحصرا روی تولید آثار دوبعدی تمرکز کرده است و کارنامهی درخشانی دارد: آنها «ترانهی دریا» (۲۰۱۴)، «نانآور» (۲۰۱۷)، «اژدهای پدرم» (۲۰۲۲) و «ولف واکرز» را ساختهاند که همگی ارزش تماشا دارند. به همین منوال، «راز کلز» هم انیمیشن کمنظیری است که این استودیو را در کانون توجه قرار داد و یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی دوبعدی قرن ۲۱ است.
«راز کلز» را یکی از بهترین فیلمهای ایرلندی تاریخ هم باید بدانیم. با انیمیشنهای فوقالعاده، فضاسازی درخشان و یک جهان منحصربهفرد، تام مور موفق شده است که برداشتی قابل دفاع از قصههای فولکلور ایرلندی عرضه کند. مخاطب هدف این انیمیشن کودکان است اما بزرگسالان هم از تماشای آن لذت خواهند برد.
۲۸- خدای دیوانه (Mad God)
- سال اکران: ۲۰۲۱
- کارگردان: فیل تیپت
- صداپیشگان: –
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۱ از ۱۰۰
اگر «خدای دیوانه» در نگاه اول کمی آشنا جلوه میکند، شاید به این دلیل باشد که مهارتهای حیرتانگیز خالق آن را در آثار کلاسیکی همچون «جنگ ستارگان» و «پارک ژوراسیک» مشاهده کردهاید. این انیمیشن استاپموشن را فیل تیپت ساخته است که یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان حوزهی جلوههای ویژهی میدانی محسوب نمیشود. شاید باورکردنی نباشد اما توسعهی «خدای دیوانه» نزدیک به سه دهه طول کشید که شاید همین نکته کافی باشد تا برای تماشای آن کنجکاو شوید.
در این فیلم صامت، ما با یک سرباز بینام و نشان همراه میشویم که ماسک بر صورت زده است و او را آدمکش مینامند؛ این سرباز به قهقرا سقوط میکند و در میان خرابههای جهنم پرسه میزد. او با تصاویر وهمانگیز و تهوعآوری روبهرو میشود و چیزهایی را تجربه میکند که هرگز تصورش هم نکرده بود. «خدای دیوانه» دیالوگی ندارد و دربارهی تاریخچهی آخرالزمانی و رازهای پشت تصویرسازیهای مذهبیاش توضیحی نمیدهد و این شما هستید که باید آنها را رمزگشایی کنید و به برداشت خاص خود برسید.
۲۷- کوکو (Coco)
- سال اکران: ۲۰۱۷
- کارگردان: لی آنکریچ
- صداپیشگان: آنتونی گونزالس، گائل گارسیا برنال، بنجامین برت، آلانا اوباک، رینی ویکتور، ادوارد جیمز آلموس
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۷ از ۱۰۰
یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی دههی گذشته، «کوکو» رویکرد متفاوتی به سوژهی مرگ دارد و با آن فضاهای مهیج و رنگارنگ، از آثار برجستهی یک دههی گذشته استودیوی پیکسار است. داستان در مورد پسر نوجوانی به نام میگل است که در مکزیک زندگی میکند و آرزوی تبدیل شدن به یک موزیسین را دارد اما خانوادهاش مخالف هستند زیرا یکی از اجداد او سالها قبل آنها را ترک کرد تا موسیقی را دنبال کند و حالا همه دیدگاهی منفی به موسیقی پیدا کردهاند. در روز مردگان (یکی از روزهای سنتی کشور مکزیک)، میگل مشکوک میشود که جد او شاید همان ارنستو دلا کروز (یک موزیسین مشهور) باشد.
پسرک سپس گیتار ارنستو دلا کروز را میرباید تا در یک مسابقهی استعدادیابی شرکت کند اما وقتی که از گیتار استفاده میکند، ناگهان به سرزمین مردگان منتقل میشود و حالا باید راه بازگشت به خانه را پیدا کند، در غیر این صورت تا ابد آنجا گرفتار خواهد شد. «کوکو» پیچشهای داستانی جذابی دارد و کنجکاوی شما را تا آخرین دقایق برمیانگیزد. موسیقیهای بهکاررفته به شدت زیبا هستند و به شما انرژی منتقل میکنند؛ ما همچنین شاهد یک برداشت محترمانه از فرهنگ کشور مکزیک هستیم. «کوکو» سزاوارانه جایزه اسکار بهترین انیمیشن سال را هم به خانه برد.
۲۶- پسر مادیان سفید (Son of the White Mare)
- سال اکران: ۱۹۸۱
- کارگردان: مارتسل یانکوویچ
- صداپیشگان: جرج چرهالمی، ورا پاپ، ماری سمش، دیولا سابو
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۰۰ از ۱۰۰
سالها زمان برد تا این انیمیشن مجارستانی دیده شود اما حالا از «پسر مادیان سفید» به عنوان یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی تمام دوران نام برده میشود، با وجود این هنوز هم بسیاری از سینمادوستان با آن آشنایی ندارند و تماشایش نکردهاند. «پسر مادیان سفید» که نقطهعطف سینمای مجارستان بود، شما را به یک ماجراجویی رویاگونه میبرد و داستان سه برادران قدرتمند را روایت میکند که به دنیای زیرین قدم میگذارند تا سه پرنسس را نجات دهند و پادشاهی گمشدهی اجداد خود را پس بگیرند.
برداشتی وفادارانه از یک افسانهی قدیمی مجارستانی، این ساختهی مارتسل یانکوویچ را تنها میتوان شاهکار توصیف کرد؛ یک انیمیشن تجربی که نمونهای ندارد و کنجکاوی شما را برمیانگیزد. «پسر مادیان سفید» شاید به یکی از عجیبترین انیمیشنهایی که در عمر خود دیدهاید تبدیل شود. فیلم درونمایههای تفکربرانگیزی هم دارد و مخاطب را به تفکر وادار میکند.
۲۵- جیمز و هلوی غولپیکر (James and the Giant Peach)
- سال اکران: ۱۹۹۶
- کارگردان: هنری سیلیک
- صداپیشگان: پل تری، سایمون کالو، ریچارد درایفس، سوزان ساراندون، جین لیوز، دیوید تیولیس
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۱ از ۱۰۰
«جیمز و هلوی غولپیکر» از انیمیشنهای استاپموشن ماندگار دههی ۹۰ میلادی است که جذابیتهای خود را با گذشت چندین دهه همچنان حفظ کرده است و حالا سزاوارانه یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی تاریخ نامیده میشود. این اقتباس وفادارانهی هنری سیلیک از رمانی به همین نام نوشتهی رولد دال، همان مسیر قصهی اصلی را طی میکند و حرفهای زیادی برای گفتن دارد. فیلم، تلفیقی از لایواکشن و استاپموشن است که رویکردی هوشمندانه از سوی فیلمسازان بوده است زیرا توانستهاند سیاهیهای قصهی رولد دال را تا حدی کمرنگ کنند.
«هلوی غولپیکر» داستان زندگی جیمز را روایت میکند، پسرک یتیمی که در کنار عمههای سودجوی خود زندگی سختی دارد اما شرایط ناگهان عوض میشود. یک روز، جیمز با پیرمرد مرموزی ملاقات میکند که به او چند تکه زبان تمساح جادویی هدیه میدهد و این زبانهای تمساح در کنار خانه، به یک درخت هلو تبدیل میشوند. عمههای آزاردهنده که این اتفاق عجیب را به فال نیک میگیرند، میخواهند با تبدیل درخت به یک جاذبهی توریستی، درآمدزایی کنند اما جیمز اهمیتی به این چیزها نمیدهد و نقشهی دیگری دارد. او در هلو سوراخی ایجاد میکند و با ورود به آن، به یک دنیای انیمیشنی خیالپردازانه قدم میگذارد. «جیمز و هلوی غولپیکر» بازتابی از پناه بردن یک کودک به خیالبافی برای فرار از فشارهای روانی است.
۲۴- سرویس تحویل کیکی (Kiki’s Delivery Service)
- سال اکران: ۱۹۸۹
- کارگردان: هایائو میازاکی
- صداپیشگان: مینامی تاکایاما، ری ساکوما، کاپی یاماگوچی، کوئیچی یامادرا
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۸ از ۱۰۰
هایائو میازاکی تعدادی از بهترین انیمیشنهای فانتزی تاریخ را ساخته است و «سرویس تحویل کیکی» هم از این قاعده مستثنی نیست. در نگاه اول، قصه دربارهی دختر جوانی است که درس میخواند تا به یک جادوگر تبدیل شود، اما از اتفاقات آشنای مرتبط با جادو که در فیلمهای دیگر دیدهایم و به آنها عادت داریم، اینجا خبری نیست: کیکی یک گربهی سخنگو دارد و سوار بر یک جارو پرواز میکند و دیگر هیچ. هایائو میازاکی بیگمان هدف دیگری را دنبال میکند: او میخواهد تحلیلی روانشناختی از یک دختربچه ارائه دهد که در حال عبور از سختیهای زندگی است تا وارد مرحلهی بزرگسالی شود.
فیلم دربارهی مبارزهی کیکی با خودش است تا با ترسها و اضطرابهایش کنار آمده و به خودباوری برسد. «سرویس تحویل کیکی» چکیدهای از احساسات یک کودک یا نوجوان است که میداند روزی بزرگ خواهد شد، و بازتابی از دوران کودکی پرفرازونشیب ما، روزهایی که بهتازگی درک کرده بودیم زندگیمان در آستانهی تغییر است. چه چیزی جذابتر از یک فیلم فانتزی که شما را به فکر فرو میبرد؟
۲۳- زیبای خفته (Sleeping Beauty)
- سال اکران: ۱۹۵۹
- کارگردان: کلاید جرونیمی، لس کلارک، اریک لارسون، ولفگانگ رایترمن
- صداپیشگان: مری کاستا، بیل شرلی، النور آدلی، ورنا فلتون، باربارا لودی، باربارا جو آلن، تیلور هولمز، بیل تامپسون
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۰ از ۱۰۰
یکی از فیلمهای کلاسیک جادویی والت دیزنی و یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی تاریخ سینما، «زیبای خفته» قصهی یک پرنسس نفرینشده را روایت میکند که تنها یک شاهزاده میتواند او را از خواب ابدی نجات دهد. فیلمی با چهار کارگردان، «زیبای خفته» از آن آثاری است که هرگز کهنه نمیشود و هنوز هم مثل دوران اکرانش، حیرتانگیز است و دلنشین.
«زیبای خفته» یکی از ترسناکترین شرورهای دیزنی را هم دارد و البته یکی از محبوبترین پرنسسهای دیزنی را. همهی شخصیتهای فرعی هم بهیادماندنی هستند و فضاهای رنگارنگ انیمیشن شما را مبهوت میکنند. وقتی به یاد میآوریم که چنین فیلمی در دههی ۵۰ میلادی ساخته شده است، چارهای جز تحسین و تشویق دیزنی نداریم. این انیمیشن احساسی را حتی اگر در گذشته تماشا کردهاید، حالا شاید بهترین زمان باشد که بار دیگر به سراغ آن بروید.
۲۲- فانتازیا (Fantasia)
- سال انتشار: ۱۹۴۰
- کارگردان: ساموئل آرمسترانگ، جیمز آلگار، بیل رابرتز، پائول ساترفیلد، بن شارپستین
- صداپیشگان: –
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۵ از ۱۰۰
«فانتازیا» در فهرست بهترین انیمیشنهای فانتزی تاریخ جایگاه ویژهای دارد. این فیلم در روزهایی ساخته شد که عشق و علاقهی والت دیزنیِ فقید به دنیای انیمیشن به اوج رسیده بود و او این ژانر را «سرگرمی ابدی» توصیف میکرد، فیلمی که میتواند هر ساله روی پرده برود و هرگز با اُفت مخاطب روبهرو نمیشود. رویاهای او اما با شکست تجاری «فانتازیا» سقوط کرد و والت دیزنی دیگر هیجانِ سابق را برای کارتونها نداشت.
با وجود این، «فانتازیا» یک موفقیت بزرگ است، شجاعانهترین اثری که با سرمایه و تلاشهای او ساخته شد. نوهی والت، رُوی ادوارد دیزنی، چند دههی بعد با «فانتازیا ۲۰۰۰» تلاش کرد تا جاهطلبیهای پدربزرگ را تکرار کند، فیلمی که نقدهای چندان مثبتی دریافت نکرد و مشابه نسخهی اصلی شکست خورد. با این حال، فانتازیای اصلی یک جواهر کمیاب است که تا ابد در ذهن شما ماندگار خواهد شد.
۲۱- نیمونا (Nimona)
- سال اکران: ۲۰۲۳
- کارگردان: نیک برونو، تروی کوان
- صداپیشگان: کلویی گریس مورتس، ریز احمد، یوجین لی یانگ، فرانسیس کانروی، لورین توسان، بک بنت، ایندیا مور
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۵ از ۱۰۰
کسی انتظار نداشت که «نیمونا» به موفقیت چشمگیری برسد اما حالا از آن به عنوان یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی دو دههی اخیر نام برده میبرد. این انیمیشن ما را به دنیای متفاوتی میبرد که در آن، شوالیههایی قدرتمند برای هزار سال از مردم محافظت کردهاند. بالیستر بولدهارت نخستین فرد عادی جامعه محسوب میشود که قرار است به درجهی شوالیه نائل شود اما در جریان مراسم، شمشیر او ناگهان -و بدون اینکه دلیلش را بداند- فعال میشود و ملکه را به قتل میرساند. بالیستر که ناگهان همهی رویاهایش سقوط کرده است، برای فرار از مجازات میگریزد و در این مسیر با نیمونا ملاقات میکند، یک دگرپیکر که قابلیت تغییر شکل دارد. آنها متحد میشوند تا راهی برای اثبات بیگناهی بالیستر پیدا کنند.
نیمونا میتواند ظاهر خود را به آسانی عوض کند و وقتی مردم شهر او را هیولا خطاب کردند و میخواستند مجازاتش کنند، تصمیم گرفت که از فرصت استفاده کند و تا آنجا که امکانپذیر است دنیا را به آشوب بکشاند. نیمونا خود را یک شرور میداند اما رفتارها و کارهایی که انجام میدهد چیز دیگری میگویند و اوج خلافکاری او این است که شوخیهای مضحک نوجوانانه کند؛ و خیلی زود، او وجهی قهرمانانهی خود را هم به بالیستر بولدهارت نشان میدهد. انیمیشن «نیمونا» از آن آثاری است که یادوخاطرهی فیلمهای فانتزی کلاسیک را هم زنده میکند.
۲۰- نائوشیکا از دره باد (Nausicaä of the Valley of the Wind)
- سال اکران: ۱۹۸۴
- کارگردان: هایائو میازاکی
- صداپیشگان: سومی شیماموتو، گورو نایا، یوجی ماتسودا، یوشیکو ساکاکیبارا، لماسا کایومی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۹ از ۱۰۰
از «نائوشیکا از دره باد» این روزها کمتر صحبت میشود اما یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی و از برجستهترین انیمههای استودیو جیبلی است که فضای متفاوتی را به نمایش میگذارد: یک دنیای آخرالزمانی که در آن کرهی زمین به بیابان تبدیل شده، جنگلها به مرز نابودی کشیده شدهاند و حشرات عظیمالجثه در طبیعت پرسه میزنند. نکتهی جالب دربارهی «نائوشیکا» است که در واقع پیش از تأسیس رسمی استودیو جیبلی ساخته شد، اما یکی از آثار رسمی این استودیو در نظر گرفته میشود و در گذر دههها، جایگاه خود را به عنوان یکی از جریانسازترین انیمههای تاریخ حفظ کرده است.
«نائوشیکا از دره باد» دنیای پیچیدهای دارد که در آن گروههای مختلفی زندگی میکنند و با یکدیگر در جنگ هستند، هر کدام با فناوریهای خاص و یک سبک زندگی متفاوت. همهی جزئیات این جهان متفاوت به مخاطب عرضه نمیشود اما داستانگویی میازاکی را باید کمنظیر بدانیم و البته اگر از کسانی هستید که میخواهید اطلاعات بیشتری بهدست بیاورید، میتوانید به مانگای اصلی مراجعه کنید که آن را هم خود میازاکی خلق کرده است. خود نائوشیکا هم یکی از برترین قهرمانان زن جیبلی است، دختر نوجوانی که میخواهد صلح را میان گروهها برقرار کند و رهبر مطمئنی برای مردمش باشد.
۱۹- علاءالدین (Aladdin)
- سال اکران: ۱۹۹۲
- کارگردان: ران کلمنتس، جان ماسکر
- صداپیشگان: اسکات وینگر، رابین ویلیامز، لیندا لارکین، جاناتان فریمن، فرانک ولکر، گیلبرت گوتفرید
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۵ از ۱۰۰
وقتی از بهترین انیمیشنهای فانتزی صحبت میکنیم، «علاءالدین» از نخستین آثاری است که به ذهن میرسد. یکی از اقتباسهای درخشان دیزنی از ادبیات کلاسیک که در آن سعی کردند چیزهای تازهای را امتحان کنند. دیزنی آن روزها با «دیو و دلبر» (۱۹۹۱) و «پری دریایی کوچولو» (۱۹۸۹) به قصههای فولکلور اروپایی پرداخته بود اما «علاءالدین» از فضایی خاورمیانهای بهره میبرد که مورد توجه هم قرار گرفت. فیلم برداشتی آزاد از «هزار و یک شب» است و بسیاری از عناصر قصهی اصلی مدرنیزه شدهاند.
علاءالدین پسرکی فقیر است که رویای یک زندگی ایدهآل -و آرزوی نزدیک شدن به پرنسس جاسمین- را در سر میپروراند. قصه فینفسه جذاب است اما دلیل اصلی محبوبیت این انیمیشن خاطرهانگیز را باید غول چراغ جادو بدانیم که باعث میشود در دنیای واقعی خیالپردازی کنید؛ همهی کودکانی که «علاءالدین» را تماشا کردهاند، این کار را انجام دادهاند. حتما آن روزها را به یاد دارید که معصوم و زودباور بودید و ایدهی به حقیقت پیوستن آرزوها شما را هیجانزده میکرد؛ آرزوهایی غیرممکن که باور داشتید ممکن خواهند شد. «علاءالدین» یک نسخهی بازسازی لایواکشن هم دارد که فیلم فانتزی خوبی است اما نمیتواند به انیمیشن اصلی نزدیک شود.
۱۸- پینوکیو (Guillermo del Toro’s Pinocchio)
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: گیرمو دل تورو، مارک گوستافسون
- صداپیشگان: ایوان مکگرگور، دیوید بردلی، گریگوری مان، جان تورتورو، ران پرلمن، کیت بلانشت
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۷ از ۱۰۰
«پینکیو» از آن انیمیشنهای فانتزی است که ترجیح میدهد به جای فضاهای رنگارنگ، شما را به قلب تاریکی ببرد و قصهای محزون روایت کند. گیرمو دل تورو در گذشته هم به شخصیتهای نوجوانی که با حقایق تلخ زندگی روبهرو میشوند پرداخته است. او در «پینوکیو»، با فرمت انیمیشن به این موضوع نزدیک میشود و البته یکی از برترین اقتباسهای ممکن از این شخصیت دوستداشتنی کلاسیک را ارائه میدهد. این انیمیشن همان چاشنی همیشگی فانتزی سیاهِ فیلمساز را دارد و اگرچه مبتنی بر رمان اصلی نوشتهی «کارلو کلودی» است اما در چند بخش مهم از آن فاصله میگیرد. سبک انیمیشنی استاپموشن اثر به شخصیتهای قصه عمق و انسانیت بخشیده است و با یک قصهی بزرگسالانه روبهرو هستیم که شجاعت به خرج میدهد.
«پینوکیوی دل تورو» بیستودومین اقتباس از این رمان ایتالیایی است و با اینکه سعی میکند به آن وفادار باشد اما پیامهای اخلاقی منسوخ قصهی اصلی را کنار میگذارد. در اقتباسهای دیگر، زندگی در اولویت قرار دارد و آرزوی قهرمان قصه این است که یک روز به پسر واقعی تبدیل شود (به آن هم خواهیم پرداخت). نسخهی دل تورو اما به این مسئله علاقهمند است که اخلاقیات درونیمان دربارهی انسانیت چه چیزی میتواند به ما آموزش دهد. در فیلم، مرگ چندان از پینوکیو یا عزیزان او دور نیست و در مرکز توجه قرار میگیرد؛ البته زیبایی فیلم در این است که با مرگ همچون مقولهای وحشتناک رفتار نمیکند و نوع نگاه خوشبینانهای به آن دارد.
۱۷- کورالاین (Coraline)
- سال اکران: ۲۰۰۹
- کارگردان: هنری سیلیک
- صداپیشگان: داکوتا فانینگ، تری هچر، جنیفر ساندرز، دان فرنچ، جان هاگمن، ایان مکشین، رابرت بیلی جونیور
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۰ از ۱۰۰
هیچ فهرستی از بهترین انیمیشنهای فانتزی، بدون «کورالاین» تکمیل نمیشود. اقتباسی از رمان کوتاه محبوبی به همین نام اثر نیل گیمن، داستان دربارهی دخترکی ۱۱ ساله به نام کورالاین جونز است که وجودش را وحشت و نگرانی فرا گرفته است. ماجراهایی که برای او رخ میدهد، اگرچه بهصورت انیمیشن استاپموشن و در فضایی کودکانه عرضه شده است اما از وهمانگیز بودن رخدادها کم نمیکند. دنیای پر از رنگ اطراف کورالاین، باعث نشده تا غمی که در وجود او نهفته است، کاهش پیدا کند و او به هر دری میزند تا از دنیایی که والدینش برای او ساختهاند فاصله بگیرد. کورالاین اخیرا همراه با خانوادهاش به شهر تازهای نقل مکان کرده است و با تنهایی و انزوا دستوپنجه نرم میکند. والدین اغلب سرگرم کار هستند و کورالاین سرگرمی خاصی ندارد و روزها را در خانه میگذراند.
شرایط زمانی عوض میشود که او یک درب مخفی پیدا میکند و با باز کردن آن، به یک دنیای موازی قدم میگذارد. این دنیای موازی از هر نظر مشابه دنیای فعلی است با این تفاوت که آنجا پدر و مادرش به او اهمیت بیشتری میدهند. کورالاین در ادامه متوجه میشود که این دنیای دروغین را جادوگری به نام بلدام طراحی کرده است تا او را فریب دهد و روحش را به سرقت ببرد. مانند «جیمز و هلوی غولپیکر» (که آن را هم هنری سیلیک ساخته است)، انیمیشن خاطرهانگیز «کورالاین» هم دربارهی فرار از شرایط است، با این تفاوت که به ارتباطات خانوادگی نگاهی انتقادی دارد و اهمیت آثار فانتزی را هم یادآور میشود.
۱۶- قلعه متحرک هاول (Howl’s Moving Castle)
- سال اکران: ۲۰۰۴
- کارگردان: هایائو میازاکی
- صداپیشگان: چیکو بایشو، تاکویا کیمورا، آکیهیرو میوا، ریونوسوکه کامیکی، هاروکو کاتو
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۷ از ۱۰۰
همانطور که بالاتر هم اشاره شد، هایائو میازاکی در زمینهی تولید آثار فانتزی استعداد ویژهای دارد و «قلعهی متحرک هاول» یکی از بهترین ساختههای او است. فیلمی خیالپردازانه، عاشقانه، در نکوهش جنگ و از نظر بصری کمنظیر. این انیمهی جادویی داستان سوفی هتر را راویت میکند، زن جوان خویشتندار و باعاطفهای که یک جادوگر بیرحم او را طلسم میکند و ناگهان زندگی دخترک بهم میریزد و او به یک پیرزن تبدیل میشود. او برای رهایی از این نفرین، راهی سفر میشود و سرانجام به جادوگر دیگری به نام هاول میرسد، کسی که احتمالا میتواند دخترک را به دوران جوانیاش بازگرداند.
«قلعهی متحرک هاول» قصهای چندلایه دارد و به مضامین تفکربرانگیزی میپردازد. این فیلم البته برای قصه یا ایدههایش محبوب نیست بلکه برای شخصیتها، انیمیشن، اصالت و فضاسازی محبوب است. همچنین از جنبهی بصری، این انیمه را باید درخشان توصیف کنیم. در «قلعهی متحرک هاول» عناصر فانتزی، به قصهی احساسی مورد نظر میازاکی قدرت میبخشند و جهان زیبایی که او خلق کرده است شما را تحتتاثیر قرار خواهد داد.
۱۵- گربهی چکمهپوش: آخرین آرزو (Puss in Boots: The Last Wish)
- سال اکران: ۲۰۲۲
- کارگردان: جوئل کرافورد
- صداپیشگان: آنتونیو باندراس، سلما هایک، هاروی گیین، فلورنس پیو، الیویا کلمن، ری وینستون، جان مولانی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۵ از ۱۰۰
کسی انتظار نداشت که دنبالهی «گربهی چکمهپوش» چیزی فراتر از یک انیمیشن سرگرمکننده باشد اما «آخرین آرزو» فاصلهی معناداری با انیمیشنهای معمولی بازار دارد و بیدلیل نیست که نام آن در کنار بهترین انیمیشنهای فانتزی قرن ۲۱ شنیده میشود. هنگامی که جوئل کرافورد به عنوان کارگردان پروژه انتخاب شد، از این فرصت استفاده کرد تا مانند «مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی»، اثری خلق کند که به مثابه یک داستان مصور است. تیم سازنده با استفاده از تکنولوژیهای جدید، تلاش کرد تا یک سبک هنریِ نقاشیگونهای ایجاد کند که شبیه کتاب قصههای جنوپریِ سنتی است و آنها به هدف خود رسیدند.
«گربهی چکمهپوش: آخرین آرزو» هوشمندانه، بزرگسالانه، رنگارنگ و به شدت سرگرمکننده است و قصهی ماجراجویی گربهای را روایت میکند که میخواهد قبل از اینکه جان نهم خود را از دست دهد، هشت جان پیشین خود را پس بگیرد، در غیر این صورت، دیگر خبری از بازگشت نیست و او کشته میشود. «گربهی چکمهپوش: آخرین آرزو» فیلمی هستیگرایانه دربارهی سرنوشت و زندگی است و قصهاش از عمق قابلتوجهی بهره میبرد. نوآوریهای این انیمیشن فانتزی را هم باید تحسین کرد.
۱۴- دیو و دلبر (Beauty and the Beast)
- سال اکران: ۱۹۹۱
- کارگردان: گری تروزدیل، کرک ویس
- صداپیشگان: پیج اوهارا، رابی بنسون، ریچارد وایت، جری اورباک، دیوید اوگدن استایرس، آنجلا لنسبوری، برادلی پیرز
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
از اهمیت «دیو و دلبر» تنها این نکته را یادآوری میکنیم که نخستین انیمیشن تاریخ بود که نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم شد. این یک افتخار بزرگ برای این انیمیشن بود که بتواند با فیلمهای لایو اکشن بزرگ سال رقابت کند و با گذشت چند دهه، تا به امروز تنها ۲ انیمیشن دیگر توانستهاند به این موفقیت دست پیدا کنند. «دیو و دلبر» هنوز هم یکی از زیباترین و بهترین انیمیشنهای فانتزی عاشقانه تاریخ در نظر گرفته میشود و قصهی شاهزادهی نفرینشدهای را روایت میکند که به یک هیولا تبدیل شده است اما ناگهان یک پرنسس جوان از راه میرسد و عشقِ او، انسانیت را به شاهزاده بازمیگرداند.
«دیو و دلبر» در دوران عرضه درخشان بود و هنوز هم مثل روز اول ارزش تماشا دارد. از انیمیشنهای رنگارنگ و زیبا تا موسیقیهای فراموشنشدنی و یک قصهی عاشقانه تفکربرانگیز، جایگاه این انیمیشن در تاریخ سینما محفوظ خواهد بود. «دیو و دلبر» هم مانند دیگر آثار کلاسیک دیزنی، یک نسخهی لایو اکشن دارد که چند سال قبل اکران شد و طرفداران فیلمهای فانتزی میتوانند به آن نیز نیمنگاهی داشته باشند.
۱۳- بازیگر هزاره (Millennium Actress)
- سال اکران: ۲۰۰۱
- کارگردان: ساتوشی کن
- صداپیشگان: میوکی شوجی، مامی کویاما، فومیکو اوریکاسا، شوزو ایزوکا، هریتاکا سوزوکی، کوئیچی یامادرا
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
ساتوشی کن فقید یک نابغه بود و تنها کافی است یکی از آثار او را تماشا کنید تا عاشق انیمههای او شوید. «بازیگر هزاره» یکی از بهترین ساختههای کن است اما اغلب در مقایسه با «پدرخواندههای توکیو» (۲۰۰۳) یا «پاپریکا» (۲۰۰۶) کمتر از آن صحبت میشود. ماجراها با دو مستندساز خوشآتیه آغاز میشود که بهواسطهی یک مصاحبه میخواهند رازهای زندگی یک ستارهی بازنشستهی مشهور را کشف کنند. این بازیگر زن، سرگذشت خود را برای آنها تعریف میکند و همزمان با کمرنگ شدن مرز میان حقیقت و داستان، رازها یکی پس از دیگری فاش میشوند.
«بازیگر هزاره» در نگاه اول قصهی سادهای دارد و شبیه آثار فانتزی نیست اما ساتوشی کن از مدیوم انیمیشن استفاده کرده است تا مضامینی همچون سینما، بازیگری و عشق را در ساختار متفاوتی بررسی کند. فیلمهای معدودی را پیدا میکنید که چنین قدرتمند، ارادهی انسانی را به تصویر میکشند. این انیمهی فانتزی خوشساخت در یکسوم پایانی به اوج هیجان میرسد و دیالوگ نهاییاش، فیلم را به یک اثر بینقص تبدیل میکند.
۱۲- شرک (Shrek)
- سال اکران: ۲۰۰۱
- کارگردان: اندرو آدامسون، ویکی جنسون
- صداپیشگان: مایک مایرز، ادی مورفی، کامرون دیاز، جان لیثگو، ونسان کسل
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۸ از ۱۰۰
داستان تولید «شرک» به اندازهی خود این انیمیشن معروف و جذاب است. ایدهی اولیه دیوانهوار و مضحک به نظر میرسید اما اندرو آدامسون و ویکی جنسون آن را به فیلم تبدیل کردند و «شرک» خیلی زود به یکی از مهمترین انیمیشنهای قرن ۲۱ و یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی تبدیل شد که کسی نمونهی مشابهش را ندیده بود. قصه دربارهی یک موجود سبزرنگ عجیبوغریب اما دوستداشتنی به نام شرک است که همراه با یک خر، پرنسس فیونا را از دستان یک اژدها نجات میدهد و آنها به تدریج عاشق یکدیگر میشوند.
«شرک» جایزه اسکار بهترین انیمیشن را به خانه برد و در گیشه هم به موفقیت غیرمنتظرهای رسید. تفاوت «شرک» با آثار دیگر این است که در واقع یک پارودی از آثار فانتزی افسانهای فانتزی کلاسیک به حساب میآید و سازندگان به آثار قدیمی و مشهور دیزنی هم به شکلی محترمانه طعنه زدهاند. «شرک» ژانر انیمیشن را به مسیر تازهای برد و برداشت تازهای از قهرمانان سنتی ارائه داد.
۱۱- آلیس در سرزمین عجایب (Alice in Wonderland)
- سال اکران: ۱۹۵۱
- کارگردان: کلاید جرونیمی، ویلفرد جکسون، همیلتون لاسک
- صداپیشگان: کاترین بومن، اد وین، ریچارد هایدن، استرلینگ هالووی، جری کلنا، ورنا فلتون، پت اومایلی، بیل تامپسون
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۴ از ۱۰۰
ظاهرا «آلیس در سرزمین عجایب» به چهار کارگردان نیاز داشت تا بتواند به اثر مورد نظر والت دیزنی تبدیل شود. والت دیزنی عاشق رمان اصلی بود و سالها وقت صرف کرد تا بتواند یک برداشت انیمیشنی درجهیک از آن ارائه دهد و سرانجام به آروزی خوب رسید. نتیجهی تلاشهای دیزنی، یکی از بهترین انیمیشنهای جهان در ژانر فانتزی است که به سرعت در جهان آن غرق میشوید و از شگفتیهایی که یکی از پس دیگری از راه میرسند، لذت میبرید.
داستان دربارهی دختری است که به یک جهان نامتعارف اما شگفتانگیز قدم میگذارد. او میخواهد به خانه بازگردد اما یک ملکهی شیطانی اجازهی این کار را به او نمیدهد. «آلیس در سرزمین عجایب» با ایدههای فانتزی پیچیدهاش، شخصیتهای عجیبوغریب و لحظات معماگونه، نه تنها کودکان را مضطرب میکند بلکه بزرگسالان هم از تماشای آن غافلگیر خواهند شد. «آلیس در سرزمین عجایب» بیگمان یکی از انیمیشنهای منحصربهفرد دیزنی است که حالا حتی اگر بخواهند هم نمیتوانند چیزی شبیه به آن تولید کنند.
۱۰- همسایهی من توتورو (My Neighbor Totoro)
- سال اکران: ۱۹۸۸
- کارگردان: هایائو میازاکی
- صداپیشگان: چیکا ساکاموتو، هیتوشی تاکاگی، نوریکو هیداکا، سومی شیماموتو، تانیه کیتابایاشی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۵ از ۱۰۰
نیازی نیست از طرفداران انیمه باشید تا توتورو را بشناسید؛ او یکی از نمادهای استودیو جیبلی است. «همسایهی من توتورو» داستان ساده و کوچکی را روایت میکند و ادعایی هم ندارد، ماجراها پیرامون یک خانواده اتفاق میافتد که به حومهی شهر نقل مکان کرده است و فرزندان خانواده آنجا با ارواح مرموز جنگل ملاقات میکنند. مانند اکثر ساختههای استودیو جیبلی، جادوی این اثر در مینیمال بودن آن نهفته است و با یک انیمهی فانتزی رنگارنگ و حتی آرامشبخش روبهرو هستیم.
توتورو موجودی است که دوست دارید آن را در آغوش بگیرید و تعامل اعضای خانواده نیز به همین منوال، دوست داشتنی از آب درآمده است. بعضی از نماهای فیلم هم که تا مرز سورئال پیش میروند تا عناصر فانتزی اثر پررنگتر شوند و این لحظات شما را تحت تاثیر قرار میدهند. در طول این سالها، بعضی از طرفداران، تئوریهای سیاهی را پیرامون این فیلم مطرح کردهاند اما در «همسایهی من توتورو» چیزی بیشتر از معصومیت و شگفتیهای کودکانه پیدا نمیکنید.
۹- راز نیمح (The Secret of NIMH)
- سال اکران: ۱۹۸۲
- کارگردان: دان بلات
- صداپیشگان: هرمیون بادلی، جان کارادین، الیزابت هارتمن، درک جاکوبی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
«راز نیمح» شاید فانتزی باشد اما در حقیقت درباره جهان واقعی است و موضوع مهمی همچون آزمایشات حیوانی را در کانون توجه قرار میدهد. ماجراها در دنیایی شبیه به دنیای واقعی اتفاق میافتد، با این تفاوت که انسانها با حیوانات جایگزین شدهاند. «راز نیمح» همچنین اولین ساختهی دان بلات است که او را به شهرت جهانی رساند؛ این فیلمساز دنیای متفاوتی را به تصویر کشیده که مخاطب نسبت به آن، حس آشنایی دارد. قصه دربارهی خانم بریزبی است که میخواهد امنیت خانوادهاش را تامین کند و آنها را از خطرات مزرعه در امان نگه دارد.
وقتی پسرش بیمار میشود، خانم بریزبی برای درمان او، به سختی از حملات یک گربهی وحشی جان سالم به در میبرد و در ادامه به دنیای موشهای نیمح قدم میگذارد؛ موشهایی که باهوشتر و قویتر هستند زیرا روی آنها آزمایشات مختلفی صورت گرفته تا از نظر ژنتیکی ارتقاء پیدا کنند. این موشها به بریزبی و فرزندش کمک میکنند و در ادامه موسسهی ملی سلامت روان نیز از راه میرسد تا همهی این موشهای جهشیافته را نابود کند. «راز نیمح» فارغ از فضاسازیها و موسیقیهای نفسگیرش، تاثیر زیادی روی مخاطب میگذارد و شاید حتی باعث شود تا با حیوانات مهربانتر باشید.
۸- ولف واکرز (Wolfwalkers)
- سال اکران: ۲۰۲۰
- کارگردان: تام مور، راس استورات
- صداپیشگان: هونور کنافسی، اوا ویتاکر، شان بین، سایمن مکبرنی، تامی تیرنان، جان کنی، جان مورتون
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۹ از ۱۰۰
«راز کلز» فوقالعاده است اما این «ولف واکرز» بود که استودیوی کارتون سالون را به شهرت جهانی رساند. این انیمیش ما را به اواسط قرن هفدهم میبرد، جایی که دخترکی شکارچی به نام رابین، همراه با پدرش به ایرلند سفر کرده و استخدام شده است تا آخرین انسانهای گرگنما را از بین ببرد. شرایط هنگامی تغییر میکند که رابین با یکی از اعضای این قبیله آشنا میشود، پسرک جوانی که او هم شبها قابلیت تبدیل شدن به گرگ را دارد. دخترک خیلی زود متوجه میشود که آنها موجودات بدی نیستند و نباید کشته شوند.
آثاری همچون «ولف واکرز» به ما یادآور میشوند که در روزهای اوج ژانر انیمیشن هستیم. با موسیقیهای کمنظیر، شخصیتهای دوستداشتنی و تصویرسازیهای شگفتانگیز، این ساختهی تام مور و راس استورات شما را به قلب قرونوسطا میبرد و یک داستان ایرلندی افسانهای را روایت میکند که هم شیرین است و هم تکاندهنده. «ولف واکرز» را باید موفقیتی بزرگ برای آثار دوبعدی در عصر مدرن بدانیم.
۷- چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم (How To Train Your Dragon)
- سال اکران: ۲۰۱۰
- کارگردان: کریس سندرز، دین دبلوا
- صداپیشگان: جی باروشل، جرارد باتلر، کریگ فرگوسن، آمریکای فررا، جونا هیل، تی جی میلر، کریستن ویگ، دیوید تننت
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۹ از ۱۰۰
کمتر پیش میآید که یک فیلم اقتباسی از کتاب منبع خود بهتر باشد و آثار کمی را به یاد میآوریم که توانستهاند از رمان اصلی پیشی بگیرند. «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» یکی از همین آثار است که کیفیت بالایی دارد و موفقیتهایش باعث شد به یک سهگانه تبدیل شود و حتی قرار است نسخهی لایواکشن آنهم ساخته شود. فیلم داستان یک وایکینگ جوان را روایت میکند که میخواهد مثل دیگر مردم دهکده، اژدها شکار کند اما پس از ملاقات با یک اژدهای کوچک سیاه، نظرش به کلی تغییر میکند.
داستانی دربارهی دوستی، به چالش کشیدن سنتهای غلط و خودشناسی، این ساختهی کریس سندرز و دین دبلوا یکی از بهترین انیمیشنهای سالهای دهههای اخیر در ژانر فانتزی است که کودکان زیادی به آن عشق میورزند و حق هم دارند، این فیلم قوهی تخیل شما را تحریک میکند. «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» همهی قدمهایش را درست برمیدارد و نیازی به یک قصهی پیچیده ندارد تا توجه شما را جلب کند.
۶- افسانه شاهدخت کاگویا (The Tale of the Princess Kaguya)
- سال اکران: ۲۰۱۳
- کارگردان: ایسائو تاکاهاتا
- صداپیشگان: کنگو کورا، تاکهئو چی، آتسوکو تاکاهاتا، توموکو تاباتا، تاکایا کامیکاوا
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۰۰ از ۱۰۰
این فیلم فانتزی که با الهام از نقاشیهای آبرنگ ساخته شده است، افسانهی ژاپنی «داستان بامبوشکن» را در قالب انیمه روایت میکند. قصه دربارهی یک کشاورز است که روزی دختر کوچکی را پیدا میکند و آن را به خانه برده و بهعنوان فرزند خود بزرگ میکند. دخترک بزرگ میشود و آموزش میبیند تا به یک شاهزاده تبدیل شود، خواستگار پیدا میکند و در نهایت مورد توجه امپراتور قرار میگیرد.
«افسانهی شاهدخت کاگویا» یکی از طولانیترین انیمههای سینمایی تاریخ هم هست اما هرگز خستهکننده نمیشود و خلاقیت زیادی در آن به چشم میخورد، همانند لحظاتی که کاگویا غمگین است و سبک انیمیشنی دوبعدی اثر تغییر پیدا میکند تا بازتاب حسوحال دخترک در آن لحظات باشد. استودیو جیبلی همیشه این قابلیت را دارد که شما را شوکه کند و اینجا هم موفق میشود تا یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی دو دههی اخیر را ارائه دهد. «افسانهی شاهدخت کاگویا» اغلب در کنار شاهکارهای استودیو جیبلی قرار نمیگیرد اما از جنبهی هنری، قابلاعتنا است و باید آن را تحسین کرد.
۵- شرک ۲ (Shrek 2)
- سال اکران: ۲۰۰۴
- کارگردان: اندرو آدامسون، کلی اشبری، کونارد ورنون
- صداپیشگان: مایک مایرز، ادی مورفی، کامرون دیاز، آنتونیو باندراس، جولی اندروز، جان کلیز، روپرت اورت، جنیفر ساندرز
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۹ از ۱۰۰
«شرک ۱» پایان خوبی داشت و اگر احیانا برای شما این سوال پیش آمده است که پس از پایان خوش، چه اتفاقی رخ میدهد، «شرک ۲» پاسخ شما را به بهترین شکل ممکن خواهد داد. در این انیمیشن فانتزی فراموشنشدنی، شرک در کنار فیونا به یک پادشاهی دور قدم میگذارد تا با والدین دخترک ملاقات کند. آنها اما خیلی زود متوجه میشوند که کسی حامی این عشق نیست. در حالی که «شرک ۱» درباره پذیرفتن عشق بود، فیلم دوم درباره پذیرفتن خود است.
قصهی پرفرازونشیب فانتزی-عاشقانهی «شرک ۲» به حدی خوب است که حتی سازندگان هم با دنبالههای بعدی نتوانستند آن را تکرار کنند.«شرک ۲» از جنبهی طنز درخشان است و حتی اگر جلوی خودتان را هم بگیرید، بازهم لحظاتی وجود دارد که بخندید. شخصیتها پیچیده هستند و قصهی جادویی آنهم با عشق پیوند خورده است تا هم سرگرم شوید و هم احساساتی.
۴- شاهزاده مونونوکه (Princess Mononoke)
- سال اکران: ۱۹۹۷
- کارگردان: هایائو میازاکی
- صداپیشگان: یوجی ماتسودا، یوریکو ایشیدا، یوکو تاناکا، کائورو کوبایاشی، ماساهیکو نیشیمورا
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
«شاهزاده مونونوکه» شاید جدی و سیاه باشد اما یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی تاریخ است؛ و از آن انیمههایی است که حتی با یک نگاه سطحی هم متوجه میشوید تا چه اندازه متفاوت و اصیل است؛ اثری خلاقانه و ساختارشکن که شاید از خود میپرسید چرا انیمههای بیشتری مانند آن نداریم. فیلم یکی از تلاشهای ماندگار جیبلی در مسیر خلق هنر فاخر و انیمیشنسازی سنتی است، یک ماجراجویی فانتزی-حماسی پیرامون خدایان، شیاطین و ارواح. «شاهزاده مونونوکه» در دههی ۹۰ میلادی نامهای سرگشاده به همهی کسانی بود که تصور میکردند انیمیشنها تنها برای کودکان هستند و نمیتوان آنها را جدی گرفت.
«شاهزاده مونونوکه» رابطهی میان انسان و طبیعت را در کانون توجه قرار میدهد. در جهان فیلم، انسانها با ارواح و حیوانات در کشمکش هستند اما هیچکدام از این گروهها شیطانی ترسیم نشدهاند. همهی آنها در تلاش هستند تا به بقا ادامه دهند: انسانها با گسترش صنعت و تمدن و حیوانات با ایستادگی در مقابل آنهایی که از منابع طبیعی سوءاستفاده میکنند. بانو ابوشی شاید پیچیدهترین شخصیت قصه باشد؛ او یک زن مهربان است که از بیماران و انسانهای آسیبدیده مراقبت میکند اما در عین حال، میخواهد روح جنگل را نابود کند (قدرتمندترین روح طبیعت) زیرا آن را تهدیدی بزرگ برای مردمش میداند. سان، دختری که توسط گرگها بزرگ شده و یکی دیگر از چهرههای ماندگار انیمههای میازاکی است.
۳- پینوکیو (Pinocchio)
- سال اکران: ۱۹۴۰
- کارگردان: بن شارپستین، همیلتون لاسک، نورمن فرگوسن، تی.هی، ویلفرد جکسون، جک کینی، بیل رابرت
- صداپیشگان: کلیف ادواردز، دیکی جونز، کریستین راب، مل بلانک، والتر کتلت، چارلز جودلز، اولین ونبل، فرانکی دارو
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۰۰ از ۱۰۰
«پینوکیوی دل تورو» عالی است اما نسخهی ۱۹۴۰ که معمولا آن را «پینوکیوی اصلی» مینامند، چیز دیگری است، یک قصهی جادویی که چندین نسل با آن بزرگ شدهاند و هرکسی باید آن را تماشا کند. «پینوکیو» یکی از جادوییترین، زیباترین و تاثیرگذارترین انیمیشنهای تمام دوران است که ۷ کارگردان داشت و برداشتی وفادارانه از رمان اصلی ارائه میدهد.
«پینوکیو» با اینکه دومین فیلم بلند دیزنی بود و به خاطر وقوع جنگ جهانی دوم، در گیشه شکست خورد اما تجسم معصومیت دوران کودک است و یک نمونهی بینقص از آثار ماجراجویانهی خانودگی. قصهاش شاید ساده باشد اما در بطن آن با درونمایههای عمیقی روبهرو میشوید تا حتی ادعا کنیم یکی از پیچیدهترین انیمیشنهای دیزنی است.
۲- سفیدبرفی و هفت کوتوله (Snow White and the Seven Dwarfs)
- سال اکران: ۱۹۳۷
- کارگردان: دیوید هند، ویلیام کوترل، ویلفرد جکسون
- صداپیشگان: آدریانا کاسلوتی، لوسیل لا لاورن، هری استاکول، روی اتول، بیلی گیلبرت، مورونی اولسن
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۷ از ۱۰۰
هیچ فیلمی نمیتواند به نسخهی اصلی «سفیدبرفی و هفت کوتوله» نزدیک شود؛ اولین انیمیشن بلند تاریخ سینما که هنر هفتم را برای همیشه دستخوش تغییر کرد. در واقع همهی انیمیشنهای تاریخ وامدار «سفیدبرفی و هفت کوتوله» هستند. اقتباسی از قصهی کلاسیک برادران گریم، داستان پیرامون یک پرنسس تبعیدشده اتفاق میافتد که توسط هفت کوتوله نجات پیدا میکند.
دیزنی برای خلق این انیمیشن از تکنولوژیهای مدرنی مثل دوربین مولتیپلین استفاده کرد که به انیماتورها اجازه میداد تا به نماها عمق بیشتری بدهند و لحظات شگفتانگیزی خلق کنند. سال ۱۹۳۷، مخاطبان برای اولین بار به یک جهان فانتزی کارتونی قدم گذاشتند، به جنگلها، قلعهها و کلبهی کوتولهها؛ تماشاگران حتی نمیتوانستند حسی که از تماشای «سفیدبرفی» دریافت کردهاند را ابراز کنند. دوربین مولتیپلین که در آن روزها، انقلابیترین فناوری دنیای انیمیشنسازی بود، به دیزنی اجازه داد تا یکی از بهترین انیمیشنهای فانتزی تاریخ را تولید کند.
۱- شهر اشباح (Spirited Away)
- سال اکران: ۲۰۰۱
- کارگردان: هایائو میازاکی
- صداپیشگان: رومی هیراگی، ماری ناتسوکی، میو ایرینو، بونتا سوگاوارا
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۷ از ۱۰۰
«شهر اشباح» یک شاهکار بلامنازع است، یک فیلم افسانهای. هنگامی که این ساختهی هایائو میازاکی روی پرده رفت، بدیهی بود که به یک پدیدهی جهانی تبدیل شود و با گذشت بیش از دو دهه، هنوز هم باید آن را ستایش کرد. این انیمه از هر نظر بالاترین کیفیت ممکن را دارد، از جلوههای بصری تا موسیقی متن و یک داستان پرکشش که از یادها نمیرود. اما فراتر از اینها، فیلم حاصل خیالپردازیهای یک ذهن خلاق است، هنرمندی که گویی متولد شده تا بهترین انیمیشنهای فانتزی جهان را بسازد.
برگ برندهی «شهر اشباح» فضاسازی آن است و اوج هنر جمله میازاکی را میتوانید در این اثر مشاهده کنید. این فیلم فانتزی، قدرت واقعی سینما را به ما یادآوری میکند و آن را هر طرفدار جدی سینما و انیمیشن باید بیش از یک بار تماشا کند. ما این جهان را از چشمان دخترکی ده ساله به نام چیهیرو دنبال میکنیم، سفر او به دنیای ارواح، قصهای است کهن که شاید برای همهی مخاطبان آشنا باشد: قدم گذاشتن به جهان زیرین و بازگشت از آن، دنیایی که به سایهها آغشته است و ارواح در آن پرسه میزنند. فیلم درباره اساطیر ژاپن است اما هرکسی از هر فرهنگی، میتواند مضامین و تصویرسازیهای آن را درک کند.
منبع: collider