با مهم‌ترین قابلیت‌های جدید اندروید ۱۵ آشنا شوید
سیستم عامل اندروید ۱۵ وارد مراحل نهایی تست خود در بین توسعه‌دهندگان شده است و در ماه‌های آینده، نسخه آزمایشی (بتا) آن در اختیار عموم قرار خواهد گرفت. تا کنون، در دو نسخه پیش‌نمایش توسعه‌دهنده‌ای که گوگل منتشر کرده است، با چندین قابلیت جدید مواجه شده‌ایم که زندگی کاربران گوشی‌های هوشمند را به شکل معناداری آسان‌تر می‌کنند. در ادامه به تعدادی از مهم‌ترین قابلیت‌های جدید اندروید ۱۵ می‌پردازیم.
ضبط کردن بخشی از نمایشگر
این قابلیت یکی از کاربردی‌ترین و جذاب‌ترین ویژگی‌های جدید در زمینه‌ی حفظ حریم خصوصی است که به شما امکان می‌دهد تا بدون نیاز به ویرایش و حذف بخش‌های اضافی از ویدیوهای ضبط‌شده از صفحه نمایش، تنها بر روی برنامه‌ی مورد نظر خود تمرکز کنید. دیگر نیازی به ضبط مجدد کل ویدیو برای حذف قسمت‌های ناخواسته نخواهید داشت. پیش از شروع ضبط صفحه‌نمایش با قابلیت داخلی، این برنامه از شما خواهد پرسید که قصد دارید کدام اپلیکیشن در ویدیو نمایش داده شود.
پس از آغاز ضبط ویدیو با انتخاب برنامه‌ی مورد نظر، تنها فعالیت‌های صورت‌گرفته درون آن برنامه در ویدیو نهایی ضبط خواهد شد. در صورتی که در حین ضبط به برنامه‌های دیگر مراجعه کنید، این فعالیت‌ها در ویدیوی نهایی ثبت نخواهند شد.
قابلیت Notification cooldown
این یکی از قابلیت‌های به شدت کاربردی اندروید ۱۵ است که شما را از شر بمباران نوتیفیکیشن‌ها نجات می‌دهد. این قابلیت، تمام نوتیفیکیشن‌های همزمان از یک اپلیکیشن را در یک گروه مرتب دسته بندی می‌کند. نوتیفیکیشن اول با صدای کامل به گوش می‌رسد، اما بعد از آن، هر نوتیفیکیشن جدیدی که از همان اپلیکیشن دریافت شود، با کاهش تدریجی صدا همراه خواهد بود.
به این ترتیب، نادیده گرفتن نوتیفیکیشن‌های پی در پی راحت‌تر می‌شود؛ یا حداقل، دیگر با آن صدای زنگ زننده‌ای که دائما تکرار می‌شود، آزاردهنده نخواهد بود. شما می‌توانید انتخاب کنید که این قابلیت را برای همه اپلیکیشن‌ها اعمال کنید، یا فقط آن را به مکالمات خاص، مانند چت‌های گروهی شلوغ در اینستاگرام یا گفتگوهای بازی‌محور در دیسکورد، محدود کنید.
ساکت شدن کیبورد
در اندروید ۱۵، یک گزینه جدید به نام Keyboard Vibration وجود دارد که به شما امکان می‌دهد بازخورد لمسی را فقط هنگام تایپ کردن با کیبورد غیرفعال کنید. در باقی مواقع، شما لرزش را برای کارهایی مانند استفاده از حرکات ناوبری، باز کردن قفل دستگاه، هشدارهای نوتیفیکیشن‌ها و موارد دیگر احساس خواهید کرد.
این قابلیت به طور مستقیم با گزینه Haptic feedback on keypress موجود در تنظیمات Gboard ارتباط دارد. این یعنی از طریق تنظیمات Gboard هم می‌توانید این تغییر جذاب را عملی کنید.
راحت‌تر شدن تنظیمات بلوتوث
در نسخه کنونی اندروید ۱۴، شما یک بخش بلوتوث در پنل تنظیمات سریع پیدا می‌کنید. با یک ضربه‌ی ساده روی این بخش، بلوتوث روشن یا خاموش می‌شود. با نگه‌داشتن این قسمت نیز به صفحه‌ی اختصاصی بلوتوث در بخش تنظیمات هدایت می‌شوید. اما در اندروید ۱۵، به دلایل منطقی، به‌خصوص برای زمان‌هایی که چندین دستگاه به گوشی شما وصل هستند، این روند کمی متفاوت عمل می‌کند.
در اندروید ۱۵، با ضربه زدن روی بخش بلوتوث، یک پنجره‌ی بازشو ظاهر می‌شود. در این پنجره، گزینه‌ای برای روشن یا خاموش کردن بلوتوث وجود دارد. در زیر آن نیز لیستی از تمامی دستگاه‌های متصل و ذخیره‌شده به همراه امکان آغاز فرایند وصل شدن برای یک دستگاه جدید را مشاهده می‌کنید. همچنین، آیکون چرخ‌دنده‌ی کنار هر دستگاه، شما را به صفحه‌ی اختصاصی آن وسیله‌ی جانبی می‌برد که در آنجا می‌توانید اتصال را قطع کنید، دستگاه را فراموش کنید یا با ویژگی‌هایی مانند «پیدا کردن دستگاه من»، «صدای فضایی»، خروجی‌های صوتی باکیفیت و موارد دیگر کار کنید.
اشتراک‌گذاری صدا
در اندروید ۱۵، قابلیت جدیدی به نام Audio Sharing در بالای صفحه Connected devices دیده می‌شود. گوگل اعلام کرده که این قابلیت به «افراد دیگر امکان می‌دهد تا با استفاده از هدفون‌های موردنظر خود، به همراه شما به محتوای صوتی منتشر شده از یک گوشی، دسترسی داشته باشند.»
متاسفانه به نظر می‌رسد که این قابلیت در حال حاضر کار نمی‌کند. اما هدف آن واضح است: اجازه‌ی پخش یک فایل صوتی از یک دستگاه مرکزی برای چندین کاربر به طور همزمان. این قابلیت می‌تواند برای گوش دادن به محتوا با دوستان و خانواده روی تبلت یا گوش دادن دسته جمعی به یک آهنگ در اسپاتیفای بسیار کاربردی باشد.
همچنین، این قابلیت می‌تواند از نظر دسترسی‌پذیری هم مفید باشد و به کاربران امکان دهد تا با اشتراک گذاشتن صدا، آنچه می‌خواهند به عزیزان کم‌شنوایی که از سمعک استفاده می‌کنند، به طور مؤثرتری منتقل کنند. با این حال، هنوز نمی‌دانیم این قابلیت از به اشتراک گذاریِ یک جریان صوتی با چه تعداد دستگاه به طور همزمان پشتیبانی می‌کند.
به راحتی گوشی را به وب‌کم باکیفیت تبدیل کنید
در اولین نسخه پیش‌نمایش توسعه‌دهندگان اندروید ۱۴، گوگل قابلیت جدیدی را برای کاربران خود به ارمغان آورد که به آن‌ها امکان می‌دهد از گوشی اندروید خود به‌عنوان وب‌کم استفاده کنند. این قابلیت به‌خصوص در مواقعی که نور محیط مناسب نیست، بسیار کاربردی است؛ زیرا حسگرهای دوربین گوشی می‌توانند در چنین شرایطی، خروجی بسیار بهتری نسبت به وب‌کم داخلی لپ‌تاپ ارائه دهند.
بااین‌حال، گوگل همچنان رزولوشن این قابلیت را در حد پایین نگه داشته بود. اما حالا در اندروید ۱۵، زمانی که گوشی خود را در حالت وب‌کم به رایانه متصل می‌کنید و پیش‌نمایش آن را روی صفحه گوشی مشاهده می‌نمایید، گزینه جدیدی با عنوان «HD» در دسترس قرار گرفته است. با انتخاب این گزینه، شاهد بهبود قابل توجهی در وضوح، شارپنس و کاهش نویز تصویر خواهید بود.
آرشیو کردن اپ
یکی از مشکلات همیشگی نصب بازی‌های حجیم این است که اگر به‌طور مرتب از آن‌ها استفاده نکنیم، همچنان فضای ذخیره‌سازی گوشی را اشغال می‌کنند. اندروید ۱۵ به‌زودی راه‌حلی برای این مشکل ارائه می‌دهد، قابلیتی به نام آرشیو کردن اپ که شباهت‌هایی به قابلیت مشابه در آیفون دارد.
برای استفاده از این قابلیت، کافی است انگشت خود را روی آیکون برنامه نگه دارید، سپس روی دکمه‌ی اطلاعات ضربه بزنید. در اینجا گزینه‌ی جدیدی به نام Archive مشاهده خواهید کرد. این ویژگی بخش قابل توجهی از منابع برنامه را حذف می‌کند و تنها نسخه‌ی پایه‌ای از آن را روی گوشی شما نگه می‌دارد، بدون این که برنامه را به‌طور کامل حذف کند. دفعه‌ی بعدی که می‌خواهید از برنامه استفاده کنید، کافی است دکمه‌ی Restore را بزنید و منتظر بمانید تا فایل‌های حذف‌شده به‌صورت خودکار از پلی استور دانلود شوند.
به نظر می‌رسد که این قابلیت در دومین نسخه‌ی پیش‌نمایش توسعه‌دهندگان اندروید ۱۵ به‌طور کامل کار نمی‌کند. در حالی که امکان بایگانی کردن برای برخی از برنامه‌های نصب‌شده به‌صورت جانبی وجود دارد، برای برخی دیگر این گزینه اصلا نمایش داده نمی‌شود. با این حال، به نظر می‌رسد این قابلیت برای برنامه‌هایی که از پلی استور دانلود شده‌اند به‌طور کامل کاربردی باشد.
بهتر شدن NFC
گوگل اعلام کرده است که در دستگاه‌های سازگار، برنامه‌ها می‌توانند از قابلیت NFC برای «شنیدن» بدون پاسخ به اسکنرهای NFC استفاده کنند، در حالی که همچنان اطلاعات را برای پردازش توسط برنامه ارسال می‌کنند. این کارکرد باید استفاده از NFC را روی گوشی شما آسان‌تر و روان‌تر کند. NFC به طور کلی روی گوشی‌های اندرویدی عملکرد خوبی دارد، اما گاهی اوقات ممکن است برای اتصال نیاز به چندین بار تلاش داشته باشید.
واقعیت این است که در کشورهای پیشرفته، قابلیت NFC گوشی‌های هوشمند به شدت کاربردی است و کاربران زیادی از آن بهره می‌برند. اما در کشور ایران هنوز خبری از ارائه‌ی گسترده‌ی امکانات مبتنی بر NFC نیست.
ارتباط ماهواره‌ای
به عنوان بخشی از تحولات اندروید ۱۵، قابلیت اتصال از طریق ماهواره به‌تدریج به عرضه‌ی گسترده نزدیک‌تر می‌شود، به‌ویژه با مشارکت شرکت‌هایی همچون تی-موبایل و اسپیس‌اکس. علاوه بر این، این نسخه از اندروید به توسعه‌ی منابع سیستمی و تغییرات رابط کاربری ادامه می‌دهد. یکی از این تغییرات، امکان تشخیص زمانی است که دستگاه از اتصال ماهواره‌ای بهره می‌برد.
اندروید ۱۵ درهای جدیدی را به روی برنامه‌های پیام‌رسانی متنی و چندرسانه‌ای باز می‌کند، که شامل برنامه‌های پیش‌نصب‌شده برای مکالمات مبتنی بر RCS نیز می‌شود. این قابلیت به کاربران اجازه می‌دهد با استفاده از اتصالات ماهواره‌ای پیام ارسال و دریافت کنند. بسته به طول موج در دسترس، این ویژگی باید تجربه‌ای بسیار بهتر از اشتراک‌گذاری مکان و پیام‌های کوتاه ابتدایی فراهم کند.
بهتر شدن نمایش فایل‌های PDF
کار کردن با فایل‌های PDF روی گوشی‌های اندرویدی معمولاَ تجربه چندان خوشایندی نیست، چرا که اغلب به برنامه‌های جانبی متکی است و اکثر این برنامه‌ها هم قابلیت‌های پیشرفته‌ای برای انجام کارها ارائه نمی‌دهند. این دشواری با معرفی چند قابلیت یکپارچه‌ی مدیریت فایل‌های PDF به‌صورت داخلی در اندروید در حال برطرف شدن است. این قابلیت‌ها امکاناتی نظیر جستجو درون فایل و افزودن قابلیت یادداشت‌نویسی را برای کاربران به ارمغان می‌آورد.
گوگل می‌گوید: «برنامه‌ها می‌توانند قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند باز کردن فایل‌های رمزگذاری‌شده، یادداشت‌گذاری، ویرایش فرم، جستجو و انتخاب با قابلیت کپی را در خود جای دهند.» گوگل در حال پیشبرد «بهینه‌سازی PDF خطی‌شده» (Linearized PDF optimizations) است که نه تنها بار روی منابع سیستم هنگام کار با فایل‌های PDF را کاهش می‌دهد، بلکه کل فرآیند را روان‌تر می‌کند.
توجه ویژه به نمایشگرهای کوچک
گوگل با اندروید 12L و تمرکز بر رابط کاربری بهینه‌سازی‌شده برای گوشی‌های تاشو، گام‌های بزرگی برداشت تا از نمایشگرهای بزرگ داخلی این نوع گوشی‌ها به نحو احسن استفاده کند. با این حال، این شرکت برای بهبود وضعیت گوشی‌های تاشو عمودی که اغلب دارای نمایشگر خارجی کوچک با اندازه و شکل‌های مختلف هستند، اقدام چندانی انجام نداده است.
همین موضوع باعث شده است تا کاربری نمایشگرهای کوچک این گوشی‌ها محدود باقی بماند و علاقه‌مندان به گوشی‌های تاشو را مجبور به استفاده از ترفندهایی مانند CoverScreen OS برای اجرای برنامه‌های کامل کنند. بله، بدیهی است که همه برنامه‌ها به درستی روی این نمایشگرهای کوچک کار نمی‌کنند، و انتظار چنین عملکردی هم نمی‌رود. اما اندکی انعطاف‌پذیری در این زمینه می‌تواند بسیار کارآمد باشد.
اندروید ۱۵ این نقص را با اجازه دادن به توسعه‌دهندگان برای فعال کردن قابلیت استفاده از نمایشگر کوچک برای اپلیکیشن‌هایشان برطرف می‌کند. گوگل اعلام کرده است: «این نمایشگرها برای اجرای کامل اپلیکیشن‌های اندروید بسیار کوچک هستند، اما اپلیکیشن شما می‌تواند به‌صورت اختیاری از آن‌ها پشتیبانی کند.»
بهبود‌های عملکردی
چارچوب عملکرد پویای اندروید (ADPF) مجموعه‌ای از رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی (API) است که توسط گوگل ارائه می‌شود. این چارچوب به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا وضعیت حرارتی را در برنامه‌های خود کنترل کنند، به سیستم‌عامل برای اعمال بهترین تنظیمات عملکرد راهنمایی دهند و همچنین امکان اعمال بهینه‌سازی‌های خاص بازی را فراهم سازند.
ADPF همانند یک جعبه ابزار پنهان عمل می‌کند که به بازی‌های ویدئویی و سایر برنامه‌های پرمصرف اجازه می‌دهد مستقیما با سیستم‌های انرژی و خنک‌کننده دستگاه‌های اندرویدی ارتباط برقرار کنند. با استفاده از این ابزارها، می‌توانید عملکرد دستگاه اندرویدی خود را زیر فشار زیر نظر داشته باشید و بازی خود را طوری تنظیم کنید که به درستی اجرا شود، دستگاه را خنک نگه دارد و از داغ شدن بیش از حد جلوگیری کند. در اندروید ۱۵، گوگل پشتیبانی از یک حالت مصرف انرژی جدید را اضافه می‌کند که برنامه‌ها را به استفاده از پروفایل منابع با مصرف بهینه راهنمایی می‌کند و در عین حال انعطاف‌پذیری لازم برای استفاده از منابع CPU و GPU برای کارهای سنگین مانند بازی‌ها را ارائه می‌دهد.
تشخیص ضبط ویدیو از نمایشگر
سیستم‌عامل اندروید ۱۵ قابلیت جدیدی برای آگاهی برنامه‌ها از ضبط صفحه نمایش اضافه کرده است. بدین معنا که اگر کاربر مشغول انجام کارهای خصوصی مانند کار با اطلاعات شخصی یا امور بانکی باشد و ضبط صفحه نمایش هم فعال باشد، به کاربر اطلاع داده می‌شود که فعالیت او در حال ضبط شدن است.
این اطلاع‌رسانی می‌تواند از طریق یک هشدار درون برنامه یا یک نوتیفیکیشن جداگانه صورت گیرد که به کاربر اعلام می‌کند که تعاملات او در حال مشاهده یا ذخیره شدن است. این ویژگی به شفافیت و ایجاد حس اعتماد در مورد حریم شخصی کاربران کمک می‌کند. این قابلیت نه تنها برای حل مشکلات فنی، بلکه به عنوان یک اقدام امنیتی در برابر بدافزارهایی که به ثبت فعالیت‌های کاربر می‌پردازند، نیز مفید خواهد بود.
ارتقای قابلیت Do Not Disturb
هنگامی که حالت Do Not Disturb را در گوشی خود فعال می‌کنید، هدف واضح است: شما نمی‌خواهید برنامه‌ها و نوتیفیکیشن‌ها حواس شما را پرت کنند. اما گاهی اوقات، به رویکردی قاطع‌تر نیاز داریم که ما را به طور فعال از دست گرفتن گوشی خود باز دارد یا زمانی که به سادگی نیاز داریم قبل از خواب به چشمان خود استراحت دهیم.
اندروید ۱۵ انعطاف‌پذیری بیشتری از این نوع را ارائه می‌دهد. گوگل در حال اضافه کردن یک قانون جدید به نام ZenDeviceEffects customization rule است که به Do Not Disturb اجازه می‌دهد تا به طور همزمان اثراتی مانند حالت شب، تاریک شدن تصویر زمینه و حالت خاکستری را برای صفحه نمایش فعال کند. انعطاف‌پذیری بیشتری در اعمال حالت Do Not Disturb وجود خواهد داشت و آگاهی خودکار از موقعیت نیز بخشی از بسته ارتقاها خواهد بود.
منبع: Digital Trends
