۱۰ بازیگر برتر صد سال گذشته به تفکیک دهه
هر دهه ستاره‌ی خودش را داشت. بعضی‌ها می‌گویند دوره‌ی ستارگان به آخر رسیده است، اما بهترین بازیگران، هنوز قدرت این را دارند که با نقش‌آفرینی‌هایشان فیلم‌ها را بهتر کنند و طرفداران را به سالن‌های سینما بکشانند. با در نظر گرفتن این، کاربران وب‌سایت ردیت (Reddit)، اخیرا دور هم جمع شدند و درباره‌ی این که بازیگر برتر هر دهه‌ی سینما چه کسی بوده است، بحث کردند. انتخاب‌های آن‌ها روند تکامل یافتن معنای ستاره‌ی سینمایی را به نمایش می‌گذارد.
بازیگران کمدی سینمای صامت مانند چارلی چاپلین و باستر کیتون راه را برای بازیگران دوره‌ی مصوت سینما مانند هامفری بوگارت و کری گرانت باز کردند و بعد از آن نوبت به مرد معمولی سینما تام هنکس رسید و در نهایت جذابیت لئوناردو دی‌کاپریو همه را راضی کرد. باید منتظر بمانیم و ببینیم کدام یک از بازیگران عصر حاضر می‌توانند ادامه‌دهنده‌ی مسیر این بازیگران بزرگ باشند؛ کاری سخت که از عهده‌ی هرکسی برنمی‌آید.
۱۰. دهه‌ی ۱۹۲۰ – چارلی چاپلین
چارلی چاپلین بزرگ‌ترین ستاره‌ی سینمای صامت بود. او با فیلم‌های به یاد ماندنی خود که ترکیبی از کمدی‌های روانشناختی و داستان‌گویی جسورانه بودند، توانست به شهرت بین‌المللی دست پیدا کند. او، بیش از هر چیز، برای شخصیت بی‌خانمان خود شناخته شده‌است، اما شاهکار او احتمالا «دیکتاتور بزرگ» (The Great Dictator) است؛ یک کمدی تند و تیز با نگاه نقادانه به فاشیسم و دیکتاتوری.
کاربران ردیت، چاپلین را به خاطر استعدادهای گوناگونش و توانایی‌اش در بازی در حالت‌های حسی مختلف و تاثیر بی‌بدیلش بر سینما ستایش کردند. آن‌ها درباره‌ی چاپلین چنین گفتند: «چاپلین کارگردانی، آهنگ‌سازی و بازیگری می‌کرد. او می‌توانست خنده‌دار و گریه‌آور باشد. او سینمای صامت را رو به جلو هل داد.» بی‌شک چاپلین بازیگر برتر دهه‌ی ۱۹۲۰ میلادی بود و هیچ‌کس نمی‌تواند چیزی غیر از این بگوید.
۹. دهه‌ی ۱۹۳۰ – جیمز کاگنی
جیمز کاگنی طی دهه‌ی ۱۹۳۰ میلادی نقش‌های معروف زیادی ایفا کرد که بیش‌تر آن‌ها شخصیت‌های منفی و ضدقهرمان بودند. او در فیلم‌های «دشمن مردم» (Public Enemy) و «فرشتگانی با چهره‌های کثیف» (Angels with Dirty Faces) حضور درخشانی داشت. او به دنبال صدای خاص‌اش، سبک بازیگری پر از انرژی‌اش و بازی در نقش شخصیت‌های چندلایه شناخته شده بود.
کاگنی هم‌چنین در ایفای نقش شخصیت‌های رقصنده و خواننده هم توانایی‌های فراوانی داشت و توانست برای بازی در فیلم «احمق آمریکایی خوش‌تیپ» (Yankee Doodle Dandy) اسکار بهترین بازیگر نقش اصلی مرد را به دست آورد. بی‌دلیل نبود که اورسن ولز یک‌بار جیمز کاگنی را این‌چنین توصیف کرد: «احتمالا بزرگ‌ترین بازیگری که تا به امروز مقابل دوربین قرار گرفته‌است.» تماشای کاگنی لذت‌بخش بود و یکی از کاربران ردیت، او را به عنوان یک بازیگر برتر توصیف کرده که از زمانه‌ی خودش جلوتر بود.
۸. دهه‌ی ۱۹۴۰ – هامفری بوگارت
کاربران زیادی در ردیت به هامفری بوگارت اشاره کردند و این اشاره‌ی آن‌ها بی‌دلیل نیست. او حد کمال و نماد مرد رهبر و نقش اصلی بود و به دنبال صدای خاص‌اش و نگاه طلب‌کننده‌اش شناخته شده. اگرچه او نقش شخصیت‌های قدرتمند و ساکت را ایفا می‌کرد، با این‌حال آسیب‌پذیری را وارد بسیاری از شخصیت‌های خود می‌نمود و از این طریق موفق می‌شد مخاطبان را با شخصیت‌هایش درگیر کند.
بوگارت همکاری‌های خلاقانه و پرثمری با کارگردان، جان هیوستن، داشت. مجموعه همکاری‌هایی که در نهایت او را به ایفای نقش ریک در «کازابلانکا» مایکل کورتیز رساند. پرتره‌ای که بوگارت از ریک بلین، یک آمریکایی تبعیدشده که گرفتار پیله‌ی‌ای عاشقانه ترکیب‌شده با پیچیدگی‌های سیاسی می‌شود، ارائه می‌دهد، مساوی شده‌است با شخصیت مرد قهرمان قصه‌های عاشقانه. تنها یک بازیگر برتر می‌تواند خودش را تبدیل به یک نماد کند.
۷. دهه‌ی ۱۹۵۰ – مارلون براندو
مارلون براندو با نقش‌آفرینی به عنوان بازیگر اصلی در فیلم «اتوبوسی به نام هوس» (A Streetcar Named Desire) به عنوان استنلی خشن به شهرت رسید؛ نقش‌آفرینی‌ای که استانداردی جدید برای واقع‌گرایی و متداکتینگ تعیین کرد. او بعدتر میراث خود طی دهه‌ی ۵۰ میلادی را با بازی در فیلم «در بارانداز» (On the Waterfront) ماندگارتر کرد. او در این فیلم نقش یک مشت زن جایزه‌بگیر بازنشسته‌شده را ایفا می‌کرد که با وجدان خودش درگیر است. برای بازی در این فیلم، براندو توانست نخستین اسکار بازیگری خودش را دریافت کند.
با اطمینان کامل می‌توانیم بگوییم که براندو یکی از تاثیرگذارترین بازیگران تاریخ سینما است و به پایه‌گذاری هنر بازیگری در سینمای مدرن کمک شایانی کرده. در نتیجه، بسیاری از کاربران ردیت، او را بازیگر برتر دهه‌ی ۵۰ میلادی نامیده‌اند. یکی از این کاربران گفته‌است: «او بی‌شک بهترین بازیگر متداکتینگ بود. یک‌بار دیگر باید گفت براندو سبکی را گسترش داد که بسیار از زمانه‌ی او جلوتر بود.»
۶. دهه‌ی ۱۹۶۰ – سیدنی پوآتیه
کاربران ردیت، سیدنی پوآتیه را به عنوان بازیگر برتر دهه‌ی ۱۹۶۰ میلادی انتخاب کردند. این دهه‌ی بهترین دهه برای کارنامه‌ی حرفه‌ای پوآتیه بود. او در این دهه در فیلم‌هایی مانند «مویزی در آفتاب» (A Raisin in the Sun) و «زنبق‌های مزرعه» (Lilies of the Field) ایفای نقش کرد و توانست نظر هم منتقدان و هم مخاطبان سینمایی را جلب نماید.
او سال ۱۹۶۴ با بردن اسکار به عنوان نخستین بازیگر سیاه‌پوست تاریخ، توانست رکوردشکنی کند، اما در اصل، سال ۱۹۶۷، قله‌ی فعالیت‌های هنری او بود. در آن سال، او در فیلم‌های «به آقا، با عشق» (To Sir, with Love)، «حدس بزن چه کسی برای شام می‌آید» (Guess Who’s Coming to Dinner) و «در گرمای شب» (In the Heat of the Night) به ایفای نقش پرداخت و تمام آن‌ها حالا تبدیل به فیلم‌هایی ماندگار شده‌اند.
۵. دهه‌ی ۱۹۷۰ – جک نیکلسون
دهه‌ی ۱۹۷۰ میلادی برای سینما دورانی عالی بود. ستاره‌ها و فیلم‌سازان در حال جابه‌جا کردن مرزها بودن، خلاقیت خود را آزاد می‌گذاشتند و در نتیجه آثار سینمایی درخشان خلق می‌کردند. هیچ‌کس به این قوانین بیش از جک نیکلسون پایبند نبود. او ضدقهرمان دوست‌داشتنی دهه بود و پیش‌روی سبک مخصوص خودش در بازیگری که فراتر از یک روش بازیگری بود و با این حال او را تبدیل به بازیگر برتر تمام فیلم‌ها می‌کرد.
یکی از کاربران ردیت، درباره‌ی نیکلسون می‌گوید: «نیکلسون در مجموعه‌ای از طلایی‌ترین فیلم‌های دهه، از جمله «پنج قطه‌ی آسان» (Five Easy Pieces)، «محله‌ی چینی‌ها» (Chinatown) و «دیوانه از قفس پرید» (One Flew Over the Cuckoo’s Nest) ایفای نقش کرد و در هر کدام آن‌ها فرد متفاوتی بود. چیزی درباره‌ی نیکلسون دهه‌ی ۷۰ میلادی وجود دارد که هر دفعه من را شگفت‌زده می‌کند.»
۴. دهه‌ی ۱۹۸۰ – هریسون فورد
یکی از کاربران ردیت گفته است: «دهه‌ی ۸۰ میلادی باید متعلق به هریسون فورد باشد.» بحث کردن با این جمله سخت است. فورد در آن سال‌ها می‌درخشید. او در آن سال‌ها هر نقشی که می‌توانست را ایفا کرد؛ از فیلم‌های ماجراجویانه و علمی-تخیلی گرفته تا نقش کارآگاهان خشنی که زود جوش می‌آورند. فورد در تمام آثاری که طی دهه‌ی ۸۰ میلادی در آن‌ها نقش‌آفرینی می‌کرد، تبدیل به بازیگر برتر فیلم می‌شد و نگاه‌ها را به خودش خیره می‌نمود.
او هم در فیلم‌های گیشه‌ای حضور می‌یافت و هم در فیلم‌هایی که موردعلاقه‌ی منتقدان بودند. او ستاره‌ی مجموعه فیلم‌های «جنگ ستارگان» (Star Wars)، «ایندیانا جونز» (Indiana Jones)، «بلید رانر» (Blade Runner) و «شاهد» (Witness) پتر ویر بود. نقش‌آفرینی او در «ایندیانا جونز و گردانه‌ی سرنوشت» (Indiana Jones and the Dial of Destiny) ثابت می‌کند که بعد از گذشتن ۴۰ سال، هریسون فورد هنوز هم می‌تواند بدرخشد.
۳. دهه‌ی ۱۹۹۰ – تام هنکس
دهه‌ی ۹۰ میلادی متعلق به تام هنکس بود. او همه‌جا بود؛ از فیلم‌های درام گرفته تا کمدی‌های عاشقانه، ماجراجویی‌های فضایی، فیلم‌های کودکان و حتی اقتباس‌های سینمایی از آثار استفن کینگ. گوناگونی قابلیت‌های بازیگری تام هنکس بی‌نظیر است و اخلاق مردمی او باعث شده که طرفداران زیادی داشته باشد. یکی از کاربران ردیت درباره‌ی تام هنکس می‌گوید: «هنکس به عنوان ستاره‌ی دهه‌ی ۸۰ میلادی، از سیت‌کام‌ها تا کمدی پیش رفت و در نهایت به دنبال بازی در فیلم‌های دراماتیک و نقش‌آفرینی‌های احساسی در فیلم‌های «فیلادلفیا» (Philadelphia) و «فارست گامپ» (Forrest Gump) توانست اسکار بگیرد و برای بسیاری دیگر از جمله «بزرگ» (Big) و «نجات سرباز رایان» (Saving Private Ryan) نامزد این جایزه شود.»
۲. دهه‌ی ۲۰۰۰ – دنیل دی-لوئیس
اگرچه دی- لوئیس بازنشسته شده‌است، با این حال سایه‌اش هنوز روی سینما سنگینی می‌کند. بازیگران کمی هستند که می‌توانند در زمینه‌ی کیفیت و قدرت بازیگری، با او رقابت کنند. او به دنبال وقف خودش در مسیر متد اکتینگ و انتخاب سخت‌گیرانه‌ی فیلم‌هایش شناخته شده‌است؛ در نتیجه او تنها در کم‌تر از ۱۰ فیلم ایفای نقش کرده و در تمام آن‌ها نماد بازیگر برتر بوده‌است.
دهه‌ی ۲۰۰۰ میلادی شاهد دی-لوئیس بود که به عنوان بیل قصاب در «دارودسته‌ی نیویورکی‌ها» (Gangs of New York) مخاطبان را وحشت‌زده می‌کرد، بعدتر با نوشیدن میلک‌شیک در «خون به پا خواهد شد» (There Will Be Blood) همه را مبهوت می‌نمود و بعد با بازی در نقش‌هایی که بیش از پیش همدردی مخاطب را برمی‌انگیزاندند مانند «نه» (Nine) و «حماسه‌ی جک و رز» (The Ballad of Jack and Rose) مخاطبان را درگیر شخصیت‌ها می‌کرد. یکی از کاربران ردیت درباره‌ی دنی دی-لوئیس می‌گوید: « او با اختلاف زیاد، این دهه را مال خود کرد. آیا او تا به حال نقش‌آفرینی بدی کرده‌است؟»
۱. دهه‌ی ۲۰۱۰ – لئوناردو دی‌کاپریو
کاربران ردیت، دی‌کاپریو را به عنوان بهترین بازیگر دهه‌ی ۲۰۱۰ میلادی انتخاب کردند. از دهه‌ی ۱۹۹۰ که دی‌کاپریو بازیگری را آغاز کرد، به تدریج از نوجوانی خام، به مردی پخته تبدیل شد و حالا با کوهی از تجربه سراغ شخصیت‌هایی می‌رود که باید به آن‌ها، در مقابل دوربین، جان ببخشد. حالا او یکی از بهترین بازیگران هالیوود است که همه برای ایفای نقش‌های سخت و طاقت‌فرسا به سراغش می‌روند. طی نیمه‌ی اول دهه‌ی ۲۰۱۰ میلادی، او با ایفای نقش‌های پیچیده‌ی مختلف به دنبال اسکار بود و در نهایت، طی نیمه‌ی دوم این دهه، توانست به آن برسد.
آثاری که طی این دهه با حضور دی‌کاپریو منتشر شده‌اند، باورنکردنی هستند؛ «جزیره‌ی شاتر» (Shutter Islanf)، «تلقین» (Inception)، «جنگو رهاشده از بند» (Django Unchained)، «گتسبی بزرگ» (The Great Gatsby)، «گرگ وال استریت» (The Wolf of Wall Street)،«از گور برخواسته» (The Revenant)، «روزی روزگاری در هالیوود» (Once Upon a Time in Hollywood). به نظر می‌رسد دهه‌ی ۲۰۲۰ میلادی هم قرار است برای دی‌کاپریو پرثمر باشد و او قرار است همچنان یک بازیگر برتر تمام نشدنی باقی بماند.
منبع: collider
