مضرات و فواید بخور سرد چیست؟
حتما شما هم در کلینیک پزشکان، خانه‌ی آشنایان و بسیاری از مکان‌های دیگر متوجه وجود دستگاه بخور سرد شده‌اید. جالب است بدانید که فواید بخور سرد میتواند به رفع بسیاری از مشکلات جسمانی شما، از جمله نقص سیستم ایمنی بدن و خشکی پوست، کمک کند. این روزها که همه‌ی ما به زندگی شهرنشینی عادت کرده‌ایم و دیگر نمی‌توانیم محیط اطرافمان را به خوبی سالم نگه داریم، کارهای کوچکی چون تهیه‌ی یک دستگاه بخور سرد تاثیر بسیار زیادی بر کیفیت زندگیمان خواهد گذاشت.
اگر شما هم قصد خرید دستگاه بخور سرد را دارید و می‌خواهید راجع به نحوه‌ی کار کردن آن، عوارض و فواید بخور سرد بیشتر بدانید تا آخر این مطلب از دیجی‌کالا مگ با ما همراه باشید.
دستگاه بخور سرد چیست؟
تفاوت میان بخور سرد و بخور گرم
فواید بخور سرد
عوارض بخور سرد
نحوه‌ی تمیز کردن دستگاه بخور سرد
از دستگاه بخور سرد چگونه استفاده کنیم؟
دستگاه بخور سرد چیست؟
دستگاه بخور سرد یا رطوبت‌ساز که برای جلوگیری از خشکی هوا و حفظ رطوبت محیط طراحی و ساخته شده است میتواند برای افرادی که با مشکلاتی چون آلرژی فصلی، خشکی پوست و بیماری‌های تنفسی مبتلا هستند، مفید باشد. نوع دستگاه بخوری که شما انتخاب می‌کنید کاملا به ترجیحات، بودجه و اندازه‌ی مکانی که قصد دارید در آنجا از آن استفاده نمایید بستگی دارد.
تفاوت میان بخور سرد و بخور گرم
هر دوی این دستگاه‌ها می‌توانند برای افزایش و تامین رطوبت هوای یک مکان مورد استفاده قرار بگیرند؛ اما شما با دانستن تفاوت بین دستگاه بخور سرد و گرم می‌توانید گزینه‌ی مناسب را برای خودتان انتخاب کنید. مهم است بدانید که هر دوی این دستگاه‌ها می‌توانند به یک اندازه برای رفع مشکلات جسمانی مفید باشند؛ این یعنی در واقع هر کدام مزایای خودشان را دارند.
تفاوت اصلی این دو دستگاه در نحوه‌ی کار کردن آن‌ها است؛ دستگاه رطوبت‌ساز با ایجاد بخار از آب سرد کار می‌کند و دستگاه بخور گرم برای ایجاد بخار گرم، دمای آب را در درون خود بالا می‌برد. دستگاه رطوبت‌ساز نسبت به دستگاه بخور گرم سروصدای بیشتری را ایجاد می‌کند؛ بنابراین در هنگام خرید این نکته را حتما در نظر داشته باشید.
علاوه بر این بهتر است بدانید که دستگاه رطوبت‌ساز بیشتر برای فصل‌های گرم سال مناسب است و افرادی که در خانه‌ی خود کودک یا حیوان خانگی دارند یا می‌خواهند بخور صورت انجام دهند، می‌توانند با خیال راحت از آن استفاده کنند. این در حالی است که دستگاه بخور گرم معمولا در فصل‌های پاییز و زمستان مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای رفع مشکلاتی چون سرماخوردگی و آنفولانزا مناسب است. این دستگاه ممکن است باعث سوختگی پوست شود بنابراین کسانیکه فرزند کم سن دارند نباید به سراغ خرید آن بروند.
فواید بخور سرد
حال که به خوبی با دستگاه رطوبت‌ساز و تفاوت آن با دستگاه بخور گرم آشنا شده‌اید، وقت آن است که به سراغ بررسی فواید دستگاه بخور سرد برای انواع بیماری‌های تنفسی،حفظ سلامت بدن و بهبود هوای محیط زندگی برویم.
فواید بخور سرد برای پوست
به طور کلی هوای خشک برای پوست صورت و بدن مضر است؛ چرا که رطوبت آن را از بین می‌برد و باعث تشدید تحریک و خارش پوست می‌شود. علاوه بر این، هوای خشک میتواند یکی از دلایل اصلی ترک خوردن و کدر شدن نواحی حساس پوست باشد. دستگاه‌های بخور سرد با تامین رطوبت هوای محیط به حفظ سلامت پوست شما کمک می‌کنند. مطالعات نشان داده‌اند که اگر بتوانید در فصل زمستان رطوبت محیط کار یا زندگی خود را روی ۴۰ درصد نگه دارید، از بروز مشکلاتی چون خارش و خشکی پوست جلوگیری خواهید کرد.
پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا و سرماخوردگی
تحقیقات نشان داده‌اند که افزایش سطح رطوبت هوا به بالای ۴۳ درصد میتواند ریسک ابتلا به بیماری‌هایی چون آنفولانزا و سرماخوردگی را که ویروس‌هایشان در هوا وجود دارد، کاهش دهد. در مقابل، اگر سطح رطوبت محل کار یا زندگیتان کمتر از ۲۳ درصد باشد، شما به احتمال زیاد به بیماری‌های عفونی مبتلا خواهید شد. دقیقا به همین دلیل است که در فصل‌های سرد سال بسیاری از افراد به سراغ استفاده از دستگاه بخور سرد می‌روند یا در مطب پزشک‌ها دستگاه رطوبت‌ساز می‌بینید.
فواید بخور سرد برای سینوس و احتقان
دستگاه بخور گرفتگی مجاری تنفسی را رفع می‌کند و با مرطوب کردن مجاری بینی، فعالیت تارهای صوتی را بهبود می‌بخشد. به هنگام بیماری، سلول‌هایی که مجاری تنفسی‌تان را می‌پوشانند، موکوز بیشتری تولید می‌کنند. وقتی که این موکوز خشک می‌شود، مجاری تنفسی چسبناک می‌شوند و سرفه کردن و تمیز کردن مجاری تنفسی دشوار می‌شود. بالا بردن میزان رطوبت محیط به مرطوب شدن مجاری تنفسی کمک می‌کند و باعث خروج راحت‌تر موکوز از طریق دهان یا بینی می‌شود.
به علاوه، اگر معمولا در اثر خشکی هوا با سینوزیت یا سایر اختلال‌های مرتبط با سینوس‌ها درگیر هستید، دستگاه بخور میتواند شدت علائمتان را کاهش دهد.
تسکین گلو درد
یکی از مشکلات رایجی که افراد ممکن است در فصل‌های سرد سال با آن روبرو می‌شوند، گلو درد است که در صورت عدم درمان میتواند دستگاه تنفسی فوقانی را به شدت درگیر کند. عامل اصلی گلو درد هوای خشک است و این یعنی رطوبت‌رسانی به غشای مخاطی میتواند این مشکل را رفع کند. شما می‌توانید یک دستگاه بخور سرد را شب در هنگام خوابیدن کنار تخت خود بگذارید تا علاوه بر استفاده از داروهای خود از این روش هم برای درمان گلو درد استفاده کنید.
فواید بخور سرد برای گیاهان
فواید بخور سرد تنها برای انسان‌ها نیست و اگر در خانه‌ی خود از گل‌ها و گیاهان نگهداری می‌کنید می‌توانید با خرید یک دستگاه رطوبت‌ساز از پژمرده شدن آن‌ها جلوگیری نمایید. گیاهان برای زنده ماندن به آب، خاک و همینطور هوای مناسب نیاز دارند و از آنجایی که محیط بسته میتواند باعث خراب شدن آن‌ها شود، داشتن یک دستگاه بخور سرد برای شاداب نگه داشتن گیاهان ضروری است.
فواید بخور سرد برای سرفه
هوای خشک اغلب باعث انقباض دستگاه تنفسی فوقانی و در نتیجه سرفه‌های خشک می‌شود. استفاده از یک دستگاه بخور سرد نه تنها احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی را کاهش می‌دهد، بلکه با تسکین عضلات سیستم تنفسی فوقانی وضعیت سرفه کردن فرد را بهبود می‌بخشد. بنابراین، اگر همواره در حال سرفه کردن هستید و نمی‌دانید باید برای رفع آن چه کاری انجام دهید، خرید یک دستگاه رطوبت‌ساز را هرگز فراموش نکنید.
فواید بخور سرد برای آلرژی
علائمی چون گرفتگی، التهاب و آبریزش بینی می‌توانند زندگی روزمره‌ی شما را مختل کنند. تنفس در هوایی که رطوبت مناسبی دارد، یکی از بهترین راه‌های کمک به درمان آلرژی و علائم نام برده به حساب می‌آید. استفاده از دستگاه رطوبت‌ساز به کاهش التهاب بافت‌ها و در نتیجه خروج محرک‌ها و آلرژن‌ها از بینی کمک می‌کند. با این وجود بهتر است بدانید که رطوبت بیش از حد میتواند باعث انتشار و رشد مایت‌های گرد و غبار و کپک شود. بنابراین، افراد مبتلا به آلرژی باید دستگاه‌های بخور سرد خود را به طور منظم تمیز کنند و سطح رطوبت آن را کنترل نمایند تا از ۵۰ درصد بالاتر نرود.
بهبود کیفیت خواب
بسیاری از افراد به دلیل کمبود رطوبت در هوا کیفیت خواب بد و پایینی را تجربه می‌کنند. شما می‌توانید با خرید یک دستگاه بخور سرد رطوبت فضای خواب خود را تنظیم کنید تا خواب راحت و آسوده‌ای داشته باشید. شاید برایتان جالب باشد که بدانید دستگاه‌های سی‌پپ (CPAP) یا فشار پیوندی پیوسته که برای سهولت تنفس بیماران استفاده می‌شود، اغلب دارای نوعی رطوبت‌ساز هستند تا از گرفتگی بینی و خشکی هوا جلوگیری کنند.
بهبود کیفیت هوا
کیفیت هوای خانه را می‌توان با استفاده از یک دستگاه بخور سرد به میزان قابل توجهی بهبود بخشید. آلاینده‌های موجود در هوای خشک تنفس را برای همه‌ی افراد سخت می‌کنند؛ به طوریکه همواره به افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی و آلرژی توصیه می‌شود که کیفیت هوای محیط زندگی خود را تحت کنترل داشته باشند. علاوه بر این استفاده از دستگاه رطوبت‌ساز در فصل‌های سرد سال باعث افزایش بازدهی شومینه‌ها و شوفاژها می‌شود؛ چرا که رطوبت در دمای بالا گرم‌تر از هوای خشک خواهد شد.
جلوگیری از ابتلا به آسم
آسم نوعی بیماری است که در اثر آن مجاری تنفسی فرد منقبض و متورم می‌شوند. دلیل بروز این بیماری با قرار گرفتن در معرض مواد حساسیت‌زایی چون خاک، گرد و غبار، مواد شیمیایی و هاگ گیاهان ارتباط مستقیم دارد. با استفاده از دستگاه بخور سرد می‌توانید میزان محرک‌های درون هوا را کم کنید و دستگاه تنفسی فوقانی خود را تا حد زیادی تسکین دهید.
فواید بخور سرد برای کودکان و نوزادان
کودکان و همینطور نوزادانی که تازه به دنیا آمده‌اند اغلب دچار خشکی پوست و گرفتگی بینی می‌شوند. قرار دادن یک دستگاه بخور سرد در اتاق خواب نوزاد میتواند از بروز این مشکل جلوگیری کند. علاوه بر این، اگر خواب کودکتان سبک است صدای آرامش‌بخش این دستگاه میتواند به بهبود کیفیت خواب او کمک کند.
عوارض بخور سرد
درست مانند هر وسیله‌ی دیگری، دستگاه بخور سرد هم میتواند عوارض مخصوص خودش را داشته باشد. برای شروع باید بدانید که استفاده‌ی بیش از حد از دستگاه بخور سرد میتواند باعث نم گرفتن دیوارها شود. علاوه بر این، مطالعات نشان داده‌اند که اگر رطوبت‌ساز‌ها را خیلی نزدیک به وسایلی چون تخت خواب، مبل یا پرده قرار دهید ممکن است افزایش رطوبت در آن‌ها باعث رشد کپک و باکتری در محیط شود.
دستگاه‌های رطوبت‌ساز اگر به خوبی و به طور منظم تمیز نشوند ممکن است باکتری‌ها، کپک‌ها و رسوبات معدنی را در خود جای دهند. در این صورت نه تنها دیگر هیچ فایده‌ای برای شما ندارند بلکه می‌توانند باعث بدتر شدن وضعیت جسمانی افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی، سرماخوردگی و آنفولانزا شوند.
نحوه‌ی تمیز کردن دستگاه بخور سرد
همانطور که گفته شد برای جلوگیری از عوارض دستگاه بخور سرد شما باید به طور منظم و با دقت کامل آن را تمیز کنید. هر دستگاه مرطوب‌سازی دستورالعمل تمیز کردن مخصوص خودش را دارد اما شما می‌توانید برای انجام این کار از برنامه‌ی زمانی زیر استفاده کنید.
- روزانه: آب مخزن را هر روز عوض کنید.
- هر سه روز یک بار: آب مخزن را به طور کامل خالی کنید و تمام سطوح داخلی دستگاه را با مایع ظرفشویی بشویید تا هیچ رسوب یا مواد زائد دیگری روی آن باقی نماند.
- اگر دیگر قصد استفاده از دستگاه رطوبت‌ساز خود را ندارید و می‌خواهید آن را در انباری بگذارید، ابتدا کل قطعات دستگاه را بشویید و پس از خشک شدن کامل آن‌ها بسته‌بندی را انجام دهید.
- مهم است بدانید که افراد مبتلا به بیماری آسم باید در هنگام روشن کردن دستگاه رطوبت‌ساز به جای آب لوله‌کشی از آب مقطر استفاده کنند.
از دستگاه بخور سرد چگونه استفاده کنیم؟
دستگاه بخور سرد برای حفظ تعادل رطوبت هوا مفید است، اما استفاده‌ی بیش از حد از آن سلامتی شما را به خطر می‌اندازد. همانطور که گفتیم رطوبت کنترل نشده میتواند رشد کپک، قارچ و باکتری را در محیط افزایش دهد. سوالی که پیش می‌آید این است که ما دقیقا به چه اندازه باید از دستگاه رطوبت‌ساز استفاده کنیم؟
شما باید سطح رطوبت فضایی که در آن قرار دارید را بین ۳۰ تا ۵۰ درصد نگه دارید. اگر دستگاه بخور سردی که دارید مجهز به رطوبت‌سنج نیست، میزان رطوبت هوا را با استفاده از یک رطوبت‌سنج مجزا اندازه‌گیری نمایید. اگر به بیماری‌های تنفسی مبتلا هستید این کار را هر روز و به طور مرتب انجام دهید. همچنین اگر دوست داشته باشید می‌توانید روغن‌های گیاهی، گلاب و اسانس‌های عطری را به آب درون دستگاه بخور سرد اضافه کنید.
سخن پایانی
فواید بخور سرد آنقدر زیاد هستند که همه‌ی افراد می‌توانند با رعایت یک سری نکات مربوط به دستگاه رطوبت‌ساز از آن‌ها بهره ببرند. اما باید به خاطر داشته باشید که استفاده از این روش نوعی درمان خانگی به حساب می‌آید و نمی‌تواند جایگزین درمان‌های پزشکی شود. اگر با روشن کردن دستگاه بخور سرد متوجه بروز علائم جسمانی غیرعادی تازه‌ای شدید استفاده از آن را متوقف کنید و در اسرع وقت موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
منابع: Healthline ,Medical News Today ,Parents
