۷ فایده‌ی باورنکردنی سکوت (و خطرات زیاده‌روی در آن)
سکوت به «نبود کامل صدا» اشاره دارد، یعنی در محیط خالی از صدا قرار بگیرید و هیچ صدایی هم از خود تولید نکنید. این سکوت اگرچه ممکن است چیز خاصی به نظر نرسد، ولی فواید فراوانی برای سلامتی در پی خواهد داشت!
سکوت به‌آسانی می‌تواند مشکلات گوناگون سلامت روان را از شما دور کند و اجازه دهد زندگی آرام و بی‌دردسری داشته باشید. با توجه به بررسی‌ها و مطالعات، فواید سکوت مشابه با مدیتیشن و مراقبه است که منجر به کاهش نشانه‌های اضطراب، اندیشه‌های منفی، افسردگی و سایر بیماری‌های مرتبط با ذهن و روان میشود و همچنین افزایش و تقویت تمرکز، نوآوری و شکیبایی را در پی دارد.
با در نظر داشتن همه‌ی این فواید بدون شک باید بیشتر سکوت کنیم و با قرار گرفتن در محیطی ساکت و خلوت سلامتی خود را بهبود ببخشیم. ولی جهان امروزی و زندگی نوین چنین اجازه‌ای به ما نمی‌دهد!
زندگی امروزی ما پر از آلودگی صوتی و فناوری‌های گوناگون است. اینترنت، تلفن همراه، تلویزیون و… همگی فضای پیرامون ما را اشغال می‌کنند و با تولید صداهای مختلف نمی‌گذارند درکی از سکوت کامل داشته باشیم. اخبار، هشدارهای تلفنی، زنگ خوردن‌ها، پیامک، رسانه‌های اجتماعی، همه و همه کار را برای سکوت کردن و احساس آرامش سخت کرده‌اند.
شوربختانه روان‌شناسان بر این باورند که این صداها به ضرر ما هستند و تأثیر منفی بسیاری روی سلامت جسم و روان می‌گذارند. افزایش استرس، خستگی و اختلال‌های خواب و… همگی از تأثیرات منفی تکنولوژی و زندگی نوین به شمار می‌روند.
بنابراین، باید تلاش کنید جلوی این صداهای مزاحم و مضر را بگیرید تا آرامش بیشتری برای خودتان به وجود بیاورید. در نوشته‌ی امروز می‌خواهیم همین موضوع را بررسی کنیم.
در ادامه نگاهی به فواید سکوت می‌اندازیم و همچنین راهکارهایی را معرفی می‌کنیم تا با کمک آنها بتوانید بیشتر سکوت کنید و از مزایای آن بهره‌مند شوید. البته نکاتی را هم بررسی می‌کنیم تا از عوارض جانبی سکوت در امان بمانید. پس با ما همراه باشید.
سکوت کردن و قرار گرفتن در یک محیط ساکت چه فوایدی دارد؟
شما برای سکوت کردن باید یک زمان مشخص را تعیین کنید و در این زمان از هر صدایی دور بمانید. اینکه خودتان به انتخاب خودتان این کار را انجام دهید نکته‌ی کلیدی است، زیرا همانگونه که گفتیم در زندگی امروزی به‌سختی می‌توان سکوت و آرامش مطلق را تجربه کرد. تنها در صورتی می‌توانیم در محیطی ساکت قرار بگیریم که خودمان تصمیم به این کار بگیریم!
اگرچه جامعه و فرهنگ امروزی پر از سروصدا شده و با پیوند دادن همه‌ی مردم سراسر جهان اجازه نمی‌دهد کسی زمانی را به خودش و در آرامش کامل اختصاص دهد، ولی توجه به سلامت روان و پرورش ذهن بسیار مهم و حیاتی است. به همین دلیل باید سکوت کردن و دور ماندن از تکنولوژی را بخش مهمی از سبک زندگی خود در نظر بگیرید.
در صورتی که بتوانید این کار را انجام دهید می‌توانید با فواید شگفت‌آور سکوت مواجه شوید که در ادامه ۷تا از آنها را فهرست کرده‌ایم:
۱. سکوت به روشنی و وضوح ذهن کمک می‌کند
پژوهش‌های بسیاری نشان داده‌اند هنگامی که سروصدای مزاحم محیط حواسمان را پرت نمی‌کند، می‌توانیم بهتر فکر کنیم و از احساسات خود آگاه شویم. بنابراین می‌توانیم ذهنی روشن داشته باشیم و بهتر تصمیم بگیریم و مشکلات را رفع کنیم.
هر زمان ذهنتان درگیر موضوعات گوناگون میشود می‌توانید در یک محیط ساکت و آرام قرار بگیرید و بدون هیچ حواس‌پرتی به درک مشکلات و اینکه چه می‌خواهید و چه نمی‌خواهید بیندیشید. روان‌شناسان هم پیشنهاد می‌کنند گاهی اوقات در سکوت کامل قرار بگیرید و با پرسیدن پرسش‌هایی مانند «این کار به نفع چه کسی است؟»، «باید این کار را انجام دهم یا نه؟»، «چگونه این کار را بکنم؟» و… به بررسی مشکلات و راهکارهایی برای رفع کردن آنها بپردازید.
۲. خودآگاهی را هم تقویت می‌کند
نشستن در سکوت و آرامش، درست مانند مراقبه‌ی ذهن‌آگاهی، یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش درک و آگاهی از احساسات و خودشناسی به شمار می‌رود.
بسیاری از مردم هنگامی که در سکوت و تنهایی قرار می‌گیرند متوجه می‌شوند بهتر می‌توانند با صدا و جهان درونی خود ارتباط داشته باشند. اینگونه می‌توانند احساسات و افکار سرکوب‌شده را رها کنند و شناخت بهتری نسبت به خواسته‌های خود داشته باشند.
تقویت خودآگاهی مزایای بسیاری دارد و به شما برای داشتن یک زندگی بهتر کمک می‌کند. برای نمونه، می‌تواند کمکتان کند الگوها و عادت‌های مخرب خود را بشناسید و برطرف کنید، کارهای خود را با توجه به ارزش‌ها و باورهایتان انجام دهید، ارتباط قوی‌تری با دیگران داشته باشید و همچنین به طور کلی انسان شاداب‌تری شوید.
۳. باعث میشود بهتر کارهایتان را پیش ببرید
آرامش و تمرکز به طور کلی منجر به افزایش کارکرد و کارآمدی شما می‌شوند. زمانی که می‌خواهید تصمیم بگیرید و کارهایتان را پیش ببرید باید آرام باشید و بتوانید به‌خوبی تمرکز کنید. همه‌ی مردم می‌دانند هنگامی که ذهنشان در دریایی از افکار گوناگون و پریشان غرق شده، نمی‌توانند فکر کنند و کارهای پیش روی خود را انجام دهند.
افزون بر این، برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند سکوت می‌تواند رشد سلول‌های جدید مغزی را که وظیفه‌ی یادگیری و تصمیم‌گیری را بر عهده دارند، افزایش دهد. همچنین دیده شده کودکان در محیط‌های ساکت و آرام توانایی بیشتری برای یادگیری و درس خواندن دارند. برعکس این موضوع هم دیده شده و محیط‌های پر سروصدای مدرسه با کاهش کارکرد و توانایی دانش‌آموزان همراه بوده است، زیرا این سروصدا و حواس‌پرتی منجر به کاهش تمرکز و به خاطر سپردن اطلاعات میشود.
۴. خلاقیت و نوآوری شما را بهبود میبخشد
رویاپردازی و اندیشه‌باران در فضایی ساکت و آرام می‌تواند بخش مهمی از یک فرآیند خلاقانه باشد، زیرا بیشتر ایده‌های نوآورانه در چنین شرایطی زاده می‌شوند!
بنابراین، تعجبی ندارد که بیشتر افراد خلاق از جمله نویسندگان، هنرمندان، مخترعان و… در بیشتر ساعات و روزها یک گوشه ساکت می‌نشینند و به‌تنهایی به جهان درونی خود پا می‌گذارند. اگرچه همکاری با دیگران و تعامل با آنها هم راهکار خوبی برای خلاق شدن و تصمیم‌گیری است، ولی تنها زمانی می‌توانید به طور کامل روی اندیشه‌ها و ایده‌های خود تمرکز کنید که در را به روی جهان بیرونی ببندید و در سکوت مطلق روی ذهن و هنر خود تمرکز کنید!
۵. با کاهش استرس جلوی مشکلات گوناگون سلامتی را می‌گیرد
محیط‌های پر سروصدا و پریشان‌کننده با افزایش سطح هورمون کورتیزول و آدرنالین همراه هستند که این هورمون‌ها هم افزایش سطح استرس را به دنبال دارند.
سکوت تأثیر کاملا وارونه‌ای دارد و به طور طبیعی نشانه‌های استرس را کاهش می‌دهد. محیط آرام و خلوت با افزایش کارکرد سیستم عصبی پاراسمپاتیک به بدن کمک می‌کند در وضعیت استراحت و هضم قرار بگیرد تا با استرس کمتری روبه‌رو شود.
این سکوت زمانی که با سایر راهکارهای کاهش استرس از جمله نفس کشیدن عمیق، پیاده‌روی، مدیتیشن، یوگا و تجسم فکری همراه شود می‌تواند تأثیر بسیار بیشتری هم داشته باشد!
ذهن و بدن آرام دارای شرایط بهتری برای مقابله با استرس هستند و می‌توانند واکنش بهتری به آن نشان دهند. زمانی که انعطاف‌پذیری ذهن و بدن شما نسبت به استرس و مشکلات روانی افزایش پیدا کند، می‌توانید جلوی بسیاری از مشکلات و بیماری‌های مرتبط با استرس را بگیرید و کمتر به مشکلاتی مانند فشار خون بالا، سوءهاضمه، سردرد و بی‌خوابی دچار شوید.
جدا از این، سکوت می‌تواند به شما کمک کند تا تحمل بیشتری در برابر فرسودگی و ناتوان شدن، عصبانیت و بی‌حوصلگی داشته باشید. پیشگیری از این مشکلات هم با حفظ سلامتی جسم و ذهن همراه خواهد بود.
۶. کمکتان می‌کند شب‌ها بهتر بخوابید
اگرچه برخی از مردم ادعا دارند با شنیدن صداهای گوناگون مانند تلویزیون یا موسیقی آسان‌تر می‌توانند بخوابند، ولی بیشتر مردم در سکوت کامل آرامش بیشتری دارند و خوابیدن برایشان راحت‌تر است.
دور ماندن از تکنولوژی و سپری کردن زمان در سکوت یک راهکار عالی برای آرام کردن جسم و روان است. شما می‌توانید در سکوت مطلق مدیتیشن خواب انجام دهید، مطالعه کنید، شکرگزاری یا تأمل کنید و… همه‌ی این‌ها به خواب بهتر و باکیفیت‌تر کمک می‌کنند.
- فواید شگفت‌انگیز مدیتیشن پیش از خواب (و روش انجام آن)
- ۱۰ دلیل که خواب کافی مهم‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید
۷. سکوت روابط شما با دیگران را هم بهبود میبخشد
این گزینه شاید عجیب به نظر برسد، ولی اگر با شخصی در سکوت بنشینید می‌توانید ارتباط بهتری با او برقرار کنید و در حقیقت ارتباطتان را قوی‌تر هم کنید. دوستان، همسر یا افراد خانواده ممکن است با سخنان گوناگون از دست شما دل‌خور شوند یا واژه‌ها اجازه ندهند به‌خوبی با آنها ارتباط برقرار کنید. ولی سکوت می‌تواند به‌عنوان یک تمرین مراقبه‌ای به کمک شما بیاید و اجازه دهد ارتباط بهتری با دیگران داشته باشید و آنها را بهتر درک کنید.
چگونه از فواید سکوت بهره‌مند شویم؟
کارشناسانی که پیوند میان سکوت و سلامت روان را مطالعه کرده‌اند، پیشنهاد می‌کنند زمان‌های کوتاهی را در زندگی روزمره‌ی خود مشخص کنید و آن را به سکوت کامل اختصاص دهید تا تأثیرات مثبت آن را به چشم ببینید!
شما می‌توانید این کار را به صورت یک جلسه‌ی مراقبه‌ای انجام دهید، مثلا روزانه به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه از تکنولوژی دور بمانید و در سکوت مطلق قرار بگیرید. شما همچنین می‌توانید در درازای روز استراحت‌های کوتاه و چند دقیقه‌ای داشته باشید و با انجام جلسه‌های کوتاه‌مدت آرامش بیشتری برای خود به ارمغان بیاورید. این مکث کردن و دست کشیدن از تکنولوژی و کارهای روزمره یک مدیتیشن کوتاه به شمار می‌رود که سلامتی شما را دگرگون می‌کند. پس اگر نمی‌توانید یا نمی‌خواهید یک جلسه‌ی طولانی داشته باشید، دست‌کم این جلسه را به دوره‌های کوتاه‌تر تقسیم کنید.
اکنون در ادامه چند راهکار را بررسی می‌کنیم که با کمک آنها می‌توانید سکوت کردن را تمرین کنید:
- هر روز مدت زمان کوتاهی را برای دور ماندن از هر حواس‌پرتی و سروصدایی در نظر بگیرید. می‌توانید در این زمان هیچ‌کاری انجام ندهید، فقط دراز بکشید و بنشینید یا مدیتیشن داشته باشید. صبح زود یا پیش از خواب زمان بسیار مناسبی برای این کار است.
- تا جای ممکن تلاش کنید از صداهای مزاحم تکنولوژی و دستگاه‌های مختلف دور بمانید. بهتر است سکوت خود را با کارهایی مانند روشن کردن تلویزیون، فیلم و ویدیوهای اینترنتی، رادیو، موسیقی و… پر نکنید.
- زمانی که در رفت‌وآمد یا در حال انجام کاری هستید، سکوت کنید و این سکوت را با گوش دادن به آهنگ، پادکست و… نشکنید و از آن برای حفظ آرامش و تمرکز کمک بگیرید.
- اگر در هواپیما یا قطار هستید از گوشی، گوش‌گیر یا هدفون‌های حذف‌کننده‌ی صدا استفاده کنید، چشمان خود را ببندید و در سکوت مطلق روی نفس کشیدن خود تمرکز کنید.
- هنگام تمیز کردن خانه یا آشپزی گوش دادن به موسیقی را کنار بگذارید و این کارها را در سکوت انجام دهید. این کارها فرصت مناسبی برای حفظ آرامش و تمرکز روی ذهن و احساسات شما هستند.
- اگر ترجیح می‌دهید به‌تنهایی غذا بخورید، اجازه ندهید صداهای مزاحم موسیقی، فیلم، تماس‌ها، پیامک، ایمیل و… حواس شما را پرت کنند.
- گاهی اوقات به فضاهای باز، پارک‌ها یا سواحل بروید و تنها به صدای ملایم طبیعت گوش کنید.
عوارض و خطرات جانبی!
در حالی که تنهایی و سکوت می‌توانند زندگی شما را پر از آرامش کنند و جلوی بسیاری از مشکلات و بیماری‌های روانی را بگیرند، ولی زیاده‌روی در آنها هم دردسرهای خودش را به دنبال خواهد شد. به طور کلی زیاده‌روی در هر چیزی می‌تواند جنبه‌های منفی در پی داشته باشد و سکوت هم ممکن است به شما آسیب برساند!
اینطور گفته میشود که برای شروع بهتر است دوره‌های کوتاه ۱۰ تا ۶۰ دقیقه‌ای را برای سکوت کردن در نظر بگیرید تا سلامتی خود را حفظ کنید. در صورتی که در این کار زیاده‌روی کنید و بیشتر اوقات در سکوت مطلق باشید، ممکن است به تنهایی عادت کرده و ارتباطتان را با مردم قطع کنید.
جدا از این، ساعت‌ها و ساعت‌ها سکوت می‌تواند به نشخوار فکری و حتی افسردگی و اضطراب شدید منجر شود. با توجه به پژوهش‌ها، بیشتر مردم تنها ۴۰ دقیقه سکوت مطلق را تحمل می‌کنند و در صورتی که این زمان ادامه پیدا کند دیوانه می‌شوند!
البته اینکه چه مدت زمانی برای شما مناسب‌تر است و تا چه اندازه سکوت را می‌توانید تحمل کنید کاملا به خود شما بستگی دارد. بنابراین باید ببینید واکنشتان نسبت به سکوت چیست؛ اگر تنها ماندن و سکوت شما را نگران می‌کند یا با احساس تنهایی به اندیشه‌های منفی دچار می‌شوید، باید ارتباط‌های اجتماعی خود را تقویت کنید و به سراغ دوستان، خانواده یا حتی روان‌شناسان و… بروید.
در هر صورت، اگرچه سکوت فواید فراوانی دارد ولی باید تعادل را برقرار کنید و بدون زیاده‌روی کردن از فواید آن بهره‌مند شوید.
سخن پایانی
سکوت به‌آسانی می‌تواند مشکلات گوناگون سلامت روان را از شما دور کند و اجازه دهد زندگی آرام و بی‌دردسری داشته باشید. با توجه به بررسی‌ها و مطالعات، فواید سکوت مشابه با مدیتیشن و مراقبه است که منجر به کاهش نشانه‌های اضطراب، اندیشه‌های منفی، افسردگی و سایر بیماری‌های مرتبط با روان میشود و همچنین افزایش و تقویت تمرکز، نوآوری و شکیبایی را به دنبال دارد.
شما در صورتی که زمان کافی و مناسب را به سکوت کردن اختصاص دهید می‌توانید ذهن و افکار واضح‌تری داشته باشید، خودآگاهی و خودشناسی را تقویت کنید، فعالیت و کارآمدی بهتری داشته باشید، خلاق‌تر شوید، استرس و مشکلات روانی را از خود دور کنید، شب‌ها بهتر بخوابید و همچنین ارتباط بهتر و قوی‌تری با دیگران برقرار کنید.
با توجه به این فواید باید تلاش کنید گاهی اوقات سکوت کنید و از سروصدا دور بمانید. با کمک راهکارهایی که بررسی کردیم می‌توانید این کار را انجام دهید و از فواید بی‌نظیر آن بهره‌مند شوید. ولی همانگونه که گفتیم، حواستان باشد در این کار زیاده‌روی نکنید تا به مشکلات ناشی از تنهایی دچار نشوید.
منبع: Dr. Axe
نمیتونیبخونیشنخونش
سکوت راه و روش خودشناسی هست حتی فکر نکردن هم نوعی سکوت ذهن هست مغز نیاز به استراحت دارد تکنولوژی و دنیای آن استراحت مغز را دچار آسیب نموده بایستی به روش پیشینیان روی آورد تا هویت واقعی خود را گم نکنیم بخودی خود صبور مودب و متواضع می‌شویم و یاد میگیریم کمتر خطا داشته باشیم قدر زمان را میفهمیم و عمر و باقی مانده ی زندگی چون یک فرصت برای زندگی داریم امیدوارم هر روز بهتر عملکرد داشته باشیم
آری به سکوت و خودشناسی و تغییر و خودباوری
من تو به مغازه ای کار می کنم. چون مشتری ندارد و کنار از شلوغی ها هست بسیار ساکت است. اوایل خیلی مفید بود برام. طوری که پیشرفت های عالی در اون کارهای که داشتم کسب می کردم. اما جدیداً هر وقت میرم اونجا همش افکار منفی به سراغم می آید و اصلا یک ذره حس کار کردن رو ندارم. نمی دانم چرا اینطوری شده. ولی همین که خانه می آیم انگیزه، نشاط، خلاقیت، تلاش و… دوباره در من به وجود می آید.
البته من روزی حدود هشت ساعت در چنین سکوتی قرار می گیرم!
سعی دارم که این شغلم را کنار بگذارم و بروم سراغ دیگر کارها
اثر عجیبی داشت وقتی به آرامش مطلق پناه می برم بسیار سریع حالم خوب می شود انگار همه صداهای محیط با من مخالف هستند یا این که من خیلی به آنها وابسته ام چون در سکوت است می بینم
دشمنان من حتی در بیمارستان هم من را تنها نگذاشتند و باعث شدند که خیلی زود محل را ترک کنم امیدوارم خانه ای که در طبیعت خواهم ساخت به دور از هیاهو باشد