خمیر بازی چگونه باعث تقویت توانایی‌های حسی کودکان می‌شود؟

خمیر بازی یک فعالیت خلاقانه و سرگرم‌کننده است که می‌تواند توانایی‌های حسی کودکان را تقویت کند. تقویت توانایی حسی در کودکان بسیار مهم است زیرا حس‌ها و تجربه‌های حسی نقش بسیار مهمی در توسعه رشدی و شخصیتی کودکان ایفا می‌کنند. در این مطلب می‌خواهیم به فواید خمیر بازی و رابطه‌ی مستقیم آن با تقویت توانایی حسی کودکان بپردازیم.

اهمیت توانایی حسی کودکان

توانایی حسی در کودکان به مجموعه از توانایی‌ها و همچنین قابلیت‌های حسی اشاره دارد که از طریق حس‌های مختلف پنج‌گانه مانند حس بینایی، شنوایی، لمس و دیگر موارد دریافت و پردازش می‌شوند. این توانایی‌ و قابلیت‌ها با توجه به سن کودکان در طول زمان تغییر می‌کنند و می‌توانند به صورت پیوسته تقویت شوند. ما انسان‌ها با داشتن حواس پنج‌گانه در وجود خود در درک محیط اطراف بسیار توانمندیم و هر یک از این حواس‌ها به نوبه‌ی خود تاثیر مهمی روی عملکرد ما در کار‌های گوناگون دارد. حواس پنج‌گانه‌ی انسان‌ها عبارت‌اند از:

1. حس شنوایی: توانایی دریافت و تفسیر اطلاعات و امواج صوتی از محیط اطراف، شنیدن و تشخیص صداهای گوناگون، کلمات، موسیقی و دیگر موارد.
2. حس بینایی: توانایی دریافت و تفسیر اطلاعات بصری از محیط اطراف، شامل دیدن و تشخیص شکل‌ها، رنگ‌ها، الگوها، اشیاء و افراد.
3. حس بویایی: توانایی، دریافت و تفسیر بوی چیز‌های گوناگون از محیط اطراف.
4. حس چشایی: توانایی، دریافت و تفسیر طعم غذاهای گوناگون و تشخیص دادن مزه‌های غذاهای مختلف از یک‌دیگر.
5. حس لامسه: توانایی دریافت و تفسیر اطلاعات لمسی از محیط اطراف شامل لمس اشیا، احساس دمای اشیاء، درک فشار و درک حرکت، توانایی درک و تمیز دادن میان جنس نرم، سفت، زبر و دیگر موارد.

خمیر بازی و تأثیر آن در افزایش مهارت‌های حسی کودکان

خمیر بازی کودکان یک ماده‌ی انعطاف‌پذیر و قابل تغییر شکل است که به عنوان یک اسباب‌بازی کاربردی برای کودکان استفاده می‌شود. این محصول در رنگ‌های مختلف در دسترس قرار دارد و شما می‌توانید طبق سلیقه‌ی فرزندتان هر رنگی را برایش تهیه کنید. این اسباب‌بازی این امکان را به کودکان می‌دهد تا شکل‌ و کلمات گوناگون و رنگارنگ بسازند و خلاقیت خود را نشان دهند. علاوه بر این موارد، اسباب‌بازی یادشده این فرصت را هم به کوکان می‌دهد که علاوه بر سرگرم شدن، مهارت‌های حرکتی دست‌ها و انگشتان خود را تقویت کنند و تمرکز و توجه خود را بهبود ببخشند.

هر چه قدر کودکان توانایی حسی بیشتری داشته باشند، در ادامه‌ی مسیر زندگی موفق‌تر خواهند بود و جهان پیرامون خود را به مراتب بهتر و راحت‌تر درک خواهند کرد. زمانی که کودکان با خمیر بازی، بازی می‌کنند بیشتر از همیشه حس بینایی و لامسه‌‌ی آن‌ها تحت تاثیر قرار گرفته و درگیر می‌شود. بازی کردن با این اسباب‌بازی می‌تواند خلاقیت کودکان را افزایش دهد و حتی باعث شود در درس‌های خود پیشرفت زیادی داشته باشند. شاید برایتان جالب باشد که این اسباب‌بازی می‌تواند عملکردی همانند نوشتن مشق برای فرزندانتان را شبیه‌سازی کند.

هنگامی که کودکان مشق می‌نویسند یا با خمیر بازی کلمه‌ای درست می‌کنند، حرکات دست و حس لامسه سبب می‌شودکه آن‌ها بیشتر از هر زمان دیگری کلمات در یادشان بماند زیرا در این حالت چند حس پنج‌گانه با یکدیگر کار می‌کنند و قطعا این حالت کاربردی‌تر از زمانی است که فقط یک حس پنج‌گانه درگیر است.

از آنجایی که کودکان همیشه از تمام حواس خود برای کشف دنیای اطرافشان استفاده می‌کنند بازی کردن با این اسباب‌بازی می‌تواند برایشان بسیاد لذت‌بخش، سرگرم‌کننده و جذاب باشد. در ادامه به ۱۰ مورد از فایده‌های بازی کردن با این اسباب‌بازی برای تقویت حواس پنج‌گانه‌شان می‌پردازیم.

۱. تقویت ارتباط عاطفی

خمیر بازی در درجه‌ی اول ارتباط حسی و عاطفی کودکان را تقویت می‌کند. همان‌طور که می‌دانید کودکان عاشق بازی کردن با بزرگ‌ترها و هم سن و سالان خود هستند. زمانی که خانواده همراه با کودکان بازی می‌کنند احساس امنیت و حس عاطفی خوبی برایشان به ارمغان می‌آید که در نتیجه می‌تواند باعث شود که کودکان استرس یا اضطراب کمتری را تجربه کنند. علاوه بر این، زمانی که کودکان با هم‌کلاسی‌ها یا دوستان خود مشغول خمیر بازی می‌شوند باعث می‌شود که تجربه‌های یک‌دیگر را بهتر بشناسند و بتوانند ارتباط جمعی و گروهی بهتری در آینده داشته باشند و همچنین اجتماعی‌تر از قبل شوند.

• بررسی و جعبه‌گشایی ربات اسباب‌بازی روبوکوپتر؛ مناسب ساکت کردن بچه‌ها

۲. آسان‌تر کردن کارهای پیچیده

از آنجایی که در حین خمیر بازی ذهن کودکان کاملا درگیر است و باید با دقت و تمرکز حرکت دست‌های خود را با چشمان خود هماهنگ کنند، به تدریج ذهنشان بازتر و تقویت می‌شود. به همین دلیل، به مرور زمان، انجام و یادگیری کارها و مسائل دشوار برای کودکان آسان‌تر شده و آن‌ها می‌توانند بهتر و راحت‌تر چیز‌های جدید را بیاموزند. این اسباب‌بازی می‌تواند یادگیری کارهای سخت را آسان‌تر کند زیرا فعالیتی است که نیازمند تلاش، تمرکز و تجربه است و به کودکان کمک کند تا مهارت‌های جدیدی را به دست آورند. بدین ترتیب این بازی توانایی حل مسئله را هم در آن‌ها افزایش می‌دهد.

۳. رشد مغزی

حس‌های پنج‌گانه به عنوان دریچه‌های اصلی برای دریافت اطلاعات صوتی، لمسی و… از محیط بیرونی به مغز عمل می‌کنند. با تقویت توانایی‌های حسی در کودکان، عملکرد مغز نیز در پردازش و تفسیر اطلاعات بهبود می‌یابد. به یادآوردن لمس یک حیوان، استشمام یک رایحه‌ی دلنشین یا یک طعم عالی می‌تواند برای انسان‌ها بسیار لذت‌بخش باشد. حال، ایجاد این لحظات جادویی برای کودکان نه تنها به آنها کمک می‌کند که دنیای اطراف خود را کشف و پردازش کنند بلکه باعث می‌شود مغز آن‌ها سریع‌تر کار کرده و در به یادآوری مسائل و مطالب قوی‌تر عمل کند. به این خاطر است که توصیه می‌شود خمیر بازی را معطر کنید.

۴. آموزش بهتر ویژگی‌های حسی

۵. کمک به رشد زبانی کودکان با خمیر بازی

صحبت کردن با فرزندتان در مورد اینکه چه چیزی می‌سازد، چه چیزی می‌بیند، چه چیزی احساس یا بو می‌کند، روی چه چیزی کار می‌کند و چگونه قصد انجام آن را دارد یکی از راه‌های کم استرس و بدون دغدغه برای تمرین مهارت‌های زبانی در کودکان است. حتی اگر شما بیشتر حرف بزنید، فرزندتان به زودی به شما در مکالمه می‌پیوندد و کلمات جدید را یاد می‌گیرد. خمیر بازی همچنین می‌تواند کودکان را به الگوهای زبانی تشویق کند. به طور مثال، در حین بازی کودکان اشیاء را با نام خاصی می‌شناسند و از کلمه‌ها و عبارات برای توصیف اشیاء استفاده می‌کنند. این تجربه‌ی زبانی می‌تواند در توسعه و گسترش دایره‌ی واژگان و الگوهای زبانی در کودکان موثر باشد.

۶. هماهنگی دست‌ها و چشم‌ها در نتیجه‌ی خمیر بازی

خمیر بازی می‌تواند به هماهنگی دست‌ها و چشم‌ها در کودکان کمک زیای کند. زمانی که کودکان با خمیر بازی بازی می‌کنند، باید دست‌های خود را به صورت دقیق کنترل کنند و همزمان با دیدن و مشاهده‌ی اشکال و ساختارهای مختلفی که در حال درست کردنشان هستند، حرکات دقیقی را با دست انجام دهند تا دقیقا شیء مورد نظر خود را بسازند. این فعالیت‌ها در نهایت می‌توانند به تقویت و هماهنگی هر چه بهتر دست و چشم‌های کودکان کمک کنند. علاوه بر این، استفاده از این اسباب‌بازی به کودکان تحرک و تمرکز بیشتر را در حرکات دست‌ها و انگشتانشان یاد می‌دهد. این فعالیت می‌تواند به بهبود توانایی‌های حرکتی دست‌ها و انگشتان کودک کمک کند.

۷. تقویت مهارت‌‌های ظریف دستی

یکی دیگر از مزایای خمیر بازی برای کودکان تقویت مهارت ظریف کاری در آن‌ها است. همان‌طور که می‌دانید خمیر بازی به علت داشتن قابلیت تغییر شکل این امکان را به کودکان می‌دهد که هر چه که می‌خواهند را با دستان خود بسازند و ساختن شکل‌های متفاوت نیاز به حرکت‌های دستی دقیق و متمرکز دارد. از همین رو هنگامی که کودکان در حال بازی با خمیر بازی هستند باید بتوانند با دقت و کنترل، مهارت‌های حرکتی دست‌های خود را به کار بگیرند تا شکلی زیباتر درست کنند. این تمرین‌ها به تدریج می‌توانند هم خلاقیت کودکان را افزایش دهند و هم مهارت‌های ظرافت‌کاری را در آن‌ها تقویت کنند.

۸. یادگیری بهتر مسائل پیچیده

خمیر بازی می‌تواند به نحوی عالی و کاربردی در تقویت مهارت‌های حل مسئله و تفکر خلاق در کودکان تأثیر داشته باشد. از آنجایی که خمیر بازی قابلیت تغییر شکل دارد این فرصت را در اختیار کودکان قرار می‌دهد که بتوانند خلاقیت‌های خود را به نمایش در بیاورند و با تمرکز بالا به خلق شکل‌های مختلف بپردازند. این اتفاق تشویق به خلاقیت و تفکر خارج از الگو را در کودکان ترویج می‌دهد و از همین رو باعث می‌شود که مهارت‌های نوآوری و حل مسائل در آن‌ها تقویت شود.

علاوه بر این، خمیر بازی به کودکان کمک می‌کند که به مسائل به شکل تحلیلی نگاه کنند و این یعنی خمیر بازی این امکان را به کودکان می‌دهد که اشکال و ساختارهای مختلفی را بسازند و همچنین از تجربه، مشاهده و تجسم چیزها به صورت فیزیکی بهره‌برداری کنند؛ این باعث می‌شود که آن‌ها در تحلیل مسائل و جدا کردن اجزای مختلف از یک‌دیگر قوی‌تر شوند.

۹. خمیر بازی باعث آرامش کودکان می‌شود

قطعا تا به حال بازی کردن با اسلایم را در ویدیو‌های گوناگون دیده‌اید و احتمالا تجربه‌ی بازی با آن را داشته‌اید. خمیر بازی تا حدی شبیه به اسلایم و بازی کردن با آن بسیار لذت‌بخش، دلپذیر و آرامش‌بخش است. کودکان با لمس خمیر بازی می‌توانند حس لذت‌بخش و دلنشینی را تجربه کنند. لطافت و نرمی خمیر بازی و قابلیت تغییر شکل آن می‌تواند برای کودکان حسی دلنشین  ایجاد کند و همچنین می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب آن‌ها کمک کند. فشردن و تغییر دادن شکل این اسباب‌بازی کودکان را به وجد می‌آورد و می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا احساسات منفی خود را به خوبی مدیریت کنند. اجازه دادن به کودکان برای له کردن و فشار دادن خمیر بازی یا اجازه دادن به ذهن کودکان برای داشتن یک بازی خلاقانه‌ی جذاب، می‌تواند راهی عالی برای آرام کردن آن‌ها باشد.

۱۰. فعال کردن حواس‌های دیگر با خمیر بازی

خمیر بازی می‌تواند به فعال کردن حواس چندگانه در کودکان کمک کند. همان‌طور که در ابتدای متن توضیح دادیم، حواس چندگانه‌ی انسان‌ها شامل حواس بصری، شنوایی، لامسه، بویایی و چشایی است. خمیر بازی با توجه به ساختار ویژه‌ای که دارد به فعال شدن این حواس کمک می‌کند. خمیر بازی رایحه‌ی خوب و مطبوعی دارد که می‌تواند توجه کودکان را به خود جلب کند. تاثیر دیگر این اسباب‌بازی بازی همان‌طور که می‌دانید روی لامسه و بینایی است.

با لمس خمیر بازی ، کودکان جنس نرم و دمای خمیر را حس می‌کنند و می‌توانند بهتر شکل‌های مد نظر خود را بسازند. حس بینایی نیز با دیدن رنگ‌های گوناگون خمیر بازی تحریک شده و کودکان طبق سلیقه‌ی خود برای اشکال مختلف یک رنگ خاص در نظر می‌گیرند. علاوه بر این موارد، این اسباب‌بازی با ایجاد صداهای مختلف، می‌تواند حواس شنوایی کودکان را هم فعال کند. آن‌‌ها می‌توانند صداهای ناشی از حرکت دادن و  لمس خمیر بازی را بشنود و با ایجاد صداهای ایجاد شده از خمیر، ارتباط بین حواس شنوایی، بینایی و لمسی خود را تقویت کنند.

آموزش تهیه‌ی خمیر بازی کودکان در خانه

اگر نمی‌توانید خمیر بازی خریداری کنید یا فکر می‌کنید موادی که به فروش می‌رسند کیفیت و بهداشت لازم را ندارند، پس بهتر است خودتان در خانه اقدام به تهیه‌ی خمیر بازی کنید. توجه داشته باشید که کودکتان در تمام این فرایند در کنارتان باشد تا یاد بگیرد چگونه حالت مواد از شکلی به شکل دیگر تغییر می‌کند.

مواد لازم برای تهیه‌ی خمیر بازی کودکان:

• ۲ پیمانه آب گرم
• ۲ پیمانه آرد چند منظوره
• ۱ پیمانه نمک
• ۱ قاشق غذاخوری روغن آفتابگردان
• رنگ‌های خوراکی (اختیاری)
• عطر و طعم دلخواه (اختیاری)

طرز تهیه‌ی خمیر بازی کودکان:

1. در یک کاسه‌ی بزرگ، آب گرم را ریخته و روغن آفتابگردان را به آن اضافه کنید. می‌توانید همچنین عطر و طعم دلخواه خود را هم در این مرحله اضافه کنید.
2. آرد را به تدریج به آب اضافه کنید و همزمان با استفاده از قاشق چوبی یا دستان خود، آرد را با آب مخلوط کنید تا ترکیبی همگن و یکنواخت بدست آید.
3. در این مرحله، نمک را به آرد اضافه کنید و مجدداً همه را با هم مخلوط کنید.
4. اگر می‌خواهید خمیر با رنگ خاصی داشته باشد، رنگ‌های خوراکی را به آرد اضافه کنید و آن را با دستان خود یا با استفاده از قاشق مخلوط کنید تا رنگ مطلوب به دست آید.
5. حالا خمیر را روی تخته‌ی کار خود بریزید و با استفاده از دستان خود آن را ورز دهید، فشار دهید و شکل‌های دلخواه را بسازید.

توصیه می‌شود پس از بازی با خمیر بازی، آن را درون جعبه یا کیسه‌ای محکم برای مدتی نگه دارید تا خمیر نرم و قابل استفاده باقی بماند.

توجه داشته باشید که ممکن است نیاز به تنظیم مواد و مقادیر باشد تا به ترکیبی که برای شما مناسب است برسید. همچنین، برای افزایش ماندگاری و عمر خمیر بازی، می‌توانید آن را درون ظروف ضد استاتیک یا پلاستیکی نگهداری کنید.

• کودکان چگونه مرز بین خیال و واقعیت را درک می‌کنند؟

در پایان

خمیر بازی معمولاً به عنوان یک ابزار بازی و سرگرمی برای بچه‌ها استفاده می‌شود. استفاده از خمیر بازی می‌تواند تأثیرات آرام‌بخشی بر روی بچه‌ها داشته باشد به شرطی که به درستی و در محیطی امن انجام شود. پس با خرید خمیر بازی یا تهیه‌ی آن در خانه، کودکان خود را از یک فعالیت کاملا سالم و آموزنده بهره‌مند کنید.