اَبَرقارهی آماسیا تا ۳۰۰ میلیون سال دیگر تشکیل میشود
تحقیقات جدید نشان میدهد که ابرقارهی بعدی جهان، آماسیا، به احتمال زیاد زمانی که اقیانوس آرام در ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون سال آینده بسته میشود و قارههای فعلی به هم میپیوندند، تشکیل خواهد شد.
یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی دانشگاه کرتین با استفاده از یک اَبَررایانه برای شبیه سازی شیوهی شکلگیری یک ابرقاره استفاده کردند. آنها دریافتند که چون زمین برای میلیاردها سال در حال خنک شدن بوده است، ضخامت و استحکام صفحات زیر اقیانوسها با گذشت زمان کاهش مییابد.
بدین ترتیب ایجاد ابرقارهی بعدی بر اثر بسته شدن اقیانوسهای جوان مانند اطلس یا هند که صفحات زیر آنها استحکام بیشتری دارند، دشوار است. اقیانوس آرام اما با عمر بیشتر، گزینهی جدیتری برای بسته شدن و ایجاد ابرقاره است.
نتایج این مطالعات بهتازگی در نشریهی «نشنال ساینس ریویو» (National Science Review) منتشر شده است. به گفتهی «چوان هوانگ» (Chuan Huang) از گروه تحقیقاتی دینامیک زمین دانشگاه کرتین، یافتههای جدید اهمیت زیادی دارند و بینشی در مورد آنچه در ۲۰۰ میلیون سال آینده برای زمین اتفاق میافتد، ارائه میدهند.
در طول دو میلیارد سال گذشته، قارههای زمین با هم برخورد کردهاند و هر ۶۰۰ میلیون سال یک ابرقاره را تشکیل دادهاند که به عنوان چرخهی ابرقاره شناخته میشود. این بدان معناست که قارههای کنونی هم تا چند صد میلیون سال آینده دوباره گرد هم آیند.
ابرقارهی جدید آینده پیش از این «آماسیا» (Amasia) نام گرفته است زیرا برخی معتقدند که اقیانوس آرام، بر خلاف اقیانوس اطلس و اقیانوس هند که گسترش مییابند، با برخورد قارهی آمریکا با قارهی آسیا بسته خواهد شد. انتظار میرود که استرالیا هم در این رویداد مهم زمین نقش داشته باشد، بدین ترتیب که ابتدا با آسیا برخورد میکند و پس از بسته شدن اقیانوس آرام، آمریکا و آسیا را به هم متصل میسازد.
دکتر هوانگ دربارهی دستیابی به این نتایج گفت: «با شبیهسازی چگونگی تکامل صفحات تکتونیکی زمین به کمک یک ابررایانه، نشان دادیم که در کمتر از ۳۰۰ میلیون سال آینده احتمالا اقیانوس آرام بسته میشود و امکان تشکیل آماسیا را فراهم میکند. چیزی که با برخی از نظریههای علمی قبلی هم سازگار است.»
اقیانوس آرام همان چیزی است که از ابراقیانوس «پانتالاسا» (Panthalassa) باقی مانده است، که ۷۰۰ میلیون سال پیش و زمانی که ابرقارهی قبلی شروع به تجزیه شدن کرد، شکل گرفت. این اقیانوس قدیمیترین اقیانوسی است که روی زمین داریم و از زمان دایناسورها نسبت به حداکثر اندازهی خود کوچکتر شده است.
در حال حاضر، اندازهی اقیانوس آرام سالانه چند سانتیمتر کاهش مییابد و پیشبینی میشود که بسته شدن اقیانوس آرام با ابعاد فعلی که حدود ۱۰ هزار کیلومتر است، دو تا سیصد میلیون سال طول بکشد.
به گفتهی پروفسور «ژنگ-شیانگ لی» (Zheng-Xiang Li) نویسندهی همکار این پژوهش از دانشکدهی علوم زمین و سیارهای دانشگاه کرتین، قرارگیری کل سیاره تحت سلطهی یک تودهی قارهای بهطرز چشمگیری زیستبوم و محیط زیست زمین را تغییر میدهد.
او در این زمینه خاطرنشان کرد: «همانطور که میدانیم زمین پس از شکلگیری آماسیا بسیار متفاوت خواهد بود. انتظار میرود که سطح دریا پایینتر باشد و فضای داخلی وسیع ابرقاره بسیار خشک با محدوده دمای روزانهی بالا باشد.»
در حال حاضر، زمین از هفت قاره با اکوسیستمها و فرهنگهای انسانی کاملا متفاوت تشکیل شده است، بنابراین فکر کردن به اینکه جهان در ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون سال آینده چه شکلی خواهد بود، جذاب است.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از ابرقارهی آماسیا در آینده
Credit: Curtin University
منبع: SciTechDaily
واقعا از بین رفتن دریای عمان ناراحت کننده اس