نقدها و نمرات فیلم «باردو»؛ منتقدان پروژه جاه‌طلبانه ایناریتو را به باد انتقاد گرفتند (جشنواره ونیز ۲۰۲۲)
فیلم سینمایی «باردو» (Bardo) یک کمدی حماسی مکزیکی ساخته الخاندرو گونسالس اینیاریتو است که امسال در بخش مسابقه جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز ۲۰۲۲ برای تصاحب شیر طلایی رقابت می‌کند.
فیلم روایتگر داستان یک روزنامه‌نگار و مستندساز شناخته‌شده مکزیکی است که به خانه بازمی‌گردد و با نوعی بحران وجودی دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ او با هویت خودش، روابط خانوادگی‌اش و تاثیرات گذشته و خاطراتش رو‌به‌رو می‌شود. این کمدی درام اسپانیای زبان تقریبا سه‌ساعتی اولین فیلم بلند داستانی ایناریتو پس از فیلم «بازگشته» (The Revenant) محصول سال ۲۰۱۵ به حساب می‌آید. کارگردان مکزیکی که از مشهورترین چهره‌های فعال در هالیوود است و تا به حال دوبار اسکار بهترین کارگردانی («بردمن» و «بازگشته») و یک‌بار اسکار بهترین فیلم («بردمن») را به خانه برده این‌بار پس از هفت سال فیلم جدیدی ساخته که چندان باب دل منتقدان انگلیسی‌زبان نبوده است.
فیلم سینمایی «باردو» (یا وقایع‌نگاری نادرست یک مشت حقیقت) دو بازیگر اصلی مکزیکی و آرژانتینی دارد؛ دانیل خیمنس کاچو و گریسلدا سیسیلیانی. کاچو بیشتر بابت فعالیت‌های حرفه‌ای‌اش در مکزیک شناخته شده است گرچه شهرت جهانی چندانی ندارد. سیسیلیانی از کاچو هم کمتر مشهور است و عمده فعالیت‌هایش در تئاتر یا آثار تلویزیونی بوده.
«باردو» قرار است اواخر سال میلادی جاری از شبکه نتفلیکس پخش شود. شبکه نتفلیکس پیش از این فیلم «رما» (Roma) از آلفونسو کوارون، دیگر کارگردان صاحب‌نام مکزیکی را هم پخش کرده بود. تجربه تولید و پخش «رما» برای نتفلیکس شیرین بود و فیلم علاوه بر جلب نظر مثبت تقریبا همه منتقدان، موفق شد اسکار بهترین کارگردانی، بهترین فیلم خارجی‌زبان و بهترین فیلم‌برداری را در کنار جایزه ارزشمند شیر طلایی جشنواره ونیز تصاحب کند. اما این بار حدود چهار سال بعد خرید فیلم جدید ایناریتو با توجه به نقدهای نه‌چندان درخشان احتمالا تجربه‌ای به همان جذابیت از آب درنیاید.
بررسی نظرات گردآوری‌شده منتقدان انگلیسی‌زبان در وبسایت راتن تومیتوز حاکی از رضایت ۵۷ درصدی آن‌ها از مجموع ۲۳ نقد است. وبسایت متاکریتیک هم از مجموع ۱۵ نقد (۳ نقد مثبت، ۱۱ نقد میانه و ۱ نقد منفی) نمره متای ۵۱ از ۱۰۰ را برای فیلم محاسبه کرده است. همانطور که از امتیازات فیلم پیدا است، «باردو» از نگاه منتقدان اثر بسیار متوسطی ارزیابی شده و نتوانسته این گروه از سینمادوستان را راضی کند.
نقدهای فیلم «باردو»
اسکرین دیلی – فیونوالا هالیگان
امتیاز: ۷۰ از ۱۰۰
نه تنها مفید بلکه ضروری به نظر می‌رسد که قبل از حضور در سالن یا روشن‌کردن تلویزیون – چون فیلم محصول نتفلیکس است – به مخاطبان یادآوری شود که معنای «باردو» چیست؛ اثری گسترده، فاخر و تقریبا سه‌ساعته الخاندرو گونسالس اینیاریتو. باردو، نامی بودایی تبتی برای وضعیت روح پس از مرگ و قبل از تولد دوباره است. برزخ، اما با چشم‌انداز بالقوه‌ای بهتر. کارگردان، تهیه‌کننده، نویسنده، تدوینگر و آهنگساز در بخش‌های عمده این فیلم زیبا، چالش‌برانگیز، مفرح اما تاثیرگذار نشان می‌دهد که روح ماتئو با آن عمر کوتاهش، پسر روزنامه‌نگار و فیلمساز تحسین‌شده سیلوریو و همسرش لوسیا در چنین وضعی قرار دارد. شاید هم این وضعیت زمینی سیلوریو است که میان یک زندگی لغزان به عنوان مهاجر در لس آنجلس و یک زندگی از نظر اخلاقی ناراحت‌کننده در زادگاهش مکزیکوسیتی می‌چرخد؟
هالیوود ریپورتر – دیوید رونی
امتیاز: ۶۰ از ۱۰۰
اولین فیلم الخاندرو گونسالس اینیاریتو که از دو دهه پیش وقتی با فیلم «عشق سگی» شناخته شد تا امروز در زادگاهش مکزیک فیلم‌برداری شده به اندازه عنوانش طولانی و پرگو است.
این فیلم بلند داستانی شبکه نتفلیکس – اثری سه‌ساعته که بیش از ظرفیتش پرشده – حسابی یک فیلم سینمایی است. در حالی که می‌شود از دل‌سپردن به ریتم‌های کند و روایت سینوسی فیلم لذت برد – هرگز حوصله‌ام را سر نبرد – اما از اتهام بیش از حد پرداختن به امیال شخصی یا وام‌گرفتن از فیلم‌های دیگری چون «اینطور چیزها» (All That Jazz) و «زیبایی بزرگ» (The Great Beauty) مبرا نمی‌شود؛ همچنین وام‌گرفتن از تاثیر کلیدی فیلمی که بر دو فیلم قبلی هم تاثیرگذاشته یعنی « هشت‌ونیم» فلینی.
شاید آرزو کنید کاش ایناریتو شعاع تمرکز خود را محدودتر می‌کرد، همانطور که دوست و همکارش آلفونسو کوارون با خاطرات دوران کودکی خود، «رما» چنین کرد. اما این یک سینمای عمیقا شخصی و عمیقا غوطه‌ورکننده است که از جست‌وجوهای بسیار درونی، چه مرتبط با هویت فردی و چه هویت فرهنگی ملی بیرون آمده است.
گاردین – پیتر بردشاو
امتیاز: ۶۰ از ۱۰۰
الخاندرو گونسالس اینیاریتو، خالق برنده اسکار فیلم‌هایی چون «عشق سگی»، «بردمن» و «بازگشته» اکنون برای ساخت این حماسه شبه‌زندگی‌نامه‌ای به وطنش مکزیک بازگشته است. او در یک منظره رویاگون اثرش را گسترده است، منظره‌ای که در آن واقعیت و داستان جای‌شان را عوض می‌کنند به روش‌هایی که از نظر فنی زیبا و در عین حال به شدت طاقت‌فرسا است.
فیلم به طرز خیره‌کننده‌ای خودپسندانه و خویش‌کام‌بخش است – جایی در طیفی میان آثار فلینی و مالیک – درباره یک روزنامه‌نگار و مستندساز مکزیکی که در ایالات متحده پاداش‌های زیادی دریافت کرده و اکنون جایزه بزرگی می‌گیرد که معمولا فقط به آمریکایی‌ها داده می‌شود (گمان می‌کنم ایناریتو در مورد زندگی کاری روزنامه‌نگاران و فیلم‌سازان واقعی آثار مستند برخلاف زندگی کارگردان‌های مهم برنده اسکار اطلاع چندانی ندارد). اما حالا، در این لحظه پیروزی، قهرمان ما خود را درون بحران هویت میانسالی می‌یابد و در حفره‌ای از خاطرات و اضطراب‌های توهم‌آمیز درباره خانواده‌اش، حرفه‌اش و خود مکزیک فرو می‌رود.
ورایتی – اوون گلایبرمن
امتیاز: ۴۰ از ۱۰۰
«باردو یا وقایع‌نگاری نادرست یک مشت حقیقت» فیلمی طولانی‌تر از عنوانش و شاید حتی پرمدعاتر از آن است. اولین فیلمی که ایناریتو طی ۲۲ سال گذشته در زادگاهش مکزیک ساخته است و در هر صحنه، عرق و حرارت جاه‌طلبی او را احساس می‌کنید. او می‌خواهد یک بیانیه حماسی صادر کند – بیانیه‌ای درباره زندگی و مرگ، داستان و واقعیت، تاریخ و تخیل. او می‌خواهد یک فانتزی زندگی‌نامه‌ای درباره ترس‌ها و رویاهای نهفته پشت چهره‌اش به عنوان یک کارگردان مشهور و تحسین‌شده بسازد. همچنین می‌خواهد با فیلمساز و هموطن خود آلفونسو کوارون که سال ۲۰۱۸ به مکزیک بازگشت، از داستان زندگی‌اش برای ساختن «رما» هنری‌ترین فیلمی که جایزه اسکار را ربود استفاده کرد و پولش را از جیب‌های بی‌انتهای نتفلیکس برداشت، رقابت کند و چیزی بر اثر او بیفزاید.
پس چرا «باردو» با تمام مهارت به کار رفته در آن، جاه‌طلبی‌ها و جادویش چنین اثر پرگو، گیج‌کننده ؤ تجربه‌ای یکنواخت است؟ فیلم پر از چیزهای خوب است اما سه ساعت طول می‌کشد و بیشتر اوقات، فیلم از خودش لبریز است.
