چک لیست و آموزش کامل حمام کودک؛ همه‌ی آنچه باید آماده کنیم
ایجاد یک روتین آرام و ثابت قبل از خواب کودک از سوی متخصصان به عنوان یکی از بهترین راه‌ها برای کمک به او در انتقال آسان به خواب توصیه می‌شود. حمام کودک می‌تواند یکی از این راه‌ها باشد. در این مطلب به آموزش حمام کردن کودک پرداخته‌ایم.
هر کودکی با دیگری متفاوت است، بنابراین شما بهترین افراد برای تعیین روال ایدئال برای فرزند خود خواهید بود. با این حال، به یاد داشته باشید که انجام کارها به ترتیب و در زمان مشخص در هر شب، کلید ایجاد عادات خوب خواب است. حمام کودک یکی از راه‌های خوب برای انجام این کار است. آیا نمی‌دانید چگونه حمام کودک را انجام دهید؟ در اینجا یک آموزش و راهنمای گام به گام برای کمک به شما در تسلط بر اصول اولیه حمام کودک آورده شده است.
چه چیزهایی را باید قبل از حمام کودک خود آماده کنید؟
نباید بگذارید این اتفاق بیفتد که بعد از حمام کردن کودک در حالی گریه می‌کند و جیغ می‌کشد، سعی کنید یک حوله تمیز پیدا کنید. برای اطمینان از اینکه زمان حمام راحت می‌گذرد، موارد زیر را آماده و در دسترس داشته باشید:
- پوشک
- لباس تمیز مانند سرهمی، رکابی و شلوار، بادی یا هر چیزی که قرار است کودک با آن بخوابد
- حوله‌ی کلاهدار
- دستمال حوله‌ای برای خشک کردن هر جا که حوله به آن نمی‌رسد
- لیف حمام
- صابون و شامپو بچه ملایم و مخصوص پوست‌های حساس
- کرم تعویض پوشک
- برس مو برای تحریک پوست سر کودک
هر نوزادی به حوله مخصوص خودش، جدا از حوله‌های بقیه‌ی اعضای خانواده نیاز دارد. برای چند هفته‌ی اول به یک حوله‌ی کوچک نیاز دارید و توصیه می‌کنیم حوله با اندازه‌ی بزرگ‌تر هم داشته باشید. حوله‌های کلاهدار برای پوشاندن سریع و آسان کودک و خشک کردن راحت او عالی هستند. هود یا کلاه متصل به این حوله‌ها باعث می‌شود سر بچه سریع و آسان خشک شود.
دمای ایمن حمام کودک چقدر است؟
قبل از اینکه به مراحل بعدی آموزش حمام کودک و نوزاد بپردازیم، باید گفت که هنگام آماده شدن برای حمام کردن نوزاد، همیشه ابتدا وان حمام را پر کنید. بررسی کنید که دما برای پوست حساس و نرم او مناسب باشد.
دمای توصیه شده برای حمام کامل نوزادان حدود ۳۷ درجه و برای کودکان ۳ ماهه و بالاتر ۳۸ درجه است. می‌توانید دمای آب را روی مچ دست یا آرنج خود آزمایش کنید تا مطمئن شوید که دما مناسب است. همچنین می‌توانید از دماسنج حمام برای اندازه‌گیری دقیق دمای آب استفاده کنید.
آموزش حمام کردن نوزاد و کودک
حمام کردن نوزاد برای اولین بار می‌تواند هیجان‌انگیز باشد. آیا برای حمام دادن به نوزاد تازه متولد شده خود استرس دارید؟ حمام کردن یک نوزاد لغزنده ممکن است در ابتدا دلهره‌آور باشد اما با کمی تمرین و با گذشت زمان احساس راحتی بیشتری خواهید کرد. با یادگیری اصول حمام نوزاد شروع کنید. مراحل زیر را برای ایمن حمام کردن نوزاد دنبال کنید:
- برای حمام با انتخاب یک سطح ایمن و صاف مانند میز تعویض نوزاد در یک اتاق گرم شروع کنید. مکانی گرم با سطح صاف. یک وان کوچک روی پیشخوان آشپزخانه، میز یا تخت محکم هم می‌تواند مناسب باشد. حتی یک پتو یا حوله روی زمین مشکلی ندارد. سطوح سخت را با پتو یا حوله بپوشانید. می‌توانید کودک خود را در هر اتاقی که گرم، ایمن و تمیز است حمام کنید. لازم نیست حتما حمام باشد. همچنین می‌توانید با کودک خود دوش بگیرید. صورت کودک خود را از آب دور نگه دارید و مطمئن شوید که از آب گرم و نه داغ استفاده کنید.
- یک پتوی نرم، حوله یا پد تعویض پهن کنید تا کودک روی آن دراز بکشد.
- با یک دستتان همیشه کودک خود نگه دارید.
- یک لگن یا وان کودک را با ۵ سانتی متر آب گرم پر کنید. مراقب باشید دمای آب بررسی شده باشد، زیرا آب خیلی داغ ممکن است پوست ظریف کودک را اذیت کند و سردی بیش از حد دمای بدن او را بسیار پایین می‌آورد.
- لباس نوزادتان را درآورده و او را در حوله بپیچید.
- کودک خود را در محل آماده شده به پشت بخوابانید. برای گرم نگه داشتن نوزاد، فقط قسمت‌هایی از بدن کودک را که در حال شست‌وشو است در معرض دید قرار دهید.
- حوله را با آب ساده و گرم خیس کنید. سپس آب اضافی را بگیرید و صورت کودکتان را پاک کنید.
- مهم است که چشمان کودکتان را با دستمالی که با آب مرطوب شده است، بدون صابون تمیز کنید. دستمال را به آرامی از گوشه داخلی یک چشم به گوشه بیرونی بکشید. پس از اتمام کار، از گوشه‌ی تمیز پارچه برای شستن چشم دیگر استفاده کنید.
- بینی و گوش کودک خود را با دستمال مرطوب تمیز کنید. قبل از حرکت، پارچه را دوباره خیس کنید و در صورت لزوم از کمی صابون یا شامپوی مخصوص نوزاد برای شستن ملایم موها و صورتش استفاده کنید.
- از آب گرم و صابون بچه برای شست‌وشوی آرام بقیه‌ی بدن کودکتان استفاده کنید و به طور مرتب پارچه را فشار دهید تا از شر هرگونه آلودگی خلاص شوید. برای تمیز کردن بدن کودک، از یک دستمال مرطوب مرطوب آغشته به آب ساده یا صابون استفاده کنید. اگر از صابون استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که ملایم و مرطوب‌کننده است. به چین‌های زیر بازو، پشت گوش، دور گردن و ناحیه تناسلی توجه ویژه داشته باشید.
- هرگز کودک خود را در آب تنها نگذارید. در طول زمان حمام، همیشه مراقب کودک خود باشید و او را ایمن نگه دارید. اگر چیزی را که برای حمام نیاز دارید فراموش کردید، کودکتان را با خود ببرید. هرگز کودک خود را حتی برای یک لحظه در وان تنها نگذارید.
خشک کردن و لباس پوشیدن نوزاد پس از حمام
در این بخش آموزش حمام کردن کودک و نوزاد نحوه‌ی بیرون آوردن نوزاد تازه متولد شده از حمام، آمادگی برای خشک کردن و لباس پوشاندن به او آورده شده است:
- با نگه داشتن سر و گردن کودک، او را از حمام بیرون بیاورید و سپس او را به پشت روی یک حوله‌ی تمیز، خشک و نرم قرار دهید. در صورت امکان، کودک خود را روی زمین خشک کنید تا امکان افتادن از بین برود. اگر کودک خود را روی یک سطح برجسته مانند میز تعویض می‌کنید، همیشه یک دست خود را روی کودک نگه دارید.
- کودک خود را در یک حوله‌ی نرم بپیچید و او را خشک کنید. چین و چروک‌های پوستی کودک خود را خشک کنید، از جمله زیر بغل، کشاله‌ی ران، زیر چانه، اطراف گردن و پشت گوش.
- اگر پوست کودک شما خشک است، یک کرم یا پماد بدون عطر روی پوست او بمالید.
- اگر کودک شما راش پوشک دارد، یک کرم مخصوص را خیلی غلیظ مانند خمیر روی ناحیه‌ی پوشک بمالید.
- به کودک خود لباس بپوشانید و ابتدا از پوشک شروع کنید.
- کودک خود را در مکانی امن، مانند تخت یا گهواره قرار دهید. همیشه مراقب باشید که سر و گردن کودک خود را نگه دارید. مراقب فرق سر او هنگام حمل کردن یا گذاشتن او در گهواره باشید.
کجا نوزادم را حمام کنم؟
در چند هفته‌ی اول، می‌توانید نوزاد خود را در یک وان پلاستیکی کوچک، لگن یا سینک بشویید. هنگامی که کمی بزرگ‌تر می‌شود، وان پلاستیکی کودک ممکن است شستن او را آسان‌تر کند. هیچ زمان مشخصی وجود ندارد که بگوییم بچه‌ها می‌توانند درون یک وان واقعی بروند. تا زمانی که احساس امنیت نمی‌کنید این کار را نکنید.
بهترین راه برای نگه داشتن نوزاد در وان چیست؟
نگه داشتن امن به کودک شما کمک می‌کند تا در وان احساس راحتی کند و ایمن بماند. از بازوی غیر غالب خود برای حمایت از سر و گردن کودک و از دست دیگر برای نگه داشتن و هدایت بدن کودک به داخل آب استفاده کنید. در صورت نیاز به حمایت از سر و پشت کودک خود ادامه دهید. در طول حمام وقتی نوبت به شستن پشت کودک می‌رسد او را روی بازوی مخالف بگیرید.
اول باید کجا را بشوییم؟
بیشتر والدین از سر و صورت کودک شروع می‌کنند و به قسمت‌های کثیف‌تر از بدن او می‌روند. این کار از شسته شدن مجدد نواحی شست‌وشو شده جلوگیری می‌کند.
آیا باید موهای نوزاد را بشوییم؟
اگر نوزاد شما مو دارد و فکر می‌کنید موهایش نیاز به شست‌وشو دارد، با دست آزاد خود، یک قطره از شامپوی ملایم کودک را به آرامی روی پوست سر کودک ماساژ دهید. شامپو را با یک فنجان آب یا یک دستمال مرطوب از سر کودک بشویید و یک دست خود را روی پیشانی کودک بکشید تا کف از اطراف چشم او خارج شود.
آیا لوسیون بعد از حمام کودک به جلوگیری از خشکی کمک می‌کند؟
اکثر نوزادان بعد از حمام نیازی به لوسیون ندارند. اگر پوست کودک شما بسیار خشک است، مقدار کمی مرطوب‌کننده بدون عطر نوزاد را به نواحی خشک بمالید. ماساژ ممکن است به کودک شما احساس خوبی بدهد. اگر خشکی ادامه پیدا کند، ممکن است به این دلیل باشد که کودکتان را خیلی زیاد حمام می‌کنید.
چه زمانی نوزادان تازه متولد شده را حمام کنیم
شما می‌توانید نوزاد خود را در هر زمانی از روز حمام کنید. این ایده‌ی خوبی است که زمانی را انتخاب کنید که در آن آرامش داشته باشید و مزاحمتی برای شما ایجاد نشود. بهتر است از حمام کردن نوزاد در زمانی که گرسنه است یا بلافاصله بعد از شیر خوردن خودداری کنید.
اگر حمام کردن، کودک شما را آرام می‌کند، می‌توانید از آن به عنوان راهی برای خواباندن نوزاد در شب استفاده کنید.
چند وقت یک بار باید نوزاد را حمام کنیم؟
بسیاری از مردم حمام کامل را تا زمانی که بند ناف از بین برود و ناف به طور کامل بهبود یابد عقب می‌اندازند. این زمان بین حدود ۱ تا ۴ هفته است. این یک ترجیح شخصی است. حمام ۲ تا ۳ بار در هفته در سال اول خوب است. در واقع، تمیز کردن مکرر و بیش از دو بار در هفته فقط ممکن است به خشک کردن پوست نرم و حساس نوزاد بینجامد. اما اگر کودک شما واقعاً حمام را دوست دارد، می تواند یک بار در روز حمام کند. حمام کردن بیش از این ممکن است پوست کودک شما را خشک کند.
حدود ۵-۱۰ دقیقه برای حمام کودک کافی است. این امر به ویژه در صورتی مهم است که کودک شما پوست خشک یا حساسی دارد.
اگر با تعویض پوشک و دستمال مرطوب سریع و کامل کار می‌کنید، قسمت‌هایی که نیاز به توجه و تمیز کردن مکرر دارند را همواره تمیز نگه دارید، صورت، گردن و ناحیه‌ی پوشک. در بین دفعات حمام کردن، می‌توانید چین‌های پوست کودکتان از جمله ران، کشاله ران، زیر بغل و چانه را نیز بررسی کنید. در صورت لزوم، این مناطق را هم با یک دستمال مرطوب تمیز کنید.
بهتر است کودک خود را صبح یا شب حمام کنم؟
به شما بستگی دارد. زمانی را انتخاب کنید که در آن عجله ندارید یا احتمال مزاحمت و حواس‌پرتی در کارتان کمتر است. برخی از والدین حمام صبحگاهی را انتخاب می‌کنند، زمانی که نوزادانشان هوشیار هستند. برخی دیگر ترجیح می‌دهند حمام کردن نوزاد را به بخشی از یک مراسم آرام‌بخش قبل از خواب تبدیل کنند. اگر نوزاد خود را بعد از شیر دادن حمام می‌کنید، ابتدا کمی صبر کنید تا شکم نوزادتان آرام شود.
چگونه کودک را در حمام سرگرم کنیم؟
همانطور که کودک بزرگ‌تر می‌شود، فعالیت و بازی، ترفندهای عالی برای پرت نگه داشتن حواس کوچولوی متلاطم شما در حین انجام کار شستن است. روش‌های متداول برای سرگرم نگه داشتن و مشغول نگه داشتن کودک در حمام هنگام تمیز کردن او عبارت‌اند از:
- استفاده از کتاب‌های مخصوص حمام
- بازی کردن با اسباب‌بازی‌های ضد آب
- بازی با ظروف خالی از کمد آشپزخانه مانند ظروف پلاستیکی تمیز
- آواز خواندن برای او
- استفاده از آینه
این‌ها ابزارهایی عالی برای سرگرم نگه داشتن کودک شما هستند. اطمینان حاصل کنید که ارتفاع آب در وان بیشتر از حدود ۵ سانتی‌متر برای یک نوزادان تا زیر ۶ ماهگی نشود. یک تشک ضد لغزش در حمام یا وان نیز ایده‌ی خوبی برای نشستن مطمئن و جلوگیری از لیز خوردن است.
سخن آخر
حمام کردن نوزاد نیاز به تمرین دارد و از همین رو در این مطب به آموزش حمام کردن کودک پرداختیم. بنابراین سعی کنید آرامش داشته باشید و وقت صرف کنید. ممکن است دوست داشته باشید زمانی که شخص دیگری برای کمک به حمام کردن کودکتان در کنار شماست، نوزادتان را حمام کنید. اگر نگران لیز خوردن کودک خود هستید، می‌توانید با پوشاندن یک پوشک پارچه‌ای تمیز یا حوله، لغزندگی حمام کردن را کمتر کنید. به طور کلی، نوزادان در حدود ۳ ماهگی به حمام عادت می‌کنند. شما هم در این زمان به اندازه‌ی کافی به این کار مسلط خواهید شد.
منبع: PureBaby
