آزمایشهایی که در نخستین مأموریت کاملا خصوصی به ایستگاه فضایی انجام میشوند
شرکت آکسیوم اسپیس برای نخستین مأموریت کاملا خصوصی به ایستگاه فضایی بینالمللی، انبوهی از برنامهها و آزمایشهای علمی را تدارک دیده است؛ از جمله رباتها و فیلترهای هوایی که میتوانند به اکتشافات فضایی آینده در ماه یا مریخ کمک کنند.
درصورتی که همه چیز فراهم باشد، «آکسیوم اسپیس» (Axiom Space) قصد دارد Ax-1، نخستین ماموریت سرنشیندار کاملا خصوصی را ۸ آوریل (۱۹ فروردین) با یک فضاپیمای کرو دراگون اسپیسایکس، به ایستگاه فضایی بینالمللی پرتاب کند. بدین ترتیب چهار نفر ۱۰ روز را در فضا سپری خواهند کرد، که هشت روز آن را در آزمایشگاه مداری خواهند بود.
هرچند سه تن از خدمه با پرداخت هزینه به این سفر میروند، اما مقامات تاکید کرده اند که این یک سفر گردشگری فضایی نخواهد بود. «کریستین میندر» (Christian Maender) مدیر ساخت و تحقیقات در فضای آکسیوم گفت: «این خدمه واقعا وقف تحقیقات شدهاند.»
به گفتهی او آزمایشهایی که در این مأموریت انجام میشوند، شامل ۲۵ تحقیق توسعه یافته برای ریزگرانش و دهها آزمایش پیش و پس از پرواز میشود. این مجموعه از علوم زندگی و نمایش فناوری، موارد بسیار عمیقی را از سلامت انسان در فضا و زمین، دانش، زیرساختها و راهکارهای طراحی خانههای دور از زمین در آینده را شامل میشود.
فرماندهی مأموریت Ax-1 بر عهدهی کارمند آکسیوم و فضانورد سابق ناسا، «مایکل لوپز-الگریا» (Michael López-Alegría) خواهد بود و سه سرنشین هم با پرداخت هزینه به او خواهند پیوست: کارآفرین حوزهی املاک «لری کانر» (Larry Connor)، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری کانادایی «مارک پاتی» (Mark Pathy) و سرمایهگذار اسرائیلی «ایتان استیب» (Eytan Stibbe) که طبق گزارش ها، هر یک از آنها ۵۵ میلیون دلار پرداخت کردهاند.
میندر گفت: «به دلیل علاقهی خدمه، تجربههای زیادی در هر یک از این پروژهها کسب کردهایم. در اوایل فرآیند طراحی ماموریت، متخصصان مجموعه ای از فعالیتها را به ما معرفی کردند و گفتند میخواهیم برخی از این کارها را در مدار انجام دهیم. کار کردن با آنها، با ناسا و با آزمایشگاه ملی برای به ثمر نشستن این چیزها، واقعا برای خدمه لذت بخش بود.»
آکسیوم اسپیس اعلام کرده است که Ax-1 مطالعاتی را در زمینه تحقیقات انسانی، نمایش فناوری، رصد زمین و علم (زندگی و فیزیکی) انجام خواهد داد. خدمهی این مأموریت قصد دارند در مجموع بیش از ۱۰۰ ساعت زمان برای انجام آزمایشها در فضا زمان اختصاص دهند که بیش از یک دهم حضور آنها در مدار (۹۶۰ ساعت برای چهار نشین، با فرض ۲۴۰ ساعت برای ۱۰ روز هر نفر) خواهد بود.
کانر با «درمانگاه مایو» (Mayo Clinic) و «درمانگاه کلیولند» (Cleveland Clinic) و بر اساس تحقیقاتی که در ۱۰ سال گذشته در این مؤسسات پشتیبانی کرده است، کار خواهد کرد. او برای مایو، سلول های پیر (سلولهایی که تقسیم خود را متوقف کردهاند) و ارتباط آنها با سلامت قلب را بررسی خواهد کرد. در کلینیک کلیولند هم، او قصد دارد پیش و پس از ماموریت MRI انجام دهد تا ببیند که چگونه پرواز فضایی بر بافت ستون فقرات و مغز تأثیر میگذارد.
«توماس ای. مروز» (Thomas E. Mroz) مدیر مرکز سلامت ستون فقرات کلینیک کلیولند ر این زمینه گفت: «این یک تلاش پایهای برای آموختن دربارهی اثرات سفر فضایی شهروندان در بازههای سنی متفاوت است. چیزهای زیادی برای آموختن وجود دارد. برای نمونه اینکه افراد چقدر می توانند در فضا بمانند؟ یا برای سلامتی خود در فضا به چه چیزی نیاز دارند؟»
پاتی هم به نمایندگی از بیمارستان کودکان مونترال، گروه دانشگاههای تحقیقاتی کانادا و انجمن جغرافیایی سلطنتی کانادا (همراه با دانشگاهها و استارتآپهای مختلف) روی چندین پروژهی تحقیقاتی کار خواهد کرد. او یک سیستم «هولوپورت» (Holoportation) دو سویه را آزمایش میکند که به کاربران امکان میدهد از راه دور با استفاده از دو پروژکتور سهبعدی بهصورت هولوگرام با هم ارتباط داشته باشند.
او همچنین تحقیقاتی را در زمینهی مطالعهی درد مزمن، اختلالات خواب و تغییرات دیداری مرتبط با پرواز فضایی انجام خواهد داد و برای درک بهتر تأثیرات گرمایش جهانی و شهرنشینی بر روی سیارهی ما، فعالیتهایی هم در زمینهی رصد زمین در برنامه خواهد داشت.
به گفتهی «جان گایگر» (John Geiger) مدیرعامل انجمن جغرافیایی سلطنتی کانادا «دیدگاههای منحصربهفردی که مارک از فضا ارائه خواهد کرد، تا مدتها بعد از پایان مأموریت، به ایجاد میراثی ماندگار از آموختههای مرتبط با حفاظت پایدار از زیستبوم کانادا کمک خواهد کرد.»
استیب هم بهعنوان دوست «ایلان رامون» (Ilan Ramon) فضانورد اسرائیلی او که در سال ۲۰۰۳ در شاتل فضایی کلمبیا درگذشت، قصد دارد فعالیتهایی را از طرف بنیاد رامون و با همکاری آژانس فضایی این کشور، انجام دهد.
به گفتهی «اینبال کریس» (Inbal Kreiss) رئیس کمیتهی علم و فناوری این کشور این آزمایشها نوآورانه و دنبالهدار هستند و رشتههای گوناگون مانند اخترفیزیک، کشاورزی، اپتیک، ارتباطات، زیستشناسی، مراقبتهای بهداشتی، عصبشناسی و چشمشناسی را دربر میگیرند. او افزود: «انتظار میرود آنها به پیشرفتهای فنی، علمی و پزشکی منجر شوند که بر کیفیت زندگی انسان روی زمین و مأموریتهای طولانیمدت فراتر از زمین اثر خواهد گذاشت.»
طبق اعلام آکسیوم اسپیس برخی از مهمترین آزمایشها در این مأموریت عبارتند از:
- ساختارهای فضایی الکترومغناطیسی برای کاوش محیطهای قابل تنظیم و تطبیقپذیر (TESSERAE): این پروژه یک فناوری آیندهنگرانه را آزمایش میکند که انبوهی از رباتهای خود-مونتاژشونده را تشکیل میدهند که میتوانند برای طیف وسیعی از ساختارها، ازجمله ماژولهای ایستگاه فضایی استفاده شوند.
- مدلسازی ارگانوئیدهای تومور در مدار پایین زمین: با همکاری دانشگاههای آمریکا و با استفاده از سلولهای بنیادی سرطان انسانی و سیستم اعلام سلولهای بنیادی سرطانی، این پروژه به لطف پیری سریعتری که در ریزگرانش روی میدهد، اثرات اولیهی اندام سرطانی را ارزیابی میکند.
- فتوکالیست از شرکت سیستمهای فضایی سرنشیندار ژاپن (JAMSS): یک دستگاه تصفیه هوا به نام فتوکالیست برای نمایش فناوری و ارزیابی عملکرد آن استفاده خواهد شد. این دستگاه از نور برای تبدیل گازهای موجود در هوا به آب و کربن دیاکسید استفاده خواهد کرد.
- مؤسسهی پژوهشهای کاربردیسازی برای سلامت فضایی (TRISH) طیف وسیعی از دادهها ازجمله انجام آزمایشهای فیزیکی و شناختی اندازهگیری تعادل و بینایی را دربارهی مسافران جمعآوری خواهد کرد و قصد دارد یک پایگاه داده ایجاد کند تا دربارهی تأثیرات فضا بر سلامت انسان بهویژه در مأموریتهای فضایی طولانیمدت به ماه و احتمالا مریخ بیشتر بیاموزد.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از آیندهی رباتهای خود مونتاژ شونده در مدار مریخ
Credit: MIT Space Exploration Initiative / TU Dortmund Fraunhofer Institute
منبع: Space