آیا بازیهای ویدیویی به مرور زمان واقعاً گرانتر شدهاند؟
بهطورکلی، ما دوست داریم فکر کنیم که میدانیم چیزی چقدر ارزش دارد. این تصمیم کمتر مبتنی بر منطق و بیشتر مبتنی بر احساسات است، یک احساس درونی ناملموس. وقتی از بازیهای ویدئویی صحبت میکنیم، میدانیم که چه زمانی یک بازی کمتر یا در اغلب موارد بیش از حد خودش قیمتگذاری شده است. متأسفانه وقتی میخواهیم تورم را هم در تعیین ارزشمندی قیمت بازی در نظر بگیریم، این تناسب مختل میشود. البته، این را هم باید اشاره کنم که این مطلب طبق آمار جهانی و کلی نوشته شده است و اگر بخواهیم فقط شرایط کشور خودمان را در نظر بگیریم، ممکن است بحث بهکلی تفاوت کند و پیچیدهتر شود.
تورم اخیراً به مشکلی جدی در جهان تبدیل شده است. هیچ کشوری از آن مصون نیست و ترسی واقعی وجود دارد که نرخهای بهره بالاتر و تقاضای تحتفشار یا حتی کاهش تقاضا میتواند موجب رکود تورمی یا حتی بدتر از آن رکود جهانی شود. گزارشهایی که از افزایش قیمت کالاهای اساسی خبر میدهند، در حال تبدیلشدن به یک اتفاق روزانه است.
در زمان نگارش این مقاله، نرخ تورم در بریتانیا به بالاترین حد خود در چهار دههی اخیر رسیده است و درست در آستانهی دورقمی شدن است. اثرات تورم را همهجا میبینیم. قیمت کالاها و مواد غذایی همگی افزایش یافته است. مکدونالد برای اولینبار در ۱۴ سال گذشته قیمتهای خود را افزایش داد. آمازون پرایم برای اولینبار در هشت سال گذشته قیمتهای خود را افزایش میدهد. حتی فناوری که معمولاً با گذشت زمان قیمتها را کاهش میدهد نیز در امان نیست. متا اعلام کرد که قیمت هدستهای واقعیت مجازی کوئست ۲را که دو سال از عرضهی آن گذشته، ۱۰۰ دلار افزایش میدهد (اگرچه دلایل دیگری به جز تورم وجود دارد که مختص تجارت متا است که چرا این کار را انجام میدهد). حتی محصولات مبتنی بر فناوری که معمولاً با گذشت زمان قیمتهای آنها کاهش مییابد، از این موضوع در امان نیستند. شرکت متا اخیراً اعلام کرده که قیمت هدستهای واقعیت مجازی کوئست ۲ را که دو سال از عرضهی آن گذشته، ۱۰۰ دلار افزایش میدهد (اگرچه دلایل دیگری به جز تورم وجود دارد که مختص تجارت متا است که چرا این کار را انجام میدهد).
دربارهی بازیهای ویدئویی چه؟ علاوه بر قیمت بازیهای کلکسیونی خاص، وقتی قیمت بازیهای قدیمیتر یا کنسولهای قدیمی بالاتر میرود، متوجه میشوید که مشکلی وجود دارد. آیا این امکان وجود دارد که قیمت بازیهای پلیاستیشن ۵ و ایکسباکس سری از ۷۰ دلار هم بالاتر برود؟ تا به حال که اینطور نبوده اما هر چیزی ممکن است. اگر هزینههای مرتبط به انرژی و قیمت تمام شده کالاها همچنان در حال افزایش باشد، ناشران تا چه زمانی افزایش قیمتهای تولید را قبل از اینکه آن را به من و شما منتقل کنند، تحمل میکنند؟
متأسفانه، این مقاله نمیتواند به این سؤالات پاسخ دهد، اما من را به این فکر انداخت که بازیهای ویدئویی امروز چقدر گران هستند؟ اجازه دهید برای لحظهای این احساس درونی ناملموس را کنار بگذاریم و با حقایق و ارقام دقیق همراه شویم. بازیهای جدید امروز در مقایسه با سال گذشته چقدر گران هستند؟
با تشکر از مقالهای از رابرت گروسو (Robert Grosso) برای TechRaptor، ما میتوانیم میزان قیمت بازیهای کنسولهای جدید را در طول زمان بسنجیم. نمودارهای من در زیر بر اساس آن تجزیهوتحلیل انجام شده است.
همانطور که در نمودار ۱ نشان داده شده است، با گذشت زمان و با چرخهای بین ۵ تا ۷ سال قیمت بازیهای جدید افزایش یافته است. به نظر میرسد این افزایش قیمت در طول بهروزرسانیهای قابلتوجه در زمان شروع یک نسل جدید از کنسولها رخ میدهد (مانند زمانی که پیشرفت فناوریهای مرتبط بازی منجر به پیشرفتهای گرافیکی جدید شدند یا زمانی که درایوهای نوری در کنسولهای استفاده شدند). برای مثال، بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۱ میانگین قیمت بازیهای جدید برای کنسولهای مختلف ۴۹.۹۹ دلار بود اما در سال ۲۰۰۵ با عرضهی ایکسباکس ۳۶۰ و پلیاستیشن ۳ قیمت بازیها به ۵۹.۹۹ دلار افزایش پیدا کرد.
واضح است که قیمتها در طول زمان افزایش یافتهاند. با توجه به قدرت کنسولهای مدرن، هزینه ساخت بازیها و طبیعتاً تورم، باید انتظار چنین چیزی را داشته باشیم. در نمودار ۲، همان قیمتها در بازهی زمانی قبلی را شاهد هستیم اما این بار با نرخ تورم امروزی معادلسازی شدهاند.
این یعنی یک بازی کنسول آتاری ۲۶۰۰ در سال ۱۹۷۷ میلادی با توجه به تورم امروزی تقریباً با قیمتی معادل ۲۰۰ دلار در امروز قیمتگذاری میشد. این نشان میدهد که با گذشت زمان، قیمت بازیها بهصورت نسبی کاهش مییابد. اگر ناشران میخواستند فشار حاصل از تورم را در قیمتگذاری بازیهای اعمال کنند، بازیهای ایکسباکس وان و پلیاستیشن ۴ که در سال ۲۰۱۳ با قیمت ۵۹.۹۹ دلار فروخته میشد، امروز باید قیمتی حدود ۷۶.۳۰ دلار به فروش میرسیدند. حتی بازیهای ۶۹.۹۹ دلاری که در سال ۲۰۲۰ منتشر شدند، امروز ۸۰.۱۳ دلار قیمت خواهند داشت (اگر قیمت بازیها با تورم ثابت نگه داشته میشد). این افزایش ۱۴ درصدی را نشان میدهد.
این بدان معناست که اگرچه میانگین قیمت بازیهای ویدئویی جدید بهصورت مطلق افزایش یافته است اما در طول سالها بهصورت نسبی ارزانتر شدهاند. بین سالهای ۱۹۷۷ تا ۲۰۲۰، میانگین قیمت نسبی بازیها هر سال تقریباً ۲ درصد کاهش یافته است.
در نمودار ۳، این دو قیمت، مطلق (واقعی) و نسبی (با احتساب تورم)، در کنار هم نشان داده شدهاند.
اگر قیمت بازیهای جدید با توجه به نرخ تورم برای سال ۲۰۲۲ معادلسازی میشد، بازیهای جدید برای آتاری ۲۶۰۰ امروز چهار برابر و بازیهای جدید برای آتاری جگوار امروز دوبرابر گرانتر میشدند و بازیهای جدید برای ایکسباکس ۳۶۰ و پلیاستیشن ۳ اگر امروز منتشر میشدند، ۵۰ درصد گرانتر بودند. (البته در کشور ما تقریباً چنین وضعیتی واقعاً وجود دارد!). منحنی قیمت نسبی از دهه ۱۹۹۰ شروع میشود و تا زمانی که به سال ۲۰۲۰ و کنسولهای ایکسباکس سری ایکس و پلیاستیشن ۵ میرسیم، به قیمتهای واقعی نزدیکتر میشویم. این نشان میدهد که پیشرفتهای تکنولوژیکی در ساخت بازیها، اقتصاد مقیاس، کاراییها و ارزشهای تولید ارزانتر در چهار دهه پیش بیشتر احساس میشد. خبر خوب این است که این روند نزولی بوده است.
خارج از کالاها و منابع انرژی، افزایش قیمت فزاینده در محصولات روزمره (و خدمات فروخته شده) قیمت آنها را برای سالها در یک زمان نگه میدارد. این امر به پیشبینی هزینههای تولید باکیفیت، تقاضای مصرفکننده و برنامهریزی سرمایهگذاری کمک میکند. در دوران تورم بالا است که این احساس اطمینان میتواند تضعیف شود. مشتریان بازیها عموماً پیش از خرید محصول قیمت یک بازی جدید را میدانند و از سوی دیگر ناشران هم به دلیل این ارتباط ناگفته با مشتریان خود تمایلی به پذیرش قیمتهای بالاتر برای قیمت خردهفروشی پیشنهادی محصولات خود (MSRP) ندارند. فشار تورم بر هزینه تولید بازیها سالهای زیادی است که وجود دارد تا جایی که برای جبران این واقعیتهای اقتصادی باید قیمت بازیهای جدید افزایش یابد.
قیمت بازیهای جدید ایکسباکس سری و پلیاستیشن (منظور بازیهای AAA این کنسولها است) امروز ۶۹.۹۹ دلار است. فرض کنیم که بر اساس این محاسبه، این قیمتهای تعیینشده هزینههای عملیاتی را به بهترین شکل برآورده میکنند، برای ناشران درآمد کسب میکنند و نسبت به تقاضای مخاطبان هم قیمت بهینهای را مهیا میکنند. بیایید فرض کنیم که ۶۹.۹۹ دلار “کارآمدترین” قیمت برای فروش بازیهای جدید است. بهعنوان یک فعالیت سرگرمکننده اجازه دهید به عقب برگردیم و ببینیم که این قیمت در گذشته چگونه قیمتگذاری میشد.
نمودار ۴ نشان میدهد که یک بازی ۶۹.۹۹ دلاری در حال حاضر در سالهای قبل با این نرخ تورم چگونه قیمتگذاری میشد.
اگر این محاسبات را مدنظر قرار بدهیم، در سال ۱۹۷۷ یک بازی ۶۹.۹۹ دلاری مثل پرداخت ۳۴۰ دلار امروزی بود. تنها تا سال ۲۰۱۲ بود که بازیهای جدید بالاخره به قیمت زیر ۱۰۰ دلار میرسیدند.
اگرچه این یک محاسبهی جالب است، اما قدرت تجزیهوتحلیل قیمتها را بهصورت نسبی و نه بهصورت مطلق تقویت میکند. مشکل این است که مردم بهصورت «نسبی» عمل یا فکر نمیکنند، بلکه ما بهصورت «مطلق» فکر میکنیم. وقتی قیمتها بالا میروند، ما قیمت جدید را در برابر قیمت قدیمی ارزیابی میکنیم و سطح هزینه اضافی را با توجه ثروت شخصی قضاوت میکنیم. با در نظر گرفتن این رفتار انسانی است که روند سودمند دیگری را پیدا میکنیم. قیمتهای قطعی و واقعی هم برای تمام بازیهای ویدئویی به مرور زمان در حال کاهش است.
در نمودار ۵ قیمت مطلق و واقعی بازیهای کامل فیزیکی بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ نشان داده شده است. این دادهها از دادههای فروش بازیها در ISFE برداشت شده است که توسط شرکت تحقیقات بازار بازیهای ویدئویی Sparkers مستقر در بلژیک گرفته شده است.
هر سه کنسول نینتندو سوییچ، پلیاستیشن ۴ و ایکسباکس وان در این بازهی زمانی شاهد کاهش قیمت بازیها بودهاند. دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد، برای مثال، تعداد بیشتری از بازیهای کنسولی ارزانتر فروخته میشوند و با ورود کنسولهای جدید پلیاستیشن ۵ و ایکسباکس سری به بازار، تقاضا برای بازیهای جدید برای سیستمهای قدیمیتر کاهش مییابد. با در نظر گرفتن این عوامل، این واقعیت پابرجا میماند که روند میانگین قیمتها در یک جهت نزولی قرار دارد. همانطور که در نمودار ۶ هم نشان داده شده است، این پدیده در قیمتهای کامل بازیهای دیجیتال هم مشاهده میشود.
برای اینکه نشان دهیم اوضاع حتی بهتر هم بوده، میانگین درآمد سالانه مشاغل در بریتانیا بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ با رشد ۱.۹ درصدی همراه بوده است. در مقابل، میانگین قیمت بازیهای فیزیکی و دیجیتالی (بازیهای انحصاری فرست پارتی نینتندو در این آمار محاسبه نشده است) برای بازیهای سوییچ، پلیاستیشن ۴ و ایکسباکس وان با کاهش منفی ۶.۴ درصدی مواجه شده است. با ثروتمندتر شدن مردم، قیمت بازی در مقایسه با آن انگار بهصورت نسبی ارزانتر شده است.
بنابراین، با توجه به نرخ تورم بالایی که در حال حاضر شاهد هستیم، همهی این حرفها به چه معناست؟ برای بسیاری از مصرفکنندگان، به خاطر ارزشی که برای هزینه کردن برای یک بازی در نظر میگیرند، بازیهای ویدئویی همچنان گران است، حتی اگر اکنون مقرونبهصرفهتر شده باشند.
در حالی که تا همین چند سال پیش گیمرها ۶۰ دلار برای بازیهای تراز اول بزرگ پرداخت میکردند، حالا از آنها خواسته میشود که ۷۰ دلار را برای چیزی که مسلماً همان بازی از نظر گرافیکی یا گیم پلی است، بپردازند. همچنین این حقیقت که رسانههای اجتماعی به گیمرها فشار میآورند تا بازیها را در روز اول بخرند، اینکه ناشران بازیهای ویدئویی سود بالایی را به جیب میزنند یا بسیاری از بازیها با هزینههای اضافی بستههای الحاقی یا پرداختهای درون برنامهای عرضه میشود و همچنین اینکه بازیهای رایگان میتوانند این حس را القا کنند که پرداخت برای هر چیزی زیاد از حد است، همهی این موارد شرایط را بدتر میکند و کمکی را انجام نمیدهند.
با توجه به وضعیت فعلی و واکنش منفی بازیکنان، اگر ناشری تصمیم بگیرد قیمت نهایی بازیهای خود (برای ایکسباکس سری و پلیاستیشن ۵) را بالاتر از ۷۰ دلار تعیین کند، حرکت شجاعانهای خواهد بود. با این حال، این به معنای آن نیست که چنین چیزی اتفاق نمیافتد، بهخصوص اگر قرار باشد این نرخ تورم بهصورت مداوم یک سال بالا باشد. افزایش قیمت بازیها در زمان عرضه یک کنسول جدید نسبت به اواسط عمر یک کنسول برای ناشران راحتتر و ایمنتر خواهد بود اما با توجه به چیزهایی که در حال حاضر شاهد آن هستیم، دیگر هیچ چیزی قطعی نیست.
من مقاله را با یک یادداشت خوشبینانه به پایان میرسانم. برخی از اقتصاددانان پیشبینی میکنند که بدترین فشارهای تورمی را پشت سر گذاشتهایم (مشخصاً منظور فشارهای تورمی جهانی است!)، بیایید به خاطر همه چیز امیدوار باشیم که آنها درست میگویند.
منبع: GameIndustry.biz